Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
37 Cards in this Set
- Front
- Back
|
nöronlar tarafından üretilen görevleri hormonların benzeri olan kimyasal mesajcılar; oksitosin, ADH
|
nörohormon
|
|
|
etki şekli bakımından hormonlar
|
-kinetik etkili
-metabolizmaya etkili -morfogenetik -davranış üzerine etkili |
|
|
steroid yapıda olan hormonlar
|
östrojen, testosteron, progesteron, aldosteron, kortizol
|
|
|
hipofiz arka lobundan salgılanan hormonlar |
ADH, oksitosin |
|
|
hipofiz ön lobundan salgılanan hormonlar |
STH, TSH, FSH, LH, prolaktin, ACTH |
|
|
steroid hormonların etki mekanizması |
-molekül ağırlıkları düşük olduğu için kolaylıkla hücre zarını geçerler -sitoplazma içinde bulunan özel reseptörlere bağlanırlar, bu reseptörler iki alt üniteden oluşan proteinlerdir -hormon-reseptör kompleksi hücre çekirdeğine girer ve kromatin üzerindeki özel proteinlere bir ünite ile bağlanarak hangi genin aktifleşeceğini belirler -diğer ünite DNA molekülü ile reaksiyona girerek mRNA oluşumuna katkıda bulunur, sonuçta alınan bilgiler ile hücre proteinleri üretilir |
|
|
ADH etki mekanizması |
-kanın ozmotik basıncı yükselirse ozmoreseptörleri etkiler ve ADH sentezleyen ve salgılayan nöroendokrin hücreleri uyarır -salınan ADH akson boyunca akarak nörohipofize gelir, buradaki kan damarlarına girer ve kan yoluyla böbrek tübül hücrelerine gelir -hormon tubul hücrelerinin su geçirgenliğini arttırarak geri emilimi sağlar |
|
|
ADH salınımını arttıran etmenler *oligüri |
-heyecan, ağrı , egzersiz, sıkıntı, bulantı, kusma, ayakta durma, morfin, nikotin, barbitüratlar, anjiyotensin 2 -sıcak hava -plazma ozmotik basıncının artması -hücredışı sıvı hacminin azalımı (hipovolemi) |
|
|
ADH salınımını azaltan etmenler *poliüri |
-alkol -soğuk hava -plazma ozmotik basıncının azalımı -hücredışı sıvı hacminin artması |
|
|
oksitosin fonksiyonları |
-memede miyoepitel hücrelerini kasarak sütün indirilmesini sağlar -uterus düz kaslarını kontraksiyona uğratarak doğuma yardımcı olur -anneye özgü davranışların ortaya çıkmasına neden olur -yüksek dozda antidiüretik etki yapar |
|
|
süt salınımının hormonal mekanizması |
-yavrunun memeden süt emmesi ile oluşan afferent impulslar hipotalamustaki nöroendokrin hücreleri uyarır -hipotalamustaki nöroendokrin hücrelerden oksitosin salınır ve akson boyunca akarak nörohipofize gelir -kana giren oksitosin meme alveolleri ve süt kanallarının duvarında bulunan myoepitel hücreleri kasılmaya sevkeder -sütün indirilmesi |
|
|
büyüme hormonunun protein metabolizmasına etkisi |
-protein sentezini arttırır, protein katabolizmasını azaltır |
|
|
büyüme hormonunun yağ metabolizmasına etkisi |
yağ doku hücrelerindeki trigliseridlerin parçalanma ve oksidasyonunu uyararak yağların kullanımını arttırır (ketojenik etki) |
|
|
büyüme hormonunun karbonhidrat metabolizmasına etkisi |
-hücrede glikojen depolanmasını arttırır -glikozun hücrelere alınmasını azaltarak kan glikoz düzeyini yükseltir -glikojen ve protein depolarını korur, yağ depolarından kana geçirdiği yağ asitlerinden karaciğer ve kasta glikoz sentezini artırır, enerjinin glikojen ve aminoasitlerden sağlanmasını azaltır |
|
|
büyüme hormonu fazlalığı |
-büyüme çağında olanlarda; gigantizm -erişkinlerde; akromegali |
|
|
büyüme hormonu yetersizliği |
-büyüme çağında olanlarda; dwarfizm -erişkinlerde; metabolik etkinliklerin yokluğuna |
|
|
FSH ın testislere etkisi |
seminifer tübül arasındaki sertoli hücrelerini uyararak spermatogoniumlardan spermatozoon oluşumunu başlatır |
|
|
FSH ın yumurtalıklara etkisi |
gelişen foliküllerde östrojenlerin salınımını uyarır |
|
|
somatomedin teorisi |
-büyüme hormonu kemik, kıkırdak ve iskelet kası gibi dokulara doğrudan etkimeyip, somatomedin adı verilen bir grup peptit tarafından bu etkisini gösterir -somatomedinler büyüme hormonu etkisiyle karaciğer ve diğer dokulardan salınır ve kanda proteinlere bağlı olarak bulunur -bunlara büyüme faktörleri de denilmektedir ki etkileri insülünün büyüme üzerindeki etkisinde benzediğinden IGF 1, IGF2 (insülin benzeri büyüme faktörü) olarak isimlendirilirler -her ikisi de büyüme ile ilgili hücre zarındaki reseptörlere bağlanır, büyüme ve hücresel başkalaşımı arttırırlar |
