Kodeks Karny, Część Ogólna

Front 1

Czyn zabroniony - art. 1, 115 par. 1

Back 1

zachowanie o znamionach określonych w ustawie karnej

1. odpowiedzialności karnej podlega tylko ten, kto popełnia czyn zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia
2. przestępstwem jest czyn kryminalnie bezprawny, społecznie szkodliwy w stopniu więcej niż znikomym, zawiniony

_____________________________________________________________

polskie prawo karne jest prawem czynu: brak czynu = brak przestępstwa
- conitationis poenam nemo patitur
- nulla sanctio/crimen cine actione

odstępstwa:
- możliwość stosowania środków wychowawczych wobec zdemoralizowanych nieletnich
- przymus leczenia odwykowego
- przymusowe leczenie/rehabilitacja osób nieletnich

teorie czynu:

a) kauzalne, klasyczne, naturalistyczne (Franz von Liszt): wynikające z impulsu woli dowolne zachowanie się w stosunku do świata zewnętrznego
- wola = causa
- istota: zmiana (przyczynienie się do niej, jak i niezapobiegnięcie)
- skutek częścią czynu

b) finalna (Hanz Welzel): ukierunkowane postępowanie, zmierzające ku celowi, który sprawca sobie sprawia
- istota: wola (czyn "zarezerwowany" tylko dla człowieka)
- skutek nie jest elementem czynu (zaniechanie i skutki nieobjęte zamiarem nie mogą być przestępstwem)

c) teorie socjologiczne (Hans-Heinrich Jescheck): społecznie doniosły zwarty element zewnętrznego zachowania się człowieka
- istota: nowe elementy wartościowania czynu (decydująca społeczna doniosłość - relację do dóbr prawnych), od której obecności zależy podjęcie karnoprawnej oceny

problematyka psychicznego uwarunkowania czynu

Front 2

Odpowiedzialność karna podmiotów zbiorowych

Back 2

a) model odpowiedzialności zastępczej - najwcześniejszy, charakter akcesoryjny i pośredni, na zasadzie qui facit per alium, facit per se, zakłada odpowiedzialność za jednostki wchodzące w jej skład, gdy nie można przypisać czynu zabronionego konkretnemu sprawcy

b) model odpowiedzialności identyfikacyjnej - ograny zarządzające są alter ego podmiotu zbiorowego, jednak odpowiedzialność nie obejmuje szeregowych pracowników

c) model odpowiedzialność bezpośredniej - koncepcja winy organizacyjnej (teoria agregacji): podmiot zbiorowy jest odpowiedzialny w takim samym stopniu za wszystkich członków

ustawa z 28.10.2002 o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych: przewiduję taką odpowiedzialność, która jest uzależniona od:
- popełnienia przestępstwa (skarbowego) przez OF
- prawomocnego skazania
- możliwości przypisania podmiotowi zbiorowemu co najmniej braku staranności w doborze tej osoby albo w nadzorze nad nią
- (możliwości) osiągnięcia korzyści przez podmiot zbiorowy
nie jest to jednak odpowiedzialność karna (!)

środki reakcji karnej:
1) kara pieniężna (1 tys. - 5 mln, nie wyższa od 3% przychodu w roku obrotowym popełnienia)
obligatoryjnie:
2) przepadek:
- przedmiotów pochodzących z czynu/które były przeznaczone do popełnienia
- korzyści majątkowej
3) przepadek równowartości powyższych (jeśli 2 niemożliwe)
fakultatywnie:
4) zakaz promocji lub reklamy (1-5 lat)
5) zakaz korzystania z dotacji, subwencji lub innych form wsparcia środkami publicznymi (1-5 lat)
6) zakaz korzystania z pomocy organizacji międzynarodowych (1-5 lat)
7) zakaz ubiegania się o zamówienia publiczne (1-5 lat)
8) podanie wyroku do publicznej wiadomości

Front 3

Zaniechanie - art. 2

Back 3

odpowiedzialności karnej za przestępstwo skutkowe popełnione przez zaniechanie podlega tylko ten, na kim ciążył prawny, szczególny obowiązek zapobiegnięcia skutkowi

Front 4

Zasada humanitaryzmu - art. 3

Back 4

kary oraz inne środki w KK stosuje się z uwzględnieniem zasad humanitaryzmu
szczególnie: poszanowania godności człowieka

_____________________________________________________________

1) stanowi odniesienie do szerszej zasady humanizmu, będącej jedną z naczelnych zasad PK
2) "stosuje się": pewne zawężenie, pomijany proces stanowienia prawa
projekt prof. Wąska z 2001r. zakładał zastąpienie słowem humanizm, co miało zapewnić szersze ujęcie tego zagadnienia, rozszerzając je na wszystkie przepisy KK
3) wynika z niej: że najwyższą wartością jest człowiek i żaden cel, bez względu na wszystko, nie jest w stanie jej wyprzedzić ("wielki inkwizytor")
4) stąd: zakaz stosowania kary śmierci, kar cielesnych, tortur, ale także poniżającego traktowania (Konstytucja, art. 40)
5) art. 3 KK nie może być samodzielną podstawą zarzutu apelacyjnego bądź kasacyjnego, jest to raczej wyraz aksjologicznych preferencji ustawodawcy

Front 5

Przepisy intertemporalne (zakres obowiązywania ustawy karnej) - art. 4

Back 5

I) w czasie orzekania kary:

jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową
należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeśli jest względniejsza dla sprawcy

_____________________________________________________________

1) "ustawa obowiązująca poprzednio" - każda "przed nową", poza epizodycznymi
2) względniejsza - korzystniejsza; ocenia się zawsze in concreto, biorąc pod uwagę całokształt okoliczności

____________________________________________________________

II) w czasie wykonywania kary:

jeżeli według nowej ustawy czyn objęty wyrokiem:
- zagrożony jest karą, której górna granica jest niższa od orzeczonej, wymierzoną karę obniża się do górnej granicy zagrożenia obowiązującego za dany czyn w ustawie nowej
- nie jest już zagrożony karą pozbawienia wolności, wykonywaną karę zamienia się na grzywnę albo karę ograniczenia wolności (1 miesiąc pozbawienia = 2 miesiącom ograniczenia = 60 stawkom dziennym grzywny)
- nie jest już zabroniony pod groźbą kary, skazanie ulega zatarciu z mocy prawa

_____________________________________________________________

sprawiedliwość transformacyjna - jeżeli zmiany ustaw oraz popełniane czyny wynikają z przeobrażeń systemu normatywnego, należy to uwzględniać w procesie stosowania prawa, ze względu na silne napięcia między zasadami legalizmu, sprawiedliwości oraz stałości i pewności prawa w takim czasie

Front 6

Zasada terytorialności - art. 5

Back 6

polską ustawę karną stosuje się do sprawcy, który popełnił czyn zabroniony na terytorium RP
także: na polskim statku (wodnym lub powietrznym), chyba że wiążąca RP umowa międzynarodowa stanowi inaczej

____________________________________________________________

terytorium: wyznaczone przez granice państwa + wnętrze ziemi i dno morskie + przestrzeń nad
- lądowe
- wody śródlądowe
- morskie wody wewnętrzne
- morze terytorialne (do 12 mil od linii podstawowej)
- wg KKS: także wyłączna strefa ekonomiczna

statek wodny - każde urządzenie pływające do żeglugi na wodach (atr. 115, par. 15: także stała platforma umieszczona na szelfie kontynentalnym)
statek powietrzny - każde urządzenie zdolne do unoszenia się w atmosferze

Front 7

Odpowiedzialność za przestępstwa popełnione za granicą - art. 109, 110, 111, 112, 113

Back 7

1. ustawę karną polską stosuje się do:
a) obywatela polskiego, który popełnił przestępstwo za granicą (ZASADA NARODOWOŚCI PODMIOTOWEJ/OBYWATELSTWA)
b) cudzoziemca, który:
- popełnił za granicą czyn zabroniony skierowany przeciwko interesom RP/obywatela polskiego/polskiej OP/polskiej jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej
- popełnił za granicą przestępstwo o charakterze terrorystycznym
- popełnił za granicą inny czyn zabroniony zagrożony karą przekraczającą 2 lata PW, a sprawca przebywa na terytorium RP i nie postanowiono go wydać
(ZASADA NARODOWOŚCI PRZEDMIOTOWEJ)

2. warunkiem odpowiedzialności jest uznanie czynu za przestępstwo również przez ustawę obowiązującą w miejscu popełnienia
nie dotyczy:
- polskiego funkcjonariusza publicznego, który pełniąc służbę za granicą popełnił przestępstwo w związku z wykonywaniem swoich funkcji
- osoby w miejscu nie podlegającym żadnej władzy państwowej)

różnice między ustawą polską a ustawą w miejscu popełnienia, stosując ustawę polską, sąd może je uwzględnić na korzyść sprawcy

3. niezależnie od przepisów obowiązujących w miejscu popełnienia, ustawę karną polską stosuje się do obywatela polskiego oraz cudzoziemca w razie popełnienia przestępstwa:
- przeciwko bezpieczeństwu RP
- polskim urzędom lub funkcjonariuszom publicznym
- istotnym polskim interesom gospodarczym
- fałszywych zeznań złożonych wobec urzędu polskiego,
- z którego została osiągnięta korzyść majątkowa na terytorium RP
(ZASADA NARODOWOŚCI PRZEDMIOTOWEJ OBOSTRZONEJ)
- do którego ścigania Rzeczpospolita Polska jest zobowiązana na mocy umowy międzynarodowej
- określonego w Rzymskim Statucie Międzynarodowego
Trybunału Karnego
(ZASADA REPRESJI WSZECHŚWIATOWEJ)

Front 8

Orzeczenia wydane za granicą - art. 114, 114a

Back 8

1. nie stanowi przeszkody do wszczęcia lub prowadzenia postępowania karnego o ten sam czyn przed sądem polskim

2. stanowi:
- jeżeli wyrok zapadły za granicą został przejęty do wykonania na terytorium RP
- gdy orzeczenie zapadłe za granicą dotyczy przestępstwa, w związku z którym nastąpiło przekazanie ścigania/wydanie sprawcy z terytorium RP
- do orzeczeń międzynarodowych trybunałów karnych działających na podstawie wiążącego RP prawa międzynarodowego
- do prawomocnych orzeczeń sądów/innych organów państw obcych kończących postępowanie karne, jeżeli wynika to z wiążącej RP umowy międzynarodowej

3. sąd zalicza na poczet orzeczonej kary okres rzeczywistego pozbawienia wolności za granicą, wykonywaną tam karę, uwzględniając różnice

4. jeżeli nastąpiło przejęcie obywatela polskiego, skazanego prawomocnie przez sąd obcego państwa, do wykonania wyroku na terytorium RP, sąd określa według polskiego prawa kwalifikację prawną czynu oraz karę lub inny środek

podstawę określenia stanowi:
- wyrok wydany przez sąd państwa obcego,
- kara grożąca za taki czyn w polskim prawie,
- okres rzeczywistego pozbawienia wolności za granicą
- wykonana tam kara lub inny środek
z uwzględnieniem różnic na korzyść skazanego

5. postępowaniu uwzględnia się wydane w innym państwie UE prawomocne orzeczenie sądu uznające daną osobę za winną popełnienia przestępstwa w sprawie o inny czyn niż będący przedmiotem postępowania karnego, chyba że:
- skazanie nastąpiło za czyn, który nie stanowi przestępstwa według prawa polskiego,
- orzeczono rodzaj kary nieznany ustawie polskiej,
- sprawca nie podlegałby karze według prawa polskiego,
- uwzględnienie prowadziłoby do uchylenia lub zmiany tego orzeczenia,
- zachodzi uzasadniona obawa, że uwzględnienie prowadziłoby do naruszenia wolności i praw osoby skazanej
- przestępstwo, którego dotyczy orzeczenie, podlega w państwie, w którym skazanie nastąpiło, darowaniu na mocy abolicji lub ułaskawienia,
- uzyskane informacje są niewystarczające

Front 9

Czas popełnienia - art. 6 par. 1

Back 9

czyn zabroniony uważa się za popełniony w czasie, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany

