Ethiek I. Algemeen Deel Nip Beroepscode Voor Psychologen

Front 1

I.1.1 Samenhang van de code

De bepalingen in dit deel moeten worden gelezen in samenhang met

Back 1

de overige bepalingen van de beroepscode. Als de omstandig­ heden dat vereisen, vormen de relevante bepalingen uit het onder­ staande een integraal geheel met de overige bepalingen van de beroepscode.

Front 2

I.1.2 Begrippen

I.1.2. Het b
I.1.2.2 De b
I.1.2.3 De p
I.1.2.4 De c

I.1.2.5 Het c
I.1.2.6 D
I.1.2.7 De o
I.1.2.8 De o

I.1.2.9 De e
I.1.2.10 De v
I.1.2.11 W
I.1.2.12 G

I.1.2.13 G
I.1.2.14 D
I.1.2.15 R
I.1.2.16 G

Back 2

I.1.2. Het beroepsmatig handelen:
I.1.2.2 De betrokkene:
I.1.2.3 De professionele relatie:
I.1.2.4 De cliënt:

I.1.2.5 Het cliëntsysteem:
I.1.2.6 Derden:
I.1.2.7 De opdracht:
I.1.2.8 De opdrachtgever:

I.1.2.9 De externe opdrachtgever:
I.1.2.10 De verwijzer:
I.1.2.11 Wettelijk vertegenwoordiger(s):
I.1.2.12 Gerichte toestemming:

I.1.2.13 Gegevens:
I.1.2.14 Dossier:
I.1.2.15 Rapportage:
I.1.2.16 Gegevensverstrekking:

Front 3

I.1.2 Begrippen

I.1.2.1
Het beroepsmatig handelen:

Back 3

alle handelingen die de psycholoog verricht wanneer hij optreedt in zijn functie of gebruik maakt van de aanduiding psycholoog; hieronder valt de professionele relatie, het optreden als wetenschappelijk onderzoeker, docent, supervisor, in de media, et cetera.

Front 4

I.1.2 Begrippen

I.1.2.2
De betrokkene:

Back 4

elke persoon die direct of indirect is betrokken bij het beroepsmatig handelen van de psycholoog of die daardoor in zijn belangen wordt geraakt; zoals de cliënt, de partner en naaste verwanten van de cliënt, de opdrachtgever, collega, student, proef­ persoon, et cetera.

Front 5

I.1.2 Begrippen

I.1.2.3
De professionele relatie:

Back 5

de relatie die de psycholoog aangaat met een of meer personen, gericht op behandeling, begeleiding, advisering of psychologisch onderzoek.

Front 6

I.1.2 Begrippen

I.1.2.4
De cliënt:

Back 6

de persoon met wie de psycholoog een professionele relatie aangaat, onderhoudt, of onderhouden heeft; zoals de patiënt, de onderzochte, et cetera.

Front 7

I.1.2 Begrippen

I.1.2.5
Het cliëntsysteem:

Back 7

een aantal personen in hun onderling functio­ neren, met wie de psycholoog één professionele relatie aangaat, onderhoudt, of onderhouden heeft.

Front 8

I.1.2 Begrippen

I.1.2.6
Derden:

Back 8

alle anderen dan de cliënt of het cliëntsysteem.

Front 9

I.1.2 Begrippen

I.1.2.7
De opdracht:

Back 9

omvat zowel de vraagstelling die aan het beroeps­ matig handelen ten grondslag ligt, als de afspraken over voortgang, procedurele aspecten en rapportage en de financiële afwikkeling van de opdracht.

Front 10

I.1.2 Begrippen

I.1.2.8
De opdrachtgever:

Back 10

de cliënt of het cliëntsysteem, dan wel de externe opdrachtgever door wie de opdracht wordt gegeven.

Front 11

I.1.2 Begrippen

I.1.2.9
De externe opdrachtgever:

Back 11

de persoon of rechtspersoon die opdracht heeft gegeven tot enige vorm van beroepsmatig handelen, maar die niet zelf de cliënt of het cliëntsysteem is, noch de verwijzer.

Front 12

I.1.2 Begrippen

I.1.2.10
De verwijzer:

Back 12

de persoon op wiens advies de cliënt een professionele relatie met de psycholoog aangaat.

