Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
152 Cards in this Set
- Front
- Back
İskitler(Sakalar) |
Alper Tunga , Şu Destanları |
|
Asya Hunları |
Oğuz Kağan Destanı |
|
Kırgızlar |
Manas Destanı (En uzun sözlü edebiyat eseri) , Yenisey Yazıtları |
|
Uygurlar |
Türeyiş ve Göç Destanları , Sine uşi taryat ve Karabalgasun Yazıtları |
|
Göktürkler |
Ergenekon ve Bozkurt Destanları, Göktürk Kitabeleri |
|
Oğuzlar |
Dede Korkut Hikayeleri (oğuzlar ve kıpçakların mücadelesi) |
|
Yusuf Has Hacip |
Kutadgu Bilig : Yazarı Bilinen ilk Türk İslam eseridir, Siyasetname özelliği taşır, Devlet adamlarına yönetimle ilgili öğütler verir ,”Mutluluk veren Bilgi” anlamına gelir |
|
Kaşgarlı Mahmut |
Divanü Lügat-it Türk : İlk Türkç Ansiklopedik sözlüktür, Yazılış amacı Türkçenin zenginliğini ortaya koymak Araplara Türkçe öğretmektir, içerisinde dünya haritası bulunur |
|
Edip Ahmet Yükneki |
Atabetül Hakayık Anlamı “hakikatlerin eşiği” dir. Atabetül Hakayık, dini öğütler vermketedir ve bu öğütler genelde kıssadan hisse tarzındadır. |
|
Ahmet Yesevi |
Divan-ı Hikmet : Türk tasavvuf edebiyatının ilk örneğini teşkil etmektedir, Ahlaki öğütler içerir
|
|
Abdülhamid İbn Türk |
Harezmî döneminde yaşadı.ikinci dereceden denklemler üzerindeki çalışmaları çok önemlidir. |
|
Harezmî (780 – 850) |
Matematikte sıfır rakamını ilk kez kullandı |
|
Farabi(870 - 950) |
Aristo’nun fikirlerini en iyi açıkladığı için “ikinci öğretmen(Muallimi sani)”, unvanı. İslâm Felsefesini kurmuştur. pozitif bilimlerin kurucusu. Eseri, İshaü’l-ulum (bilimlerin sınıflandırması),El Medinet’ül fazıla
|
|
İbni Sina (982 -1037) |
Tıp Kanunu(El Kanun Fi’t Tıp).Tıbbın hükümdarı denilmiştir.Avicenna. |
|
El-Birûni (973 -1051) |
Enlem ve boylam hesaplarını yapmıştır. Bilimin ilerlemesi önündeki en büyük engelin serbest düşüncenin olmayışı olduğunu söylemiştir |
|
El Razi (1149 -1210) |
Kimyager. Sülfürik asidi bulmuştur. |
|
Uluğ Bey (1394 -1449) |
heyet cetveli ile yıldızların fihristini yapmıştır. Timur’un torun. Semerkant’ta bir medrese ve bir de rasathane yaptırmıştır. Kadı Zade bu medreseye başkanlık etmiştir. |
|
İbn-i Rüşt (1126 -1198) |
Rönesans’ın doğmasında etkili olmuştur. Skolastik düşünceyi sarsmıştır.Aklın inaancın önünde tutulması gerektiğini savunmuştur |
|
İmam Gazali (1058 – 1112) |
Melikşah zamanda yaşamış, Nizamiye medresesinde ders vermiş. |
|
Ömer Hayyam |
Celali takvimini hazırladı. Edebiyat alanında Rubaileri var. |
|
Zamahşeri |
Harzemşahlar döneminde yaşadı, Keşşaf ve Mukaddimet’ül Edeb önemli eseridir |
|
Ali Şir Nevai |
Timur Devletinde yaşadı.Çağatay Türkçesinin en büyük şairi, Muhakemet-ül Lugateyn Türkçenin Farsçadan üstün olduğunu kanıtlamaya çalıştı. |
|
El Kindi
|
geometride ilk defa açıları pergel ile ölçen, sıvıların özgül ağırlıklarını hesaplayan kişi. 270’in üzerinde eseri var.
