Reading...
Play button
Play button
Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
19 Cards in this Set
- Front
- Back
|
I. TBMM'nin açılışı (23 Nisan 1920) - Amaç
|
Ulusal birlik
Düzenli ordu Vatanı işgalden kurtarma Ulusal iradenin hakim kılınması |
|
|
19 Mart 1920 Genelgesi
|
Dağıtılmış olan Mebuslar Meclisi'nin üyelerine kurulacak olan meclise katılma çağrısı
Ulusal iradenin kamusallaştırılması Ulusal güçlerin etkin kılınmak istenmesi Halkın iradesine saygı Ülkede birliğin sağlanması |
|
|
1921 Anayasasının kabulüne kadar meclisin çalışma esaslarını belirleyen genelge
|
Hükümet kurmak gerekli:
İstanbul hükümetinin reddi Milli egemenlik esasına dayalı Geçici olarak bir hükümet reisi atamak veya padişah kaymakamı atamak doğru değil: Meclis kararlarında bağımsız olacak Meclis sürekli olacak TBMM yasam ve yürütme yetkisine sahip: Güçler birliği TBMM üstünde güç yok: Osmanlı yönetiminin yok sayılması Millet egemenliği Padişahın ve halifenin durumu meclis tarafından belirlenecek: Ayrılık çıkmasını önleme Meclis başkanı hükümetin de başkanı Meclis içinden seçilecek bir heyet meclise vekil olarak hükümet işlerini yürütür: "Meclis hükümeti" sistemi |
|
|
İlk TBMM'nin özellikleri
|
23 Nisan 1920'de TBMM'nin açıkmasıyla yeni Türk Devleti kuruldu
TBMM adı: Egemenlik millete dayalı Azınlıklar seçime katılmadı: Osmanlı parlamentolarının aksine "ulusal" özellik taşır Meclis üstünlüğü ilkesi: Güçler birliği Kurucu meclis: Yeni bir devletin kurulması Egemenliğin tek kişiden alınıp ulusa verilmesi Yeni anayasa Olağanüstü yetkilere sahip meclis Saltanatın kaldırılması: Devrimci meclis Farklı görüşlerde kişiler: Çoğunluğu padişaha ve halifeye bağlı olmasına rağmen "Misak-ı Milli"nin gerçekleştirilmesi ana hedef Mustafa Kemal meclis başkanı |
|
|
İlk TBMM'nin otoritesini güçlendiren faaliyetler
|
İstanbul Hükümetini yok sayması
Vatana ihanet edenler için yasa İstiklal Mahkemeleri Güçler birliği Düzenli ordu Kurtuluş Savaşı'nın kazanılması Saltanatın kaldırılması Vergilerin artırılması |
|
|
Yeni anayasa için neden beklendi
|
Kanun-i Esasi yürülükteydi
Yeni bir anayasanın yapılabilmesi için TBMM'nin otoritesini güçlendirmesi ve önemli bir başarı kazanması gerekiyordu I. İnönü zaferinin ardından yeni anayasa yapımı kolaylaştı |
|
|
1921 Anayasası (20 Ocak 1921)
|
Teşkilat-ı Esasiye
Egemenlik kayıtsız şartsız ulusundur. Yönetim usulü halkın kendi kendini yönetmesidir: Millet, devlet yönetiminde söz sahibi Saltanatın yerine millet egemenliği Cumhuriyet kastedildi, ancak çözülmeye neden olacağından doğrudan belirtilmedi Yürütme ve yasama gücü TBMM'de: Çabuk karar alma ve hemen uygulayabilme İstiklal Mahkemelerinin de meclis üyelerinden oluşması sebebiyle yargı gücü de TBMM'de MEclis üstünlüğü TBMM hükümeti: Meclis hükümeti sistemi Daha sonra yürütmenin yavaşlamasına ve devlet işlerinin aksamasına neden oldu Meclis üyeleri halk tarafından seçilir Seçimler iki yılda bir: Halk egemenlik hakkını meclise gönderdiği vekiller aracılığyla kullanır Vekiller sadece seçildikleri yerin değil bütün ulusun vekili Din buyruklarının yerine getirilmesi; bütün yasaların korunması, değiştirilmesi, kaldırılması; anlaşma ve barış yapılması ve savaş kararı verilmesi gibi haklar TBMM'de: Din buyruklarının yerine getirilmesini meclisin üstlenmesi 1921 Anayasasının "laik" olmadığını gösterir Bu maddelerle çelişmeyen Kanun-i Esasi hükümleri kabul edildi: Saltanat taraftarlarının küstürülmemesi |