_____________________________________________________________

1. zawsze jeden:
a) przy przestępstwach z działania: czas ostatniej dokonanej czynności
b) przy przestępstwach z zaniechania: ostatnia chwila, w której sprawca mógł jeszcze skutecznie podjęć działanie

gdy zachowanie jest rozciągnięte w czasie (np. czyn ciągły, przestępstwo trwałe, przestępstwo o wieloczynowo określonych znamionach):
a) działanie: cały czas, w którym utrzymywany jest stan kryminalnej bezprawności ("od-do")
b) zaniechanie: od chwili, gdy sprawca po raz pierwszy nie spełnił swojego obowiązku prawnego

gdyby sprawca był na początku niepoczytalny, a dopiero pod koniec poczytalny: możliwość orzeczenia środków zabezpieczających (ale K i ŚK też)
gdyby rozpoczął przed ukończeniem 17 lat, a skończył po: ponosi odpowiedzialność za zachowania tylko po ukończeniu

2. dla ciągu przestępstw nie określa się jednego

3. istotny dla ustalenia podstaw odpowiedzialności:
- obowiązujących przepisów
- wieku
- winy
- niekiedy stanowi znamię

Front 10

Miejsce popełnienia - art. 6 par. 2

Back 10

czyn zabroniony uważa się za popełniony w miejscu, w którym sprawca działał lub zaniechał działania, do którego był obowiązany, gdzie skutek stanowiący znamię CzZ wystąpił lub miał nastąpić, wg zamiaru sprawcy

_____________________________________________________________

1. istota:
- niekiedy należy do znamion
- ma znaczenie dla właściwości miejscowej sądu
- decyduje o zastosowaniu polskiej ustawy karnej

2. może być wiele (wszystkie w przypadku przestępstwa umyślnego skutkowego)

w przypadku innych form zjawiskowych (podżegacz, pomocnik): i miejsca, w których działali oni, i te, w których działał sprawca

3. koncepcja przestępstwa tranzytowego
- nie obowiązuje
- wskazuje na miejsce przebiegu związku przyczynowego między zachowaniem i skutkiem, jako dodatkowe miejsce popełnienia czynu zabronionego
- nie przewiduje jednak karalności tranzytu

4. koncepcja skutku pośredniego (M, Cieślak) - miejscem popełnienia czynu zabronionego jest także miejsce wystąpienia skutku pośredniego

Front 11

Dychotomiczny podział przestępstw - art. 7

Back 11

division dipartite: zbrodnie i występki

_____________________________________________________________

przepołowiony typ czynu zabronionego - gdy czyny zabronione o takich samych ustawowych znamionach rozdzielone są na przestępstwa i wykroczenia wyłącznie według kryterium wartości przedmiotu

Front 12

Zbrodnia - art. 7 par. 2

Back 12

czyn zabroniony zagrożony karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3 albo karą surowszą
faktyczny wymiar kary jest bez znaczenia (!)

można ją popełnić tylko umyślnie

_____________________________________________________________

granica wskazana w KK jest granicą dolną
górna to 15 lat PW

Front 13

Występek - art. 7 par. 3

Back 13

czyn zabroniony zagrożony karą grzywny powyżej 30 stawek dziennych, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności przekraczającą miesiąc
faktyczny wymiar kary jest bez znaczenia (!)

może być popełniony także nieumyślnie, jeżeli ustawa tak stanowi

_____________________________________________________________

przy PW i grzywnie: jest to granica dolna zagrożenia
przy ograniczeniu: nie podana żadna (przyjmuje się, iż musi przekraczać miesiąc, ponieważ orzekana za wykroczenia trwa zawsze miesiąc)

Front 14

Teorie winy

Back 14

a) psychologiczna: wina to stosunek psychiczny (realnie istniejące przeżycie psychiczne) sprawcy do jego czynu

b) normatywna: wina nie jest wyłącznie faktem odnoszącym się do osoby sprawcy, muszą być także spełnione określone kryteria zarzucalności określone w ustawie

Front 15

Umyślność - art. 9 par. 1

Back 15

czyn zabroniony popełniony jest umyślnie, jeśli sprawca ma zamiar jego popełnienia: chce go popełnić (zamiar bezpośredni, dolus directus) albo godzi się na to (zamiar ewentualny, dolus eventualis)

_____________________________________________________________

zamiar rozmyślny - nacechowany nie tylko "chceniem", ale i "pragnieniem"
zamiar nagły/przemyślany - nadszedł pod wpływem chwili/z premedytacją
zamiar o szczególnym zabarwieniu
zamiar niby-ewentualny - sprawca obejmuje umyślnością bezpośrednią co najmniej jedno ze znamion (szczególnie czasownikowe), jednak brak mu pewności, co do innych

umyślność przesądza o wyższym stopniu zawinienia

Front 16

Nieumyślność - art. 9 par. 2

Back 16

czyn zabroniony popełniony jest nieumyślnie, jeżeli sprawca, nie mając zamiaru jego popełnienia, popełnia go na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, mimo że możliwość popełnienia przewidywał (lekkomyślność, luxuria) lub mógł ją przewidzieć (niedbalstwo, negligentia)

Front 17

Wina kombinowana - art. 9 par. 3

Back 17

culpa dolo exorta: sprawca ponosi surowszą odpowiedzialność, którą ustawa uzależnia od następstwa czynu zabronionego, jeżeli następstwo to przewidywał albo mógł przewidzieć

zazwyczaj: czyny zabronione umyślno- nieumyślne

Front 18

Zdolność wiekowa - art. 10

Back 18

1. na zasadach określonych w KK odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat

2. może odpowiadać na zasadach określonych w KK nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się:
- zamachu na prezydenta RP
- zabójstwa (w typie podstawowym/kwalifikowanym)
- spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu
- sprowadzenia zdarzenia zagrażającego życiu/zdrowiu wielu osób lub mieniu w wielkich rozmiarach
- zawładnięcia statkiem wolnym lub powietrznym
- sprowadzenia katastrofy komunikacyjnej zagrażającej życiu/zdrowiu wielu osób lub mieniu w wielkich rozmiarach
- zgwałcenia wspólnego, kazirodczego, na małoletnim poniżej lat 15, ze szczególnym okrucieństwem
- czynnej napaści na funkcjonariusza publicznego, która skutkowała ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu funkcjonariusza/osoby przybranej mu do pomocy
- wzięcia zakładnika
- rozboju
jeżeli okoliczności sprawy, stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają
szczególnie: jeśli uprzednie środki poprawcze lub wychowawcze okazały się bezskuteczne

3. orzeczona kara nie może przekroczyć dwóch trzecich górnej granicy zagrożenia przewidzianego za dane przestępstwo; sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary

4. wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat nie orzeka się kary dożywotniego PW
(SN: nie przeszkadza to w możliwości orzeczenia 25 lat)

5. w stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu 17 lat, ale przed ukończeniem 18, sąd zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli okoliczności sprawy, stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają

_____________________________________________________________

6. wyjątkowo:
- gdy nieletni popełni czyn karalny między 13 a 17 r.ż.,
- w chwili orzekania ma 18 lat
- są spełnione przesłanki do orzeczenia środka poprawczego
- orzeczenie go nie jest już celowe
może dojść do wymierzenia nieletniemu kary na podstawie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich
wymierzając, sąd zobowiązany jest zastosować jej nadzwyczajne złagodzenie

Front 19

Zbieg przepisów (jedność czynu) - art. 11

Back 19

1. ten sam czyn może stanowić tylko jedno przestępstwo
2. jeżeli czyn wyczerpuje znamiona określone w dwóch albo więcej przepisach ustawy karnej, sąd skazuje za jedno przestępstwo na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów
3. sąd wymierza karę na podstawie przepisu przewidującego karę najsurowszą, inne środki może orzekać na podstawie wszystkich
(ZBIEG KUMULATYWNY)

_____________________________________________________________

idealny (jednoczynowy) zbieg przestępstw - jednoczesne wypełnienie znamion zawartych w przepisach więcej niż jednej ustawy

Front 20

Czyn ciągły - art. 12

Back 20

dwa lub więcej zachowań powziętych w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry podjętego zamiaru uważa się za jeden czyn zabroniony
jeżeli przedmiotem zamachu jest dobro osobiste, warunkiem uznania zachowań za czyn ciągły jest niezmienność tożsamości pokrzywdzonego

_____________________________________________________________

krótkie odstępy: kilku-/kilkunastodniowe (SA: najwyżej 6 miesięcy)

Front 21

Usiłowanie art. 13 par. 1, art. 14 par. 1

Back 21

odpowiada za usiłowanie, kto w zamiarze popełnienia czynu zabronionego swoim zachowaniem bezpośrednio zmierza do jego dokonania, które nie następuje

sąd wymierza karę za usiłowanie w granicach zagrożenia przewidzianego dla danego przestępstwa

_____________________________________________________________

może być zarówno umyślne, jak i nieumyślne (w ty, wypadku nie ma odpowiedzialności)
"zmierzanie": charakter obiektywny
"bezpośredniość": moment odróżniający od przygotowania
"brak dokonania": niezależny od przyczyn

usiłowanie kwalifikowane (przez dokonanie): nie następuje zamierzone dokonanie, więc sprawca dokonał innego

Front 22

Usiłowanie nieudolne - art. 13 par. 2, art. 14 par. 2

Back 22

sprawca nie uświadamia sobie, że dokonanie jest niemożliwe ze względu na brak przedmiotu czynności wykonawczej lub użycie nieadekwatnego środka

sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia

_____________________________________________________________

okoliczność uniemożliwiająca powinna występować od samego początku

Front 23

Czynny żal - art. 15, 23

Back 23

1. nie podlega karze za usiłowanie, kto dobrowolnie odstąpił od dokonania bądź zapobiegł skutkowi stanowiącemu znamię czynu zabronionego

sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, jeżeli sprawca starał się zapobiec skutkowi stanowiącemu znamię czynu zabronionego

2. nie podlega karze współdziałający, który dobrowolnie zapobiegł dokonaniu czynu zabronionego

sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary w przypadku jego nieskutecznego czynnego żalu

_____________________________________________________________

wpływ czynników zewnętrznych (motywy, pobudki) nie wpływa na ocenę dobrowolności

Front 24

Przygotowanie - art. 16, 17

Back 24

sprawca w celu popełnienia czynu zabronionego podejmuje czynności mające stworzyć warunki do przedsięwzięcia czynu zmierzającego bezpośrednio do jego dokonania
szczególnie: wchodzi w porozumienie z inną osobą, uzyskuje/przysposabia środki, zbiera informacje, sporządza plan działania

przygotowanie jest karalne tylko, gdy ustawa tak stanowi

nie podlega karze za przygotowanie, kto dobrowolnie odstąpił od przygotowania albo dokonania
szczególnie: zniszczył środki, zapobiegł skorzystaniu z nich, a w konfiguracji wieloosobowej: podjął istotne starania zmierzające go zapobieżenia dokonaniu

Front 25

Formy zjawiskowe czynu zabronionego - art. 18, 19
Złagodzona odpowiedzialność podżegacza i pomocnika - art. 22

Back 25

- sprawstwo pojedyncze
- sprawstwo kierownicze
- sprawstwo polecające
- współsprawstwo
- podżeganie
- pomocnictwo

_____________________________________________________________

1. odpowiada za sprawstwo ten, kto wykonuje czyn zabroniony sam, wspólnie i w porozumieniu z inną osobą, ten, kto kieruje wykonaniem czynu zabronionego przez inną osobę lub ten, kto, wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, poleca jej wykonanie

2. odpowiada za podżeganie, kto chcąc, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, nakłania ją do tego

3. odpowiada za pomocnictwo, kto w zamiarze, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, swoim zachowaniem ułatwia jego popełnienie lub wbrew prawnemu, szczególnemu obowiązkowi niedopuszczenia do popełnienia swoim zachowaniem ułatwia to innej osobie
szczególnie: dostarczając narzędzie/środek przewozu, udzielając rady/informacji

sąd wymierza karę za podżeganie lub pomocnictwo w granicach zagrożenia przewidzianego za sprawstwo (za pomocnictwo sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie)

jeżeli czynu zabronionego tylko usiłowano dokonać, odpowiadają jak za usiłowanie

jeżeli czynu nie usiłowano dokonać, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia

