Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
92 Cards in this Set
- Front
- Back
|
Staw biodrowy(iliac joint) - charakterystyka |
*rodzaj: kulisty, wieloosiowy *panewka(acetabulum), pogłębiona przez obrąbek stawowy(labrum) [w miejscu wcięcia panewki => więzadło poprzeczne panewki] *głowa kości udowej(head of femur) |
|
|
Staw biodrowy(iliac joint) - więzadła |
*ze względu na przebieg więzadeł, w stanie spoczynkowym kończyna jest lekko zgięta, odwiedziona i obrócona na zew. *więzadło biodrowo-udowe: biegnie od kolca biodrowego przedniego dolnego ku dołowi dzieląc się na część boczną i przyśrodkową; całość więzadła hamuje prostowanie w st. biodrowym(część boczna także przywodzenie) *więzadło łonowo-udowe: wzmacnia torebkę przy str. przyśrodkowej, napina się przy odwodzeniu uda *więzadło kulszowo-udowe: wzmacnia torebkę od tyłu i dołu, kończy zaś na krętarzu większym; napina się przy prost., przyw. i o.d.w. *warstwa okrężna: więzadło biegnące wokół szyjki k. udowej, utrzymuje głowę w panewce *więzadło głowy kości udowej: więzadło wew. biegnące od wcięcia panewki do dołku głowy kości udowej, przechodzi pod więzadłem poprzecznym panewki |
|
|
Staw biodrowy(iliac joint) - ruchy |
*oś poprzeczna - zginanie(80°, hamowane przez tylne mięśnie uda - przy zgiętym kolanie wyłączone), prostowanie(15°, więzadła - zwłaszcza biodrowo-udowe); gdy udo jest odwiedzione zakres obu ruchów zwiększa się *oś strzałkowa - odwodzenie(więzadło łonowo-udowe), przywodzenie(drugostronna kończyna, więzadło kulszowo-udowe) => 50°(więcej przy zgiętym kolanie) *oś pionowa: nawracanie, odwracanie =>50° |
|
|
Dysplazja rozwojowa st. biodrowego |
Brak prawidłowo wykształconej panewki => głowa kości udowej przemieszcza się po powierzchni pośladkowej k. biodrowej => kończyna przyjmuje położenie przywiedzenia i obrotu do wew., staje się krótsza |
|
|
Mięśnie obręczy kończyny dolnej - grupa przednia |
*unerwienie: n. udowy i krótkie gałęzie splotu lędźwiowego *m. biodrowo-lędzwiowy(iliopsoas muscle) -m.lędźwiowy większy(psoas major muscle): rozpoczyna się na 12 kręgu piersiowym i kręgach lędźwiowych(trzonach i wyrostkach żebrowych), pod więzadłem pachwinowym łączy się z m. biodrowym -m.biodrowy(iliacus muscle): rozpoczyna się w dole biodorowym, oba mięśnie kończą się wspólnie na krętarzu mniejszym k.udowej -czynności: m.lędźwiowy - zgina kręgosłup, w skurczu jednostronnym odwodzi go, m. biodrowo-lędźwiowy - zgina udo i obraca do wew. *m. lędźwiowy mniejszy(psoas minor muscle) - nie zawsze obecny, biegnie od trzonów kręgów Th12-L1 do powięzi lędźwiowej(przykrywa lędźwiowy większy) |
|
|
Mięśnie obręczy kończyny dolnej - grupa tylna |
Mięśnie główne:(4) *m. pośladkowy wielki *m. pośladkowy średni *m.pośladkowy mały *m.napinacz powięzi szerokiej Mięśnie poboczne:(5) *m. gruszkowaty * m. bliźniaczy górny i dolny *m. zasłonowy wew. *m.czworoboczny uda |
|
|
Mięsień pośladkowy wielki(gluteus maximus muscle) |
*unerwienie: n. pośladkowy dolny(L5,S1,S2) *przyczep początkowy: zew. powierzchnie kości krzyżowej, guzicznej i biodrowej(do tyłu od kresy pośladkowej tylnej); *przyczep końcowy: część górno-boczna => powięź szeroka(pasmo biodrowo-piszczelowe), cz. dolno-przyśrodkowa =>guzowatość pośladkowa k.udowej *czynności: prostuje udo, obraca na zew., bierze udział we wstawaniu z pozycji siedzącej |
|
|
Mięsień pośladkowy średni(gluteus medius muscle) |
*unerwienie: n. pośladkowy górny(L4,L5,S1) *przyczep początkowy: pow. zew. k. biodrowej(między kresą pośladkową przednią a tylną) *przyczep końcowy: pow. boczna krętarza większego *czynności: odwodzenie uda, obracanie do wew., nie dopuszcza do opadnięcia miednicy po str. przeciwnej |
|
|
Mięsień pośladkowy mały(gluteus minimus muscle) |
*unerwienie: n. pośladkowy górny(L4,L5,S1) *przyczep początkowy: pow. zew. k.biodrowej(między kresą pośladkową przednią a dolną) *przyczep końcowy: pow. przednia krętarza większego *czynności: odwodzenie uda, obracanie do wew., nie dopuszcza do opadnięcia miednicy po str. przeciwnej |
|
|
Mięsień napinacz powięzi szerokiej(tensor fasciae latae muscle) |