|
|
Firdevs |
Sultan Gazneli Mahmut için şahname adlı eseri yazmıştır |
|
Muhyiddin Arabi(anadolu selçuklu) |
Konya’ya yerleşmiş ve Anadolu’da tasavvufun gelişmesinde büyük rolü olmuştur.islâm dünyasında şeyh-i ekber (en büyük şeyh) adıyla bilinir. vahdet-i vücut görüşü ile gerçek varlığın tek olduğunu, onun da Allah olduğunu vurgulamıştır. |
|
Sadreddin Konevi(anadolu selçuklu) |
Muhyiddin Arabi’nin öğrencisi. Ekberilik tarikatının kurucusu. |
|
Mevlana Celaleddin-i Rumi(anadolu selçuklu) |
Anadolu’ya “Diyar-ı Rum” denildiğinden kendisine de Anadolulu anlamında “Rumi” denildi. Eserlerini Farsça yazdı.Mesnevi,Divan-ı Kebir,Fihi Mafih,Mektubat (Mektuplar) |
|
Hacı Bektaş Veli(1209-1271)(anadolu selçuklu) |
Bektaşîlik tarikatını kurdu.Bektaşîliğin temel kitabı olan Makalat Arapça kaleme aldı. |
|
Yunus Emre(anadolu selçuklu) |
eserleri Divan ve Risaletü’n-Nushiye |
|
Hoca Dehhani(anadolu selçuklu) |
Bu dönemin ilk divan şairi. Selçuklu sultanı III.Alaaddin Keykubad’ın emriyle kaleme aldığı Farsça yazdığı Selçuklu Şehnamesi var. |
|
Nesimi(anadolu selçuklu) |
Türkçe ve Farsça iki divanı var. 14. yüzyılda yaşadı.İnsanın oluşumu, kainatın yaradılışını ruha değil, maddeye bağlayan bir anlayışa sahipdi. |
|
Germiyanlı Ahmedi(anadolu selçuklu) |
En önemli eserleri Türkçe yazdığı Divan ve İskendername. |
|
Caca Bey(anadolu selçuklu) |
Anadolu Selçuklu Devletinin zayıfladığı zamanlarda Kırşehir’i yönetmiş ve kendi adıyla anılan ünlü bir medrese yaptırmış. |
|
Ahmet Gülşehri |
İranlı şair Feridüttin Attarın Mantık-ül Tayr(gülşenname) eserini türkçeye çevirdi |
|
Aşık Paşa |
Garipnamme en önemli eseri.türkçe yazdı |
|
Molla Fenari (15. yy) |
Maddet’ül Hayat eseri , Osmanlıda ilk şeyhülislam |
|
Kadızade-i Rumi (14. ve 15. yy) |
Uluğ Bey rasathanesinde öğrenim gördü. Muhtasar-ı Fi’l Hisab eseri |
|
Ali Kuşçu (15. yy) |
Osmanlı’da Matematiğin kurucusu. Fatih Dönemi’nde İstanbul’a Semerkant’tan getirildi. |
|
Sinan Paşa |
Matematik . Tazarruname ve Nasihatname eserleri. |
|
Piri Reis (15. ve 16. yy) |
İlk kez dünya haritasını çizmiştir. “Kitab-ı Bahriye (Denizcilik Kitabı)” eseri . 2013 yılı UNESCO tarafından Anma Yılı |
|
Seydi Ali Reis (16. yy) |
Deniz Coğrafyası .Miratü’l Memalik (Memleketlerin Aynası) eseri. Bu eserde Hindistan ile Osmanlı ülkesi arasında yaptığı yolculuğu anlatır. |
|
Molla Lütfü |
Matematikçi. Taz’if’ül Mezbah eseri. |
|
Takiyüddin Mehmet (16. yy) |
Astronomi. Osmanlı’da ilk rasathaneyi kurdu (İstanbul’da). |
|
Matrakçı Nasuh (16. yy) |
Coğrafya, Minyatür.Cemal’ül-Küttab ve Kemal’ül-Hisab eserleri. Hünername önemli minyatür eseri |
|
Katip Çelebi (17. yy) |
