Hoofdstuk 3: Verpleeginterventies M.b.t. Het Gastro-Intestinaal Stelsel

Front 1

Wat zijn de indicaties voor het plaatsen van een maagsonde?

Back 1

- sondevoeding
- maagvochtdrainage
- maagtubage op B.K.
- maagspoeling

Front 2

Geef twee soorten maagsondes?

Back 2

- Levinsonde
- Salem sumpsonde voor maagvochtaspiratie

Front 3

Geef de aandachtspunten bij het inbrengen van een maagsonde?

Back 3

-Via neus of mond
-Onderbreek bij wurg- of braakneigingen, vraag de patient diep in en uit te ademen
-Trek terug bij hoesten en cyanose, probeer opnieuw
-Opgelet voor opkrulling in mond of slokdarm, trek terug en probeer opnieuw
-Juiste lokalisatie nagaan dmv vocht optrekken en
controle pH!!! Bij twijfel RX-thorax
-Weerstand bij aanzuigen vocht vermijden
-Verwijderen met klem op de sonde

Front 4

Wat is maagtubage? leg uit

Back 4

Maagsonde die via neus of mond tot in de maag gebracht wordt met de bedoeling de maaginhoud te verwijderen

Front 5

Geef de indicaties en de aandachtspunten voor een nuchtere maagtubage op B.K. ( bacil van koch)?

Back 5

Indicatie:
mogelijks T.B. en patiënt kan geen fluimen ophoesten; ‘s nachts toch ingeslikt? opzuigen want deze fluimen zijn resistent aan maagzuur

Aandachtspunten:
-Sonde inbrengen via mond of neus;
niet fixeren;
nuchter maagvocht aanzuigen en in potje spuiten; sonde verwijderen
-Wegwerphandschoenen gebruiken
-Masker met voldoende dichtheid (om zz te
beschermen)

Front 6

Wat wordt er met een staal gedaan verkregen door maagtubage op een nuchtere patient? wat is de verdere opvolging?

Back 6

In labo: decontaminatie (eliminatie andere kiemen), kleuring en bekijken onder microscoop

3 dagen na elkaar tenzij dag 1 reeds positief bevonden

Front 7

Wat is een maagvochtdrainage? leg uit

Back 7

draineren van maagvocht door sonde aan te sluiten aan een urinezak of opvangsysteem met intermittente laagvacuümaanzuiging.

Front 8

Wat zijn de indicaties voor maagvochtdrainage?

Back 8

-Postoperatief tot de darm weer werkt
-Darmpathologie met obstructie
-Pancreatitis

Front 9

Wat is sondevoeding? leg uit

Back 9

het inbrengen van vloeibare voedingsstoffen in de maag, duodenum of het jejunum om in voedingsbehoeften te voorzien

Front 10

Geef de voordelen van enterale voeding ten opzichte van parenterale voeding?

Back 10

-Meer fysiologisch dan I.V.voeding
-Brengt voedingsstoffen aan voor darmcellen en
darmfloraen is gunstig voor de darmimmuniteit
-Voorkomt stressgeïnduceerde beschadiging van
mucosa en ook helend effect
-Minder infectueuze complicaties
-Lagere kostprijs

Front 11

Geef de indicaties voor sondevoeding?

Back 11

-Coma
-Slikstoornissen (neuro): CVA, ALS, MS…
-Slokdarmaandoeningen: verbranding, tumor,…
-Mond- en mandibula-aandoeningen, ORL-tumoren,…

Front 12

Wat is ALS?

Back 12

Amyotrofische lateraal sclerose

-progressieve neuromusculaire ziekte die de neuronen
in ruggenmerg en hersenen aantast hierdoor is de
de bezenuwing gestoord met progressieve
verlamming van alle spieren
-de ziekte veroorzaakt meestal geen pijn en tast het
verstand niet aan
-geleidelijk bedlegerig en kunstmatig beademd

Front 13

Leg uit sonde voeding via de maag?