*unerwienie: n. pośladkowy górny(L4,L5,S1) *przyczep początkowy: kolec biodrowy przedni górny, część przednia grzebienia biodrowego *przyczep końcowy: powięź szeroka(pasmo biodrowo-piszczelowe) => kłykieć boczny piszczeli *czynności: odwodzenie uda, obracanie do wew., nie dopuszcza do opadnięcia miednicy po str. przeciwnej |
|
|
Objaw Trendelenburga |
Opadanie pośladka po stronie przeciwnej(w czasie stania na nodze chorej) w wyniku porażenia mięśni odwodzicieli st. biodrowego(m.pośladkowy średni, mały i napinacz powięzi szerokiej) |
|
|
Mięsień gruszkowaty(piriformis muscle) |
*unerwienie: gałęzie przednie S1, S2 *przyczep początkowy: powierzchnia przednia kości krzyżowej, więzadło krzyżowo-guzowe *przyczep końcowy: krętarz większy k. udowej *czynności: obraca na zew. wyprostowane udo, odwodzi zgięte udo, stabilizuje gł. kości udowej w panewce |
|
|
Mięsień bliźniaczy górny(gemellus superior muscle) |
*unerwienie: nerw do m. zasłaniacza wewnętrznego(L5,S1) *przyczep początkowy: kolec kulszowy *przyczep końcowy: krętarz większy *czynności: obraca na zew. wyprostowane udo, odwodzi zgięte udo, stabilizuje gł. kości udowej w panewce |
|
|
Mięsień zasłaniacz wewnętrzny(obturator internus muscle) |
*unerwienie: nerw do m. zasłaniacza wewnętrznego(L5,S1) *przyczep początkowy: bona zasłonowa i otaczające ją kości *przyczep końcowy: krętarz większy *czynności: obraca na zew. wyprostowane udo, odwodzi zgięte udo, stabilizuje gł. kości udowej w panewce
|
|
|
Mięsień bliźniaczy dolny(gemellus inferior muscle) |
*unerwienie: nerw do mięśnia czworobocznego uda(L5, S1) *przyczep początkowy: guz kulszowy *przyczep końcowy: krętarz większy *czynności: obraca na zew. wyprostowane udo, odwodzi zgięte udo, stabilizuje gł. kości udowej w panewce |
|
|
Mięsień czworoboczny uda(quadratus femoris muscle) |
*unerwienie: nerw do mięśnia czworobocznego uda(L5,S1) *przyczep początkowy: brzeg boczny guza kulszowego *przyczep końcowy: guzek czworoboczny na grzebieniu międzykrętarzowym k. udowej *czynności: obraca udo na zew., stabilizuje głowę kości udowej w panewce |
|
|
Grupa przednia mięśni uda(2/5 mięśni) |
*m. czworogłowy uda(m.prosty uda oraz m.obszerny przyśrodkowy, pośredni, boczny) *m. krawiecki |
|
|
Mięsień czworogłowy uda(quadriceps femoris muscle) |
*m.prosty uda(rectus femoris muscle) -przyczep początkowy: kolec biodrowy przedni dolny i kość biodrowa nad panewką *m.obszerny przyśrodkowy(vastus medialis) -przyczep: kresa międzykrętarzowa i warga przyśrodkowa kresy chropawej *m.obszerny pośredni(vastus intermedius) -przyczep: powierzchnia przednia i boczna trzonu k.udowej *m.obszerny boczny(vastus lateralis) -przyczep: krętarz większy i warga boczna kresy chropawej *unerwienie: nerw udowy *przyczep końcowy: wspólny przyczep przez więzadło rzepki do guzowatości piszczeli; m.obszerny boczny i przyśrodkowy także rozcięgna => troczki rzepki(przyśrodkowy i boczny) *czynności: prostują udo w st. kolanowym, m. prosty uda zgina również w st. biodrowym(i stabilizuje ten staw) |
|
|
Mięsień krawiecki(sartorius muscle) |
*unerwienie: nerw udowy(L2,L3,L4) *przyczep początkowy: kolec biodrowy przedni górny i górna część wcięcia poniżej kolca *przyczep końcowy: cz.górna powierzchni przyśrodkowej piszczeli(gęsia stópka - pes anserinus) *czynności: zgina, odwodzi i odwraca udo, zgina podudzie |
|
|
Grupa przyśrodkowa mięśni uda(5 mięśni) |
3 warstwy: *powierzchowna: m.grzebieniowy, m.przywodziciel długi, m. smukły *pośrednia: m. przywodziciel krótki *głęboka: m. przywodziciel wielki(część włókien u góry - przywodziciel najmniejszy) |
|
|
Mięsień grzebieniowy(pectineus muscle) |
*unerwienie: nerw udowy(czasem także gałąź od n. zasłonowego) *przyczep początkowy: gałąź górna kości łonowej *przyczep końcowy: kresa grzebieniowa k.udowej, poniżej krętarza mniejszego *czynność: przywodzi i zgina udo(+ bierze udział w nawracaniu) |
|
|
Mięsień przywodziciel długi(adductor longus muscle) |
*unerwienie: nerw zasłonowy(L2,L3,L4) *przyczep początkowy: trzon kości łonowej, poniżej grzebienia łonowego *przyczep końcowy: kresa grzebieniowa i cz. bliższa kresy chropawej *czynność: przywodzi udo |
|
|
