Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
104 Cards in this Set
- Front
- Back
|
Zamach stanu |
JP 12-15 maj 26 Ustępuje gabinet Witosa, dymisja Wojciechowskiego W warszawie ginie 400 osób JP uznaje uprawnienia Maćka Rataja Nowy prez Ignacy Mościcki Premier Kaźmierczak Bartel |
|
|
Maciek Rataj |
Marszałek sejmu, przejął uprawnienia głowy państwa po dymisji Wojciechowskiego |
|
|
Nowela sierpniowa |
Projekt zmian w konstytucji marcowe Powiększenie zakresu władzy prezydenta=> autorytaryzm |
|
|
Autorytaryzm |
"Rządy silnej reki" System sprawowania władzy w którym rząd nie podlega kontroli społecznej i nie opiera się na większości parlamentarnej, mogą istnieć pewne instytucje demokratyczne np samorząd, zwykle powstaje w wyniku zamachu stanu |
|
|
Ignacy Mościcki |
Profesor chemii i rektor Politechniki Lwowski Po śmierci marszałka stał się na najważniejsza osoba w obozie sanacji Póki żył JP jako prezydent pełnił funkcję reperszntacyjnq i honorowe |
|
|
Bezpartyjne Blok Współpracy z rządem |
27rna jego czele jeden z najb współpracowników jP Walery Sławek |
|
|
Centrolew |
6 partii, porozumienie lewicy i centrum przeciwko sanacji |
|
|
Konstytucja kwietniowa |
23 kw 35 Pomarańczowa karteczka |
|
|
Umiera Piłsudski |
12 maj 35 |
|
|
Edward Rydz Śmiały |
Gen Mościcki i Walery powierzają mu urząd generalnego inspektora sił zbrojnych po śmierci JP Odscuwa razem w Mościckim Sławka od władzy Z jego inicjatywy w 37 powołują Oboz Zjednoczenia Narodowego •skupił się na sprawach związanych z armia •angażował się w problemy międzynarodowe •przyczynił się do wymuszenia na Litwie nawiazaniastosunkwi dyplomatycznych i zajęcia Zaolzia •polecił ipracowanie planu z Niemcami •służył w I Brygadzie legionów, działał w POW, pl bolszewickiej wojna |
|
|
Eugeniusz Kwiatkowskia |
Dzięki nie mu Polska dala rade podczas światowego kryzysu 29 •Po przewrócie majowym min przemysłu i handlu •autor koncepcji rozwoju portu w Gdyni •w 35 został wicepremierem i min skarbu •w 36 ogłosił plan czteroletni (plan rozwoju gospodarczego) -ZIELONA KARTKA |
|
|
Układ z Rapello |
22 Radziecki niemiecki => wzrost znaczenia 2 największych sąsiadów PL |
|
|
Józef Beck |
Od 32 minister spraw zagranicznych Realizator koncepcji o równowadze w stosunkach z Niemcami i ZSRR |
|
|
Pl rad układ o nieagresji |
32 |
|
|
Pl niem deklaracja o niestosowaniu przemocy |
34 |
|
|
Iii rzesza atakuje Austrię |
38 |
|
|
Joachim von Ribbentrop |
Paździer 38- zadanie włączenia Gdańska i zbudowania przez pls pomorze eksterytorialniej autostrady i linii kolejowych III Rzesza-Prusy Wschodnie •w zaman przedłużenie deklaracji o nieprzemocy o 25 lat Beck nie przyjmuje tych warunków |
|
|
Układ Ribbentrop-Molotow |
23 sierp 39 Iii rzesza i ZSRR pakt o nieagesji *tajny protokół przewidywał podział terytorium PŁ miedzy tycg dwóch sojuszników) |
|
|
Atak Niemców na Polskę |
I Wrz 39 |
|
|
Agresja Armi Czerwonej na PL |
17 września 39 |
|
|
Obrona Westerplatte |
182 osoby,mieli się bronić pzez 12 h , bronili się do 7 wrzesnia |
|
|
Obrońcy Poczty Polskiej |