|
|
insülin nereden salgılanır |
pankreas ın ß hücrelerinden |
|
|
insülin etkisi |
-kalp kası, iskelet kası, yağ hücrelerine glikoz girişini ve metabolizmasını arttırır -karaciğerde glikojen sentezini arttırır -yağ doku ve karaciğer hücrelerinin serbest yağ asitlerini kandan alarak trigliserid halinde depo etmelerini arttırır |
|
|
glukagon etkisi |
-düşük kan glikoz değeri -alfa hücrelerinden glukagon salgılanır -karaciğer kana glukoz verir -normal kan glukoz değeri sağlanır |
|
|
nörosekresyon nedir |
sinir hücrelerinin uç kısımlarından hormon salgılanmasına denir |
|
|
adrenal medulla hormonları |
adrenalin, noradrenalin |
|
|
basit guatr |
-yeterli iyot alınmadığı zaman vücudun ihtiyacı tiroksin üretilemez -hipofiz bezi fazla miktarda TSH üreterek tiroid bezini uyarır -tiroid bezi yeterli hormonu üretebilmek için dokularını arttırır, boyun bölgesinde şişkinlik oluşur -iyotlu besinler kullanarak hastalığın oluşumu önlenir |
|
|
miksödem |
-tiroksin hormonunun yetişkinlerde az salgılanması, miksödeme neden olur -bazal metabolizma hızı düşer, uyuşukluk, saç dökülmesi, şişmanlık, vücut ısısının düşmesi gibi sorunlar oluşur |
|
|
hipertiroidi |
-tiroksinin yetişkinlerde çok salgılanması hipertiroidi (iç guatr) ye neden olur -bazal metabolizma hızı yükselir, kilo kaybı, sinirlilik görülür, solunum ve kalp atışları hızlanır, göz yuvarlağı dışarıya çıkmış olarak gözükür |
|
|
adrenal korteks hormonları |
-hipofiz bezinin ACTH salgısı ile uyarılır. -kabuk bölümünden steroid yapılı çok sayıda hormon üretilir -bunlardan en önemlileri kortizol, aldosteron, adrenal eşey hormonlarıdır |
|
|
yangısal tepkiye yol açan hastalıklarda, romatizmal hastalıklarda, alerjide tedavi amaçlı kullanılan hormon |
kortizol |
|
|
suda çözünen hormonların etki mekanizması |
-hücre içine doğrudan giremezler, membran üzerinde uygun reseptörlere bağlanırlar -hormon reseptöre bağlandıktan sonra adenilat siklaz enzimi harekete geçer ve sitozolde ATP den siklik adenozin monofostat (cAMP) üretilir |
|
|
prostoglandinler neden hormon olarak kabul edilmezler |
özel hücreler tarafından üretilmedikleri için |
|
|
nöroendokrin refleks |
-iki birey arasındaki etkileşimi çoğu kez senkronize eden zincirin bir parçası olan sinir ve endokrin sistemlerindeki fizyolojik bir mekanizmadır -örnek) vajinal stimulasyon koitus sırasında (kedi ve tavşan) hipotalamusa doğru olan afferent sinirleri aktive eder, bu da hipofiz bezi içine bir hormon olan GnRH salgılanmasına neden olur. GnRH, hipofiz bezinden kana LH salgılanmasına yol açar, LH ovaryuma ulaşır ve 12-24 saat içinde ovulasyona neden olur -diğer iki örnek) sütün indirilme refleksi ve uterusun servikal refleksidir |
|
|
kalsitonin nereden salgılanır |
tiroid bezi C hücreleri tarafından |
|
|
prolaktin etkisi |
dişide sütün salgılanması |
|
|
hipotalamus-hipofiz eksenine bağlı olmayan sistemdeki hormonlar |
-hipofiz veya hipotalamus çıkarılsada salgılanmaya devam ederler -insülin, glukagon, epinefrin, parathormon, kalsitonin, aldosteron |
|
|
hangi hormon eğer kan örneği sıcak ortamda bekletilirse bozunmaya uğrar |
-yüksek sıcaklıktan zarar görebilen hormonlar polipeptittirler -örnek) ACTH |
|
|
tiroid hormonları üretim mekanizması |
Sindirim yoluyla element halinde alınan iyot (I2), sindirim ve emilim sırasında iyodide(I) dönüstürülüp kan plazmasına verilir. Tiroid hormonları oluşumunun ilk döneminde mekstraselluler sıvıdan epitel hücrelerine, buradan da aktif olarak iyot pompası ile folikuler hucre icine alınır. Foliküler hücreye giren iyodid, peroksidaz enziminin etkisiyle tekrar iyot(I2) haline dönüştürülür, kolloid içindeki iyot tiroglobulinin tirozin aminoasidi ile birlesip monoiyodo tirozini (MIT) olusturur. Bu bilesik bir iyot daha alarak diiyodotirozin i olusturur (DIT). Bir molekül DIT ile bir molekül MIT birlesip bir alanin kaybederek triiyodotironini (T3) olusturur. İki molekul DIT birleşip bir alanin kaybederek tetraiyodotironin (T4) yani tiroksin hormonunu oluşturur. Metabolik etkinligi esas etkin olan hormon T3 tür. |
