Grondslagen Publiekrecht (Thema 3)

Front 1

Wat voor soort rechtelijke bevoegdheden oefent de overheid uit?

Back 1

-publiekrechtelijke
-privaatrechtelijke

Front 2

Welke indeling wordt gemaakt in staats- en bestuursrecht?

Back 2

-ambten
-openbare lichamen

Front 3

Wat is een ambt?

Back 3

-een instantie bekleed met overheidsbevoegdheden.
College van B&W

Front 4

Wat is een openbaar lichaam?

Back 4

-vaak gevormd door een aantal ambten bij elkaar, gemeenschapsverband van personen.
Gemeente

Front 5

Hebben openbare lichamen een rechtspersoonlijkheid?

Back 5

Ja
Naar privaatrecht

Front 6

Hebben ambten een rechtspersoonlijkheid?

Back 6

Ja
Een publiekrechtelijke

Front 7

Stel dat er een rechtszaak met privaatrechtelijk karakter tussen een burger en iemand/iets van de gemeente plaats vindt. Wie of wat van de gemeente speelt daar een rol in?
a. het openbare lichaam
b. de ambt

Back 7

Het openbare lichaam gemeente.

Front 8

Stel dat er een rechtszaak met publiekrechtelijk karakter plaats vindt met iemand/iets van de gemeente. Wie of wat van de gemeente speelt daar een rol in?
a. het openbare lichaam
b. de ambt

Back 8

Een van de ambten.
De gemeenteraad,
College B&W
Burgemeester
etc.

Front 9

Zijn de taken en bevoegdheden gebonden aan een ambt of aan een persoon (ambtsdrager)

Back 9

aan de ambt

Front 10

Wat is een ambtsdrager?

Back 10

Een persoon die de functie van het ambt uitvoert.

Front 11

Blijft een besluit van een ambtenaar geldig ook na zijn vertrek (bv overlijding)?

Back 11

Ja
Een beslissing wordt genomen door de ambt.

Front 12

Is er sprake in de Awb van ambt?

Back 12

Nee, van bestuursorgaan.

Front 13

Is de wetgevende macht een bestuursorgaan?

Back 13

Nee

Front 14

Wie is geen bestuursorgaan volgens Awb?

Back 14

-wetgevende macht
-rechters,
-Raad van State
-Algemene rekenkamer

Front 15

Wat is een bestuursorgaan volgens Awb?

Back 15

een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld of een andere persoon of college, met enig openbaar gezag bekleed.

Front 16

Valt een orgaan van een rechtspersoon die krachtens publiekrecht is ingesteld, met zijn hele functioneren onder Awb?

Back 16

Ja

Front 17

Valt een persoon of college met enige openbaar gezag bekleed met zijn hele functioneren onder de regels van de Awb?

Back 17

Nee,

alleen voorzover het orgaan openbaar gezag uiteofent.

Front 18

Hoe ontstaat de rechtspersoonlijkheid van rechtspersonen krachtens publiekrecht ingesteld?

Back 18

-is ontleend aan de wet of
-een besluit genomen krachtens een wet

Front 19

Waar ligt de regelgevende bevoegdheid?

Back 19

bij organen die democratisch zijn samengesteld. De andere organen hebben bestuursbevoegdheden.

Front 20

Hebben niet democratisch gekozen organen regelgevende bevoegdheid?

Back 20

Nee
Alleen bestuursbevoegdheden. Ze zijn verantwoording schuldig aan de vertegenwoordigende organen.

Front 21

Kan een ambtenaar een orgaan van een rechtspersoon naar publiekrecht zijn?

Back 21

Ja.
Omdat hij belangrijke beslissingen moet nemen en deskundigheid moet bezitten kan hij rechtspersoonlijkheid krijgen door als orgaan van een rechtspersoon naar publiekrecht gezien te worden, zodat hij hierdoor voldoende bevoegdheden krijgt.
Ze zijn niet helemaal zelfstandig.

Front 22

Bestaan er ook nog zelfstandige bestuursorganen?

Back 22

Ja.
-ze hoeven geen verantwoording af te leggen aan ministers/staatssecretarissen
Of de wet geeft ze rechtspersoonlijkheid of de organen worden als orgaan van de rechtspersoon Staat gezien.
bv:
Commissariaat voor de Media
Ziekenfondsraad
Kiesraad
etc.

Front 23

Wanneer is een persoon of college met openbaar gezag bekleed?