Front 13

I.1.2 Begrippen

I.1.2.11
Wettelijk vertegenwoordiger(s):

Back 13

• de ouder(s) van de minderjarige cliënt, die het ouderlijk gezag over hem uitoefent of uitoefenen, dan wel diens voogd;
• de door de rechter benoemde curator of mentor van de meerderjarige cliënt.

Front 14

I.1.2 Begrippen

I.1.2.12
Gerichte toestemming:

Back 14

de toestemming tot enig handelen, die een betrokkene geeft aan de psycholoog nadat deze de aard, de bedoe­ ling, de mogelijke consequenties en de reikwijdte van dat handelen expliciet heeft duidelijk gemaakt. Tot de voorwaarden van gerichte toestemming behoort het geven van mogelijkheid tot inzage vooraf in schriftelijke stukken die aan derden worden verstuurd.

Front 15

I.1.2 Begrippen

I.1.2.13
Gegevens:

Back 15

alle op een persoon herleidbare data die in welke vorm dan ook bewaard worden, waaronder begrepen audiovisuele middelen en geautomatiseerde databestanden.

Front 16

I.1.2 Begrippen

I.1.2.14
Dossier:

Back 16

de op een cliënt of cliëntsysteem betrekking hebbende verzameling van alle gegevens die de psycholoog in zijn beroeps­ matig handelen heeft verkregen en die hij bewaart vanwege hun relevantie voor kwaliteit en continuïteit van de professionele relatie. Persoonlijke werkaantekeningen van de psycholoog behoren niet
tot het dossier.

Front 17

I.1.2 Begrippen

I.1.2.15
Rapportage:

Back 17

alle tot één of meer cliënten herleidbare bevindingen, beoordelingen of adviezen die mondeling of schriftelijk worden uitgebracht.

Front 18

I.1.2 Begrippen

I.1.2.16
Gegevensverstrekking:

Back 18

het aan andere derden dan de externe opdrachtgever ter beschikking stellen van gegevens zoals die in het dossier aanwezig zijn, anders dan in de vorm van een rapportage

Front 19

I.1.3 Algemene bepaling

Back 19

I.1.3.1 Zorgvuldigheid

Front 20

I.1.3 Algemene bepaling

I.1.3.1 Zorgvuldigheid

Back 20

De psycholoog neemt in de uitoefening van zijn beroep de zorgvuldigheid in acht door te handelen naar de inhoud van de beroepscode.

Front 21

I.1.4 Bijzondere omstandigheden

O
A
T
A
W

Back 21

I.1.4.1 Onverenigbaarheid van codeartikelen
I.1.4.2 Afwijken van de beroepscode
I.1.4.3 Toepassen van uitzonderingsbepalingen
I.1.4.4 Afwijken van de beroepscode vanwege specifieke wettelijke regels
I.1.4.5 Wettelijk vereiste nakoming van de opdracht

Front 22

I.1.4 Bijzondere omstandigheden

I.1.4.1 Onverenigbaarheid van codeartikelen

Back 22

I.1.4.1 Onverenigbaarheid van codeartikelen

Als de psycholoog in een bepaalde situatie ervaart dat het volgen van een bepaling van de beroepscode ertoe leidt dat een andere bepaling van de beroepscode niet gevolgd kan worden, weegt hij
de gevolgen van de keuze voor één van de bepalingen zorgvuldig af en overweegt hij zijn beroepsvereniging en/of ervaren vakgenoten te consulteren.

Front 23

I.1.4 Bijzondere omstandigheden

I.1.4.2 Afwijken van de beroepscode

Back 23

Als de uitzonderlijke situatie zich voordoet dat de psycholoog redenen heeft om af te wijken van de door de beroepscode voor­ geschreven handelwijze, zonder dat er sprake is van tegenstrijdige codeartikelen zoals bedoeld in het vorige artikel, dan dient hij de beroepsvereniging te raadplegen of een vakgenoot die niet recht­ streeks bij de professionele relatie is betrokken. Dit doet hij voordat hij beslist over zijn handelwijze.

Als de genomen beslissing afwijkt van de beroepscode, moet deze grondig worden gemotiveerd. Uit de motivering moet blijken dat de handelwijze die strijdig is met bepalingen van de beroepscode, wel in overeenstemming is met de overige bepalingen van de beroeps­ code en het resultaat is van een zorgvuldige belangenafweging.