_____________________________________________________________

sprawstwo zlecające - wykonanie czynu zabronionego w zamian za udzieloną/obiecaną korzyść majątkową

sprawstwo sukcesywne - w trakcie wykonywania czynu przyłącza się co najmniej jeden kolejny sprawca (od tego momentu razem i w porozumieniu)

współsprawstwo łańcuszkowe - co najmniej jeden ze sprawców przełamał opór, z czego korzystają inni

sprawstwo równoległe (koincydentalne) - czyn popełniany jest przez więcej niż jedną osobę, ale nie działają one w porozumieniu, łączy je tylko okoliczność natury przedmiotowej

Front 26

Zasada indywidualizacji odpowiedzialności - art. 20, 21
Indywidualizacja kary - art. 55

Back 26

odpowiedzialności:

1. okoliczności osobiste, wyłączające lub łagodzące albo zaostrzające odpowiedzialność karną uwzględnia się tylko co do osoby, której dotyczą

2. każdy ze współdziałających w popełnieniu czynu zabronionego odpowiada w granicach swojej umyślności lub nieumyślności, niezależnie od odpowiedzialności pozostałych

3. współdziałający podlega odpowiedzialności karnej przewidzianej za czyn sprawcy, gdy wiedział o okoliczności osobistej dotyczącej sprawcy, a stanowi ona znamię czynu zabronionego

jeżeli ta okoliczność go (współdziałającego) nie dotyczy , sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary

kary:

4. okoliczności wpływające na wymiar kary uwzględnia się tylko co do osoby, której dotyczą

_____________________________________________________________

jest ona jedną z naczelnych zasad PK

istotą: odpowiedzialność tylko za własne czyny, niedopuszczalność odpowiedzialności zbiorowej

wyjątek: odpowiedzialność za udział w bójce/pobiciu
nie jest nim odpowiedzialność przewidziana w ustawie o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych, ponieważ nie ma ona charakteru karnego

Front 27

Prowokacja - art. 24

Back 27

odpowiada jak za podżeganie, kto w celu skierowania przeciwko innej osobie postępowania karnego nakłania ją do popełnienia CzZ

w tym wypadku nie obowiązuje:
- złagodzona odpowiedzialność, jeżeli czynu tylko usiłowano dokonać bądź nawet nie usiłowano
- odstąpienie od ukarania w wypadku skutecznego czynnego żalu
- złagodzenie kary przy nieskutecznym

Front 28

Kontratyp obrony koniecznej - art. 25

Back 28

nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem

w razie przekroczenia granic, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia
nie podlega karze, kto przekracza pod wpływem strachu lub wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami
szczególnie: gdy zastosował sposób obrony niewspółmierny do zamachu

osoba, która w obronie koniecznej odpiera zamach na jakiekolwiek cudze dobro chronione prawem, chroniąc bezpieczeństwo lub porządek publiczny, korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych, chyba że zamach skierowany jest wyłącznie przeciw czci lub godności osoby

_____________________________________________________________

"konieczność": rozpatrywana indywidualnie, nie obowiązuje zasada proporcjonalności ani subsydiarności
"odpieranie": świadome i celowe, dotyczące tylko osoby dokonującej
"bezpośredniość": dobro prawne musi być atakowane w danym momencie lub w bardzo bliskim czasie; oceniać należy obiektywnie (np. przy chwilowej przerwie wciąż przysługuje)
"bezprawność": zamach nie musi być przestępnym, tylko naruszać jakąkolwiek dziedzinę prawa
"zamach": nie może być kojarzony wyłącznie z przymusem fizycznym, nie jest to też niebezpieczeństwo; najczęściej postać zagrożenia
jakiekolwiek dobro: nie jest ograniczony do życia/zdrowia

eksces:
a) intensywny - dysproporcja pomiędzy siłą zamachu a sposobem obrony (=brak konieczności)
b) ekstensywny - obrona spóźniona/przedwczesna, dysproporcja czasowa

ograniczenia obrony koniecznej:
- udział w bójce (w zasadzie wyłącza, chyba że uczestnik wycofał się z niej)
- prowokacja (wyłącza tylko, jeżeli jej celem było wywołanie ataku, w obronie przeciwko któremu można by było wyrządzić prowokowanemu szkodę)
- przeciwko bezprawnym zachowaniom funkcjonariusza publicznego (dopuszczalna tylko wtedy, gdy przekracza on swoje kompetencje)

Front 29

Kontratyp stanu wyższej konieczności - art. 26 par. 1

Back 29

nie popełnia przestępstwa, kto działa w celu uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa grożącego jakiemukolwiek dobru chronionemu prawem, jeżeli nie można go inaczej uniknąć, a dobro poświęcone przestawia wartość niższą od ratowanego

w razie przekroczenia granic, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia

_____________________________________________________________

obowiązuje zasada proporcjonalności i subsydiarności

kontratyp względny: sprawca może ponieść odpowiedzialność cywilną

Front 30

Kontratyp ryzyka nowatorskiego (eksperyment) - art. 27

Back 30

nie popełnia przestępstwa, kto działa w celu przeprowadzenia eksperymentu poznawczego, medycznego, technicznego, ekonomicznego, jeżeli spodziewana korzyść ma istotne znaczenie medyczne, poznawcze lub gospodarcze, a oczekiwanie jej osiągnięcia oraz sposób przeprowadzenia są zasadne w świetle aktualnego stanu wiedzy

eksperyment jest niedopuszczalny bez zgody uczestnika, należycie poinformowanego o spodziewanych korzyściach, ujemnych skutkach, prawdopodobieństwie ich powstania oraz możliwości odstąpienia na każdym etapie eksperymentu

Front 31

Rozkaz - art. 115 par. 18, 17, art. 318
Ostateczna potrzeba - art. 319

Back 31

nie popełnia przestępstwa żołnierz, który dopuszcza się czynu zabronionego będącego wykonaniem rozkazu, chyba że, wykonując rozkaz, umyślnie popełnia przestępstwo

rozkaz - polecenie określonego działania lub zaniechania wydane służbowo żołnierzowi przez przełożonego lub uprawnionego żołnierza starszego stopniem

żołnierz - osoba pełniąca czynną służbę wojskową

_____________________________________________________________

teorie:
a) ślepych bagnetów: system biernego, bezwzględnego posłuszeństwa
b) inteligentnych bagnetów: negująca istotę rozkazu
c) umiarkowanego posłuszeństwa: kompromisowa

kontratyp rozkazu odnosi się do wszystkich służb mundurowych

kontratyp ten może być wyłączony przez stan wyższej konieczności

_____________________________________________________________

żołnierz nie może odmówić wykonania rozkazu (choćby bezprawnego), jeśli nie nosi znamion przestępstwa

nie popełnia przestępstwa żołnierz, który w wypadku nieposłuszeństwa lub oporu stosuje środki niezbędne w celu wymuszenia posłuchu dla rozkazu, do którego wydania był uprawniony, jeżeli okoliczności wymagają natychmiastowego przeciwdziałania, a posłuchu nie można osiągnąć w inny sposób

_____________________________________________________________

uzasadnienie projektu: nie można aprobować rozwiązania wymagającego poświęcenia życia, a jeśli chodzi o przepisy określające przestępstwa czasu wojny - powinny zostać określone w odrębnym akcie

doktryna: kształt tego kontratypu nie wyłącza użycia broni (do pozbawienia życia włącznie)

Front 32

Zgoda pokrzywdzonego

Back 32

1. może dotyczyć jedynie dóbr prawnych:
- OF
- chronionych przez prawo tylko w zależności od woli dysponenta
- co do których nie istnieją ograniczenia w prawnym nimi dysponowaniu
- podmiot udzielający zgody jest ich dysponentem

2. powinna być uprzednia

3. pokrzywdzony musi posiadać zdolność do jej wyrażenia, niekiedy możliwa jest zgoda zastępcza

4. warunki formalne:
- świadoma
- uzewnętrzniona
- rzeczywista
- dobrowolna

5. po stronie sprawcy konieczne jest wystąpienie świadomości, że jego zachowanie ma akceptację pokrzywdzonego

Front 33

Świadczenia zdrowotne

Back 33

dotyczy: lekarzy, felczerów, pielęgniarek, weterynarzy

lekarz może przeprowadzić badanie lub udzielić innych świadczeń zdrowotnych, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, po wyrażeniu zgody przez pacjenta

aby wyłączyć kryminalną bezprawność za śmierć/uszkodzenie ciała wystarczy:
- dokonanie zabiegu w celu leczniczym/diagnostycznym/zapobiegawczym
- dokonanie go lege artis

sterylizacja:
- od strony formalnej - ciążki uszczerbek na zdrowiu
- cele lecznicze - dopuszczalne na podstawie tego kontratypu
- cele eugeniczne, antykoncepcyjne - nie mieszczą się w tym (ale np. w zgodzie pokrzywdzonego)

chirurgiczna zmiana płci: jeśli wyraził zgodę, a cel jest leczniczy - mieści się

transplantacja (pobranie narządów od osób zmarłych): mieści się, jeśli wyrażono zgodę (a zgoda jest domniemana, zgodnie z koncepcją francuską)

Front 34

Zabiegi kosmetyczne

Back 34

wyłączenie bezprawności przy:
- dokonaniu przez osobę uprawnioną
- lege artis
- za zgodą (pisemną)
- u uzasadnionym celu estetycznym
- przy niewielkim prawdopodobieństwie negatywnych skutków

Front 35

Ryzyko sportowe

Back 35

sport - wszelkie formy aktywności fizycznej i psychicznej, które wpływają na wypracowywanie lub poprawianie kondycji fizycznej i psychicznej, rozwój stosunków społecznych lub osiągnięcie wyników

wyłączenie bezprawności:
- niesprzeczność czynu z regułami danej gry
- legalność danej dyscypliny
- zachowanie podjęte w celu sportowym
- zgoda pokrzywdzonego uczestnika

wykracza:
- zachowanie pseudokibiców
- zażywanie środków dopingowych

Front 36

Karcenie wychowawcze

Back 36

wyłączenie bezprawności:
- cel wychowawczy
- zachowanie rodziców/opiekunów (nie obowiązuje przy karceniu werbalnym)
- w reakcji na określone zachowanie
- umiarkowanie intensywne

nie:
- znęcanie się
- spowodowanie ciężkiego/średniego uszczerbku

Front 37

Stan wyższej konieczności jako okoliczność wyłączająca winę - art. 26 par. 2

Back 37

nie popełnia przestępstwa, kto działa w celu uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa grożącego jakiemukolwiek dobru chronionemu prawem, jeżeli nie można go inaczej uniknąć, a dobro poświęcone nie przestawia wartości oczywiście wyższej od ratowanego, chyba że sprawca poświęca dobro, które ma szczególny obowiązek chronić

Front 38

Błąd co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego (co do okoliczności faktycznych) - art. 28

Back 38

nie popełnia umyślnie czynu zabronionego, kto pozostaje w błędzie co do okoliczności stanowiącej jego znamię

_____________________________________________________________

błąd taki nie może dotyczyć okoliczności stanowiących stronę podmiotową

_____________________________________________________________

odpowiada na podstawie przepisu przewidującego łagodniejszą odpowiedzialność sprawca, który dopuszcza się czynu w usprawiedliwionym błędnym przekonaniu, że zachodzi okoliczność, stanowiąca znamię, od której taka łagodniejsza odpowiedzialność zależy

_____________________________________________________________

błąd usprawiedliwiony - taki, którego popełnienia nie można sprawcy zarzucić, niebędący wynikiem lekkomyślności bądź niedbalstwa

nieusprawiedliwiony w niektórych sytuacjach skutkuje odpowiedzialnością za typ podstawowy, a w niektórych nawet za kwalifikowany

urojenie znamienia kwalifikującego prowadzi do usiłowania nieudolnego przestępstwa w typie kwalifikowanym