|
|
1921 Anayasası - Genel özellikler
|
Yeni Türk devletinin kuruluşunun hukuki ve siyasi belgesi
Kurucu Meclis Milli egemenlik, güçler birliği, tek meclis Kişisel hak ve özgürlükler yer almadı Günün ihtiyaçlarına göre kısa ve öz |
|
|
TBMM'ye karşı ayaklanmalar - Neden
|
İstanbul'un ve İtilaf Devletlerinin, Milli Mücadelenin padişah ve halifeye karşı yapıldığının propagandası
İngilizlerin Boğazın her iki yakasında tampon bölge oluşturmak istemesi Asker kaçaklarının otorite boşluğundan yararlanması İşgallerden yararlanmak isteyen azınlıklar Manda ve himaye fikrini savunanlar Bazı Kuvay-ı Milliye birliklerinin düzenli orduya katılmak istememesi |
|
|
TBMM'ye karşı ayaklanmalar
|
Doğrudan İstanbul Hükümeti tarafından çıkarılanlar
İstanbul Hükümeti ile işgal güçlerinin kışkırtması ile Azınlıkların çıkardıkları Kuvay-ı Milliyeci olup ayaklananlar |
|
|
TBMM'ye karşı ayaklanmalar - Sonuç
|
TBMM'nin Anadolu'da tam otorite kurması gecikti
Yunanlar Anadolu'nun içlerine kadar yayıldı Kurtuluş Savaşı'nın kazanılması gecikti Kardeş kanı döküldü Milli kaynak kaybı Düzenli ordunun kuruluşu aksadı |
|
|
İsyanlara karşı önlemler
|
Hıyanet-i vataniye kanunu:
Vatan hainliği, ölüm İstiklal Mahkemeleri Düzenli ordu İstanbul'dan gelen fetvalara karşı fetva İstanbul'la her türlü resmi haberleşme kesildi |
|
|
I. Dünya Savaşı'ndan sonra Osmanlı ile yapılacak barış anlaşmasının gecikmesi - Neden
|
Anlaşma Devletlerinin Osmanlı'yı paylaşamamaları
İzmir'in Yunanlara verilmesinin ardından bozulan İtalya - İngiltere ilişkisi Türk milletinin işgallere karşı gösterdiği direnç |
|
|
Yunanların Anadolu'da kısa sürede ilerlemesi - Neden
|
I. Dünya Savaşı'nın ardından Osmanlı ordusunun terhis edilmesi
Cephelerde disiplin sağlanamaması Elbirliğiyle çıkarılan ayaklanmalar Milli birliğin yeterince sağlanamaması |
|
|
Sevr Barış Antlaşması - Sınırlar ve Siyasi hükümler
|
Doğu Trakya, Ege Adaları ve Batı Anadolu Yunanistan'a
Mardin, Urfa, antep, Suriye Fransa'ya Arabistan ve Musul dahil Irak İngiltere'ye Rodos ve 12 Ada, Güneybatı Anadolu İtalya'ya İstanbul kalacak, azınlık hakları korunmazsa alınacak Boğazlar Komisyonu: Boğazlar savaş zamanında bile hep açık Azınlılara geniş haklar: Her yerde okul Doğuda bağımsız Ermenistan |
|
|
Sevr Barış Antlaşması - Askeri hükümler
|
Mecburi askerlik kaldırılacak
Ordunun ağır silahları bulunmayacak Askeri kuvvet 50.700 kişi Deniz gücü: 13 küçük gemi ya da gemicik :) |
|
|
Sevr Barış Antlaşması - Ekonomik hükümler
|
Maliye tamamen İtilaf Devletlerinin kontrolünde:
İngiliz, Fransız, İtalyan, Türk'ten oluşan komisyon Savaş tazminatı Kapitülasyonlar yeniden, herkese Osmanlı vatandaşı, Osmanlı vatandaşı olmaktan vazgeçerse kapitülasyonlardan faydalanabilecek :) |
|
|
Sevr Barış Antlaşması - Amaç
|
Boğazlar uluslararası komisyona:
Osmanlı devre dışı Azınlıklar azdı Anadolu'da yeni devletler: Birliğin bozulması Osmanlı'nın hukuki varlığı devam ediyor, siyasi olarak yok :( Bütün stratejik noktalar gitti |
|
|
Sevr - Sonuç
|
Türk milletinin direnişi nedeniyle uygulanamadı
Bir meclis tarafından onaylanmadığı için hukuki geçerliliği yok Milleti gaza getirdi Sevr'i imzalayanlar vatan haini |