Front 24

I.1.4 Bijzondere omstandigheden

I.1.4.3 Toepassen van uitzonderingsbepalingen

Back 24

Als de psycholoog gegronde redenen heeft om toepassing te geven aan een uitzonderingsbepaling zoals geformuleerd in een artikel van de beroepscode, dan gelden in dat geval de in het vorige artikel omschreven motiveringseisen.

Front 25

I.1.4 Bijzondere omstandigheden

I.1.4.4 Afwijken van de beroepscode vanwege specifieke wettelijke regels

Back 25

Als specifieke wettelijke regels de psycholoog verplichten af te wijken van enige bepaling van de Beroepscode voor psychologen, dan streeft de psycholoog ernaar zoveel mogelijk de overige bepalingen van de beroepscode te volgen.

Front 26

I.1.4 Bijzondere omstandigheden

I.1.4.5 Wettelijk vereiste nakoming van de opdracht

Back 26

Als de professionele relatie tot stand komt als gevolg van een opdracht door een externe opdrachtgever die een door de wet toegekende bevoegdheid heeft nakoming van de opdracht te eisen, dan blijven de rechten van de cliënt gehandhaafd voor zover dit niet strijdig is met de regels die op deze opdrachtrelatie van toepassing zijn.

Front 27

I.1.5 Vertegenwoordiging van de cliënt

M
I
M

Back 27

I.1.5.1 Minderjarige cliënt
I.1.5.2 Informatie aan de ouder zonder gezag
I.1.5.3 Meerderjarige wilsonbekwame cliënt

Front 28

I.1.5 Vertegenwoordiging van de cliënt

Back 28

I.1.5.1 Minderjarige cliënt

Als de cliënt minderjarig is en nog niet de jaren des onderscheids heeft bereikt, worden de in de beroepscode aan hem toegekende rechten uitgeoefend door zijn wettelijk vertegenwoordiger(s), tenzij de psycholoog redenen heeft om aan te nemen dat de belangen van de cliënt ernstig zouden worden geschaad door de betrokkenheid van de wettelijk vertegenwoordiger(s) bij de professionele relatie.
De cliënt wordt geacht in ieder geval de jaren des onderscheids te hebben bereikt als hij de leeftijd van 16 jaar heeft bereikt, tenzij hij niet in staat kan worden geacht tot een redelijke waardering van zijn belangen ter zake. Vanaf de leeftijd van 12 jaar wordt de cliënt, ongeacht de aanspraken van zijn wettelijk vertegenwoordiger(s), zoveel mogelijk bij de uitoefening van zijn rechten betrokken.

Front 29

I.1.5 Vertegenwoordiging van de cliënt

Back 29

I.1.5.2 Informatie aan de ouder zonder gezag

Als slechts één der ouders het ouderlijk gezag heeft over de minderjarige cliënt, dan verschaft de psycholoog de informatie over de cliënt die hij aan deze ouder verstrekt desgevraagd ook aan de andere ouder, tenzij dit in strijd zou zijn met de belangen van de minderjarige cliënt.

Front 30

I.1.5 Vertegenwoordiging van de cliënt

Back 30

I.1.5.3 Meerderjarige wilsonbekwame cliënt

Als de cliënt meerderjarig is, maar niet in staat tot een redelijke waardering van zijn belangen terzake, worden de in de code aan hem toegekende rechten uitgeoefend door zijn wettelijk vertegen­ woordiger. Als er geen wettelijk vertegenwoordiger is benoemd, worden de rechten uitgeoefend door een vertegenwoordiger die door de cliënt is aangewezen.

Heeft de cliënt dit niet kunnen doen, dan laat de psycholoog de rechten van de cliënt uitoefenen door respectievelijk de echtgenoot of levensgezel, ouder, kind, broer ofzuster van de cliënt, tenzij de cliënt dat niet wenst of de psycholoog dat niet in het belang van de cliënt acht.

Hint 30

Ook als er sprake is vaneen vertegenwoordiging zoals boven vermeld, dan nog betrekt de psycholoog de meerderjarige wilsonbekwame cliënt waar mogelijk bij de uitoefening van zijn rechten.

Beslissingen van de genoemde vertegenwoordigers worden door de psycholoog niet gevolgd als hij in de gegeven omstandigheden meent dat dit zou strijden met de belangen van de cliënt.