Mięsień smukły(gracilis muscle) |
*unerwienie: nerw zasłonowy(L2,L3,L4) *przyczep początkowy: trzon i gałąź dolna kości łonowej *przyczep końcowy: część górna powierzchni przyśrodkowej piszczeli(gęsia stópka) *czynność: przywodzi udo, zgina i obraca goleń do wew. |
|
|
Mięsień przywodziciel krótki(adductor brevis muscle) |
*unerwienie: nerw zasłonowy *przyczep początkowy: trzon i gałąź dolna k.łonowej *przyczep końcowy: kresa grzebieniowa i część bliższa kresy chropawej *czynność: przywodzi udo |
|
|
Mięsień przywodziciel wielki(adductor magnus muscle) |
*unerwienie: nerw zasłonowy(cz.przywodząca) oraz cz.piszczelowa n. kulszowego(kulszowo-goleniowa) *przyczep początkowy:cz.przywodząca=>gałąź dolna k.łonowej i gałąź k.kulszowej ;; cz.kulszowo-goleniowa=>guz kulszowy *przyczep końcowy: cz.przywodząca=>guzowatość pośladkowa i kresa chropawa(i nadkłykciowa przyśrodkowa)cz.kuszlowo-goleniowa=>guzek przywodzicieli *czynność: przywodzi udo, cz.przywodząca=>zgina, cz.kulszowo-goleniowa=>prostuje |
|
|
Grupa tylna mięśni uda(3 mięśnie - 4 głowy) |
- od przyśrodka do boku - *m.półbłoniasty i półścięgnisty *m.dwugłowy uda(gł. długa i krótka) |
|
|
M. półbłoniasty(semimembranous) i półścięgnisty(semitendinous) |
*unerwienie: cz.piszczelowa nerwu kulszowego *przyczep początkowy: guz kulszowy *przyczep końcowy: półbłoniasty=>kłykieć przyśrodkowy k.piszczelowej ;; półścięgnisty => pow. przyśrodkowa piszczeli(gęsia stópka) *czynność: prostują udo, zginają i obracają do wew. podudzie(gdy kolano jest zgięte) |
|
|
M. dwugłowy uda(biceps femoris muscle) |
*unerwienie: gł.długa(bardziej przyśrodkowa)=> cz.piszczelowa n.kulszowego ;; gł.krótka(bardziej boczna)=> cz.strzałkowa n.kulszowego *przyczep początkowy: gł.długa=> guz kulszowy ;; głowa krótka=> kresa chropawa i nadkłykciowa boczna *przyczep końcowy: głowa k.strzałkowej *czynność: prostuje udo, zgina i obraca na zew. podudzie |
|
|
Rozstęp wspólny |
*przestrzeń znajdująca się między więzadłem pachwinowym(biegnącym od kolca biodrowego przedniego górnego do guzka k.łonowej), a brzegiem kości miedniczej *składa się z części bocznej - rozstępu mięśni oraz części przyśrodkowej - rozstępu naczyń |
|
|
Rozstęp wspólny - schemat |
|
|
|
Rozstęp mięśni |
*ograniczenia: -przód=>więzadło pachwinowe -tył i bok=>kość miednicza -przyśrodek=>łuk biodrowo-łonowy *zawartość: m.biodrowo-lędźwiowy, nerw udowy, nerw skórny boczny uda |
|
|
Rozstęp naczyń |
*ograniczenia: -przód=>więzadło pachwinowe -bok=>łuk biodrowo-łonowy -tył=>więzadło grzebieniowe -przyśrodek=>więzadło rozstępowe *zawartość: t.udowa, ż.udowa, gałąź udowa n.płciowo-udowego, naczynia chłonne(+ pierścień udowy) |
|
|
Kanał udowy |
*rozpoczyna się pierścieniem udowym i przechodzi na udo na długości 1-2 cm *może stanowić wrota przepukliny udowej=>częstsze u kobiet(ze względu na dł. grzebienia łonowego), zawiera pętle jelita cienkiego *przez kanał przechodzą naczynia chłonne |
|
|
Pierścień udowy |
*leży najbardziej przyśrodkowo w rozstępie naczyń *ograniczenia: -przód=>więzadło pachwinowe -bok=>żyła udowa(! jedyna różnica) -tył=>więzadło grzebieniowe -przyśrodek=>więzadło rozstępowe *pierścień jest przykryty przez przegrodę udową |
|
|
Trójkąt udowy |
*ograniczenia: -góra=>więzadło pachwinowe -bok=>mięsień krawiecki -przyśrodek=>mięsień przywodziciel długi -dno=>m.biodrowo-lędźwiowy, m.grzebieniowy, m.przywodziciel długi *zawartość: tętnica, żyła i nerw udowy(oraz ich gałęzie); gałąź udowa n.płciowo-udowego, węzły chłonne pachwinowe głębokie |
|
|
Kanał przywodzicieli |
*rozciąga się od trójkąta udowego do dołu podkolanowego(otwór górny w kącie trójkąta, otwór dolny - rozwór przywodzicieli - otwór między przyczepami przywodziciela wielkiego do k.udowej) *ograniczenia: -od str. przednio-bocznej: m.obszerny przyśrodkowy -od str. przednio-przyśr.: m.krawiecki -od tyłu: m.przywodziciel długi i wielki *zawartość: tętnica i żyła udowa, nerw udowo-goleniowy(gałąź końcowa n. udowego) |
|
|
Staw kolanowy(knee joint) |