Back 23

wanneer hieraan bij of krachtens de wet publiekrechtelijke bevoegdheden zijn toegekend.

vb: stichtingen, verenigingen, Nederlandse Bank.

Front 24

Wat voor soort instrumenten heeft de overheid?

Back 24

-privaatrechtelijke (grond kopen)
-publierechtelijke (eenzijdig erechten een plichten geven en opleggen aan personen en bedrijven
-kan feitelijk handelen (diersoorten uitzetten)

Front 25

Hoe wordt de overheidshandelen meestal gedaan?

Back 25

op grond van besluiten

Front 26

Wat is een besluit in de zin van Awb?

Back 26

een schriftelijke beslissing van een bestuursorgaan, inhoudende een publiekrechtelijke rechtshandeling.

-schriftelijk
-rechtshandeling
-publiekrechtelijk

Front 27

Vallen alle onverheidsinstaties onder bestuursorgaan?

Back 27

Nee,

bv niet de wetgevende macht en de rechter

maar voor hun beslissingen zijn wel wettelijke regels.

Front 28

Aan welke eigenschappen moet een besluit voldoen?

Back 28

Hofdst 8
1. Schriftelijkheid
2. Beslissing(wilsuiting)
3. Rechtshandeling
4. Publierechtelijk

Front 29

Wat houdt de schriftelijkheid
van een besluit in?

Back 29

Een besluit moet altijd schriftelijk zijn.

Front 30

Wat houdt de eigenschap "beslissing(wilsuiting)"
van een besluit in?

Back 30

Het besluit geeft een beslissing aan, een wilsuiting met toegevoegde waarde.
bv dat iemand legaal een dakkapel kan bouwen.

Front 31

Wat houdt de eigenschap "rechtshandeling" van een besluit in?

Back 31

Het besluit moet een rechtshandeling inhouden, gericht op een rechtsgevolg. Eerst had je geen recht om een dakkapel te bouwen, na vergunning wel.

Front 32

Wat houdt de eigenschap "publierechtelijk" van een besluit in?

Back 32

Er moet een publiekrechtelijke bevoegdheid voor zijn.

Front 33

Tot wie zijn de besluiten gericht?

Back 33

meestal tot meerdere burgers

Front 34

Hoeveel soorten bevoegdheden zijn er?

Back 34

2
-regelgeving (algemene regels te maken)
-bevoegdheid om regels toe te passen en uit te voeren.

Front 35

Wat bedoelt men met de stelling dat wetten algemeen zijn?

Back 35

-voor herhaalde toepassing vatbaar,
-gericht op een open, niet afgebakende groep van personen of gevallen.

Front 36

Welke eigenschappen hebben de wetten?

Back 36

-bindend
-algemeen

Front 37

Wat bedoelt men door te zeggen dat wetten bindend zijn?

Back 37

ze zijn bindend op grond van het feit dat ze berusten op een regelgevende bevoegdheid, ontleend aan de wet in formele zin of de Grondwet.

Front 38

Hoeveel soorten besluiten zijn er?

Back 38

-met concrete strekking (beschikkingen), gericht tot bepaald burgers
-met algemene strekking, gericht tot meerder burgers.

Front 39

Hoeveel soorten regelgevers/wetgever in materiële zijn zijn er?

Back 39

-grondwetgever
-formele wetgever
-lagere regelgevers

Front 40

hoeveel soorten lagere regelgevers zijn er?

Back 40

-centrale organen (regels voor het hele land)
-decentrale organen (binnen een bepaald territorium)

Front 41

Hoeveel soorten juridische beslissingen zijn er?

Back 41

2.
-Rechterlijke uitspraken
-Beschikkingen, beslissingen voor concrete gevallen genomen door niet-rechterlijke organen (bv uitkeringen)

Front 42

Hoe wordt regelgeving/wetgeving toegepast?

Back 42

-juridische beslissingen
-feitelijk handelen.

Front 43

Hoeveel soorten bevoegdheden zijn er?

Back 43

-wetgevende
-rechtsprekende
-uitvoerende (bestuursbevoegdheid)

Front 44

Wat zijn algemeen verbindende voorschriften.

Back 44

zijn wetten in materiele zin en komen van een orgaan met regelgevende of wetgevende bevoegdheid.

-gericht op meerdere personen en de situatie moet herhaalbaar zijn.

Front 45

Wat is een wet in formele zin?