Cihannüma (Dünya coğrafyası), Keşfü’zü-nun (Bibliyografya),Fezleke-i Osmani ve Mizanü’l Hak eserleri. |
|
Hezarfen Hüseyin Çelebi (17. yy) |
Batı ile ilişki kuran ilk bilim adamı. Osmanlı Teşkilat Tarihi en önemli eseri. |
|
Hezarfen Ahmet Çelebi (18. yy) |
Kanat takıp uçan ilk insan. |
|
Lagari Hasan Çelebi |
İlk roket örneğini icat ederek uçmayı başardı. |
|
Evliya Çelebi (17. yy) |
Seyahatname en önemli eseri. |
|
Ahmet Cevdet Paşa (19. yy) |
Tarih-i Cevdet (Tarih Kitabı), Tezakir, Kısas-ı Enbiya (Nebiler Tarihi), Mecelle (Hukuk) eserleri. (Mecelle’yi hazırlayan 16 kişilik hukukçu heyetine başkanlık yaptı), Devletin resmi tarihçisiydi |
|
Zembilli Ali Efendi |
Din ve Hukuk âlimi. El Mutahharat adlı eseri var. |
|
ibn-i Kemal |
Din ve hukuk âlimidir. Tevarih-i Ali Osman eseri . |
|
Ebussuud Efendi |
Din ve hukuk âlimidir. Duaname ve Kanunname eserleri. |
|
Akşemseddin |
Fatih’in hocasıdır. Ayn’ül Ayan eseri. |
|
Sabuncuoğlu Şerafettin |
Kitâbü’l-Cerrahiyyeti’l-İlhaniyye adlı eseri var, yılan zehirine karşı ilaç bulmuş önemli bir cerrah |
|
Şinasi (19. yy)
|
İlk oyun yazarıdır. (Şair Evlenmesi), Avrupa’yı örnek alan ilk şair |
|
Neşri
|
cihannüma önemli eseri |
|
Önemli Hattatlar |
Şeyh Hamdullah, Ahmet Akşemseddin , Hafız Osman, Mustafa Rakım |
|
Önemli Minyatür Sanatçıları |
Matrakçı Nasuh, Nigari, Nakkaş Osman , Levni (Lale devri) |
|
Sinan Bey |
Fatih tarafından ilk kez yurt dışına resim öğrenimi için gönderilen kişidir |
|
Şeker Ahmet Paşa |
Osmanlıda ilk resim sergisini açtı, Avrupaya eğitim için gönderildi |
|
Osman Hamdi Bey |
Arkeoloji müzesi ve Sanayi Nefise mektebinin kurucusu , Silah tacirleri ve Kaplumbağa terbiyecisi ünlü eserleri |
|
Buhurizade Mustafa Itri |
Türk bestekârıdır,UNESCO 2012 yılını şair Nâbi ve bu bestakarın anma yılı ilan etti, 100 TL üzerinde fotoğrafı var |
|
Divan Edebiyatı |
Ahmedi, Fuzuli, Baki, Nedim(Lale devri ünlü şairi) |
|
Halk Edebiyatı |
Pir Sultan Abdal, Öksüz Dede, Karacaoğlan, Dadaloğlu |
|
Tekke (Tasavvuf) |
Hacı Bayram, Şeyh Galip, Kaygusuz Abdal |
|
Edebiyatımızda noktalama işareti |
ilk kez Şinasi “Şair Evlenmesi” nde kullandı |
|
Edebiyatımızda ilk çeviri roman |
Kamil Paşa’nın yaptığı Telemak |
|
Edebiyatımızda ilk roman |
Taaşşuk-u Talat-ı Fitnat’tır.(şemseddin sami yazdı) |
|
Edebiyatımızda ilk köy romanı |
Nabizade Nazım’ın “Karabibik” adlı eseridir. |
|
Edebiyatımızdaki ilk realist romancı |
Recaizade Mahmut Ekrem |
|
Edebiyatımızdaki ilk realist roman |
Araba Sevdası’dır yazarı Recaizade Mahmut Ekrem |
|
Edebiyatımızda ilk edebi roman |
Namık Kemal’in “İntibah” adlı eseri |
|
Edebiyatımızda ilk psikolojik roman |
Eylül’dür (Mehmet Rauf) |
|