*staw maziowy typu zawiasowego, pozwalający na ruchy prostowania i zginania(połączone z obrotami wokół osi pionowej) *trzy połączenia: 2 stawy udowo-piszczelowe(boczny i przyśrodkowy) między odpowiednimi kłykciami obu kości, staw udowo-rzepkowy *powierzchnie stawowe niedopasowane, stąd łątkotki *kaletki: nadrzepkowa, przedrzepkowa, podrzepkowa |
|
|
Łąkotki(meniscini) |
*pogłębiają i dopasowują kształt powierzchni stawowych *półksiężycowate płytki chrząstki włóknistej o grubym, wypukłym brzegu zew. i cieńszym, wklęsłym brzegu wew. oraz dwóch powierzchniach: dolnej, płaskiej oraz górnej-wklęsłej *najbardziej do przodu wysunięte części łąkotek połączone są więzadłem poprzecznym kolana(transverse ligament of the knee) *uszkodzenie: gdy kolano jest zgięte i goleń obrócona/ w wyniku odwodzenia lub przywodzenia |
|
|
Łąkotka przyśrodkowa(medial meniscus) |
*większa, ma kształt litery "C" *zrośnięta z więzadłem pobocznym piszczelowym(tibial collateral ligament) => mniejsza ruchomość *częściej ulega uszkodzeniom |
|
|
Łąkotka boczna(lateral meniscus) |
*mniejsza, kształt litery "o" *brzeg wypukły nie jest związany z więzadłem pobocznym strzałkowym(fibular collateral lig.) => większa ruchomość *od łąkotki bocznej do k.udowej biegną pasma włókien tworzące więzadła łąkotkowo-udowe przednie i tylne |
|
|
Ruchy łąkotek(poruszają się razem z kłykciami k.udowej po powierzchniach st. k. piszczelowej) |
*przy zginaniu => obie łąkotki przesuwają się ku tyłowi *przy prostowaniu => obie łąkotki przesuwają się ku przodowi *przy obrocie na zew. => łąkotka boczna przesuwa się ku przodowi, przyśrodkowa do tyłu *przy obrocie do wew. => łąkotka boczna przesuwa się ku tyłowi, przyśrod. do przodu |
|
|
Więzadła zewnętrzne st. kolanowego |
*ścięgno m. czworogłowego uda => więzadło rzepki(i troczki rzepki) *więzadło poboczne piszczelowe *więzadło poboczne strzałkowe *więzadło podkolanowe skośne *więzadło podkolanowe łukowate |
|
|
Ścięgno m. czworogłowego uda(tendon of quadriceps femoris muscle) |
*chroni st. kolanowy od przodu *zrasta się z pow. przednią rzepki i wytwarza poniżej niej więzadło rzepki kończące się na guzowatości piszczeli *po obu stronach więzadła rzepki znajdują się troczki rzepki(patellar retinaculum): przyśrodkowy i boczny(biegną do kłykci k.piszczelowej) |
|
|
Więzadła poboczne(collateral ligaments) |
*więzadło poboczne piszczelowe - od nadkłykcia przyśrodkowego k.udowej do kłykcia przyśrodkowego k.piszczelowe, zrośnięte z torebką stawową i łąkotką przyśrodkową *więzadło poboczne strzałkowe - od nadkłykcia bocznego do głowy strzałki, nie jest zrośnięte ani z torebką, ani z łąkotką boczną *uniemożliwiają ruchy od- i przywodzenia |
|
|
Więzadła podkolanowe(popliteal ligaments) |
*więzadło podkolanowe skośne(oblique popliteal ligament) - biegnące wstecznie rozszerzenia m.półbłoniastego, wzmacnia torebkę od tyłu, rozpoczyna się za kłykciem przyśrodkowym piszczeli i biegnie w kierunku kłykcia bocznego k.udowej *więzadło podkolanowe łukowate(arcuate popliteal ligament) - również wzmacnia torebkę od tyłu, rozpoczyna się na tylnej pow. głowy strzałki i biegnie do góry i przyśrodka nad m. pokolanowym |
|
|
Więzadła wew. stawu kolanowego |
*więzadło krzyżowe przednie i tylne *więzadło poprzeczne kolana |
|
|
Więzadła krzyżowe(cruciate ligaments) |
*więzadło krzyżowe przednie - biegnie od pola międzykłykciowego przedniego k.piszczelowej do kłykcia bocznego k.udowej *więzadło krzyżowe tylne - biegnie od pola międzykłykciowego tylnego k.piszczelowej do kłykcia przyśrodkowego k.udowej *więzadła krzyżowe uniemożliwiają nadmierne przesuwanie się do tyłu i przodu k.piszczelowej w stosunku do k.udowej oraz ograniczają obrót do wew.(przednie owija się wokół tyl.) |
|
|
Ruchy w stawie kolanowym |
*wokół osi poprzecznej: zginanie i prostowanie => 160°(w przysiadzie), 180°, udo i goleń tworzą linię prostą(przy maksymalnym wyproście więzadła poboczne unieruchamiają staw) *wokół osi pionowej: nawracanie i odwracanie => 5-10°, 30-40°(gdy kolano jest zgięte, niekrańcowo) |
|
|
Mięśnie goleni - grupa przednia(4 mięśnie) |
*unerwienie: nerw strzałkowy głęboki(porażenie: opadnięcie stopy - stopa końska, w konsekwencji chód koguci) *rozpoczynają się wyłącznie na goleni *troczek górny i dolny prostowników *m. piszczelowy przedni, m. prostownik długi palucha, m. strzałkowy trzeci, m. prostownik długi palców(od przyśrodka do boku) |