Back 45

-gezamenlijk besluit van de regering en de Staten-Generaal (Tweede en Eerste kamer) volgens een procedure die is vastgelegd in artikel 82 van de Grondwet

-overheidsbesluit in wetsform, totstandgekomen door samenwerking tussen de regering en Staten-Generaal (81 e.v. Gv) kenbaar aan de aanduiding 'wet' in de benaming.
-gegeven door het orgaan met de hoogste soevereiniteit

Front 46

Wat is een wet in materiële zin?

Back 46

is een besluit van een daartoe bevoegd orgaan dat algemeen verbindende voorschriften bevat.

Alle besluiten van regering en Staten-Generaal via de grondwettelijke procedure zijn wetten in formele zin. Meestal bevatten deze wetten algemeen verbindende voorschriften, zodat ze tevens wetten in materiële zin zijn.

Front 47

Wat zijn besluiten van algemene strekking?

Back 47

besluiten die zich tot meer burgers in het algemeen richten.

bv. besluiten die betrekking hebben op de gelding van algemeen verbindende voorschriften.

Front 48

Wat zijn besluiten met een concrete strekking?

Back 48

(beschikkingen)
ze richten zich tot een of meer concrete burgers.

Front 49

Geef voorbeelden van besluiten van algemene strekking

Back 49

-Algemeen verbindende voorschriften
-plannen
-beleidsregels

Front 50

Waar komen de algemeen verbindende voorschriften vandaan?

Back 50

van een orgaan met regelgevende of wetgevende bevoegdheid.

Front 51

Is een algemeen verbindende voorschrift een wet in materiële zin?

Back 51

ja

Front 52

Aan wat verleent een orgaan dat het algemeen verbindende voorschriften opstelt zijn bevoegdheid aan?

Back 52

-grondwet of
-een wet in formele zin

Front 53

Wat zijn gebonden beschikkingen?

Back 53

besluiten waarvan in de wet precies staat hoe deze genomen moeten worden.

Front 54

Wat is een vrije beschikking?

Back 54

een besluit waarbij een bestuursorgaan beschikkingsbevoegdheid heeft (beleidsvrijheid)

Front 55

Wat zijn begunstigende beschikkingen?

Back 55

beschikkingen waarbij burgers rechten of aanspraken krijgen toegekend.

Front 56

Wat zijn belastende beschikkingen?

Back 56

beschikking waarbij de burgers lasten of plichten krijgen opgelegd.

Front 57

Wat is attributie?

Back 57

Bij attributie wordt een nieuwe bevoegdheid aan een ambt toegekend.

Front 58

Door wie of wat worden regelgevende bevoegdheden geattribueerd?

Back 58

Alleen door de Grondwet of de wet in formele zin.

Front 59

Wat is delegatie?

Back 59

is het overdragen van een bestaande bevoegdheid naar een andere orgaan.
-delegans
-delegataris

Front 60

Kan bij delegatie de delegans de bevoegdheid nog steeds uitoefenen?

Back 60

Nee

Front 61

Wat bedoelt men met de stelling dat delegatie "privatief" is?

Back 61

De delegans kan de bevoegdheid niet meer uitoefenen.

Front 62

Wanneer kan iemand een bevoegdheid delegeren?

Back 62

Alleen als er bij de bevoegdheid in de wet staat aangegeven dat delegatie mag.

Front 63

Wat is een mandaat?

Back 63

-een bestuursorgaan machtigt een ander orgaan met een bevoegdheid.
-bevoegdheid uitgevoerd in naam en onder verantwoordelijkheid van het bestuursorgaan.

Front 64

Is mandateren van een bevoegdheid altijd mogelijk?

Back 64

bijna

Front 65

Blijft de bevoegdheid om besluiten te nemen bij de mandaatgever nadat de mandaat is gegeven?

Back 65

Ja

Front 66

Wanneer is het mandateren van een bevoegdheid niet mogelijk?

Back 66

-de wet verbiedt het
-de aard van de bevoegdheid verzet tegen mandaatverlening.

Front 67

Wanner is delegatie toegestaan?

Back 67

wanneer er in de betreffende wet van de bevoegdheid bij of krachtens de wet, regelen, regeling, regels staat.

Front 68

Maf subdelegatie van een bevoegdheid wel?

Back 68

ja, mits delegatie toegestaan is.

Front 69

Als de formele wetgever de regelgevende bevoegdheid aan de regering toekent, is dat attributie?