Back 13

-Meer fysiologisch dan via de darm; de maag laat
portiegewijs voeding door.
-Maagvoeding buffert ook het maagzuur, wat een
bijkomende bescherming biedt tegen stressulcera
-Sondevoeding via de maag kan dmv een
nasogastrische katheter of dmv een gastrostomie.

Front 14

Leg uit sonde voeding naar de maag via een nasogastrische sond?

Back 14

Toedieningswijze:
-met spuit in bolus vb om de 4u 500ml;
-maar meestal via indruppeling verdeeld over de dag;
-kan ook enkel ‘s nachts vb. als bijvoeding

Via nasogastrische sonde:

Levinsonde:
-CHarriere 12/14
-Levinsonde in PVC: vernieuwen om de 7 dagen
(weekmakers in sonde verdwijnen o.i.v. maagsap
kans op kwetsen door hardheid van de sonde)
-Levinsonde in polyurethaan (PUR): vernieuwen om de
4 tot 6 weken;

Microsonde:
-meestal in silicone (met mandrin inbrengen);
-meer comfortabel,
-maar groter gevaar voor dislocatie bij hoesten

Meer en meer wordt de inloopsnelheid via pomp geregeld ter preventie van slikpneumonie

Front 15

Leg uit gastrostomie?

Back 15

kunstmatige verbinding tss maag en uitwendige buikwand wanneer gedurende meerdere weken SV nodig zal zijn

Front 16

Geef de 2 mogelijke gastrostomische sondes?

Back 16

- PEG-sonde:percutane endoscopische
gastrostomie; meest toegepast

- Chirurgische gastrostomie: wanneer
slokdarmpassage met endoscoop niet goed
mogelijk is (vb bij obstructie slokdarm; bij ORL
tumoren)

Front 17

Leg uit PEG-sonde?

Back 17

-Door gastro-enteroloog onder lichte sedatie of onder
algemene anaesthesie
-D.m.v. endoscoop en op geleide van diafanie ( via endoscoop door de buikwand zichtbaar zijn van licht)

Front 18

Wat moet er gebeuren ter voorbereiding op het plaatsen van een PEG-sonde? (mag je skippen)

Back 18

- scheren
- stollingstesten
- nuchter
- mondtoilet vooraf
- infuus
- AB-profylaxie

Front 19

Wat moet je doen na het plaatsen van een PEG-sonde? (mag je skippen)

Back 19

Voeding:
- eerste 24u: niets P.O., niets via katheter;
- dan starten met water vb 500ml/6u en geleidelijk SV
opbouwend

Verband eerste 10 dagen:
- dagelijks ontsmetten met chloorhexidine 2%
waterige opossing, splitcompresje of
metallinecompresje, daar nog een compresje
bovenop en vastkleven 
- fixatieplaatje niet losmaken

Verband na 10 dagen:
- in principe volstaat wassen met water en zeep en
niet meer afdekken;
- in ZH-milieu wordt de verbandzorg verder gezet
- Preventie verstopping door spoelen na SV (min.
100ml) en voor en na medicatie met +/- 30ml
water
- Niet gebruikte sonde dagelijks spoelen
- Fixatieplaatje regelmatig losmaken en goed reinigen;
sonde op en neer bewegen en draai geven om
vastgroeien plaatje inwendig te voorkomen
- Accidentele verwijdering:
< 10d. arts verwittigen;
>10d. VPK kan Foleysonde inbrengen en ballon
opblazen ter fixatie

Front 20

Leg uit Chirurgische gastrostomie?

Back 20

- Indien plaatsen MS via endoscoop onmogelijk
- Kleine incisie subcostaal of mediaan
- Gewone blaassonde
- Moet niet bewogen worden
- Extra vastgehecht met draadje aan huid, moet niet
verwijderd worden en wordt zo lang mogelijk ter
plaatse gelaten
- Ballon is er ook nog (7ml lucht)

Front 21

Leg uit sondevoeding via het duodenum? geef indicatie?