Gdański po 14 h skapitulowali 68 z nich stracono |
|
|
Bitwa pod Wizna |
Polskie Termpolile Władysław Raginis Złożył przysięgę ze żywy nie opuści pozycji |
|
|
Bitwa pod Bzura |
9-20 wrześ 39 Wojska armii Poznań i Pomorze pod Dow Tadeusza Kutrzeby |
|
|
Gen Franciszek Kleeberg |
5 paź 39 bitwa pod Kockiem Ostatnia bitwa Dowódca Samodzielnej Grupy Operacyjnej "Polsie" |
|
|
Stanisława Dabek |
Dow obronny Gdyni Oksywia |
|
|
Radzieckie mordy |
Katyń Charkow Miednoje |
|
|
Rząd na uchodźstwie |
30 09 39 Mościcki mianuje swoim następca Władysława Raczkiewczia Premierem gen Władysław Sikorskiego który potem zostaje naczelnym wodzem Polskich Sił Zbrojnych |
|
|
Zygmunt Szyszko-Bohucz |
Gen, dowódca Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich Pierwsza ruszyła do walki z Niemcami Brała udział w walkach o Narwi w Norwegii w ramach brytyjsko francuskiego korpusu Maj i czerwiec obrona Francji |
|
|
PSZ |
Polskie Siły Zbrojne Sierpień 40 Szkocja formowanie jednostek na Zachodzie |
|
|
Winston Churchill |
Brytyjski premier Naciska by Sikorski zawarł układ przywaracjacy stosunki dyplomatyczne pl-radziexkie |
|
|
Iwan Majski |
Ambasador rosyjski |
|
|
Układ Sikorski Majski |
30 lip 41 •stosunki dyplomatyczne •zapowiada utworzenie polskiej armii w ZSRR •zwolnienie obywateli pl z obozów jenieckich, więzień i Łagów |
|
|
Władysław Anders |
Został do Armii Polskiej w ZSRR Zwolniony z więzienia NKWD
Jeden z najbardziej znanych polskich dowódców II WS •39 dowodził brygada •potem grupa operacyjna kawalerii •bitwy pod Mława Tomaszowem Lubelskim •rozpoczął formowanie II korpusu polskiego kt postawa były jednostki ewakuowano z ZSRR |
|
|
Odkrycie Katynia |
Kw 43 |
|
|
Zerwanie stosunków radz pl |
25/26 kw 43 |
|
|
Katastrofa lotnicza w Gibraltarze |
Ginie Sikorski 4 lip 43 Stanisław Mikołajczyk jego zastępca (Przywódca Stronnictwa Ludowego Kazimierz Sosnowski naczelnym wodzem |
|
|
Sikorski |
Karierę wojskowa rozpoczął w Legionach Polskich Brał udział w wojnie pol-bolsz Urząd premiera 22-23n , min spraw zagranicznych 23-24 |
|
|
Bitwa o Anglie |
40 Brały udział pl flota i dywizjonu lotnincze |
|
|
303 dywizjon myśliwski Kościuszki |
Churchill "Nigdy tak wielu nie zawdzieczalo tak nowele tak nielicznym" Pl pilotów było niewielu, ale ich wkład był ogromny Na pewno 203 z 1733 straconych Niemieckich samolotów to dzięki pl |
|
|
Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich |
Sformowana w Syrii 41 pod Dow gen Stanisława Kopanskiego Od sierpnia do gr 41 obrona twierdzy Tobrucku |
|
|
Polska Marynarka Wojenna |
Walki na Atlantyku Morzu Śródziemnym północnym i Arktycznym |
|
|
Bitwa pod Monte Cassino |
II Korpus Maj 44 Opanowali ruiny klasztoru |
|
|
Zdobycie Bolonii |
45 Ostateczna klęska wojsk niemiecki na froncie włoskim |
|
|
Gen Stanisław Maczek |
•wrz 39 dowodził 10 Brygada Kalwarii (1sza jednostka zmotoryzowana( •w Szkocji formuje I Dywizje Pancerna •bitwa pod Falaise Bernard Montgomery (bryt gen) "Niemcy byli jakby w butelce a pl dywizja była korkiem którym ich zamknelismy" •wyzwolenie Ypres i Gandawy •paź 44 wyzwolenie Bredy •pozbawiony obywatelstwa przez władze komunistyczne •pochowany w Bredzie |