|
|
Mięsień piszczelowy przedni(tibialis anterior muscle) |
*przyczep początkowy: kłykieć boczny i górna poł. powierzchni bocznej goleni oraz błony międzykostnej *przyczep końcowy: str. podeszwowa I kości śródstopia oraz kości klinowatej przyśrodkowej *czynność: prostuje stopę i wywołuje inwersję |
|
|
Mięsień prostownik długi palucha(extensor hallucis longus muscle) |
*przyczep początkowy: środkowa cześć pow. przedniej strzałki i błony międzykostnej *przyczep końcowy: powierzchnia grzbietowa podstawy paliczka dalszego palucha *czynność: prostuje stopę i palucha, wywołuje ewersję |
|
|
Mięsień strzałkowy trzeci(fibularis tertius muscle) |
*część m. prostownika długiego palców *przyczep początkowy: dolna 1/3 pow. przedniej piszczeli i bł. międzykostnej *przyczep końcowy: pow. grzbietowa V kości śródstopia *czynność: prostuje stopę i wywołuje ewersję |
|
|
Mięsień prostownik długi palców(extensor digitorum longus muscle) |
*przyczep początkowy: kłykieć boczny piszczeli, górne 3/4 pow. przyśrodkowej strzałki oraz błony międzykostnej *przyczep końcowy: paliczki środkowe i dalsze palców II-V(pow. grzbietowe) *czynność: prostuję stopę i 4 boczne palce, wywołuje ewersję |
|
|
Mięśnie goleni - grupa tylna(6/7 mięśni) |
*unerwienie: nerw piszczelowy *zginają stopę i palce, część zgina również w stawie kolanowym *ułożone w dwóch warstwach: powierzchownej(trójgłowy łydki, podeszwowy) oraz głębokiej(podkolanowy,zginacz długi palców, piszczelowy tylny, zginacz długi palucha) |
|
|
Mięsień brzuchaty łydki(gastrocnemius muscle) - część trójgłowego łydki |
*przyczep początkowy: głowa boczna - cz.boczna kłykcia bocznego kości udowej, głowa przyśrodkowa - pow. podkolanowa, powyżej kłykcia przyśrodkowego *przyczep końcowy: powierzchnia tylna k.piętowej przez ścięgno piętowe *czynność: zgina stopę przy wyprostowanym kolanie, zgina podudzie w stawie kolanowy, unosi piętę w trakcie chodu |
|
|
Mięsień płaszczkowaty(soleus muscle) |
*przyczep początkowy: górna 1/4 strzałki, kresa m.płaszczkowatego piszczeli, łuk ścięgnisty błony międzykostnej między nimi *przyczep końcowy: powierzchnia tylna k.piętowej przez ścięgno piętowe *czynność: zgina stopę(bez względu na pozycję kolana) |
|
|
Mięsień podeszwowy(plantaris muscle) |
*przyczep początkowy: koniec kresy nadkłykciowej bocznej k.udowej, więzadło podkolanowe skośne *przyczep końcowy: ścięgno Achillesa *czynność: wspomaga brzuchaty w zginaniu stopy *charakterystyczne długi ścięgno |
|
|
Mięsień podkolanowy(popliteus muscle) |
*przyczep początkowy: powierzchnia tylna piszczeli, powyżej kresy mięśnia płaszczkowatego *przyczep końcowy: powierzchnia boczna kłykcia bocznego k.udowej i łąkotki bocznej *czynność: słabo zgina kolano i odblokowuje je(blokuje napinacz powięzi) obracają k.udową na zew. o 5° względem ustalonej piszczeli(nawraca piszczel nieposadowioną na podłożu) |
|
|
Mięsień zginacz długi palców(flexor digitorum longus muscle) |
*przyczep początkowy: część przyśrodkowa pow. tylnej piszczeli poniżej kresy m.płaszczkowatego *przyczep końcowy: podstawy paliczków dalszych 4 bocznych kości *czynność: zgina 4 boczne palce, stopę oraz podtrzymuje łuki podłużne stopy |
|
|
Mięsień piszczelowy tylny(tibialis posterior muscle) |
*przyczep początkowy: błona międzykostna goleni, pow. tylna piszczeli i strzałki *przyczep końcowy: dalsze kości stępu(łódkowata, klinowate, sześcienne) i śródstopia(II-IV podstawy) *czynność: zguba stopę i wywołuje inwersję |
|
|
Mięsień zginacz długi palucha(flexor hallucis longus muscle) |
*przyczep początkowy: dolne 2/3 pow. tylnej strzałki, część dolna błony międzykostnej *przyczep końcowy: podstawa paliczka dalszego palucha *czynność: zgina paluch we wszystkich stawach, słabo zgina w skokowym górnym, podtrzymuje łuk podłużny przyśrodkowy stopy |
|
|
Mięśnie goleni - grupa boczna |
*unerwienie: nerw strzałkowy powierzchowny => porażenie: stopa szpotawa(inwersja) *m. strzałkowy długi i strzałkowy krótki(pod nim) *troczek górny i dolny mięśnie strzałkowych |
