9. Kafli

Front 1

Í hvaða tvo hluta skiptist taugakerfið og hvað einkennir þessa hluta?

Back 1

Miðtaugakerfið
<> Heili og mæna

Úttaugakerfið
<> Samanstendur af öllum taugavef utan
miðtaugakerfisins.
<> Td. Taugar, taugahnoð, taugaflækja,
skynnemar.
<> Skiptist í þrjá hluta;
1) Viljastýrt, 2) Sjálfvirka, 3) Meltingafæra

Front 2

Hvernig er starfsemi úttaugakerfisins?

Back 2

Skynjun : Taugar liggja til MTK
Úrvinnsla uppl : Taugar liggja um MTK
Svörun áreitis : Taugar liggja frá MTK til svara.

Front 3

Í hvaða tvo hluta má skipta taugafrumum og hvað einkennir þessa tvo hluta?

Back 3

Taugafrumu : Frumur sem flytja boð
Taugatróð : Styðja við, vernda og næra taugafrumurnar.

Front 4

Hver er fosenda himnuspennu?

Back 4

Na+ og K+ göng

Front 5

Hver er hvíldarspenna frumuhimnu?

Back 5

-70mV

Front 6

Hvað einkennir hvíldarspennu?

Back 6

<> Meira af + jónum utan frumu og meira af - jónum innan frumu.
<> Na+/K+ göngin viðhalda hvíldarspennu. Senda 3 Na+ jónir út og K+ jónir inn

Front 7

Hvað einkennir afskautun?

Back 7

Áreiti opnar spennustýrð Na+ göng
Himnuspenna nær þröskuldi -55mV og fleiri Na+ göng opnast. Na+ flæðir inn í frumuna.

Front 8

Hvað einkennir boðspennu?

Back 8

Spennan er +30mV og fruman jákvætt hlaðin að innan.

Front 9

Hvað einkennir umskautun?

Back 9

Spennustýrð K+ göng opnast og Na+ göngin lokast.
Himnuspenna verður aftur neikvætt hlaðin.

Front 10

Hvernig eru taugaboðefni fjarlægð úr taugamótum?

Back 10

- Flæðir burt
- Sundrað með ensímum
- Eða endurnýtt og tekið aftur upp í
fyrirmótafrumu.

Front 11

Hvaða taugaboðefni sendir miðtaugakerfið út og hvað einkennir þau?

Back 11

Asetylkolín: Örvandi áhrif á beinagrindavöðva og hamlandi áhrif á hjartavöðva.
Noradrenalín: Hefur áhrif á vökun, drauma og skap.

Front 12

Hvaða taugaboðefni sendir úttaugakerfið út og hvað einkennir þau?

Back 12

Glútamat og GABA : Hindrandi boðefni.
Dópamín: Hefur áhrif á tilfinningar, vellíðan og er tengt við fíkn.
Seratónín: Hefur áhrif á skynjun, skap og matarlyst.

Front 13

Hver er hvíldarspenna, hvað viðheldur henni og hvernig er henni viðhaldið?

Back 13

Hún er -70mV og Na+/K+ göngin viðhalda hvíldarspennu. Senda 3 Na+ jónir út og K+ jónir inn

Front 14

Svarar fá boð með
a) Hreyfitaugum
b) Skyntaugum
c) Millitaugum
d) Heilataugum

Back 14

a) Hreyfitaugum

Front 15

Hvernig virkar staðdeyfilyf á taugarnar?

Back 15

Koma í veg fyrir að boðin berist, lama taugafrumurnar.

Front 16

Hvað heitir taugaboðefnið sem hefur örvandi áhrif á beinagrindavöðva?

Back 16

Dópamín.

Front 17

Hvaða breytingum veldur MS-sjúkdómurinn á taugakerfinu?

Back 17

<> Bólga í miðtaugakerfinu
<> Skemmdir verða á mýlisslíðrinu.

Front 18

Hvert er hlutverk Ca+ í flutningi taugaboða?

Back 18

Ca+ göng eru á símaendanum og opnast þau þegar er spenna, Ca+ flæðir inn og ýtir af stað taugaboðefninu sem er í svona taugaboðefnisbólum eða eh.

Front 19

Hvers vegna gengur taugaboð hraðar vegna mýlisslíðra?

Back 19

Veit ekki, findu út úr því!