|
|
Gen Stanisław Sosabowski |
•brał udział w walkach pod Mława i obronie Warszawy •po kapitulacji i Warszawy działał konsp w Służbie Zwycięstwu Polski - był jej kurierem do Francji z inf o kraju • w UK sformowal I w his pl wojska jednostkę powietrzno -desantowa Samodzielna Brygada Spadochronowa |
|
|
Operacja Market Garden |
44r Sosnowski Celem było uchwycenie mostów na Renie Nie powiodła się |
|
|
Los żołnierzy Andersa Sossabowsiego i Maczka |
Ci co wrócili do kraju to represje, poznawani onywatelstwa itd |
|
|
Służba Zwycięstwu Polski => Związek walki Zbrojnej |
40 komendantem głównym Stefan Grot Rowecki Organizacje te miały charakter militarny u zakładały walce z Niemcami i ZSRR |
|
|
Stefan Grot Rowecki |
We wrześniu 39 dowódca Warszawskiej qbryfsdy Pancerno Motorowej Ważne stanowiska w szp i ZWZ W 40 kom ZWZ i AK 43 aresztowany i wywieziony do Berlina Zamordowany na wieść i powstaniu warszawskim na rozkaz SS Heinricha Himmlera |
|
|
Rada Jedności Narodowej |
Urodzona przez podziemie bo wzmożoną aktywność komunistycznych struktur konspiracyjnych 44 Wydała deklaracje programowa "o co walczyć Naród Polski" •przepowiednia reform społecznych i gospodarczych w powojennej demokratycznej Polsce |
|
|
Armia Krajiwa |
Na wniosek naczelnego wodza Sikorskiego w 42 utworzona z ZWZ •przygotowanie powstania (wybuch w chwili złamania niemieckigo ( •szkolenie żołnierzy •zdobywanie i produkcja broni •wywiad, propaganda, działalność dywersyfikacji sabotazowa Poza strukturami AK Cz Narodowych Sił Zbrojnych NSZ Powiązana z ruchem nar Bataliony Chłopskie Kom Armia ludowa początk pod nazwą Gwardii Ludowej |
|
|
Kierownictwo Dywersji Kedyw |
•działanosc dywers sabotazowa Na czele gen August Emil Fieldorf pseud Nil •niszczenie lub uszkadzają środków transportu i zakładów przemysłowych na rzecz armii niem •akcje odbijania więźniów •zamachy na konfidentow lub funkcjonariuszy okupacyjncyh szczegolnie okrutnych |
|
|
Akcja pod Arsenalame |
43 Odbicie harcmistrza Jana Bytnara Rudego |
|
|
Zamach na Franza Kutschera |
44 Dowdva SS i policji na dystr wwski |
|
|
Witold Pilecki |
•w walce obronnej 39 Potem do konsp •na ochotnika podjął się misji przedostanie do Auschwitz °zebranie inf °utworzenie siatki konsp •43 zbiegł z obozu •47 aresztowany przez kom, torturowany i oskarżony o działalność wywiadownia na rzecz rządu emigracyjngo •48 zabity |
|
|
Kierownictwo Walki Cywilnej |
41, kier Stefan Karbonski •bierny opór xypilny wobec okupnatow •bojkotowanie kin i teatrów "Tylko świnie siedzą w kinie co bogatsze to w teatrze" •wydawania i kolportowanie prasy podziemnej •wydawanipisywano hasła osmieszajece Niemców lub rysowanie symbol Pl walczącej •bojkotowano volksdeutschow czy osoby utrzymujące z Niemcami kontakty towarzyskie |
|
|
Volksdeutsch |
Niemiec etniczy Osoba zamieszka na terenie kraju okup przez iii rzesze kt dobrowolnie lub pod przymusem podpisała volksliste - lista osób pochodzenia niemieckiego -na Śląsku i Pomorzu wielu obywateli pl zostało zmuszonych przez okupanta do wpisania się |