Back 69

Nee, omdat de Grondwet deze bevoegdheid al geattribueerd heeft aan de formele wetgever. Het zou dus delegatie zijn. Maar omdat de Grondwet geen bestuursorgaan is, ziet Awb het als attributie.

Front 70

Wordt door gedelegeerde regelgeving het legaliteitsbeginsel aangetast?

Back 70

Ja en Nee
Ja
Omdat de wetten niet direct van de formele wetgever komen.
Nee
Omdat de Grondwet op belangrijke punten een specifiek wettelijke grondslag eist en in de rechtspraak wordt er nauwkeurig op gelet dat de regelgeving het door de wet bedoelde doel nastreeft en een wettelijke grondslag heeft en dat er dus geen delegatieschakel is weggelaten.

Front 71

Bestaat er ook regelgeving dat geen herleidbaarheid heeft tot een formele wet?

Back 71

Ja,
ontstaan dor jurisprudentie.

Front 72

Kan het bepalen van een straf gedelegeerd worden?

Back 72

Nee.
-De formele wetgever kan het formuleren van delictsomschrijving delegeren.
- maar de fw moet het terrein te omlijnen en zelf de strafhoogte bepalen.

Front 73

Kan de regering zelfstandige algemene maatregelen vaststellen?

Back 73

Ja, maar er kunnen geen straffen opgelegd worden bij overtreding.

Front 74

Wat is attributie?

Back 74

creatie en toekenning van een nog niet eerder bestaande bevoegdheid aan een bepaald bestuursorgaan.

Front 75

Wat is delegatie?

Back 75

-reeds bestaande bevoegdheid overdragen aan een andere orgaan door een bevoegde bestuursorgaan.
-de gedelegeerde voert de bevoegdheid onder zijn eigen naam en is verantwoordelijk.

Front 76

welke vormen van begrenzing en normering van de uitoefening van publiekrechtelijke overheidsbevoegdheden bestaan er?

Back 76

1. Eisen in verband met het wettelijke kader van de bevoegdheidsuitoefening
2. Formele normen voor de bevoegdheidsuitoefening
3. Materiele normen voor de bevoeghdiheidsuitoefening.

Front 77

Wat zijn de eisen in verband met het wettelijke kader van de bevoegdheid?

Back 77

-Normen gesteld of het orgaan wettelijk de bevoegdheid heeft.
-is in het concrete geval juist gehandeld naar de wet?
-de bevoegdheid moet herleidbaar zijn tot een fromeelwettelijke bepaling. deze moet niet in strijd zijn met een voorschrift van hogere orde.

Front 78

Wat is de rangorde van de regelgeving?

Back 78

-Een ieder verbindende verdragsbepalingen, besluiten volkenrechtelijke organisaties + rechtstreekswerkend EG-Recht
-Statuut
-Grondwet
-Formele wet
-Algemene maatregel van bestuur
-Ministeriële regeling
-Provinciale regeling
-Gemeentelijke verordening

Front 79

Waar moet de formele wetgever rekening mee houden bij het maken van wetten?

Back 79

zorgen dat de formele wetgeving, de grondwet en de statuut met elkaar overeenkomen.

Front 80

Wie is verantwoordelijk voor de toetsing van lager recht aan hoger recht?

Back 80

-de rechter
-het bestuur

Front 81

Wat zijn de formele normen voor de bevoegdheidsuitoefening?

Back 81

-Zorgvuldige voorbereiding
-Vereiste van tijdige besluitvorming
-Vereiste van kenbare motivering
-Vereiste van behoorlijke bekendmaking

Front 82

Wat zijn de materiële normen voor de bevoegdheidsuitoefening?

Back 82

-Verbod van detournement de pouvoir (bevoegdheid alleen gebruikt voor het doel waarvoor de bevoegdheid is verleend)
-vereiste van een evenredige belangenafweging
-Vereiste van een draagkrachtige (deugdelijke) motivering
-Gellijkheidsbeginsel
-Rechtszekerheidsbeginsel
-Vertrouwensbeginsel

Front 83

Wat is de eis van consistent bestuur; beleidsregels?

Back 83

het wordt verwacht dat een bestuursorgaan op consistente wijze gebruik maakt van de beleidsvrijheid.

Front 84

Wie is gebonden door de beleidsregels?

Back 84

het bestuursorgaan
(niet de burgers)

Front 85

Mag er van een beleidsregel afgeweken worden?

