Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
65 Cards in this Set
- Front
- Back
Fyrir hvað stendur HAART?
|
Highly active antiretroviral therapy
|
|
Hvað er ókosturinn við antiretroviral lyf?
|
Ónæmi myndast fljótt, því verður að gefa 3-4 lyf í einu til að forðast ónæmi.
|
|
Hvað er helstu flokkar HIV-lyfja?
|
1) NRTI (nucleoside reverse transcriptase inhibitors). 2) NNRTI (non-NRTI). 3) PI (protease inhibitors). 4) II (intergrase inhibitors) 5) MI (maturation inhibitors). 6) EI (Entry inhibitors) 7) CCR5 receptor antagonists.
|
|
Hvernig verka NRTI lyf?
|
Hamla reverse transcription með því að fella sig inn í nýmyndað vírusa DNA og stöðva keðjumyndunina.
|
|
Hvernig verka NNRTI lyf?
|
Hamla reverse transcription með því að bindast við og afvirkja ensímið reverse trancriptase.
|
|
Hvernig verka PI lyf?
|
Hamla próteasa og þar með myndun nýrra veiruagna.
|
|
Hvert er hlutverk próteasa?
|
Próteasi er ensím sem HIV veiran notar til að kljúfa nýmynduð prótein til innlimunar í nýjar veirur.
|
|
Hvernig verka integrase inhibitorar?
|
Hamla intergrasa og koma þannig í veg fyrir innlimun veiru DNA í DNA frumunnar.
|
|
Hvernig verka maturation inhibitors?
|
Hamla síðasta skrefið í myndun gag próteinsins. Þ.e. umbreytingu viral capsid polyprotein í mature capsid protein (p24).
|
|
Hvernig verka entry inhibitors?
|
Koma í veg fyrir bindingu, samruna og inngöngu HIV-1 í frumu með því að blokka ákveðin target.
|
|
Hvernig verka CCR5 receptor antagonistar?
|
Bindast við CCR5 á yfirborði T-fruma og koma í veg fyrir að veiran geti bundist T-frumu í gegnum CCR5 viðtakann.
|
|
Hverskonar lyf er zidovudin?
|
NRTI. Thymidine analogue.
|
|
Hverskonar lyf er tenofovir?
|
Nucleotide analog reverse transcriptase inhibitor.
|
|
Hverskonar lyf er adefovir?
|
Nucleotide analog reverse transcriptase inhibitor. Notað við HepB.
|
|
Hvað á við um flest NNRTI lyf?
|
Flest NNRTI lyf eru örvarar, hvarfefni eða hemlar á cýtókróm P450 ensím í lifrinni.
|
|
Hverskonar lyf er nevirapin?
|
NNRTI lyf.
|
|
Hverskonar lyf er efavirenz?
|
NNRTI lyf.
|
|
Hverskonar lyf er ritonavir?
|
HIV protease inhibitor.
|
|
Hverskonar lyf er enfurvirtide?
|
Fusion inhibitor.
|
|
Hvernig verkar enfurvirtide?
|
Binst gp41 og kemur í veg fyrir að HIV geti bundist við CD4+ frumuviðtakann og myndað entry pore.
|
|
Hverskonar lyf er ratelgravir?
|
Intergrase inhibitor
|
|
Hverskonar lyf er maraviroc?
|
CCR5 viðtaka antagonisti.
|
|
Hvaða lyfjaflokki tilheyrir alpha interferon?
|
Maturation inhibitors.
|
|
Nefndu fjögur dæmi um NRTI lyf.
|
1) Zidovudin. 2) Emtricitab. 3) Lamivudin. 4) Abacavir.
|
|
Hverskonar lyf er abacavir?
|
NRTI. Guanosine analogue.
|
|
Hver er munurinn á nevirapin og efavirenz hvað varðar dreifingu?
|
Nevirapin kemst inn í MTK en efavirenz ekki nema að litlu leyti.
|
|
Hvenær er enfurvirtide gefið?
|
Þegar önnur lyf duga ekki við meðferð HIV sýkingu.
|
|
Hvernig verkar aciclovir? (langt svar)
|
Veiru Týmidín kínasi umbreytir aciclovir í Aciclovir-GMP og seinna Aciclovir-GTP sem er notað af veiru DNA polymerasa og stöðvar DNA-keðjumyndun veirunnar.
|
|
Af hverju hefur aciclovir lítil eituáhrif í líkamanum?
|
1) Aciclovir 3000x meiri sækni í veiru Týmidin kínasa en líkams TK. 2) Aciclovir-GTP hefur 100x meiri sækni í veiru DNA polymerasa heldur en líkams.
|
|
Hvernig er frásog aciclovir?
|
Ca. 20%.
|
|
Hver er dreifing aciclovir?
|
Dreifist víða, m.a. í MTK.
|
|
Hver er helmingunartími aciclovir?