|
|
Rodzina Ulmow z Markowej |
44 r Za ukrywanie Żydów Niemcy zamordowano ojca matkę w zaawansowanej ciąży i 6ioro małych dzieci |
|
|
Irena Sendlerowa |
Działaczka rady pomocy Żydom zegota Otrzymała przepustkę do getta skąd przemycula żydowskie dzici i umieszczała je w klasztorach, zast domach itd bliski 2500 dzieci 43 aresztowana i skazana na śmierć Zegota ja uratowala |
|
|
Kolaboracja |
Uzupełnić z zeszytu |
|
|
Szmalcownictwo |
Wymuszanie pieniędzy od ukrywajacych się Żydów lub osób które ich ukrywały Władze ppp karaluchy śmiercią |
|
|
Hanka Ordówna |
Jedna z największych gwiazd polskiego okresu międzywojennego Aktorka tancerka piosenkarka kabarety i operetki W 39 r przylgnelgo do niej określenie pieśniarka Warszawy Wędrowały po oblezonym mieście i śpiewały rannym Została aresztowana i ostatecznie wywieziono do Uzbekistanu gdzie kryszlua kamienie |
|
|
Igo Sym |
Amant polskiego kina Przed wojna był agentem wywiadu niemieckiego W czasie okupacji konfidentem gestapo Pomost zorg zasadzkę na Ordonowke Zabity przez ppp w 41 |
|
|
Burza |
Operacja antybiemiecka przygotowana w konspiracji przez Dow AK Początkowo miała zasięgiem objąć Kresy Wschodnie |
|
|
Przebieg Burzy |
Luty 44 Wołyn rozpoczęcie Kolejno Wilenszczyzna Nowogroczyzna Galicja wschodnia ze Lwowem Bialostoczyzna a później Lubelszczyzna i Rzeszowszczyzna Po wyparciu żołnierze AK byli rozbrajani przez woj raz aresztowani i zsylani wgląd ZSRR lin przymusowo wciela do Ludowego Wojska Polskiego (formowane od 43) |
|
|
Przyczyny warszawskiego |
Niepowodzenie akcji Burza Zbliżania się AC do Warszawy |
|
|
Tadeusz Komorowski |
Został komendantem głównym AK po aresztowaniu w 43 Grota Roweckiego Podjął decyzję o rozpoczęciu powstaniu war I sierpniu 44 |
|
|
Kapitulacja pw |
2 paź 44 po 63 dniach Zginęło około 18 tys Prawie 200 tys cywilów Na rozkaz Hitlera prawie 80%Warszawy zostało zburzone |
|
|
Gen Maria Wittek |
W czasie II ws w konspiracji Wojskowej Służbie Kobiet Udział w powstaniu warszawskim |
|
|
Gen Elżbieta Zawacka |
Od 40r emisariuszka Komendy Głównej AK Należała jako jedyna kobieta do elitarnego grona cichociemnych Ucz w pow war |
|
|
Totalitaryzm |
Ustroju polityczno społeczny w którym państwo sprawuje nieograniczona władze nad wszystkim strefami życia obywateli i ma możliwości techniczne by sprawować kontrolę: gospodarka kultura życie religijne prywatne i rodzinne Opiera się na różnych formach dyktatury stosowaniu terroru wszechogarniajexe kontroli obywateli, agresywnej propagandzie |
|
|
Marceli Nowotko |
Przewodniczący Polskiej Partii Robotniczej PPR Stał na czele zrzuconych pod Warszawą w 41 spadochroniarzy przeszkolonych w specjalnym ośrodku pod Moskwa komunistów Razem z nim Paweł Finder Bolesław Molojec (razem z nim w grupie inicjatywnej ) |
|
|
Utworzenie PPR |
42 Nie głosiła haseł komunistycznego bo wiedzieli że nie zyskają popularności wśród Polaków Postulaty walki o demokrację |
|
|
Gwardia Ludowa |