Back 85

Wanneer dit in voordeel is van een burger (inherente afwijkingsbevoegdheid)

Front 86

Wat is de eis van een consistent bestuur; beleidsregels?

Back 86

Een bestuursorgaan moet op consistente wijze gebruik maken van zijn beleidsvrhijheid. Dat doet men door beleidsregels.

Front 87

Wanneer de overheid de privaatrechtelijke weg neemt, staat deze gelijk aan een burger of een gewone rechtspersoon?

Back 87

Nee. het moet het algemeen belang nastreven.

Front 88

Tentamenvraag 1051, 6
Wat is een voorbeeld van een openbaar lichaam?
a. De gemeente Amsterdam
b. De nationale ombudsman
c. De rechtbank Utrecht
d. De belastindienst te Amersfoort

Back 88

a. Gemeente Amsterdam

Front 89

Tentamenvraag 1051, 7

In het huis-aan-huis-blad van de gemeente Utrecht staat de volgende advertentie: "burgemeester en wethouders delen mede dat met ingang van 1 december 2003 de Nobelstraat afgesloten is voor alle verkeer. Deze situatie zal ongeveer 7 weken duren en houdt verband met herbestratingswerkzaamheden."
Hoe kwalificeert u deze mededeling van b&w?
a. als een feitelijke handeling.
b. als een besluit van algemene strekking.
c. als een beschikking
d. als een algemeen verbinden voorschrift.

Back 89

a. als een feitelijke handeling

Front 90

Tentamenvraag 1051, 8
In welk van de onderstaande voorbeelden is er sprake van een bestuursorgaan in de zin van de Algemene wet bestuursrecht?
a. Gemeente
b. Gemeenteraad
c. Wetgever in formele zin
d. Waterschap

Back 90

b. Gemeenteraad

Front 91

Hoe is het Vreemdelingenbesluit juridisch te kwalificeren?
a. als een gemeentelijke verordening
b. als een wet in formele zin
c. als een Algemene maatregel van Bestuur
d. Als een wet in formele en materiële zin.

Back 91

c. als een algemene maatregel van bestuur

Front 92

Tentamenvraag 1051, 16
De minister van Justitie geeft zijn ambtenaren opdracht een wet voor te bereiden waarin computercriminele activiteiten strafbaar wroden gesteld die vooralsnog onder geen enkele strafbepaling vallen De Tweede Kamer wil niet wachten tot de wet gereed is en verzoekt de minister alvast maatregelen te nemen. De minister vaardigt daarop een ministeriële regeling uit waarin op enkele van deze activiteiten geldboeten worden gesteld.

De ministeriële regeling is:
a. in strijd met artikel 89 van de grondwet. Een ministeriële regeling mag alleen een bepaling van de straf bevatten, wanneer de bevoegdheid daartoe door de wetgever is gedelegeerd.
b. in strijd met artikel 89 Grondwet. Dergelijke regels mogen slechts worden neergelegd in een ministeriële regeling indien deze een wettelijke basis hebben.

c. niet in strijd met artikel 89 Grondwet. De regeling wordt immers gemaakt op verzoek van de Tweede Kamer en het parlement kan via de ministeriële verantwoordelijkheid invloed uitoefenen op de inhoud van de regeling.

d. Niet in strijd met artikel 89 Gw. Hoewel de wettelijke basis vooralsnog ontbreekt, kan met instemming van het parlement worden geanticipeerd op komende wetgeving.

Back 92

b.

Front 93

Welke bewering over delegatie en mandaat van bestuursbevoegdheden is juist?

a. Een overheidsorgaan dat zijn bevoegdheid aan eena nder orgaan delegeert, is zelf nog steeds bevoegd de betreffende bevoegdheid uit te voeren.

b. Een overheidsorgaan dat zijn bevoegdheid aan een ander mandateert, is zelf niet meer bevoegd de betreffende bevoegdheid uit te oefenen.

c. Een overheidsorgaan dat zijn bevoegdheid verkrijgt door middel van delegatie, oefent die bevoegdheid onder eigen naam en verantwoordelijkheid uit.

d. Een overheidsorgaan dat zijn bevoegdheid verkrijgt door middel van mandaat, oefent die bevoegdheid onder eigen naam en verantwoordelijkheid uit.

Back 93

c. Een overheidsorgaan dat zijn bevoegdheid verkrijgt door middel van delegatie, oefent die bevoegdheid onder zijn eigen naam en verantwoordelijkheid uit.