Front 39

Błąd co do okoliczności wyłączającej bezprawność lub zawinienie - art. 29
Nieświadomość bezprawności - art. 30

Back 39

nie popełnia przestępstwa:
- kto dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionym błędnym przekonaniu, że zachodzi okoliczność, wyłączająca bezprawność albo winę (np. kontratyp albo stan wyższej konieczności wyłączający winę)
- kto dopuszcza się czynu zabronionego w usprawiedliwionej nieświadomości jego bezprawności

jeżeli błąd/nieświadomość są nieusprawiedliwione, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary

_____________________________________________________________

w drugim przypadku jest to niepełne zastosowanie zasady ignorantia iuris nocet

Front 40

Niepoczytalność - art. 31
Nietrzeźwość - art. 115 par. 16

Back 40

nie popełnia przestępstwa, kto z powodu:
- choroby psychicznej,
- upośledzenia umysłowego
- innego zakłócenia czynności psychicznych
nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoim postępowaniem, chyba że sprawca wprawił się w stan nietrzeźwości lub odurzenia powodujący wyłączenie poczytalności, które przewidywał albo mógł przewidzieć

stan nietrzeźwości zachodzi, gdy:
- zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość
- zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość

_____________________________________________________________

choroba psychiczna: nie jest równoznaczna z niepoczytalnością, potrzebna opinia; do chorób nie zalicza się psychopatia

upośledzenie: idiotyzm>imbecylizm>debilizm

inne zaburzenia: także stany niepatologiczne

Front 41

Poczytalność ograniczona

Back 41

jeżeli w czasie popełnienia przestępstwa zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania postępowaniem była w znacznym stopniu ograniczona, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, chyba że sprawca wprawił się w stan nietrzeźwości lub odurzenia powodujący ograniczenie poczytalności, które przewidywał albo mógł przewidzieć

Front 42

Teorie kary

Back 42

Absolutne:
a) odwetu moralnego (Immanuel Kant)
- istota: nakazy kategoryczne (wolności, prawa i kary)
- zasada powszechności + idea sprawiedliwości = absolutna proporcjonalność kary: powinna ona ściśle odpowiadać popełnionemu czynowi
b) odwetu dialektycznego (Georg Hegel)
- prawo ucieleśnieniem woli rozumu i idei wolności
- teza: prawo, antyteza: przestępstwo, synteza: kara
- kara stanowi potwierdzenie podmiotowości
c) odwetu bożego (Fryderyk Stahl)
- państwo i władza mają boską genezę
- karanie jest obowiązkiem nałożonym przez Boga

Względne:
a) przymusu psychologicznego (Anzelm Feuerbach)
- cel kary: odstraszenie potencjalnych przestępców sankcjami
- zagrożenie karne powoduje powstanie przymusu psychologicznego u potencjalnych przestępców
- najbardziej celową - kara PW
b) zapobieżenia szczególnego (Karla Grolmana)
- kara jest sprawiedliwa tylko wtedy, gdy zapobiega popełnianiu nowych przestępstw przez osobę ukaraną
- ważniejsza od ochrony jednostki - ochrona państwa
c) zapobieżenia ogólnego i szczególnego (Jeremiasz Bentham)
- gloryfikacja idei prewencji (głównie generalnej w ujęciu kary)
- ważniejsza od surowości - nieuchronność
d) prawo karania (Cesare Beccaria)
- prawo do karania wynika z konieczności obrony dobra ogólnego
- cel kary - prewencja ogólna i szczególna
- kara skuteczna, trwała i jak najmniej udręczająca ciało

Eklektyczne (współczesne):
- tylko ujęcie obejmujące i prospektywne, i retrospektywne elementy kary pozwala na prawidłową jej analizę

Front 43

Kary w KK - art. 32, 322, 63

Back 43

grzywna, ograniczenie wolności, pozbawienie wolności, 25 lat pozbawienia wolności, dożywotnie pozbawienie wolności
areszt wojskowy

na poczet orzeczonej kary zalicza się okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie, zaokrąglając do pełnego dnia:
1 dzień rzeczywistego pozbawienia wolności = 1 dzień PW = 2 dni ograniczenia = 2 dzienne stawki

Front 44

Grzywna - art. 33

Back 44

polega na obowiązku zapłaty pewnej sumy pieniędzy, zwykle na rzecz państwa

_____________________________________________________________

1. wymierza się w stawkach dziennych, określając liczbę stawek oraz wysokość jednej stawki

najniższa liczba stawek wynosi 10, najwyższa 540 (przy nadzwyczajnym obostrzeniu/karze łącznej: 810); stawka dzienna nie może być niższa od 10 zł ani przekraczać 2000 zł

ustalając wysokość stawki dziennej sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe

2. grzywny nie orzeka się, jeżeli dochody sprawcy, jego stosunki majątkowe, możliwości zarobkowe uzasadniają, że jej nie uiści i nie będzie można jej ściągnąć

3. sąd może wymierzyć grzywnę obok kary terminowego pozbawienia wolności, jeżeli sprawca dopuścił się czynu w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub ją osiągnął

_____________________________________________________________

przepisy wprowadzające: ilekroć ustawa szczególna nie określa dolnej granicy ustawowego zagrożenia grzywną określoną kwotowo, granicę tę ustala się na 100 zł

Front 45

Ograniczenie wolności - art. 34, 35, 36

Back 45

kara ograniczenia wolności trwa najkrócej miesiąc, najdłużej 12 miesięcy; wymierza się ją w miesiącach

w czasie odbywania kary skazany:
- nie może bez zgody sądu zmieniać miejsca stałego pobytu
- jest obowiązany do wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne
w wymiarze 20-40 godzin w stosunku miesięcznym
w stosunku do osoby zatrudnionej sąd może orzec potrącenie od 10 do 25 % wynagrodzenia za pracę w stosunku miesięcznym na cel społeczny wskazany przez sąd (w okresie odbywania kary skazany nie może rozwiązać bez zgody sądu stosunku pracy)
- ma obowiązek udzielania wyjaśnień dotyczących przebiegu odbywania kary

kary ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy nie orzeka się, jeżeli stan zdrowia oskarżonego, właściwości i warunki osobiste uzasadniają przekonanie, że go nie wykona

wymierzając tę karę sąd może także orzec obowiązki okresu próby przydzielane przy warunkowym zawieszeniu wykonywania kary

Front 46

Areszt wojskowy - art. 322

Back 46

od miesiąca do 2 lat w przeznaczonym do tego zakładzie karnym

skazany zobowiązany jest do odbywania szkolenia wojskowego

Front 47

Pozbawienie wolności - art. 37, 62

Back 47

terminowa kara pozbawienia wolności trwa najkrócej miesiąc, najdłużej 15 lat; wymierza się ją w miesiącach i latach

orzekając, sąd może określić rodzaj i typ zakładu karnego, w którym ma się odbywać, a także system terapeutyczny jej wykonania

_____________________________________________________________

Krzymuski:
sensu stricto: w rozumieniu kodeksowym
sensu largo: wszelkie środki związane z ograniczeniem/pozbawieniem sprawcy swobody wyboru miejsca pobytu

system penitencjarny - zespół dyrektyw, określających zasady i sposoby wykonywania kary PW:
a) celkowy
b) auburnski
c) progresywny
d) klasyfikacyjny szwajcarski
e) reformatoriów amerykańskich
f) wolnej progresji
g) wspólności

Systemy wykonywania kary PW:
a) programowego oddziaływania - niepoczytalni
b) terapeutycznym - niepsychotyczne zaburzenia
c) zwykłym
d) dozoru elektronicznego (od 1.09.2009) - poza zakładem karnym, w stosunku do kary PW nieprzekraczającej 1 roku

wskaźnik prizonizacji - liczba osadzonych na 100 tys. mieszkańców: w Polsce jeden z najwyższych w Europie, a nie jest to wynikiem wyższego poziomu przestępczości; roczne koszty: 3,5 mld zł

Front 48

25 lat PW

Back 48

kara bezwzględnie oznaczona; charakter prawie wyłącznie eliminacyjny

Front 49

Dożywotnie pozbawienie wolności

Back 49

co do istoty jest tożsama z pozbawieniem wolności, jest jednak inna co do rodzaju

przesłanką jej orzeczenia może być jedynie brak dodatniej prognozy kryminologicznej

wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat nie orzeka się kary dożywotniego PW

bezwzględna - sprzeczna z zasadą humanizmu

Front 50

Kara śmierci

Back 50

sprzeczna z zasadą humanizmu

w Polsce ostatnia wykonana 25.05.1987

tendencja: zwolenników wciąż istotnie więcej, jednak wzrasta liczba przeciwników

Front 51

Obniżenie lub obostrzenie kary - art. 38

Back 51

1. jeżeli ustawa przewiduje obniżenie albo nadzwyczajne obostrzenie górnej granicy ustawowego zagrożenia, w wypadku alternatywnego zagrożenia karami grzywny, ograniczenia i terminowego pozbawienia wolności, obniżenie albo obostrzenie odnosi się do każdej

2. kara nadzwyczajnie obostrzona nie może przekroczyć 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 15 lat pozbawienia wolności
karę ograniczenia wymierza się w miesiącach i latach

3. jeżeli ustawa przewiduje obniżenie górnej granicy ustawowego zagrożenia, kara wymierzona za przestępstwo zagrożone karą dożywotniego PW nie może przekroczyć 25 lat PW, a za przestępstwo zagrożone karą 25 lat PW - 15 lat PW

Front 52

Środki karne w KK - art. 39, 43

Back 52

1) pozbawienie praw publicznych
2) zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej
3) zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją, opieką nad małoletnimi
4) obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach/miejscach, kontaktowania się z określonymi osobami, zakaz zbliżania się do określonych osób lub opuszczania miejsca bez zgody sądu
5) zakaz wstępu na imprezę masową
6) zakaz wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych
7) nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym
8) zakaz prowadzenia pojazdów
9) przepadek
10) obowiązek naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę
11) nawiązka
12) świadczenie pieniężne
13) podanie wyroku do publicznej wiadomości
w części wojskowej:
14) wydalenie z zawodowej służby wojskowej
15) degradacja

obowiązują od uprawomocnienia się orzeczenia

okres, na który je orzeczono nie biegnie w czasie odbywania kary PW

_____________________________________________________________

art. 244 KK: za niestosowanie się do orzeczonego ŚK grozi kara PW do lat 3

Front 53

Pozbawienie praw publicznych - art. 40

Back 53

1. obejmuje utratę:
- czynnego i biernego prawa wyborczego
- prawa do udziału w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości
- prawa do pełnienia funkcji w organach i instytucjach państwowych/samorządowych
- posiadanego stopnia wojskowego
- orderów, odznaczeń, tytułów honorowych
- zdolności do uzyskania ich w okresie pozbawienia praw

2. sąd może je orzec w razie skazania na karę PW na czas nie krótszy od 3 lat za przestępstwo popełnione w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie

3. orzeka się w latach; od 1 roku do 10 lat

Front 54

Zakaz zajmowania określonego stanowiska lub wykonywania zawodu - art. 41

Back 54

sąd może orzec, jeżeli sprawca nadużył przy popełnianiu przestępstwa stanowiska/zawodu albo okazał, że dalsze zajmowanie stanowiska/wykonywanie zawodu zagraża istotnym dobrom chronionym prawem

orzeka się w latach; od 1 roku do 10 lat

na poczet orzeczonego środka zalicza się okres rzeczywistego stosowania odpowiadających mu rodzajowo środków zapobiegawczych

Front 55

Zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją, opieką nad małoletnimi - art. 41

Back 55

sąd może orzec ten zakaz wobec wszystkich lub określonych zawodów/stanowisk/działalności na zawsze w razie skazania na karę PW za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego

orzeka się w latach; od 1 roku do 15 lat

orzeka na zawsze w razie ponownego skazania za takie przestępstwo

na poczet orzeczonego środka zalicza się okres rzeczywistego stosowania odpowiadających mu rodzajowo środków zapobiegawczych