Edebiyatımızda ilk tarihi roman |
Namık Kemal’in “Cezmi” adlı eseri |
|
Edebiyatımızda ilk kadın romancı |
Fatma Aliye |
|
Edebiyatımızda ilk makaleyi yazan |
Şinasi(Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi)
|
|
İlk tiyatro |
Şinasi’nin Şair Evlenmesi |
|
Edebiyatımızdaki ilk pastoral şiir |
A.Hamit Tarhan’ın Sahra adlı şiiri |
|
Edebiyatımızdaki ilk psikolojik roman denemesi |
Nabizade Nazım’ın Zehra |
|
Edebiyatımızda çoçuklar üzerine yazılmış ilk eserler |
Nabi’nin Hayriye’si ve Sümbülzade Vehbi’nin Lütfiye’si |
|
Edebiyatımızdaki ilk eleştirmen |
Namık Kemal |
|
İlk çoçuk yayınımız |
Eftal ve Mümeyyizdir.(1869) |
|
Türk Edebiyatı’nda bilinen ilk çocuk gazetesi |
Çocuklar İçin Mümeyyiz |
|
Aşık Veysel'i ilk olarak tanıtan |
A.Kutsi Tecer |
|
ilk edebiyat dergimiz |
Hazine-i Evrak |
|
Türk Edebiyatı’nda iç monolog tarzı yazılmış ilk roman |
Bir Düğün Gecesi’dir.(A.Ağaoğlu) |
|
Türk Edebiyatı’nda yayınlanmış ilk öykü kitabı |
Emin Nihat Tarlan’ın Müsameratname’dir.(1872) |
|
Türk Edebiyatı’nda ilk mensur şiir yazımı |
Halit Ziya ile başlar |
|
Türk Edebiyatı’nda post-modern tarzda eser veren ilk yazarımız |
Oğuz Atay’dır.(Tutunamayanlar) |
|
Türk Edebiyatı’nda batıdan yapılan ilk fabl çevirisini yapan |
Şinasi |
|
Türk Edebiyatı’nda yazıya geçirilen ilk masallar |
Billur Köşk Masalları’dır. |
|
Türk masalları ilk defa yurt dışında yayınlandığı yer |
16.Lui döneminde Fransa’da yayınlanmıştır. |
|
Türk masallarını ilk defa derleyen |
İ.Kunoş adlı Macar bilim adamı |
|
Divan Edebiyatı’nın ilk şairi |
Hoca Dehhani |
|
Divan Edebiyatı’nın son şairi |
Şeyh Galip |
|
İlk yerli çizgi roman |
Köroğlu.(1953) |
|
Ülkemizde ilk çocuk çizgi roman türü |
Kara Maske.(1943) |
|
Dünyada ilk özgün çizgi roman |
New Fund.(1935) |
|
Dünyada ilk özgün çizgi macera hikayesi |
Dick Tracy’dir.(Chester Gould) |
|
Dünyada ilk kez resimle yazıyı birleştiren, konuşma balonları hazırlayan |
ressam William Hogarth’tır.(1697-1908) |
|
Beyanname ile yayın hayatına giren ilk edebiyat topluluğu |
Fecr-i Ati |
|
Cumhuriyet sonrası ilk beyanname yayınlayan edebi topluluk |
Yedi Meşaleciler Sabri Esat Siyavuşgil, Ziya Osman Saba, Yaşar Nabi Nayır, Muammer Lütfi Bahşi, Vasfi Mahir Kocatürk, Cevdet Kudret Solok, Kenan Hulusi Koray. |
|
Yahya Kemal bütün şiirlerini aruzla yazmış, yalnız |
Ok şiiri hece vezni ile yazmış |
|
ilk Türk dünyası ansiklopedisi |
Kutatgu Bilig |
|
İlk yerli çizgi roman |
Köroğlu |
|
Aruzla yazılan ilk manzum tiyatro eseri |
Eşber’dir.(A.Hamit Tarhan ) |
|
Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri |
Binnaz.(Y.Ziya Ortaç) |
|
İlk bibliyoğrafya |
Keşfiz-Zünun’dur. (K.Çelebi) |
