Sob Meso: Deel 2 - Culturele En Structurele Aspecten Van Scholen

Front 1

DEF.: Wat is schoolcultuur?

Back 1

= het geheel van gedeelde betekenisgeving tussen alle deelnemers aan het schoolgebeuren.

(↔️ focus op kerncomponenten: waarden, normen, assumpties)

Front 2

💡Wat zijn de niveaus van schoolcultuur?

Back 2

Volgens Hoy en Miskel zijn dit:

1️⃣Gedeelde normen

Omschreven en informele verwachtingen en regels ➡️ concrete gedragsregels binnen context

2️⃣Gedeelde waarden

2.1 Morele en niet-morele gedeelde voorstellingen van wat wenselijk is

2.2 Principes, idealen, levenshouding

3️⃣Gedeelde assumpties

3.1 meest diepgaande/abstracte aspecten schoolcultuur

3.2 Vanzelfsprekende veronderstellingen die hun dienst hebben bewezen bij uitdagingen/goede werking

Front 3

DEF.: Wat is normgedrag?

Back 3

= Wanneer leden van een schoolorganisatie zich schikken naar gestelde normen. Gedeelde normen bepalen handelen en schoolcultuur.

Front 4

💭Bij wegvallen van externe druk blijft waardegedrag overeind en valt normgedrag weg. Leg uit.

Back 4

Normen zijn minder verinnerlijkt dan waarden.

Front 5

💡Wat zijn 3 uitwendige, waarneembare uitdrukkingen van schoolcultuur?

Back 5

1️⃣symbolen (logo, motto, trofee, humor, taalgebruik, dresscode, ouders, rapport, ...)

2️⃣rituelen (ceremonies en gewoonten: diploma-uitreiking, voetbalmatch, ...)

3️⃣verhalen, mythes, legenden (➡️normen en waarden)

Front 6

💡Welke 3 cultuurtypes onderscheidt Staessens en welke indicatoren vormen de basis?

Back 6

Indicatoren:

1️⃣schoolhoofd als cultuurbouwer en -drager

2️⃣overeenkomst in doelgerichtheid

3️⃣professionele relaties tussen lkr.

Types:

➡️familieschool

➡️professionele instelling

➡️'Living Apart Together'-school

Front 7

💡 Welke indicatoren linkt Staessens aan een familieschool?

Back 7

1️⃣grootvaderschoolhoofd

-contact: informeel

-focus: sociaal en organisatorisch

2️⃣'overleven'

- functioneel

3️⃣team als dorpsfanfare

- vrienden > collega's

- informeel

- organisatorisch>pedagogisch-didactisch

Front 8

💡 Welke indicatoren linkt Staessens aan een professionele instelling?

Back 8

1️⃣architect-schoolhoofd

-contact: professioneel

-focus: pedagogisch-didactisch

- deskundige met visie

2️⃣'allesdoordringende basisfilosofie'

- actief nagestreefd

3️⃣professioneel voetbalteam

- overleg- en samenwerkingsmomenten

- formeel

Front 9

💡 Welke indicatoren linkt Staessens aan een 'Living Apart Together' - school?

Back 9

1️⃣figurant-schoolhoofd

-contact: weinig

-focus: administratieve taken

- ver van klaspraktijk: 'van dag tot dag'-beleid

2️⃣'schip zonder kompas'

- ontbreekt

-individueel lkr soms wel

3️⃣loszandteam

- afwezigheid samenwerking

- geen overleg

Front 10

DEF.: Wat is schoolstructuur?

Back 10

= omvat de functies die in de school onderscheiden worden en de wijze waarop de samenwerking tussen die functies gecoördineerd wordt.

🔗opgesplitst in positionele en procedurele organisatie

Front 11

💭De invulling van de procedurele dimensies (🔗schoolstructuur) moet afgestemd worden op het beleid en de fase v/d beleidscyclus. Leg uit.

Back 11

1️⃣Sterke centralisatie, standaardisatie en formalisatie:

ONDERSTEUNEND:

✅stabiliteit, duidelijkheid

✅afstemming verwachtingen

DWINGEND:

❗️flexibiliteit

❗️passiviteit en vervreemding

❗️hiërarchie/macht

2️⃣Zwakke centralisatie, standaardisatie en formalisatie:

✅ openheid, innovatie

❗️chaos, vrijblijvendheid

Front 12

DEF.: Wat is positionele organisatie?