Front 56

Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej - art. 41

Back 56

sąd może go orzec w razie skazania za przestępstwo popełnione w związku z prowadzeniem działalności, jeżeli dalsze jej prowadzenie zagraża istotnym dobrom chronionym prawem

orzeka się w latach; od 1 roku do 10 lat

na poczet orzeczonego środka zalicza się okres rzeczywistego stosowania odpowiadających mu rodzajowo środków zapobiegawczych

Front 57

Obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach/miejscach, kontaktowania się z określonymi osobami. Zakaz zbliżania się do określonych osób lub opuszczania miejsca bez zgody sądu. Nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym - art. 41a

Back 57

1. sąd może je orzec w razie skazania za:
- przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego
- inne przestępstwo przeciwko wolności
- umyślne przestępstwo z użyciem przemocy przeciwko osobie najbliższej
orzekając zakaz zbliżania się, sąd wskazuje odległość
2. sąd orzeka je w razie skazania na karę PW bez warunkowego zawieszenia za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego

3. obowiązek lub zakaz może być połączony z obowiązkiem zgłaszania się do Policji/innego wyznaczonego organu w określonych odstępach czasu

4. może orzec je na zawsze w razie ponownego skazania na karę PW bez warunkowego zawieszenia za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej lub obyczajności na szkodę małoletniego

5. orzeka się w latach; nakaz opuszczenia lokalu od 1 roku do 10 lat; pozostałe od 1 roku do 15 lat

6. na poczet orzeczonego środka zalicza się okres rzeczywistego stosowania odpowiadających mu rodzajowo środków zapobiegawczych

Front 58

Zakaz wstępu na imprezę masową - art. 41b

Back 58

1. sąd może go orzec, jeżeli przestępstwo zostało popełnione w związku z taką imprezą, a udział sprawcy zagraża dobrom chronionym prawem

2. sąd orzeka w wypadkach wskazanych w ustawie

3. zakaz obejmuje:
- wszelkie imprezy masowe na terytorium RP
- mecze piłki nożnej rozgrywane przez polską kadrę narodową/polski klub sportowy poza terytorium RP

4. orzekając, sąd może orzec obowiązek przebywania w czasie trwania niektórych imprez w określonym miejscu stałego pobytu, kontrolowany w systemie dozoru elektronicznego

obowiązek orzeka się na okres nie krótszy niż 6 miesięcy i nie dłuższy niż 12 miesięcy

5. sąd orzeka zakaz i obowiązek w razie ponownego skazania

6. jeżeli z okoliczności wynika, że wykonanie obowiązku w trakcie zakazu jest niemożliwe lub niecelowe, w jego miejsce orzeka się obowiązek stawiennictwa w jednostce organizacyjnej Policji/miejscu określony przez komendanta

obowiązek orzeka się na okres od 6 miesięcy do 6 lat

7. w szczególnie uzasadnionych wypadkach sąd może orzec, że po upływie okresu, na który orzeczono obowiązek skazany będzie obowiązany do stawiennictwa w czasie trwania niektórych imprez w jednostce organizacyjnej Policji/miejscu określonym przez komendanta Policji

8. czas stosowania obowiązków nie może przekroczyć okresu zakazu

9. nakładając którykolwiek z obowiązków, sąd określa imprezy, w czasie których ma być wykonywany
szczególnie: nazwy dyscyplin , klubów, zakres terytorialny imprez

10. obowiązki orzeka się w miesiącach i latach

11. zakaz orzeka się w latach; od 2 do 6 lat

12. na poczet orzeczonego środka zalicza się okres rzeczywistego stosowania odpowiadających mu rodzajowo środków zapobiegawczych

Front 59

Zakaz wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych - art. 41c

Back 59

sąd może go orzec w razie skazania za przestępstwo popełnione w związku z urządzaniem gier hazardowych lub udziałem w nich

zakaz nie obejmuje uczestnictwa w loteriach promocyjnych

orzeka się w latach; od 1 roku do 10 lat

na poczet orzeczonego środka zalicza się okres rzeczywistego stosowania odpowiadających mu rodzajowo środków zapobiegawczych

Front 60

Zakaz prowadzenia pojazdów - art. 42

Back 60

1. sąd może go orzec w stosunku do pojazdów określonego rodzaju w razie skazania osoby uczestniczącej w ruchu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji
w szczególności: jeżeli z okoliczności wynika, że prowadzanie pojazdu przez tę osobę zagraża bezpieczeństwu

2. sąd orzeka go w stosunku do wszelkich albo określonego rodzaju, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji:
- był w stanie nietrzeźwości
- był pod wpływem środka odurzającego
- zbiegł z miejsca
katastrofy w komunikacji zagrażającej życiu/zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach lub jej bezpośredniego niebezpieczeństwa albo wypadku w komunikacji

3. orzeka go w stosunku do wszelkich pojazdów na zawsze, jeżeli:
- sprawca katastrofy w komunikacji, której następstwem jest śmierć albo ciężki uszczerbek na zdrowiu
- żołnierz prowadzący uzbrojony pojazd mechaniczny albo sprawca wypadku komunikacyjnego, którego następstwem jest śmierć albo ciężki uszczerbek na zdrowiu
byli w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego albo uciekli z miejsca zdarzenia

oraz w razie ponownego skazania

4. orzekając go sąd nakłada obowiązek zwrotu dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdu; do chwili jego wydania, zakaz nie biegnie

5. orzeka się w latach; od 1 roku do 10 lat

6. na poczet orzeczonego środka zalicza się okres rzeczywistego stosowania odpowiadających mu rodzajowo środków zapobiegawczych

Front 61

Przepadek przedmiotów - art. 44

Back 61

1. sąd orzeka przepadek przedmiotów pochodzących bezpośrednio z przestępstwa

2. może orzec przepadek tych, które służyły lub były przeznaczone do popełnienia

jeżeli byłoby to niewspółmierne do wagi czynu, w zamian może orzec nawiązkę na rzecz SP

także: za przestępstwo naruszenia zakazu wytwarzania/posiadania/obrotu/przesyłania/przenoszenia/przewozu przedmiotów (orzeka, jeśli ustawa tak mówi)

3. jeżeli nie jest możliwe, sąd może orzec przepadek równowartości

4. nie orzeka się, jeżeli podlegają zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu uprawnionemu podmiotowi

5. gdy sąd ma jedynie możliwość orzeczenia przepadku, a przedmioty nie stanowią własności sprawcy, można go orzec tylko w wypadkach przewidzianych w ustawie albo, przy współwłasności, w stosunku do udziału sprawcy (ew. jego równowartości)

6. przedmioty przechodzą na własność SP z chwilą uprawomocnienia się wyroku

Front 62

Przepadek korzyści majątkowej (lub jej równowartości) - art. 45

Back 62

1. sąd orzeka go jeżeli sprawca osiągnął z popełnienia przestępstwa, chociażby pośrednio, korzyść majątkową, niepodlegającą przepadkowi

nie orzeka, jeżeli podlega zwrotowi pokrzywdzonemu lub innemu podmiotowi

2. jeżeli osiągnął korzyść znacznej wartości, uważa się, że mienie, które objął we władanie w czasie i po popełnieniu stanowi korzyść z popełnienia

3. jeżeli okoliczności wskazują, że sprawca przeniósł korzyść znacznej wartości na OF/OP/jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, uważa się, że rzeczy będące w samoistnym jej posiadaniu i przysługujące prawa majątkowe należą do sprawcy

4. w razie współwłasności orzeka się go w stosunku do udziału

5. objęta przepadkiem korzyść przechodzi na własność SP z chwilą uprawomocnienia się wyroku

Front 63

Obowiązek naprawienia szkody albo zadośćuczynienia - art. 46

Back 63

1. w razie skazania sąd może orzec w całości albo w części

2. na wniosek - orzeka

3. zamiast niego może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego

Front 64

Nawiązka - art. 47, 48

Back 64

1. sąd może ją orzec na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej w razie skazania za:
- umyślne przestępstwo przeciwko życiu/zdrowiu
- inne umyślne, którego skutkiem jest śmierć/ciężki uszczerbek na zdrowiu/naruszenie czynności narządu/rozstrój zdrowia
- spowodowanie katastrofy w komunikacji zagrażającej życiu/zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach lub jej bezpośredniego niebezpieczeństwa, wypadku w komunikacji (także przez żołnierza w pojeździe uzbrojonym), jeżeli był w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia

2. na rzecz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w razie skazania za przestępstwo przeciwko środowisku

3. orzeka się w wysokości do 100 000 zł

_____________________________________________________________

problem z ustaleniem dolnej granicy: 1 gr/ 1 zł/ 100 zł

Front 65

Świadczenie pieniężne - art. 49

Back 65

sąd może je orzec:
- odstępując od wymierzenia kary
- w razie skazania za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, dopuszczenie do ruchu niebezpiecznego pojazdu, pełnienie czynności związanych z bezpieczeństwem pojazdów w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego
na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości do 60 000 zł

Front 66

Podanie wyroku do publicznej wiadomości - art. 50

Back 66

sąd może je orzec, jeżeli uzna to za celowe
szczególnie: ze względu na społeczne oddziaływanie skazania

Front 67

Zawiadomienie sądu rodzinnego - art. 51

Back 67

sąd zawiadamia w razie popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego lub we współdziałaniu z nim, jeżeli uzna za celowe orzeczenie pozbawienia/ograniczenia praw rodzicielskich

Front 68

Zwrot korzyści majątkowej - art. 52

Back 68

w wypadku skazania za przestępstwo przynoszące korzyść majątkową OF/OP/jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej popełnione przez osobę działającą w jej imieniu/interesie sąd zobowiązuje podmiot, który korzyść uzyskał do jej zwrotu na rzecz SP w całości lub części

nie dotyczy: korzyści majątkowej podlegającej zwrotowi innemu podmiotowi

Front 69

Wymiar kary (środków karnych) - art. 53

Back 69

1. sąd wymierza karę:
- według swojego uznania
- w granicach przewidzianych w ustawie
- by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy
- uwzględniając stopień społecznej szkodliwości
- biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, a także potrzeby kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa
(DYREKTYWY OGÓLNE)

2. wymierzając uwzględnia:
- motywację
- sposób zachowania się sprawcy
- czy przestępstwo popełniono wspólnie z nieletnim
- rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków
- rodzaj i rozmiar ujemnych następstw
- właściwości i warunki osobiste sprawcy
- sposób życia przed i zachowanie po przestępstwie
- zachowanie się pokrzywdzonego
- pozytywne wyniki mediacji albo ugodę
(DYREKTYWY SZCZEGÓLNE)

3. wymiar kary dla nieletniego/młodocianego:
- wymierzając nieletniemu/młodocianemu kieruje się tym, aby sprawcę wychować
- wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat nie orzeka się kary dożywotniego PW

_____________________________________________________________

sędziowski wymiar kary - orzeczenie kary za konkretny czyn wobec konkretnego sprawcy

sądowy wymiar kary - wymiar kar dokonywany przez sądy wg pewnych zasad oraz dyrektyw w abstrakcyjnej sprawie

Front 70

Nadzwyczajne złagodzenie lub obostrzenie kary - art. 57

Back 70

1. jeżeli zachodzi kilka niezależnych od siebie podstaw do nadzwyczajnego złagodzenia/obostrzenia kary, sąd może ją złagodzić/obostrzyć tylko jeden raz, biorąc pod uwagę łącznie zbiegające się podstawy

2. jeżeli zbiegają się podstawy nadzwyczajnego złagodzenia i obostrzenia, sąd może zastosować albo nadzwyczajne złagodzenie, albo obostrzenie

_____________________________________________________________

Front 71

Występek o charakterze chuligańskim - art. 57a, 115 par. 21

Back 71

- występek
- polegający na umyślnym zamachu na zdrowie/wolność/cześć/nietykalność cielesną/bezpieczeństwo powszechne/działalność instytucji państwowych lub ST/porządek publiczny/niszczeniu, uszkodzeniu, czynieniu niezdatną do użytku cudzej rzeczy
- publicznie
- bez powodu albo z oczywiście błahego
- okazując rażące lekceważenie porządku prawnego

skazując za niego, sąd wymierza karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo nie niższą od dolnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonej o połowę; orzeka także nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego (chyba że już orzeczono inne środki)