Back 21

-Voorbij de pylorus

-Bij groot gevaar voor braken en dus aspiratie

-Gebruik van hypo-allergische siliconensonde
(nasoduodenaal ingebracht onder scopie)
-Soms Primperan nodig of 50cc lucht, waardoor
pylorus zich opent

Front 22

Leg uit sondevoeding via het jejunum? geef indicaties.

Back 22

-Wanneer maar een relatief klein deel van de darm
nog goed functioneert
-Bij inoperabele tumoren vh MD-stelsel
-Bij een ernstig neurotrauma met gastroparese
-Kan naso-jejunaal of via jejunostomie (meestal een
silicone blaassonde)

Front 23

Geef enkele soorten sondevoeding?

Back 23

-Meestal een complete voeding met E, KH, V,
elektrolyten, vitaminen en sporenelementen

-Specifieke voeding voor diabetici, pten met
nierinsufficiëntie, leverinsufficiëntie, ….

Front 24

Verklaar nader toedieningsschema's

Back 24

-Opklimmend om maag niet te overbelasten
-Vaste schema’s individueel aangepast
-Residu-controle in beginfase
-Meestal continu, verdeeld over de dag
-Soms nachtelijke SV vb mucopatiënten
-Ook in bolus mogelijk CAVE krampen/ diarreebraken/
verslikken/ slikpneumonie tijdrovend voor VK

Front 25

Geef de verschillende verpleegkundige aandachtspunten bij sondevoeding?

Back 25

Gevaar voor slikpneumonie
Gevaar voor maagoverbelasting
Gevaar voor gastro-enteritis tgv contaminatie voeding
Gevaar voor verstopping sonde
Gevaar voor uitdroging mondslijmvlies
Gevaar voor irritatie neus/drukletsels
Gevaar voor incompatibiliteit

Front 26

Hoe voorkom je dat een patient met een sonde een slikpneumonie ontwikkelt?

Back 26

-Halfzittend
-Degelijke fixatie
-Controle lokalisatie vóór nieuwe fles/ vóór toedienen
medicatie
-Voeding niet te snel toedienen om braken te
voorkomen
-Geen microsonde bij veel hoesten
-Cuff opblazen bij canule

Front 27

Hoe voorkom je maagoverbelasting bij patienten met een sonde?

Back 27

- Begin: lichte sondevoeding + water + beperkte
hoeveelheid
- Bepalen residu
- Schema afhankelijk van dienst
- Debiet van 90-120ml/u levert meestal geen probleem, - individueel aan te passen

Front 28

Mr A. vraagt u zijn sondevoeding (SV) zo te regelen dat hij deze avond wanneer zijn familie op bezoek komt (19u30) SV-vrij is. Voorschrift luidt: 1500ml per dag; Start 8u

Bereken
1) voor pompinstelling
2) voor regeling met rolklem

Back 28

1) 130,20 ml/U
2) 43,40 dr/ min

Front 29

Hoe voorkom je gastro- enteritis bij patienten met een sonde?

Back 29

-Gebruik 1 liter-flessen/minder manipulaties
-Handen wassen en ontsmetten
-Dagelijks nieuwe leiding
-SV nooit langer dan 24u laten aanhangen

Front 30

Hoe voorkom je dat de sonde verstopt geraakt?

Back 30

-Indien geen pomp, regelmatige controle debiet
-Doorspoelen met water voor en na medicatie
-Dreigende verstopping: cola inspuiten

Front 31

Hoe voorkom je dat het mondslijmvlies uitdroogt bij een zorgvrager met een stoma?

Back 31

Extra aandacht voor mondhygiëne

Front 32

Hoe voorkom je irritatie neus/ druk bij een zorgvrager met een stoma?

Back 32

-Geen tractie bij bevestiging
-Wekelijks vernieuwen sonde + veranderen neusgat
-Microsonde, Polyurethaansonde / 3 weken
-Neusreiniging met gomenololie, boraxglycerine,…

Front 33

Hoe voorkom je incompatibiliteit bij een zorgvrager met een stoma?