|
|
Mięsień strzałkowy długi(fibularis longus muscle) |
*przyczep początkowy: głowa i górne 2/3 pow. bocznej strzałki *przyczep końcowy: podstawa I kości śródstopia i kość klinowata przyśrodkowa *czynność: wywołuje ewersję stopy i słabo ją zgina(w st.skokowo-goleniowym) |
|
|
Mięsień strzałkowy krótki(fibularis brevis muscle) |
*przyczep początkowy: dolna 2/3 pow. bocznej strzałki *przyczep końcowy: powierzchnia grzbietowa guzowatości V kości śródstopia *czynność: wywołuje ewersję stopy i słabo ją zgina(w st.skokowo-goleniowym) |
|
|
Połączenia kości goleni |
*staw piszczelowo-strzałkowy(tibiofibular joint) - łączy owalną pow. stawową głowy strzałki i kości piszczelowej; torebkę wzmacniają więzadła gł.strzałki *błona międzykostna goleni(interosseous crural membrane) *więzozrost piszczelowo-strzałkowy(tibiofibular syndesmosis) - łączy kostkę boczną strzałki z wcięciem strzałkowym piszczeli, jest utworzony przez 2 silne więzadła: więzadło piszczelowo-strzałkowe przednie i tylne |
|
|
Staw skokowo-goleniowy(talocrural joint) - staw skokowy górny |
*rodzaj stawu: zawiasowy, jednoosiowy *panewka: powierzchnia stawowa k.piszczelowej, dwie powierzchnie kostek, przyśrodkowej i bocznej *główka: bloczek kości stawowej(również 3 powierzchnie) |
|
|
Więzadła stawu skokowego górnego |
*więzadło poboczne przyśrodkowe/trójgraniaste(deltoid ligament) - biegnie od kostki przyśrodkowej do kości: piętowej, skokowej, łódkowej; z przodu tworzy więzadło piszczelowo-strzałkowe, piszczelowo-piętowe oraz piszczelowo-skokowe przednie i tylne *więzadło poboczne boczne(lateral collateral ligament) - łączy kostkę boczną z k.piętową i skokową; tworzy więzadła: piętowo-strzałkowe, skokowo-strzałkowe przednie i tylne *zwichnięcie(pod-): odwodzenie/przywodzenie + odwracanie/nawracanie |
|
|
Staw skokowy dolny(surgical subtalar joint) |
*składa się z 2 części: stawu skokowego przedniego i stawu skokowego tylnego *obie części przedzielone - więzadłem skokowo-piętowym międzykostnym(w zatoce stępu), czynnościowo - jedność |
|
|
Staw skokowy tylny(posterior talocalcaneal joint/anatomical subtalar joint) |
*staw skokowo-piętowy tylny *pow. stawowe: pow. stawowa piętowa tylna k.skokowej, pow. stawowa skokowa tylna k.piętowej *ruchy: inwersja i ewersja stopy *więzadła: w. skokowo-piętowe przyśrodkowe, boczne i tylne(oraz międzykostne) |
|
|
Staw skokowy przedni/skokowo-piętowy-łódkowy(talocalcaneonavicular joint) |
*pow. stawowe: głowa kości skokowej łączy się z kością piętową i łódkowatą *ruchy: ruchy ślizgowe i obrotowe *więzadła: więzadło piętowo-łódkowe podeszwowe(sprężynowe) =>podtrzymuje gł. kości skokowej |
|
|
Ruchy w stawie skokowym dolnym |
*odbywają się wokół osi pośredniej(kompromisowej) => przebiegającej od bocznej pow. guza piętowego, skośnie przez szyjkę kości skokowej do kości łódkowatej *inwersja: odwracanie, zgięcie i przywodzenie(stawanie na brzegach bocznych) *ewersja: nawracanie, prostowanie i odwiedzenie(stawanie na brzegach przyśrodkowych) |
|
|
Główne więzadła stopy |
*więzadło piętowo-łódkowe podeszwowe/sprężynowe(spring ligament) *więzadło podeszwowe długie(long plantar ligament) *więzadło piętowo-sześcienne podeszwowe/podeszwowe krótkie(short plantar ligament) |
|
|
Nieprawidłowe ustawienia stopy |
*stopa końska - zgięta w stawach skokowych *stopa piętowa - wyprost w stawach skokowych *stopa szpotawa - stopa w pozycji inwersji *stopa koślawa - stopa w pozycji ewersji często: końsko-szpotawa, piętowo-koślawa |
|
|
Pozostałe stawy stopy |
*staw poprzeczny stopy - oddziela tylne, większe kości stępu od przednich, mniejszych, 2 stawy: piętowo-sześcienny, skokowo-piętowo-łódkowy *stawy stępowo-śródstopne - ruchy ślizgowe *stawy międzyśródstopne *stawy śródstopno-paliczkowe - zgin./prost.(zgięte) *staw międzypaliczkowy - zginanie/prost.(wyprostowane) |
|
|
Mięśnie grzbietu stopy |
*m. prostownik krótki palucha(extensor hallucis brevis muscle) *m. prostownik krótki palców(extensor digitorum brevis muscle) Rozpoczynają się wspólnie na górnej pow. kości piętowej, ścięgno do palucha dochodzi do paliczka podstawnego, pozostałe zlewają się z rozcięgnami grzbietowymi palców prostownika długiego *unerwienie: nerw strzałkowy głeboki |
