Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
87 Cards in this Set
- Front
- Back
|
endogeni opioidni peptidi |
endorfini enkefalini dinorfini |
|
|
opioidni receptori |
MOR KOR DOR ORL |
|
|
zajednički učinak sva tri tipa opioidnih receptora |
analgezija |
|
|
aktivacija kojih receptora dovodi do respiratorne depresije |
MOR DOR |
|
|
aktivacija kojih receptora dovodi do razvoja tolerancije, ovisnosti i euforije |
MOR |
|
|
aktivacija kojih receptora dovodi do konstipacije |
MOR |
|
|
aktivacija kojih receptora dovodi do sedacije |
KOR |
|
|
aktivacija kojih receptora dovodi do stimulacije imunosnog sustava |
DOR |
|
|
ukratko rečeno, kako opioidi djeluju analgetski |
moduliraju silazni sustav kontrole boli na način da izravno inhibiraju on stanice i posredno aktiviraju off stanice |
|
|
od čega se sastoji silazni sustav kontrole boli, navedi druge nazive i položaj |
inhibitorni sustav (off stanice)-periakveduktalna siva tvar preko RVM jezgre do dorzalnog roga facilitatorni sustav (on stanice)- iz RVM jezgre u dorzalni rog |
|
|
objasni djelovanje inhibitornog silaznog puta |
serotonin i noradrenalin inhibiraju aktivaciju neurona (izravno ili preko interneurona) |
|
|
objasni djelovanje facilitatornog silaznog puta |
serotonin preko svojih receptora (5HT1A, 5HT2A, 5HT3) smanjuje lučenje endogenih opioida |
|
|
mjesta djelovanja opioida |
spinalno supraspinalno periferno |
|
|
što znači da opioidi djeluju spinalno |
djeluju na neurone u dorzalnom rogu kralježnične moždine |
|
|
objasni kako opioidi djeluju spinalno |
presinaptički - inhibiraju N tip kalcijevih kanala, kalcij ne može ulaziti u stanicu i nema oslobađanja neutoransmitora postsinaptički- povećavaju provodljivost kalijevih kanala, kalij pojačano izlazi iz stanice i dođe do hiperpolarizacije |
|
|
opioidni receptori su koji tip receptora |
metabotropni |
|
|
navedi vrste opioidnih receptora na molekularnoj razini |
G protein arestin Gi arestin kompleks |
|
|
navedi parcijalne agoniste opioidnih receptora |
buprenorfin |
|
|
nabroji antagoniste opioidnih receptora |
nalokson naltrekson nalmefen diprenorfin |
|
|
koji opioidi imaju i agonističku i antagonističku aktivnost |
pentazocin nalorfin nalbufin butorfanol |
|
|
zašto je buprenorfin bolji od metadona |
zato što je on parcijalni agonist, a metadon pravi agonist |
|
|
nabroji česte središnje neželjene učinke opioida |
sedacija depresija disanja mučnina i povraćanje supresija kašlja euforija i disforija mioza |
|
|
što je mioza |
sužavanje zjenica |
|
|
navedi periferne neželjene učinke opioida |
konstipacija pruritus bradikardija hipotenzija |
|
|
kad se najčešće javlja sedacija |
kod starijih kod morfina kod uvođenja lijeka i povećanja doze |
|
|
koja je nuspojava ovisna o dozi |
depresija disanja |
|
|
zašto se javlja depresija disanja |
inhibira se respiratorni centar u moždanom deblu |
|
|
zašto se javljaju mučnina i povraćanje |
aktivacija kemoreceptorske okidačke zone osjetljivost vestibularnog aparata |
|
|
preko kojeg sustava dolazi do konstipacije |
enteričkog |
|
|
koja nuspojava nije ovisna o dozi |
konstipacija |
|
|
zašto nastaje svrbež |
periferno oslobađanje histamina |
|
|
što je hiperalgezija |
bol jakog intenziteta koja se pojačava povećanjem doze lijeka |
|
|
koji se opioidi daju rektalno |
morfin tramadol |
|
|
koji se opioidi daju transdermalno |
fentanil buprenorfin |
|
|
koji se opioidi daju sublingvinalno |
buprenorfin fentanil |
|
|
navedi fiksne kombinacije opioida i pojasni |
tramadol+paracetamol (sinergizam) oksikodon+nalokson (nema konstipacije) |
|
|
mehanizam metadona |
R izomer- agonist MOR S izomer- inhibitor ponovne pohrane S i NA |
|
|
mehanizam buprenorfina |
parcijalni agonist MOR sa sporom disocijacijom antagonist KOR, DOR, ORL |
|
|
t pola metadona i buprenorfina |
metadon ima dulje (nekoliko dana) buprenorfin 36h |
|
|
metabolizam metadona |
