Hoofdstuk 1 Wat Is Psychologie?

Front 1

Wat is psychologie?

Back 1

Psychologie is een wetenschap waarbij het gedrag bestudeerd wordt en waarbij die gedragsevidentie gebruikt wordt om de interne processen te begrijpen die aan dat gedrag ten grondslag liggen.

Front 2

Rationalisme

Back 2

Het rationalisme is een filosofische doctrine die stelt dat de Waarheid achterhaald kan worden door gebruik te maken van de rede. Niet observeren, maar nadenken.

Front 3

Nativisme

Back 3

Bij het nativisme ging men ervan uit dat sommige kennis was aangeboren.

Front 4

Empirisme

Back 4

Volgens het empirisme komt de inhoud van de geest niet tot stand op basis van aangeboren ideeën, maar via zintuiglijke ervaringen.

Front 5

Associationisme

Back 5

Bij het associatiorisme komt de hogere orde kennis tot stand door combinaties van eenvoudigere ideeën.

Front 6

Evolutie theorie

Back 6

Mensen stammen af van dieren. Survival of the fittest. Natuurlijke selectie.

Front 7

Mentale chronometrie

Back 7

In de mentale chronometrie probeert men te achterhalen hoeveel mentale processen er nodig zijn voor het uitvoeren van een taak en hoe moeilijk deze processen zijn.

Front 8

Introspectie

Back 8

Kijken naar het eigen bewustzijn.

Front 9

Structuralisme

Back 9

Het structuralisme is een stroming in de psychologie die op basis van introspectie de structuur van het bewustzijn probeerde te ontdekken.

Front 10

Gestaltpsychologie

Back 10

De gestaltpsychologie kwam als reactie tegen het structuralisme. Men kan het bewustzijn van de mensen niet in stukken verdelen en zo 1+1=2 een taak uitvoeren. Men moest naar het geheel kijken.

Illusies.

Front 11

Functionalisme

Back 11

Uit Amerika.

Het maakt niet uit hoe de precieze structuur van het bewustzijn eruit zag en werkte, zolang het maar functioneel ingezet kon worden en hoe het verbeterd kon worden.

Front 12

Behaviorisme

Back 12

Enkel observeerbaar en meetbaar gedrag het onderwerp kon vormen van psychologisch onderzoek en theorievorming.

Front 13

Logisch positivisme

Back 13

Filosofische beweging die ervan uitging dat de wetenschap de meest succesvolle manier was gebleken om de wereld te begrijpen en kennis te genereren.

Front 14

Operationele definitie

Back 14

De theorieën moesten gebaseerd worden op directe observaties die door anderen herhaald konden worden. Dit betekende dat men de concepten moest definiëren in termen van gebruikte meetprocessen.

Front 15

S-R psychologie

Back 15

Stimulus - Reactie

Stimuli lokken reacties uit.

Front 16

Psycho-analyse

Back 16

Het psycho-analyse hield vol dat het bewustzijn en het gedrag slechts zeer oppervlakkige fenomenen waren en dat de ware oorsprong van het ontstaan van persoonlijkheidsverschillen en mentale stoornissen lag bij onderbewuste krachten.

Front 17

Homunculus

Back 17

De geest in de machine.

Front 18

Cognitieve psychologie

Back 18

De overtuiging dat men menselijk gedrag niet kon begrijpen en voorspellen zonder beroep te doen op informatie verwerkende (cognitieve) processen die zich in de hersenen afspelen.

Front 19

Inprenting

Back 19

Een gedrag dat men intuïtief vertoont. Kuiken volgt eerste grote bewegende object als 'mama' en baby weet hoe het huilt en lacht, zonder het gezien of gehoord te hebben.

Front 20

Cognitieve neurowetenschap

Back 20

Het onderzoeksgebied dat het psychologische en het neurobiologische onderzoek met elkaar combineert. Dus hoe leert men (met kijk op de hersenactiviteit).

Front 21

Erfelijkheid-milieudebat / Nature-nurturedebat

Back 21

Binnen deze discussie probeert men te achterhalen hoeveel van de verschillen tussen mensen bepaald wordt door aangeboren, genetische karakteristieken en hoeveel bepaald wordt door de ervaringen die het individu opgedaan heeft.