|
|
Mięśnie podeszwy |
*4 warstwy: I warstwa => m. odwodziciel palucha, m. zginacz krótki palców, m. odwodziciel palca małego II warstwa => m. czworoboczny podeszwy, mm. glistowate III warstwa => m. zginacz krótki palucha, m. przywodziciel palucha(gł.poprzeczna, gł.skośna), m. zginacz krótki palca małego IV warstwa => mm. międzykostne podeszwowe(3 -> palce III-V), mm. międzykostne grzbietowe(4 -> palce I-IV) *unerwienie: n.podeszwowy przyśrodkowy i boczny(gałęzie piszczelowego) |
|
|
Dół podkolanowy(popliteal fossa) |
*ograniczenia: -góra=> ścięgno m. dwugłowego uda(od boku), ścięgno m.półbłoniastego i półściegnistego(od przyśrodka) -dół=> głowa przyśrodkowa i boczna m. brzuchatego łydki -dno dołu=> pow. tylna kości udowej, staw kolanowy, m. podkolanowy -sklepienie dołu=> powięź podkolanowa(przedłużenie pow. szerokiej, przebija ją żyła odstrzałkowa i n. skórny przyśrodkowy łydki) *zawartość: n. piszczelowy, żyła i tętnica podkolanowa, nerw strzałkowy wspólny(+tętnica i żyły kolana, węzły chłonne) |
|
|
Sklepienie stopy |
*łuk podłużny przyśrodkowy: k.piętowa=>k.skokowa=>3 klinowate i 3 k. śródstopia (k.skokowa->zwornik wzmocniony przez więzadło piętowo-łódkowe podeszwowe) *łuk podłużny boczny: k. piętowa=>k.sześcienna=>2 k. śródstopia(IV i V) (k. sześcienna->zwornik wzmocniony przez ścięgno m. strzałkowego długiego) *łuk poprzeczny bliższy: k.łódkowata, sześcienna, klinowate, podstawy śródstopia(najwyższa cz.->klinowata pośrednia, najniższa->sześcienna) *łuk poprzeczny dalszy: głowy 5 kości śródstopia |
|
|
Splot lędźwiowy(lumbar plexus) - charakterystyka |
*leży na mięśniu lędźwiowym większym *w jego skład wchodzą gałęzie przednie 4 górnych nerwów lędźwiowych(L1-L4) oraz włókna odchodzące z nerwu Th12 *wszystkie nerwy biegną początkowo wew. mięśnia lędźwiowego większego, większość opuszcza go po str. bocznej(wyjątek: n.płciowo-udowy=>pow. przednia, n.zasłonowy-przyś. |
|
|
Splot lędźwiowy(lumbar plexus) - nerwy |
*2x1, 2x2, 2x3 "i(twice) get a laid on friday" *L1 => n.biodrowo-podbrzuszny, n.biodrowo-pachwinowy(2x1) *L1,L2 => n.płciowo-udowy(2x2) *L2,L3 => n.skórny boczny uda(2x2) *L2,L3,L4 - n.udowy, n.zasłonowy(2x3) |
|
|
N.udowy(femoral nerve) |
*powstaje: L2,L3,L4 *przebieg: między dwiema częściami m.lędźwiowego większego => m.lędźwiowym większym a biodrowym => pod więzadło pachwinowe, w rozstępie mięśnie => g.końcowe *ważne gałęzie: n.udowo-goleniowy(saphenous nerve) - g.skórna(przyśrodkowo-przednia pow. kolana, goleni i stopy) *unerwienie ruchowe: m.biodrowo-lędźwiowy, m.czworogłowy, m.krawiecki i częściowo grzebieniowy(wspólnie z zasłonowym) *unerwienie czuciowe: to samo co udowo-goleniowy |
|
|
N.zasłonowy(obturator nerve) |
*powstaje: L2,L3,L4 *przebieg: opuszcza m.lędźwiowy większy po str. przyśrodkowej => krzyżuje od tyłu żyłę biodrową wspólną i zagina się ku przodowi przechodząc do miednicy mniejszej => dociera do kanału zasłonowego gdzie dzieli się na gałęzie *unerwienie ruchowe: mięśnie grupy przyśrodkowej uda(częściowo grzebieniowy, przywodziciel długi, krótki) oraz zasłonowy zew. *unerwienie czuciowe: pow. przyśrodkowa uda, staw biodrowy i kolanowy |
|
|
Nerw skórny boczny uda(lateral femoral cutaneous nerve) |
*powstaje: L2,L3 *przebieg: opuszcza m.lędźwiowy większy na brzegu bocznym => biegnie skośnie w dół na pow. m.czworobocznego lędźwi => na pow. m.biodrowego => przechodzi przez boczną cz. więzadła pachwinowego => biegnie nad m.krawieckim i dzieli na gałęzie końcowe *unerwienie czuciowe: skóra bocznej pow. uda i okolicy pośladkowej w pobliżu krętarza większego |
|
|
Nerw płciowo-udowy(genitofemoral nerve) |
*powstaje: L1,L2 *przebieg: wychodzi na pow. przedniej m.lędźwiowego, gdzie dzieli się na 2 gałęzie *gałęzie: gałąź płciowa - przechodzi przez kanał pachwinowy gdzie tworzy zespolenie z n. biodrowo-pachwinowym; unerwia ruchowo: m.dźwigacz jądra, błonę kurczliwą moszny, czuciowo: skórę wzgórka łonowego i moszny/warg sromowych większych gałąź udowa - przechodzi na udo do przodu od t. udowej w rozstępie naczyń, unerwia skórę na udzie poniżej przyś. części w.pachwinowego; |