Front 72

Wybór rodzaju kary - art. 58

Back 72

1. jeżeli ustawa przewiduje możliwość wyboru rodzaju kary, sąd orzeka karę PW bez warunkowego zawieszenia tylko wtedy, gdy inna lub ŚK nie mogą spełnić celów kary

2. grzywny nie orzeka się, jeżeli dochody sprawcy, jego stosunki majątkowe, możliwości zarobkowe uzasadniają, że jej nie uiści i nie będzie można jej ściągnąć

3. kary ograniczenia wolności z obowiązkiem pracy nie orzeka się, jeżeli stan zdrowia oskarżonego, właściwości i warunki osobiste uzasadniają przekonanie, że go nie wykona

4. jeżeli przestępstwo jest zagrożone karę PW nieprzekraczającą 5 lat, sąd może orzec zamiast niej grzywnę, ograniczenie do 2 lat, chyba że chodzi o występek o charakterze chuligańskim
szczególnie: jeżeli orzeka równocześnie środek karny, a cele kary zostaną spełnione

Front 73

Nadzwyczajne złagodzenie kary - art. 60

Back 73

wymierzenie kary poniżej dolnej granicy albo łagodniejszej rodzajowo

- w wypadkach wskazanych w ustawie
- w stosunku do młodocianego, jeżeli przemawia za tym cel wychowawczy
- kiedy najniższa kara jest niewspółmiernie surowa
w szczególności: pojednanie, postawa sprawcy, to, czy przestępstwo było nieumyślne w przypadku poważnego uszczerbku jego lub osoby najbliższej
- gdy sprawca współdziałający ujawni wobec organu ścigania informacje dotyczące osób uczestniczących i istotne okoliczności (może nawet warunkowo zawiesić wykonanie, wymierzając karę PW do lat 5, na okres próby do 10 lat, chyba że chodzi o wielokrotnego recydywistę)
- na wniosek prokuratora w stosunku do sprawcy, który niezależnie od złożonych wyjaśnień, ujawnił i przedstawił organowi ścigania istotne okoliczności (a nawet warunkowo zawiesić wykonanie, wymierzając karę PW do lat 5, na okres próby do 10 lat, chyba że chodzi o wielokrotnego recydywistę)

reguła: czyn stanowi:
- zbrodnię zagrożoną co najmniej 25 lat. - sąd wymierza karę nie niższą od 8
- inną zbrodnię - PW nie niższą od 1/3 dolnej granicy
- występek (a dolna granica ustawowego zagrożenia jest PW nie niższa od roku) - grzywnę, ograniczenie, pozbawienie
- występek (a dolna granica ustawowego zagrożenia jest PW niższa od roku) - grzywnę, ograniczenie
- czyn zagrożony jest alternatywnie karami grzywny, ograniczenia i terminowego PW - złagodzenie polega na odstąpieniu od wymierzenia kary i orzeczeniu ŚK

Front 74

Odstąpienie od wymierzenia kary (niekiedy: nagana sędziowska) - art. 59, 61

Back 74

a) na rzecz ŚK:
jeżeli przestępstwo zagrożone jest karą PW nieprzekraczającą 3 lat, a społeczna szkodliwość nie jest znaczna i orzeka równocześnie środek karny, a cele kary zostaną spełnione (chyba że chodzi o występek o charakterze chuligańskim)

b)
- w wypadkach przewidzianych w ustawie
- gdy sprawca współdziałający ujawni wobec organu powołanego informacje dotyczące osób uczestniczących i istotne okoliczności

odstępując, sąd może także odstąpić od wymierzenia ŚK, nawet jeżeli jego orzeczenie byłoby obowiązkowe

Front 75

Nadzwyczajne obostrzenie kary

Back 75

polega na modyfikacji dolnej lub górnej granicy ustawowego zagrożenia

w KK przy:
- recydywie
- uczynieniu sobie stałego źródła dochodu z popełniania przestępstw, działania w zorganizowanej grupie/związku
- przestępstwie o charakterze terrorystycznym
- ciągu przestępstw
- karze łącznej
- przy popełnieniu przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji w stanie nietrzeźwości/pod wpływem środka odurzającego bądź ucieczce
- występkach o charakterze chuligańskim

Front 76

Recydywa jednokrotna - art. 64 par. 1

Back 76

jeżeli sprawca
skazany za przestępstwo umyślne
na karę PW
popełnia w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary
przestępstwo umyślne podobne do tego, za które był skazany,
sąd może wymierzyć karę do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę (podwyższenie nie dotyczy zbrodni)

Front 77

Recydywa wielokrotna - art. 64 par. 2

Back 77

jeżeli sprawca, który
w warunkach recydywy odbywa kolejną karę PW i
odbył jej łącznie co najmniej rok,
w ciągu 5 lat po odbyciu w całości/części ostatniej kary
popełnia ponownie umyślne przestępstwo:
- przeciwko życiu/zdrowiu
- zgwałcenia
- rozboju
- kradzieży z włamaniem
- inne przeciwko mieniu z użyciem przemocy lub jej groźby
sąd wymierza karę PW przewidzianą za przypisane przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia, do górnej zwiększonego o połowę (podwyższenie nie dotyczy zbrodni)

dotyczy to także sprawcy, który:
- z popełniania przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu
- popełnia przestępstwo działając w zorganizowanej grupie/związku
- popełnia przestępstwo o charakterze terrorystycznym

Front 78

Warunkowe umorzenie postępowania - art. 66, 67, 68, 76

Back 78

1. sąd może warunkowo umorzyć postępowanie, jeżeli:
- wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne,
- okoliczności popełnienia nie budzą wątpliwości,
- postawa sprawcy nie karanego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy tryb życia uzasadniają, że będzie przestrzegał porządku karnego

2. nie stosuje się do sprawcy przestępstwa zagrożonego karą przekraczającą 3 lata PW (5 lat, jeżeli pokrzywdzony pojednał się sprawcą, sprawca naprawił szkodę lub uzgodnił sposób jej naprawienia)

3. następuje na okres próby, wynoszący od 1 do 2 lat, biegnący od uprawomocnienia się orzeczenia

4. umarzając, sąd zobowiązuje sprawcę do naprawienia szkody

5. może nałożyć obowiązki:
- informowania sądu/kuratora o przebiegu okresu próby
- przeproszenia pokrzywdzonego
- wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby
- powstrzymania się od nadużywania alkoholu/używania innych środków odurzających
- poddania się leczeniu (odwykowemu, rehabilitacyjnemu)
- uczestnictwa w oddziaływaniach korekcyjno-edukacyjnych
- powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym/innymi osobami lub zbliżania się do nich
- opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym
- świadczenie pieniężne
- nawiązkę
- zakaz prowadzenia pojazdów do 2 lat

6. sąd podejmuje postępowanie:
- jeżeli sprawca w okresie próby popełnił przestępstwo umyślne, za które został prawomocnie skazany
- jeżeli rażąco narusza porządek prawny w okresie próby po udzieleniu pisemnego upomnienia

7. sąd może podjąć:
- jeżeli sprawca rażąco narusza porządek prawny w okresie próby
- jeżeli sprawca po wydaniu orzeczenia o umorzeniu, ale przed uprawomocnieniem się rażąco narusza porządek prawny

8. nie można podjąć później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby

9. skazanie ulega zatarciu z mocy prawa z upływem 6 miesięcy od zakończenia okresu próby

Front 79

Warunkowe zawieszenie wykonania kary - art. 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76

Back 79

1. sąd może warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary:
- PW nie przekraczającej 2 lat
- ograniczenia
- grzywny, orzeczonej jako kara samoistna
jeżeli jest to wystarczające dla osiągnięcia celów kary

2. zawieszając, sąd bierze pod uwagę:
- postawę sprawcy
- właściwości i warunki osobiste
- dotychczasowy sposób życia
- zachowanie się po popełnieniu przestępstwa

3. nie stosuje się do recydywy wielokrotnej; zawieszenia ograniczenia i grzywny nie stosuje się do sprawcy występku o charakterze chuligańskim

4. warunkowe zawieszenie następuje na okres próby, który biegnie od uprawomocnienia orzeczenia i wynosi:
- 2-5 lat przy PW (3-5 przy młodocianym i wielokrotnym recydywiście)
- od 1 do 3 lat przy grzywnie/ograniczeniu

5. zawieszając karę PW, sąd może orzec grzywnę do 270 stawek, ograniczenia - do 135 stawek

w razie zarządzenia wykonania kary, orzeczona grzywna nie podlega wykonaniu, a kara PW lub ograniczenia ulega skróceniu o okres odpowiadający liczbie uiszczonych stawek z zaokrągleniem do pełnego dnia


6. obowiązki okresu próby:
- informowania sądu/kuratora o przebiegu okresu próby
- przeproszenia pokrzywdzonego
- wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby
- wykonywania pracy zarobkowej, do nauki lub przygotowania się do zawodu
- powstrzymania się od nadużywania alkoholu/używania innych środków odurzających
- poddania się leczeniu (odwykowemu, rehabilitacyjnemu)
- uczestnictwa w oddziaływaniach korekcyjno-edukacyjnych
- powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach/miejscach
- powstrzymania się od kontaktowania się z pokrzywdzonym/innymi osobami lub zbliżania się do nich
- opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym
- innego stosownego postępowania

dodatkowo sąd może zobowiązać do naprawienia szkody, chyba że orzekł środek karny w postaci naprawienia szkody/zadośćuczynienia albo świadczenia pieniężnego

7. zawieszając, sąd może w okresie próby oddać skazanego pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszania/instytucji/organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym
obowiązkowo: wobec sprawcy przestępstwa popełnionego w związku z zaburzeniem preferencji seksualnych młodocianego i wielokrotnego recydywisty

8. czas i sposób wykonania obowiązków próby sąd określa po wysłuchaniu skazanego; poddanie się leczeniu wymaga zgody

wobec skazanego na karę PW sąd może w okresie próby ustanawiać, rozszerzać, zmieniać obowiązki albo zwolnić (poza przeproszeniem) bądź oddać pod dozór

9. sąd zarządza wykonanie kary, jeżeli:
- sprawca w okresie próby popełnił podobne przestępstwo umyślne, za które orzeczono prawomocnie karę PW
- skazany za przestępstwo popełnione z użyciem przemocy/groźby bezprawnej wobec osoby najbliższej/małoletniej zamieszkującej wspólnie w okresie próby narusza porządek prawny ponownie popełniając to przestępstwo
- w okresie próby rażąco narusza porządek prawny po udzieleniu pisemnego upomnienia przez kuratora sądowego

10. sąd może zarządzić wykonanie kary, jeżeli skazany:
- w okresie próby rażąco narusza porządek prawny
- po wydaniu wyroku, przez uprawomocnieniem, rażąco narusza porządek prawny

11. zarządzenie nie może nastąpić później niż w ciągu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby

12. skazanie ulega zatarciu z mocy prawa:
- z upływem 6 miesięcy od zakończenia okresu próby
- jeżeli orzeczono grzywnę lub ŚK: nie przed ich wykonaniem/darowaniem/przedawnieniem (poza obowiązkiem naprawienia szkody/zadośćuczynienia)

Front 80

Warunkowe przedterminowe zwolnienie - art. 77, 78, 79, 80, 81, 82

Back 80

1. skazanego na PW sąd może warunkowo zwolnić z odbycia reszty kary, gdy:
- jego postawa,
- właściwości i warunki osobiste,
- okoliczności popełnienia
- zachowanie po
- zachowanie w czasie odbywania kary
uzasadniają, że będzie przestrzegał porządku prawnego

2. przesłanki formalne:
- można po odbyciu co najmniej połowy kary
- recydywistę - 2/3
- wielokrotnego recydywistę - 3/4
przy sumie kar odbywanych kolejno: tak samo (ale niezależnie: możliwość zwolnienia po odbyciu 15 lat)
- skazanego na 25 lat - po 15
- skazanego na dożywocie - po 25

w szczególnych wypadkach sąd może wyznaczyć surowsze ograniczenia do skorzystania z niego (nie może pozbawiać w ogóle prawa do niego!)