Back 33

-Voeg nooit medicatie toe aan SV,
-dien medicatie in bolusvorm toe
-Ga na of de medicatie geplet mag worden?
-Gebruik bij voorkeur vloeistoffen of siropen eerder
dan comprimees
-Aan te raden is elk geneesmiddel afzonderlijk toe te
dienen + tussenin spoelen
-Zeker geen pillen en siropen mengen
-CAVE! anti-epileptica, marevan, theofylline

Front 34

Geomycine wordt geleverd in flacons van 80 mg opgelost in 2ml. Je moet 30 mg toedienen. Hoeveel ml trek je op?

Back 34

0,75 ml

Front 35

Tazocin 4g (poeder) op te lossen en verder te verdunnen in een minibag van 100ml NaCl 0,9%, moet toegediend worden over 3u. Hoe regel je het debiet met rolklem en hoe met gebruik van pomp?

Back 35

1) 11 dr/min
2) 33 ml/u

Front 36

Tazocin 4g (poeder) op te lossen met 20ml NaCl 0,9%, verder te verdunnen tot 50ml met NaCl 0,9% en toe te dienen over 8u via een spuitpomp. Op hoeveel ml/u stel je het debiet in?

Back 36

6,25 ml/u

Front 37

In de geneesmiddelenkast vind je: 1 amp. van 5ml die 750 mg Diphantoïne bevat. Je moet 165 mg toedienen. Hoeveel trek je op? Voeg toe aan 50 ml fysiologisch en dien toe over 15 min. Hoe regel je het debiet ? 1) met rolklem 2) met pomp

Back 37

1) 68 dr/min
2) 204 ml/U

Front 38

In voorraad Pentrexyl 1g, op te lossen met 5ml solvens. Voorschrift: 750mg I.M. Hoeveel ml is dit?

Back 38

3,750 ml

Front 39

Voorschrift: Netromycine 125mg. In voorraad ampoules van 150mg/1,5ml. Hoeveel ml dien je toe?

Back 39

1,25 ml

Front 40

Een flacon Penicillinepoeder van 1 000 000E wordt opgelost met 10ml aqua destillata. Je moet 150 000E toedienen. Hoeveel ml?

Back 40

1,5 ml

Front 41

2 000 000 I.E. Penicilline zijn opgelost in 8ml water voor injectie. Voorschrift: I.M. 1 600 000 I.E. Penicilline. Hoeveel ml moet er toegediend worden?

Back 41

6,4 ml

Front 42

Litican 1amp. in 50ml fysiol. moet met pomp over 10min. toegediend worden; Hoe stel je de pomp in?

Back 42

66 ml/u

Front 43

Een cytostaticum opgelost in 100ml fysiol. moet over 90min. met pomp toegediend worden. Hoe stel je het debiet in?

Back 43

25 gr op 2 l

Front 44

Het labo deelt volgend resultaat mee de urine van een patiënt bevat 1,25% glucose. De dagproductie van de patiënt was 2 liter. Hoeveel glucose heeft de patiënt die dag uitgescheiden?

Back 44

400 kcal op 1000 ml

Front 45

Mr A. krijgt per dag Glucose 10% 1000ml toegediend. Hoeveel kcal zijn dat?

Back 45

115 ml

Front 46

Mevr. R. moet I.V. 1875 mg Penstapho krijgen, toegevoegd aan een minibag van 100 ml fysiologisch. In de voorraadkast zijn flacons van 250 mg, op te lossen met 2 ml solvens. Hoeveel ml van het opgelost geneesmiddel voeg je in totaal toe aan de minibag? De medicatie moet toegediend worden over 4u via een burette (60 dr./ml).Bereken de druppelsnelheid.Indien debiet met een pomp wordt geregeld, hoe stel je de pomp in?

Back 46

1) 29 dr/min
2) 29 ml/U