R izomer- CYP2D6 S izomer- CYP1A2, CYP3A4 |
|
|
metabolizam buprenorfina |
CYP3A4 u aktivni metabolit norbuprenorfin |
|
|
opiši norbuprenorfin |
slabije prolazi KMB i nema afinitet za MOR |
|
|
nuspojave metadona |
produljenje qt intervala |
|
|
primjena metadona |
peroralno |
|
|
primjena buprenorfina |
sublingvinalno za ovisnike transdermalno za bol |
|
|
s čim se može kombinirati buprenorfin |
s naloksonom |
|
|
nedostatci metadona |
ovisnost i apstinencijski sindrom jaka sedacija produljuje qt interval |
|
|
prednosti buprenorfina |
slabija sedacija manja ovisnost sigurniji kod predoziranja |
|
|
zašto buprenorfin ima manju opasnost od predoziranja |
zato što pokazuje ceiling efekt, tj. kod veće doze lijeka smanjuje se analgetski učinak i nuspojave |
|
|
nabroji mehanizme tramadola |
slabi MOR agonist agonist TRPV1 antagonist nikotinskih, M3, 5-HT2C, NMDA receptora inhibira ponovni povrat NA i S u dorzalnom rogu, pojačava lučenje serotonina |
|
|
aktivni metabolit tramadona i opiši ga |
O desmetiltramadon veći afinitet za MOR |
|
|
interakcije tramadona |
cyp3a4 cyp2d6 |
|
|
glavni problemi tramadona |
konvulzije serotoninski sindrom |
|
|
mehanizam tapentadola |
potentni MOR agonist inhibita ponovnu pohranu NA |
|
|
prednost tapentadola nad tramadolom |
bolja podnošljivost i sigurnost |
|
|
kako se eliminira većina opioidnih analgetika? navedi iznimku |
urinom buprenorfin-feces |
|
|
kako se metabolizira većina opioidnih analgetika |
glukuronidacija |
|
|
opiši metabolizam kodeina |
preko Cyp2d6 u morfin |
|
|
opiši metabolizam morfina |
glukuronidacija N demetilacija |
|
|
koji se opioidi metaboliziraju putem cyp2d6 |
kodein tramadol oksikodon |
|
|
koji se opioidi metaboliziraju putem cyp3a4 |
tramadol oksikodon buprenorfin fentanil |
|
|
koji opioidni analgetik ima najdulje t pola |
buprenorfin, 16h |
|
|
koji lijek ima najmanji rizik izazivanja hiperalgezije |
buprenorfin |
|
|
rješenje za hiperalgeziju |
drugi opioid smanjenje doze |
|
|
navedi mehanizme nastajanja hiperalgezije |
jačanje učinka on stanica aktivacija glija stanica u dorzalnom rogu i lučenje proupalnih medijatora povećana aktivnost glutamatnog sustava |
|
|
navedi prvi biased agonist opioidnih receptora i objasni što to znači |
oliceridin prekriva put preko G receptora, a ne preko beta arestina, pa ima manje nuspojava |
|
|
nabroji opioidne antagoniste sa središnjim djelovanjem |
nalokson naltrekson |
|
|
mehanizam naloksona i naltreksona |
antagonisti MOR slabi agonisti KOR, DOR |
|
|
kako se koriste nalokson i naltrekson |
nalokson iv naltrekson im ili po |
|
|
indikacije za nalokson i naltrekson |
nalokson za akutno predoziranje opijatima naltrekson za terapiju održavanja |
|
|
navedi skupine analgetika koji nisu opioidi |
antiepileptici antidepresivi botulinum toksin A blokatori kalcijevih kanala |
|
|
koji se antidepresivi koriste u liječenje boli |
amitriptilin venlafaksin duloksetin |
|
|
navedi blokatore kalcijevih kanala |
pregabalin zikonotid |
|
|
indikacije za pregabalin osim epilepsije |
dijabetička neuropatija postherpesna neuralgija fibromialgija |
|
|
što je po građi zikonotid |
sintetski analog konotoksina |
|
|
kako se primijenjuje zikonotid |
intratekalno |
|
|
nuspojave zikonotida |
neuropsihijatrijske |
|
|
tvar koja djeluje kao ORL-1 agonist |
nociceptin/orfanin |
|
|
lijek koji je puno potentniji od morfina i postiže veće konc. u mozgu |
oksikodon |
|
|
drugi naziv za kodein |
3-metilmorfin |
|
|
lijek koji je agonist MOR i DOR a parcijalni agonist KOR i ORL |
cebranopadol |
|
|
kad se češće javlja osip |
kod i.v.primjene |
|
|
što je oud |
opioide use disorder |
|
|
gdje se nalazi reward centar |
u akumbensu |
|
|
mehanizam nalmefena |
antagonist MOR, DOR parcijalni agonist KOR |
|
|
koji se opioid daje u liječenju alkoholičara |
nalmefen |
|
|
navedi jedan alfa2 agonist koji se koristi u liječenju boli |
nefopam |