3. w razie zwolnienia czas pozostały stanowi okres próby, który nie może być krótszy niż 2 lata (3 w przypadku wielokrotnego recydywisty) ani dłuższy niż 5 lat, a wynosi 10 lat przy zwolnieniu z kary 25 lat lub dożywocia

4. w razie odwołania ponowne nie może nastąpić przed upływem roku od osadzenia (5 lat - przy 25/dożywociu)

5. jeżeli w okresie próby i w ciągu 6 miesięcy od jej zakończenia nie odwołano, karę uważa się za odbytą z chwilą zwolnienia

6. w wypadku objęcia wyrokiem łącznym kary, z której odbywania skazany został warunkowo zwolniony, na poczet kary łącznej zalicza się jedynie okres faktycznego jej odbywania

Front 81

Skrócenie kary ograniczenia wolności - art. 83

Back 81

skazanego, który odbył przynajmniej połowę orzeczonej kary, przestrzegał porządku prawnego, sumiennie wykonywał wskazaną pracę, spełnił nałożone obowiązki i ŚK, sąd może zwolnić od reszty kary, uznając ją za wykonaną

Front 82

Skrócenie czasu trwania środków karnych - art. 84

Back 82

po upływie połowy okresu, na który orzeczono:
1) pozbawienie praw publicznych
2) zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej
3) zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją, opieką nad małoletnimi
4) obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach/miejscach, kontaktowania się z określonymi osobami, zakaz zbliżania się do określonych osób lub opuszczania miejsca bez zgody sądu
5) zakaz wstępu na imprezę masową
6) zakaz wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych
7) nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym
8) zakaz prowadzenia pojazdów
sąd może uznać je za wykonane, jeżeli skazany przestrzegał porządku prawnego, a środek był wykonywany przez co najmniej 1 rok

2. nie stosuje się do ŚK orzeczonych m.in. przy ponownym skazaniu

3. ŚK orzeczony na zawsze można uznać za wykonany, jeżeli:
- zachowanie skazanego po popełnieniu
- w czasie wykonania kary
uzasadniają, że nie popełni ponownie, ŚK był wykonywany co najmniej 10 lat, zasięgnięto opinii biegłych

4. ponowny wniosek: nie szybciej niż po 2 latach od odmowy uznania za wykonane

Front 83

Zbieg przestępstw - art. 85, 86, 87, 88, 89, 90, 92

Back 83

1. jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw zanim zapadł pierwszy wyrok, choćby nieprawomocny, i wymierzono za nie kary podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną, biorąc za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa

KŁ można orzec niezależnie od wykonania kar poszczególnych

2. sąd orzeka karę łączną w granicach od najwyższej z kar do ich sumy, nie przekraczając:
- 810 stawek dziennych (przy grzywnie związanej z warunkowym zawieszeniem PW - 270, ograniczenia - 135; przy chociaż jednej nadzwyczajnie obostrzonej - 4500)
sąd określa na nowo stawkę dzienną, nie przekraczającą najwyższej orzeczonej poprzednio; jeżeli chociaż jedna orzeczona jest kwotowo - KŁ też wymierzona kwotowo
- 2 lat ograniczenia
sąd określa na nowo wymiar czasu pracy albo wysokość potrąceń; obowiązki można zastosować, choćby były wcześniej orzeczone tylko za jedno przestępstwo
- 15 lat PW

jeżeli suma kar wynosi co najmniej 25 lat, a chociaż jedna kara wynosi co najmniej 10 lat, sąd może orzec 25 lat pozbawienia

jeżeli najsurowszą karą za jedno z przestępstw jest 25 lat albo dożywocie, orzeka się tę karę jako łączną

jeżeli za więcej niż jedno przestępstwo orzeczono 25 lat - sąd może orzec dożywocie jako KŁ

2. w razie skazania na kary PW i ograniczenia, sąd wymierza KŁ PW, przyjmując miesiąc ograniczenia = 15 dniom PW

3. w razie skazania na kary z warunkowym zawieszeniem i bez, sąd może warunkowo zawiesić wykonanie kary łącznej:
- PW nieprzekraczającej 2 lat
- ograniczenia
- grzywny, orzeczonej jako kara samoistna
jeżeli jest to wystarczające dla osiągnięcia celów kary

orzekając, może orzec grzywnę: przy PW do 270 stawek, ograniczeniu - do 135

4. w razie skazania na kary z warunkowym zawieszeniem, sąd może orzec KŁ bez

5. ŚK, ŚZ i dozór stosuje się, choćby orzeczono je tylko do jednego

Front 84

Ciąg przestępstw - art. 91 par. 1

Back 84

jeżeli sprawca popełnia dwa lub więcej przestępstw:
- w podobny sposób
- w krótkich odstępach czasu
- zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny, wyrok
sąd orzeka jedną karę na podstawie przepisu, którego znamiona każde z tych przestępstw wyczerpuje, do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę

Front 85

Zbieg ciągów przestępstw art. 91 par. 2

Back 85

sprawca popełnia dwa lub więcej ciągów bądź ciąg i inne przestępstwo zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny, wyrok

sąd orzeka KŁ

jeżeli sprawca został skazany dwoma lub więcej wyrokami za przestępstwa należące do ciągu, orzeczona KŁ nie może przekroczyć górnej granicy ustawowego zagrożenia w przepisie, którego znamiona każde z przestępstw wyczerpuje, zwiększonego o połowę

Front 86

Środki zabezpieczające

Back 86

1) umieszczenie w zakładzie psychiatrycznym
2) umieszczenie w zakładzie karnym, w którym stosuje się szczególne środki lecznicze lub rehabilitacyjne
3) umieszczenie w zakładzie zamkniętym/skierowanie na leczenie ambulatoryjne w celu przeprowadzenia terapii farmakologicznej lub psychoterapii (dot. sprawców przestępstw seksualnych)
4) umieszczenie w zakładzie leczenia odwykowego (dot. narkomanów/alkoholików)
5) umieszczenie w placówce leczniczo-rehabilitacyjnej (dot. narkomanów/alkoholików)
6) zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej
7) zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją, opieką nad małoletnimi
8) obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach/miejscach, kontaktowania się z określonymi osobami, zakaz zbliżania się do określonych osób lub opuszczania miejsca bez zgody sądu
9) zakaz wstępu na imprezę masową
10) zakaz wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych
11) nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym
12) zakaz prowadzenia pojazdów
13) przepadek

Front 87

Przesłanki zastosowania ŚZ - art. 93

Back 87

sąd może je orzec, gdy jest to niezbędne, aby zapobiec ponownemu popełnieniu przestępstwa związanego z chorobą psychiczną, zaburzeniami preferencji seksualnych, upośledzeniem umysłowym lub uzależnieniem

przed orzeczeniem sąd wysłuchuje psychiatrów oraz psychologa (seksuologa)

Front 88

Umieszczenie w zakładzie psychiatrycznym - art. 94

Back 88

sąd orzeka, jeżeli sprawca w stanie niepoczytalności popełnił czyn zabroniony o znacznej społecznej szkodliwości i zachodzi prawdopodobieństwo, że popełni ponownie

sąd orzeka zwolnienie, jeżeli dalsze pozostawanie nie jest konieczne

sąd może zarządzić ponowne umieszczenie, jeżeli:
- ponownie w tych samych okolicznościach dopuścił się popełnienia czynu zabronionego
- gdy jest to niezbędne, aby zapobiec ponownemu popełnieniu przestępstwa związanego z chorobą psychiczną, zaburzeniami preferencji seksualnych, upośledzeniem umysłowym lub uzależnieniem
jednak nie później niż w ciągu 5 lat od zwolnienia

Front 89

Umieszczenie w zakładzie karnym, w którym stosuje się szczególne środki lecznicze lub rehabilitacyjne - art. 95

Back 89

sąd może je orzec, skazując na karę PW bez warunkowego zawieszenia za przestępstwo popełnione w stanie ograniczonej poczytalności

sąd może warunkowo zwolnić skazanego, jeżeli:
- jego kara nie przekracza 3 lat
- wyniki leczenia/rehabilitacji za tym przemawiają
- orzekanie dozór

Front 90

Umieszczenie w zakładzie zamkniętym/skierowanie na leczenie ambulatoryjne w celu przeprowadzenia terapii farmakologicznej lub psychoterapii - art. 95a

Back 90

1. sąd może je orzec, skazując sprawcę na karę PW bez warunkowego zawieszenia za przestępstwo skierowane przeciwko wolności seksualnej popełnione w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych

2. są orzeka w razie zgwałcenia kazirodczego bądź na małoletnim poniżej lat 15

3. terapii farmakologicznej nie stosuje się, jeżeli byłaby niebezpieczna dla życia/zdrowia

4. w okresie do 6 miesięcy przed warunkowym zwolnieniem/wykonaniem kary sąd ustala potrzebę, sposób wykonywania środka

Front 91

Umieszczenie w zakładzie leczenia odwykowego - art. 96

Back 91

1. sąd może je orzec skazując na PW bez warunkowego zawieszenia za przestępstwo popełnione w związku z uzależnieniem od alkoholu lub innego środka odurzającego, jeżeli zachodzi wysokie prawdopodobieństwo ponownego popełnienia

2. nie orzeka się, jeżeli skazano na karę PW przekraczającą 2 lata

3. czas pobytu nie może trwać krócej niż 3 miesiące ani dłużej niż 2 lata, o zwolnieniu rozstrzyga sąd na podstawie wyników leczenia i opinii lekarza prowadzącego

4. jeżeli wyniki leczenia za tym przemawiają, sąd warunkowo zwalnia z reszty kary i orzeka dozór

5. czas pobytu zalicza się na poczet kary

Front 92

Umieszczenie w placówce leczniczo-rehabilitacyjnej - art. 97

Back 92

1. sąd może je orzec w zależności od postępów leczenia jako okres próby od 6 miesięcy do 2 lat wobec sprawcy umieszczonego w zamkniętym zakładzie leczenia odwykowego

jednocześnie oddaje pod dozór kuratora lub osoby godnej zaufania, stowarzyszania/instytucji/organizacji społecznej, do której działalności należy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym

2. ponowne umieszczenie w zakładzie leczenia odwykowego/karnym, jeżeli w okresie tym:
- uchyla się od leczenia lub rehabilitacji
- popełnia przestępstwo
- rażąco narusza porządek prawny/regulamin placówki

3. jeżeli w ciągu okresu próby i w ciągu 6 miesięcy od jego zakończenia nie zarządzono ponownego umieszczenia, karę uważa się za odbytą z upływem okresu próby

Front 93

7) zakaz zajmowania określonego stanowiska, wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności gospodarczej
8) zakaz prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją, opieką nad małoletnimi
9) obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach/miejscach, kontaktowania się z określonymi osobami, zakaz zbliżania się do określonych osób lub opuszczania miejsca bez zgody sądu
10) zakaz wstępu na imprezę masową
11) zakaz wstępu do ośrodków gier i uczestnictwa w grach hazardowych
12) nakaz opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym
13) zakaz prowadzenia pojazdów
14) przepadek

Back 93

sąd może je orzec, jeżeli jest to konieczne ze względu na ochronę porządku prawnego, a sprawca dopuścił się czynu zabronionego w stanie niepoczytalności

uchyla się je, gdy ustały przyczyny ich orzeczenia

przepadek można orzec także wtedy, gdy:
- społeczna szkodliwość czynu jest znikoma
- w razie warunkowego umorzenia postępowania
- w razie stwierdzenia, że zachodzi okoliczność wyłączająca ukaranie