Front 22

Theorie

Back 22

Een theorie is een samenhangend geheel van ideeën dat gebruikt wordt om een fenomeen te verklaren.

Front 23

Literatuurstudie

Back 23

Door een literatuurstudie te verrichten voordat je met een onderzoek begint, weet je al wat er bekend is over een bepaald onderwerp.

Front 24

Naturalistische observatie

Back 24

Systematische observatie van het gedrag in een natuurlijk concept.

Front 25

Reactieve gedragingen

Back 25

Wanneer mensen zich anders gedragen, als ze weten dat ze geobserveerd worden.

Front 26

Vragenlijst

Back 26

Een lijst met vragen, die afgenomen wordt bij personen die meedoen in een onderzoek.

Front 27

Gestructureerd interview

Back 27

Interview met vaste vragen en een vaste volgorde.

Front 28

Ongestructureerd interview

Back 28

Interview waarbij de vragen van te voren nog niet vastliggen.

Front 29

Sociale wenselijkheid

Back 29

Mensen tonen gedrag die ze niet vertellen en liegen erover om sociaal meer gewenst te zijn in de maatschappij.

Front 30

Opinie peilingen

Back 30

Peilingen waarbij een algemene mening van de bevolking wordt gemaakt.

Front 31

Gestandaardiseerde test

Back 31

Een test die betrouwbaar is. Een voorbeeld, een intelligentie test.

Front 32

Gevalsstudie

Back 32

Een intensief en gedetailleerd onderzoek over een onderwerp die niet vaak voorkomt. Dan kan er toch een theorie en voorspelling worden gemaakt.

Front 33

Variabele

Back 33

Kenmerk die kan veranderen en dat gemeten kan worden (in een getal uitgedrukt).

Front 34

Correlatie

Back 34

Verwijst naar de mate waarin twee variabele met elkaar samenhangen, naar de mate waarin wijzigingen in de ene variabele gepaard gaan met wijzigingen in de andere variabele.

Front 35

Correlatie coëfficiënt

Back 35

Een getal om uit te drukken in welke mate de variabelen met elkaar samenhangen.

Front 36

Positieve correlatie

Back 36

+0,01 t/m +1,00. Hierbij is +1,00 dat ze perfect met elkaar samenhangen en bij +0,01 veel minder.

Front 37

Negatieve correlatie

Back 37

-0,01 t/m -1,00. Hierbij is -1,00 dat ze juist het tegenovergestelde met elkaar samenhangen en -0,01 veel minder.

Front 38

Experimenteel onderzoek

Back 38

Variabelen worden actief gestimuleerd en constant gehouden.

Front 39

Hypothese

Back 39

Een voorspelling van de conclusie, op basis van de theorie.

Front 40

Onafhankelijke variabele

Back 40

De variabele die de onderzoeker manipuleert.

Front 41

Afhankelijke variabele

Back 41

De variabele die de onderzoeker meet als deel van het experiment.

Front 42

Controle variabele

Back 42

De variabele die de onderzoeker constant houdt.

Front 43

Operationaliseren van variabelen

Back 43

Onderzoekers moeten de afhankelijke en onafhankelijke variabelen omzetten in concrete en meetbare handelingen.

Front 44

Interne validiteit

Back 44

Kloppen de conclusies van het oorzaak-gevolg relatie van de variabelen?

Bij gevalsstudies en correlatie onderzoeken wordt er juist rekening gehouden met een derde variabel en bij een experimenteel onderzoek worden andere variabelen dan A en B constant gehouden.

Front 45

Externe valideit

Back 45

Geldt het voor iedereen? Kinderen en volwassenen, mensen en dieren... etc.

Front 46

Veld experiment

Back 46

Experiment waarbij het in de praktijk getoetst wordt, in de natuurlijke situatie.

Front 47

Informed consent

Back 47

De proefpersonen moeten hun toestemming hebben gegeven voor medewerking aan het onderzoek. Voordat ze toestemmen, moeten ze informatie krijgen over wat de proef in algemene termen zal inhouden.

Front 48

Debriefing

Back 48

Na het onderzoek worden de proefpersonen bij voorkeur ingelicht wat het doel van het onderzoek was en wat ze ervan geleerd hebben.