Back 12

= het geheel van taken en verantwoordelijkheden die in een school onderscheiden worden en door iemand (moeten) worden opgenomen.

➡️ niet HOE wel OF

🔗1/2 aspecten schoolstructuur

Front 13

DEF.: Wat is procedurele organisatie?

Back 13

= manier waarop de uit te voeren taken worden gecoördineerd.

= opgedeeld in 5 dimensies:

1. Centralisatie

2. Formalisatie

3. Standaardisatie

4. Specialisatie/afhankelijkheid

5. Flexibiliteit

🔗2/2 aspecten schoolstructuur

Front 14

💭Geef een voorbeeld van positionele en procedurele organisatie.

Back 14

Positioneel:

Gedragsproblemen aanpakken

Procedureel:

Niet enkel klaslkr. ➡️ meldingsfiches, vergadering, stappen

Front 15

(🔗1/5 dimensies procedurele organisatie - schoolstructuur)

Leg het begrip centralisatie uit.

Back 15

= mate waarin besluitvorming en het gezag gecentraliseerd of gedelegeerd zijn.

(1 punt ↔️ brede basis)

Front 16

(🔗2/5 dimensies procedurele organisatie - schoolstructuur)

Leg het begrip standaardisatie uit.

Back 16

= op een uniforme manier uitvoeren van werkzaamheden in de school.

= (onbewust) vastleggen van 1️⃣werkzaamheden 2️⃣uitkomsten 3️⃣capaciteiten/gedrag

Front 17

(🔗3/5 dimensies procedurele organisatie - schoolstructuur)

Leg het begrip formalisatie uit.

Back 17

= mate waarin gedragsvoorschriften, bevoegdheden en procedures duidelijk (of schriftelijk) zijn vastgelegd.

➡️ bewuster dan standaardisatie

Front 18

(🔗4/5 dimensies procedurele organisatie - schoolstructuur)

Leg de begrippen specialisatie en afhankelijkheid uit.

Back 18

= differentiatie in taken en functies in de organisatie ➡️ uitsplitsen en verdelen over personen

↪️afhankelijkheidsdimensie: anderen zijn afhankelijk van persoon met specialisatie of formele regels rond wie doet wat (Vb.: ICT-coördinator)

Front 19

(🔗5/5 dimensies procedurele organisatie - schoolstructuur)

Leg het begrip flexibiliteit uit.

Back 19

= in hoeverre een school flexibel is in haar 1️⃣opstelling, 2️⃣reactie, 3️⃣manier van beleid voeren, 4️⃣omgaan met gegevendheden en 5️⃣andere dimensies.

Front 20

💭De procedurele organisatie is sterk situatiegebonden. Leg uit.

Back 20

Afhankelijk van de kenmerken van een taak:

1️⃣inhoud (simpel/complex, waarde)

2️⃣aard (ind./col., plannend/uitvoerend)

3️⃣tijdstip (nieuw/routine, LT/KT)

4️⃣uitvoerder (volgzaam/innovator, zelfzeker/twijfelaar)

Front 21

💭De organisatie van scholen is organisch en dynamisch. Leg uit.

Back 21

1️⃣complex geheel van gestructureerde, gestandaardiseerde en formele procedures.

2️⃣ Ongestructureerde, onvoorspelbare en informele relaties en activiteiten.

Front 22

💭"Wat je zegt is minder belangrijk dan hoe je gehoord wordt."

Leg aan de hand van dit citaat het belang van perceptie bij regels binnen schoolstructuur uit.

Back 22

Hoe de regels geïnterpreteerd worden door teamleden (overeenkomst↔️bevel) bepaald hun beeld over de schoolorganisatie.

Front 23

DEF.: Wat is een kwaliteitshandboek en wat kan de meerwaarde zijn?

Back 23

= omschrijft hoe men dingen aanpakt in de school.

✅afspraken, checklists, wie/wat, verwachtingen, transparantie, communicatie, doelbewust, handvaten, reflecteren, ...

❗️kritisch benaderen, geen keurslijf, groeidocument (borgen + verbeteren)