Utworzona przez Bolesława Mołojeca Zasilona przez wielu młodych pl Wzywali do natychmiastowego podjęcia walki z Niemcami Sprawiedliwość społeczna i niemodleglosc |
|
|
Paweł Finder |
W PPR zaczęły narasta wewnętrzne tarcia =>walki o przywództwo => Nowotko zamordowany Sekretarzem partii został w.w. |
|
|
Władysław Gomułka |
Komunista krajowy Po aresztowaniu Finder przez gestapo objąć kierownictwo |
|
|
Nowotko |
Należał do SDKPIL później działał w Komunistycznej Partii Polskiej (powstała ze zlaczenia sdkpil i PPS lewica) W okresie wojny pl bolsz aktywnie dążył do przekształcenia pl w tepublke radziecka Po wojnie kreowany na bohatera ludowego |
|
|
Odkrycie Katynia |
43 Oficjalne zerwanie stosunków dyplomatycznych z ZSRR W Moskwie zaczyna działać Związek Patriotów Polskich pod przy Wandy Wasilewskiej |
|
|
Wanda Wasilewska |
Radykalna socjalistka, po 39 obyw radziecka Piłsudski przyjacielem domu "Bywsza ja Polka " Przy Związku Patriotów Polskich w Moskwie |
|
|
I korpus polski |
3 dywizje piechoty (Kościuszki dąbrowskiego i Traugutta) Brygada pancerna im Bohaterów Westerplatte Brygada artylerii im Józefa Bema Pułk lotnictwa myśliwskiego Warszawa |
|
|
POPi |
"Pełniący obowiązki Polaka" Przeniesieni służbowo żołnierze Armii Czerwonej 67% I Korpusu POLSKIEGO to Popi |
|
|
Zygmunt Berling |
Na czele I dyw Kościuszki Dawny żołnierz Legionów Uczestnik wojny z Rosją Bolszewickiej Paz 39 aresztowany przez NKWP W obozie w Starobielsku dał się zwerbowac do współpracy z NKWD Uniknął śmierci a jego towarzysze zostali rozstrzelani w Charkowie |
|
|
Karol Świerczewski |
W 18r na ochotnika wstąpił do Armii Czerwonej W 20r walczył przeciwko Rosji Zastąpił Berlinga w I Korpusie Walczył w wojnie domowej w Hiszpanii |
|
|
Krajowa Rada Narodowa |
44 Podziemny parlament Reprezentacja: z PPR + przedstawiciele nieiwlkich ugrupowań lewicowych Na czele Bolesław Bierut Przyjazny i współpraca z ZSRR Nacjonalizacja przemysłu Reforma rolnictwa |
|
|
Michał Rola Zymierski |
Dawny oficer Legionów General w wojsku ii RP W 27 skazany na więzienie za malwersacje finansowe i zdegradowany do stopnia szeregów W latach 30 kontakty z komunistami i podjął współpracę z NKWD W 44 r gdy Gwardia Ludowa przekształca się w Armię Ludowa zostaje dowódca |
|
|
Rada Jedności Narodowej |
Utworzona przez PPP w odpowiedzi na powstanie KRN Przewodniczącym Kazimierz Puzak •uznała KRN za ins uzupatorska •podkreśla współprace ze wszystkimi aliantami •zapowiadała odbudowę demokratycznej RP |
|
|
PKWN |
Polski komitet wyzwolenia narodowego Na czele Edward Osóbka Morawski |
|
|
Manifest PKWN |
22 lip Lublin (data i miejsce sfałszowane) Reforma rolna Nie wspomniano o nacjonalizacji przemysłu O granicach w sposób niejasny (oddanie Kresów Wsch ZSRR Grudzień 44 PKWN => RZĄD tymczasowy Premier Edward Osóbka Morawski 1 z wiecpremirow Władysław Gomułka |
|
|
Bolesław Bierut |
Przez i ws związany z PPS lewica Po odzyskaniu niepodległości aktywnie w komunistycznej partii polski KPP Na zlecenie Komitetu działal min w Bułgarii Czechosłowacji u Austrii 43 r na zlecenie Moskwy do Wwy i członkiem kierownictwa PPR Później przewodniczący krn |