|
|
Splot krzyżowy(sacral plexus) |
*powstaje z gałęzi przednich wszystkich nerwów rdzeniowych(S1-S5), dwóch ostatnich nerwów lędźwiowych(L4,L5) i nerwu guzicznego(Co) *leży w miednicy mniejszej na mięśniu gruszkowatym *większość nerwów opuszcza miednicę przez otwór podgruszkowy *n.kulszowy,n.pośladkowy górny/dolny, n.do m.gruszkowatego, zasłonowego wew. i czworobocznego uda, a także skórny tylny uda *najniższe włókna(S4,S5,Co) tworzą odrębny splot - splot odbytowo-guziczny(odchodzą od niego nerwy zaopatrujące kość guziczną) |
|
|
Nerw kulszowy(sciatic nerve) |
*powstaje: L4,L5,S1,S2,S3 *przebieg: wychodzi z miednicy mniejszej przez otwór podgruszkowy, biegnie ku tyłowi, za szyjką k.udowej przykryty przez m.pośladkowy wielki => na udzie biegnie niemal pionowo ku dołowi, po tylnej pow. przywodziciela wielkiego =>w dole podkolanowym dzieli się na gałęzie końcowe(n.piszczelowy i strzałkowy wspólny) *unerwienie: grupa tylna m. uda, m.przywodziciel wielki(razem z zasłonowym) |
|
|
Nerw piszczelowy(tibial nerve) |
*przebieg: odgałęzia się od pnia n.kulszowego w górnym kącie dołu podkolanowego i biegnie w pęczku naczyniowo-nerwowym => z dołu wychodzi na goleń pod łukiem ścięgnistym(przyczep początkowy m.płaszczkowatego), na goleni biegnie między powierzchowną a głęboką warstwą zginaczy => poniżej skrzyżowania goleni znajduje się między ścięgnem zginacza długiego palców(od przyśrodka), a zginacza długiego palucha(od boku) => przechodzi do kanału kostki przyś., gdzie dzieli się na 2 gałęzie: n.podeszwowy przyśrodkowy i boczny *gałęzie: gałęzie do grupy tylnej łydki, n.skórny przyśrodkowy łydki, nerwy podeszwowe boczne i przyśrodkowe(gałęzie końcowe) *unerwienie ruchowe: mięśnie grupy tylnej łydki, mięśnie podeszwy stopy, grupa tylna mięśni uda; *unerwienie czuciowe: torebka st.kolanowego, skokowego górnego, powierzchnia łydki u dołu, podeszwa stopy; *porażenie: stopa piętowa |
|
|
Nerw strzałkowy wspólny(common fibular nerve) |
*przebieg: w dole podkolanowym biegnie po str. bocznej wzdłuż brzegu m.dwugłowego uda => owija się dookoła bocznego obwodu szyjki strzałki, leżąc bezpośrednio pod skórą, na kości => kieruje się między przyczepami mięśnia strzałkowego długiego, dzieląc się na nerw strzałkowy głęboki i nerw strzałkowy powierzchowny *gałęzie: gałęzie do st.kolanowego, n.strzałkowy głęboki(biegnie po bł.międzykostnej między prostownikiem długim placów, a piszczelowym przednim, potem przykrywa go prostownik długi palucha, wreszcie kończy się w I przestrzeni śródstopia - nn. grzbietowe palców), n.strzałkowy powierzchowny(przykrywa go strzałkowy długi, przebija powięź goleni oddając nerwy skórne grzbietowe, przyśrodkowy i pośredni oraz gałęzi do grupy bocznej), n skórny boczny łydki *unerwienie ruchowe: grupa boczna, grupa przednia, grzbiet stopy, gł. krótka dwugłowego uda *unerwienie czuciowe: skóra goleni i grzbietu stopy *porażenie: stopa opadająca => chód ptasi/koguci |
|
|
Nerw pośladkowy górny(superior gluteal nerve) |
*powstaje: L4,L5,S1 *przebieg: opuszcza miednicę wraz t.pośladkową górną przez otwór nadgruszkowy => biegnie między mięśniami pośladkowymi, średnim i małym *unerwienie: m.pośladkowy średni i mały, napinacz powięzi szerokiej |
|
|
Nerw pośladkowy dolny(inferior gluteal nerve) |
*powstaje: L5,S1,S2 *przebieg: wychodzi wraz z innymi nerwami(kulszowym, sromowym i skórnym tylnym uda) przez otwór podgruszkowy => biegnie razem z t.pośladkową dolną po wew. pow. mięśnia pośladkowego wielkiego *unerwienie: m.pośladkowy wielki |
|
|
Nerw skórny tylny uda(posterior femoral cutaneous nerve) |
*powstaje: S1,S2,S3 *przebieg: wychodzi przez otwór podgruszkowy => biegnie ku dołowi, początkowo na pośladku do przodu od m.pośladkowego wielkiego, a dalej powierzchownie na udzie; * gałęzie: nerwy skórne dolne pośladków(inferior cluneal nerves), gałęzie skórne tylne uda |
|
|
Tętnice kończyny dolnej |
*t.biodrowa zew. => t.udowa => t.podkolanowa => t. promieniowa przednia i tylna(od niej strzałkowa) => tt. grzbietowe stopy(od przedniej) i podeszwowe, przyśrodkowa oraz boczna(od tylnej) |