|
2,9 klst.
|
|
Hvernig er aciclovir útskilið?
|
Um nýrun. Ath. ef nýrnabilun.
|
|
Hvaða aukaverkanir getur aciclovir haft?
|
1) ógleði. 2) Höfuðverkur. 3) Nýrnabilun.
|
|
Hvernig verkar valaciclovir?
|
Valaciclovir er umbrotið (1st pass áhrif) í aciclovir + valín í mönnum -> s.s. verkar sem aciclovir.
|
|
Hverjir eru kostir valaciclovir umfram aciclovir?
|
55% frásog í meltingarvegi miðað við 20% aciclovir.
|
|
Hvernig verkar ganciclovir?
|
Samkeppnishindri á innleiðslu dGTP inn í veiru DNA með veiru DNA pólýmerasa. Innleiðsla ganciclovir-GTP í staðin stöðvar DNA lengingu.
|
|
Hvernig verkar valganciclovir?
|
Forlyf ganciclovir -> brotnar niður í ganciclovir í garnavegg og lifur. Þ.e. verkar eins og ganciclovir.
|
|
Hvernig verkar famciclovir?
|
Famciclovir er forlyf penciclovirs, en penciclovir verkar nákvæmlega eins og aciclovir.
|
|
Hvað eiga aciclovir, ganciclovir og famciclovir sameiginlegt?
|
Eru allt guanonsine analogar sem hamla vírus DNA polymerasa og eru notuð sem veirulyf.
|
|
Hvaða lyf eru oftast notuð gegn HSV?
|
Aciclovir, famciclovir og valaciclovir.
|
|
Hvaða lyf eru oftast notuð gegn VZV?
|
Aciclovir, famciclovir og valaciclovir.
|
|
Hvaða lyf eru oftust notuð gegn CMV?
|
Ganciclovir.
|
|
Hverskonar lyf er zanamivir?
|
Neuraminidase inhibator.
|
|
Hvernig verkar zanamivir?
|
Binst við neuraminidase viðtaka influenza A eða B og kemur í veg fyrir að veiran komist úr frumu til að sýkja aðrar.
|
|
Við hverju er zanamivir gefið?
|
Influenza A og B.
|
|
Hvernig er zanamivir gefið?
|
Duft til innöndunar.
|
|
Hverskonar lyf er oseltamivir?
|
Neuraminidase inhibator.
|
|
Hvað er almennt lyfjaheiti lyfsins í Tamiflu?
|
Osetlamivir (neuraminidase inhibator).
|
|
Við hverju er tenofovir gefið?
|
Lifrarbólgu B (HBV)
|
|
Hverskonar lyf er tenofovir?
|
nucleotide analog reverse transcriptase inhibitor (NRTI).
|
|
Hverskonar lyf er adefovir?
|
nucleotide analog reverse transcriptase inhibitor (NRTI).
|
|
Við hverju er adefovir gefið?
|
Lifrarbólgu B (HBV)
|
|
Hverskonar lyf er entecavir?
|
nucleoside reverse transcriptase inhibitor (NRTI).
|
|
Við hverju er entecavir gefið?
|
Lifrarbólgu B (HBV)
|
|
Hvað eru interferon?
|
Fjölskylda cýtókína sem eru framleidd af veirusýktum frumum.
|
|
Hvað eru margir flokkar interferona og hvað heita þeir?
|
3: alfa, beta, gamma.
|
|
Hvaða frumur framleiða interferon gamma og undir hvaða kringumstæðum?
|
T-frumur framleiða INF-gamma sem hluti af ónæmissvari við antigenum.
|
|
Hvaða frumur framleiða INF alfa og beta og við hvaða aðstæður?
|
IFN alfa/beta eru framleidd af B- og T-frumum, makrófögum og fíbróblöstum sem svörun við veirur og cýtókín.
|
|
Við hvaða sjúkdómi er interferon-alfa-2b (intronA)?
|
Langvinna lifrarbólgu C en ekki með vanstarfandi lifur.
|
|
Hvernig er interferon-alfa-2b (IntronA) gefið?
|
Gefið 3x í viku í 6 mánuði undir húð.
|
|
Við hvaða sjúkdómi er peginterferon alfa-2b gefið?
|
Langvinna lifrarbólgu C (hér skiptir ekki máli ef sjúklingur er með skorpulifur eða aðra vanstarfsemi lifrar).
|
|
Við hverju er ribavirin gefið?
|
Lifrarbólgu C (alltaf í samsettri meðferð með peginterferón alfa-2b eða interferon alfa-2b)
|
|
Hver er aukaverkun ribavirin?
|
Hemolytísk anemía. Veldur fósturskemmdum.
|
|
Hvernig verkar ribavirin?
|
Prólyf. Við umbrot líkist það RNA púrín núkleótíð og kemur í veg fyrir de novo myndun púrína.
|