|
|
Leopold Okulicki |
Komenda główny AK Rozwiązał w 45 AK Żołnierz legionów ucz wojny pl bolsz i wojny obronnej 39 Proces szesnastu Otrzymał wyrok 10 lat więźnia zmarł w 46 w okolicznościach nie znanych |
|
|
Jałta |
Luty 45 Konferencja aliantów Powołanie Tymczasowego Rządy Jedności Narodowej TRJN
|
|
|
Rozmowy Mikołajczyk Stalin |
2 cz 45 Po nieudanych negocjacjach Mikołajczyk oddaje się do dymisji (byk premiera na wych) •TRJN zależne od ZSRR •funkcje premiera i wice wciąż Morawski i Gomułka •17 ministerstw PPR, opozycja 4 =>Mikołajczyk wicepremier i min rolnictwa |
|
|
Proces szesnastu |
Proces przywódców Polski podziemnej W mar 45 aresztowani przez NKWD i wywiezieni do ZSRR •kom AK Leopold Okulicki •delegat rządu na kraj Jan Jankowski •przewodniczący RJN Kazimierz Puzak +13 Oskarżenie o przynależność do nielegalnej organizacji działalności dywersyjno szpiegowskie terrorystyczne i sprzyja nie nazistom |
|
|
Tomasz Arciszewski |
(Raczkiewicz prez) Następca Mikołajczyka Razem z R postanawiają utrzymać struktury rządowe na emigracji W 89 nowe władze zostały uznane przez rząd emogracyjny Symbolem zakończenia działalności rządu byki przekazanie Wałęsie przez Ryszarda Kaczorowskiego insygnia prezydenckich z okresu II RP |
|
|
Partie koncesjonowane |
Komuniści zwłaszcza li nazwy partii niekojarzacyhc się z komunistyczna ideologia •polska Partia socjalistyczna •stronnictwo ludowe •stronnictwo demokratyczne •do początkowo niezależnego Stronnictwa Pracy wprowadzono grupę komunistów by kontrolowali od wewnątrz
•Mikołajczyk zarejestrował swoją partie jako Polskie Stronnictwo Ludowe bo komuniści zabrali SL, najsilniejszą legalnie działająca partia w opozycji |
|
|
Kampania propagandowa komunistów |
Starali się ukryć swój prawdziwy wrogi stosunek do Kościoła Kraj był jednolity narodowościowo i wyznaniowe -katolicy Komuniści kimo ze ateiści to uczestniczyli w uroczystościach kościelnych i zezwolił na uczenie religii w szkołach |
|
|
Referendum ludowe |
46 3 pytania Zniesienie senatu? Reforma rolna i nacjonalizacja podstawowych gałęzi gospodarzy kraju? Utrwalanie granic zach? PPR : głosuj 3 razy tak PSL nie 2 tak |
|
|
Wybory do Sejmu ustawodawczej |
St 47 Sfałszowane Mikołajczyk wygrał mimo że oficjalnie przegrał Wyjechał na emigrację Nowy sejm i podporządkowane partie wybrały prezydenta -Bolesława Bieruta |
|
|
Mała konstytucja |
19 lut 47 Nie zawierała żadnych gwarancji praw i wolności obywatelskich |
|
|
Polska Zjednoczona Party Robotnicza |
48 PPR + PPS Na czele Bierut Partię opozycyjne przestały istnieć |
|
|
Uchwalenie konstytucji |
52 •zmiana nazwy na polską republika ludowa •zniesienie urzędu prezydenta => Rada Państwa - Bierut •gwarancja wielu praw i wolności obywatelskich i demokratycznych procedur (w rzeczywistości martwe zapisy) |
|
|
Kazimierz Wajda Henryk Vogelfänger |
Lwowcy aktorzy, Szczepek i Tonko Po wybuchu wojny trafili do Rumunii-> Francji-> i do Armii Polskiej |
|
|
Adolf Dymsza |
Podpisał volksliste Afisze z jego wyspami wieszanie obok list z nazwiskami pomordowanych |