Front 94

Przedawnienie - art. 101, 102, 103, 104, 105

Back 94

1. karalność przestępstwa ustaje, gdy od czasu jego popełnienia upłynęło lat:
- 30 - gdy czyn stanowi zbrodnię zabójstwa
- 20 - inną zbrodnię
- 15 - występek zagrożony karą PW przekraczającą 5 lat
- 10 - występek, 3 lata
- 5 - pozostałe występki
- 1 od czasu, gdy pokrzywdzony dowiedział się o osobie sprawcy (nie później niż 3 lata od popełnienia przestępstwa) - przy przestępstwach ściganych z oskarżenia prywatnego
(PRZEDAWNIENIE KARALNOŚCI)

nie może nastąpić przed upływem 5 lat od ukończenia przez pokrzywdzonego 18 lat - przy popełnieniu na szkodę małoletniego przestępstwa polegającego na: seksualnym wykorzystaniu zależności, wykorzystaniu seksualnym, prezentowaniu treści pornograficznych, zmuszeniu do prostytucji, sutenerstwie, stręczycielstwie, kuplerstwie

2. bieg przedawnienia rozpoczyna się od czasu wystąpienia skutku, jeżeli dokonanie od niego zależy

3. jeżeli w okresie biegu przedawnienia wszczęto postępowanie przeciwko osobie, karalność ustaje z upływem 10 lat od zakończenia okresu przedawnienia (poza "pozostałymi występkami" - 5 lat od zakończenia)

4. nie można wykonać kary, jeżeli od uprawomocnienia się wyroku skazującego upłynęło lat:
- 30 - w razie skazania na karę PW przekraczającą 5 lat albo karę surowszą
- 15 - na nieprzekraczającą 5 lat, obowiązek naprawienia szkody/zadośćuczynienia
- 10 - inną karę, środki karne (poza obowiązkiem naprawienia szkody/zadośćuczynienia oraz podania wyroku do publicznej wiadomości)
(PRZEDAWNIENIE WYKONANIA KARY)

5. przedawnienie nie biegnie, jeżeli przepis ustawy nie pozwala na wszczęcie/dalsze prowadzenie postępowania (nie dotyczy braku wniosku albo oskarżenia prywatnego), a przy przestępstwach z zaniechania od chwili uczynienia zadość obowiązkowi/chwili, w której przestał ciążyć

6. przedawnienie nie dotyczy:
- zbrodni przeciwko ludzkości
- zbrodni przeciwko pokojowi
- przestępstw wojennych
- umyślnie popełnionych przez funkcjonariusza publicznego w związku z pełnieniem obowiązków służbowych:
zabójstwa
ciężkiego uszkodzenia ciała
ciężkiego uszczerbku na zdrowiu
pozbawienia wolności ze szczególnym udręczeniem

Front 95

Zatarcie skazania - art. 106, 106a, 107, 107a, 108

Back 95

1. z chwilą zatarcia skazania uważa się je za niebyłe; wpis o skazaniu usuwa się z rejestru skazanych

2. nie podlega zatarciu skazanie na karę PW bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, jeżeli pokrzywdzony był małoletnim poniżej lat 15

3. zatarcie skazania następuje z mocy prawa:
- przy skazaniu na terminową karę PW/karę 25 lat - z upływem 10 lat od wykonania/darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania
sąd może zarządzić zatarcie skazania już po upływie 5 lat, jeżeli:
> skazany złożył wniosek
> skazany w tym okresie przestrzegał porządku prawnego
> wymierzona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 3 lat

- przy skazaniu na karę dożywoci - z upływem 10 lat od uznania jej za wykonaną, darowania kary albo przedawnienia jej wykonania
- przy skazaniu na grzywnę bądź karę ograniczenia wolności - z upływem 5 lat od wykonania/darowania kary albo od przedawnienia jej wykonania
na wniosek skazanego sąd może zarządzić zatarcie skazania już po upływie 3 lat
- w razie odstąpienia od wymierzenia kary - z upływem 1 roku od wydania prawomocnego orzeczenia
- środka karnego - nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania
- w razie skazania przez sąd innego państwa UE - zgodnie z prawem państwa, w którym nastąpiło

4. jeżeli sprawcę skazano za dwa lub więcej nie pozostających w zbiegu przestępstw/jeżeli po rozpoczęciu, lecz przed upływem wymaganego okresu ponownie popełnił przestępstwo - dopuszczalne jest tylko jednoczesne zatarcie wszystkich skazań

Front 96

Co bierze pod uwagę sąd przy ocenie społecznej szkodliwości czynu? - art. 115 par. 2

Back 96

- rodzaj i charakter naruszonego dobra,
- rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody,
- sposób i okoliczności popełnienia czynu,
- wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków,
- postać zamiaru,
- motywację sprawcy,
- rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia

Front 97

Przestępstwa podobne - art. 115 par. 3

Back 97

- przestępstwa należące do tego samego rodzaju
- przestępstwa z zastosowaniem przemocy lub groźby jej użycia
- przestępstwa popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej

Front 98

Korzyść majątkowa/osobista - art. 115 par. 4

Back 98

korzyść zarówno dla siebie, jak i dla kogo innego

Front 99

Mienie znacznej/wielkiej wartości (szkoda znaczna/w wielkich rozmiarach) - art. 115 par. 5, 6, 7

Back 99

mienie, którego wartość w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza 200 000/1000 000 złotych

Front 100

Rzecz ruchomą lub przedmiot - art. 115 par. 9

Back 100

także:
- polski albo obcy pieniądz
- inny środek płatniczy
- dokument uprawniający do otrzymania sumy pieniężnej
- dokument zawierający obowiązek wypłaty kapitału, odsetek, udziału w zyskach albo stwierdzenie uczestnictwa w spółce

Front 101

Młodociany - art. 115 par. 10

Back 101

sprawca, który w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończył 21 lat i w czasie orzekania w pierwszej instancji 24 lat

Front 102

Osoba najbliższa - art. 115 par. 11

Back 102

- małżonek,
- wstępny,
- zstępny,
- rodzeństwo,
- powinowaty w tej samej linii lub stopniu,
- osoba pozostająca w stosunku przysposobienia
- jej małżonek
- osoba pozostająca we wspólnym pożyciu

Front 103

Groźba bezprawna - art. 115 par. 12

Back 103

1) groźba popełnienia przestępstwa na szkodę innej osoby lub osoby jej najbliższej
2) groźba:
- spowodowania postępowania karnego
- rozgłoszenia wiadomości uwłaczającej czci zagrożonego lub jego osoby najbliższej

nie stanowi groźby zapowiedź spowodowania postępowania karnego, jeżeli ma ona jedynie na celu ochronę prawa naruszonego przestępstwem

Front 104

Funkcjonariusz publiczny - art. 115 par. 13

Back 104

- Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej,
- poseł
- senator
- radny,
- poseł do Parlamentu Europejskiego,
- sędzia
- ławnik
- prokurator
- funkcjonariusz finansowego organu postępowania przygotowawczego lub organu nadrzędnego nad nim
- notariusz,
- komornik
- kurator sądowy,
- syndyk
- nadzorca sądowy i zarządca
- osoba orzekająca w organach dyscyplinarnych
- osoba będąca pracownikiem administracji rządowej, innego organu państwowego lub samorządu terytorialnego (chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe)
- inna osoba w zakresie, w którym uprawniona jest do wydawania decyzji administracyjnych
- osoba będąca pracownikiem organu kontroli państwowej/samorządu terytorialnego (chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe)
- osoba zajmująca kierownicze stanowisko w innej instytucji państwowej,
- funkcjonariusz organu powołanego do ochrony bezpieczeństwa publicznego
- funkcjonariusz Służby Więziennej,
- osoba pełniąca czynną służbę wojskową,
- pracownik międzynarodowego trybunału karnego (chyba że pełni wyłącznie czynności usługowe)

Front 105

Dokument - art. 115 par. 14

Back 105

każdy przedmiot lub inny zapisany nośnik informacji, z którym jest związane określone prawo/który ze względu na zawartą w nim treść stanowi dowód prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mającej znaczenie prawne

Front 106

Osoba pełniąca funkcję publiczną - art. 115 par. 19

Back 106

- funkcjonariusz publiczny
- członek organu samorządowego
- osoba zatrudniona w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi (chyba że wykonuje wyłącznie czynności usługowe)
- inna osoba, której uprawnienia i obowiązki w zakresie działalności publicznej są określone lub uznane przez ustawę lub wiążącą RP umowę międzynarodową

Front 107

Przestępstwo o charakterze terrorystycznym - art. 115 par. 20

Back 107

czyn zabroniony (a także groźna jego popełnienia) zagrożony karą pozbawienia wolności, której górna granica wynosi co najmniej 5 lat, popełniony w celu:
- poważnego zastraszenia wielu osób,
- zmuszenia organu RP/innego państwa albo organu organizacji międzynarodowej do podjęcia lub zaniechania określonych czynności
- wywołania poważnych zakłóceń w ustroju/gospodarce RP/innego państwa/organizacji międzynarodowej

Front 108

Handel ludźmi - art. 115 par. 22

Back 108

werbowanie, transport, dostarczanie, przekazywanie, przechowywanie lub przyjmowanie osoby
z zastosowaniem:
- przemocy lub groźby bezprawnej,
- uprowadzenia,
- podstępu,
- wprowadzenia w błąd, wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania
- nadużycia stosunku zależności, wykorzystania krytycznego położenia lub stanu bezradności,
- udzielenia albo przyjęcia korzyści majątkowej lub osobistej albo jej obietnicy osobie sprawującej opiekę lub nadzór nad inną osobą
w celu jej wykorzystania (nawet za jej zgodą)
w szczególności w: prostytucji, pornografii, innych formach seksualnego wykorzystania, w pracy, usługach o charakterze przymusowym, w żebractwie, niewolnictwie, innych formach wykorzystania poniżających godność człowieka, w celu pozyskania komórek, tkanek lub narządów wbrew przepisom ustawy

jeżeli zachowanie dotyczy małoletniego, stanowi handel ludźmi, nawet gdy nie zostały użyte powyższe metody lub środki

Front 109

Niewolnictwo - art. 115 par. 23

Back 109

stan zależności, w którym człowiek jest traktowany jak przedmiot własności

Front 110

Wykroczenie

Back 110

czyn kryminalnie bezprawny, zawiniony, społecznie szkodliwy

czyn zabroniony zagrożony karą aresztu, grzywną do 5 tys. zł lub naganą

można je popełnić zarówno umyślnie, jak i nieumyślnie, chyba że ustawa stanowi, że mogą być popełnione wyłącznie umyślnie

w PW wymagana jest świadomość karalności czynu

Front 111

Nieletni

Back 111

ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z 26.10.1982 r.

a) gdy chodzi o zapobieganie i zwalczanie demoralizacji: osoby, które nie ukończyły lat 18
b) w postępowaniu w sprawach o czyny karalne - osoby, które dopuściły się takiego czynu po ukończeniu lat 13, ale nie 17
c) przy wykonywaniu środków wychowawczych lub poprawczych: osoby, względem których środki te zostały orzeczone, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez te osoby lat 21

Front 112

Czyn karalny

Back 112

ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z 26.10.1982 r.:

- przestępstwo
- przestępstwo skarbowe
- wykroczenie polegające na:
> zakłócaniu porządku
> niszczeniu/uszkadzani znaków
> obrzuceniu pojazdu
> samowolnej zmianie znaku
> użyciu alkoholu
> kradzieży i przywłaszczeniu
> paserstwie
> niszczeniu cudzej rzecz
> spekulacji biletami
> utrudnianiu korzystania z przedmiotu użytku publicznego

Front 113

Kary i środki karne za wykroczenia

Back 113

kary w KW:
- nagana - najłagodniejsza
- grzywna (20-5000 zł)
- ograniczenie wolności (miesiąc)
- areszt (5-30 dni) - 1 dzień = 20-150 zł grzywny

w przypadku idealnego zbiegu przestępstwa i wykroczenia 1 dzień aresztu = 1 dniowi PW = 2 dniom ograniczenia = grzywnie 20-150 zł

ŚK (w ustawach):
- zakaz wstępu na imprezę masową
- zakaz amatorskiego połowu ryb