|
İlk hatıra kitabı |
Babürname’dir. (Babürşah) |
|
İlk hamse yazarı |
Ali Şir Nevai |
|
1. meşrutiyet sonrası 5 hececiler |
Orhan Seyfi Orhon, Enis Behiç Koryürek, Halit Fahri Ozansoy, Yusuf Ziya Ortaç Faruk Nafiz Çamlıbel |
|
Edebiyatımızdaki ilk antoloji |
Harabat. (Z.Paşa) |
|
Edebiyatımızdaki ilk atasözleri kitabı |
Durub-ı Emsal-i Osmaniye’dir. (Şinasi) |
|
İlk mizah dergisi |
Diyojen. (Teodor Kasap) |
|
Edebiyatımızdaki ilk hikaye kitabı |
Letafet-i Rivayet (A.Mithat) |
|
Basılan ilk küçük hikaye kitabı |
Küçük Şeyler (S.Sezai, ilk gerçekçi hikaye) |
|
ilk fıkra yazarı |
Ahmet Rasim’dir |
|
ilk Türk yazarı |
Yollug Tigin |
|
İlk siyasetname eseri |
Kutadgu Bilig |
|
İlk mensur şiir yazarı |
R.Mahmut Ekrem |
|
İlk sözlük kitabımız
|
Divan-i Lügatit Türk(kaşgarlı mahmut) |
|
İlk sosyolog |
Ziya Gökalp |
|
İlk edebi tartışma |
Ziya Paşa ile Namık Kemal arasında oldu |
|
Ülkemizdeki ilk Müslüman kadın tiyatrocu |
Afife Jale |
|
Edebiyatımızdaki batı roman tekniklerine uygun ilkmodern roman |
Mai ve Siyah (Halit Ziya) |
|
Dünyadaki ilk kadın romancı |
Afraben’dir (Afrahat) |
|
Dünya edebiyatındaki ilk realist roman |
Madama Bovary |
|
Türk Edebiyatı’ndaki ilk deneme yazarı |
Nurullah Ataç |
|
İlk tezkiremiz |
Mecalis’ün Nefais’tir. (A.Şir Nevai’dir) |
|
İlk mizah gazetemiz |
Diyojen’dir. (N.Kemal) |
|
Matbaada basılan ilk kitabımız |
Vankulu Lügatı |
|
Türkler’in kullandığı ilk alfabe |
Göktürk Alfabesi |
|
İlk edebi topluluk |
Servet-i Fünun(edebiyet-i cedide)(2. abdülhamit) yazarları: Halit Ziya Uşaklıgil Hüseyin Cahit Yalçın Hüseyin Rahmi Gürpınar Ahmet Rasim Mehmet Rauf |
|
İlk divan sahibi sanatçımız |
Yunus Emre |
|
Türk şiirinin en eski lirik şiir örneği |
Aprın Çar Tigin |
|
Nobel edebiyat ödülünü ilk kez kazanan ülke |
İsviçre |
|
Türkçe’nin ilk gramer kitabını yazan |
Baskakov |
|
Aydınlar arasında heceyi ilk kez deneyen sanatçı |
M.Emin Yurdakul |
|
Serbest müstezatı aruzla deneyen ilk şairimiz |
Tevfik Fikret |
|
Şiirde noktalama işaretini ilk kez kullanan Servet-i Fünun sanatçısı |
Tevfik Fikret |
|
Divan Edebiyatı’nın Sebk-i Hindi tarzının ilk temsilcisi |
Naili |
|
Edebiyatımızda serbest vezni ilk kullanan |
Nazım Hikmet.(1929) |
|
Edebiyatımızda anjabmanı ilk kez kullanan |
Tevfik Fikret |
|
İlk Türkçe gazete |
1831′de kurulan Takvim-i Vaka |
|
İlk Türkçe özel gazete |
1860′da kurulan Tercüman-ı Ahval |
|
Dünyada bilinen en uzun destan |
Kırgızlar’ın Manas Destanı |
|
En uzun ömürlü edebiyat dergimiz |
1933 yılında çıkmaya başlayan Varlık Dergisi |
|
Hayat hikâyesini İngilizce yazan ilk yazarımız |
Halide Edip Adıvar |
|
Türkiye’de kurulan ilk kadın derneği kurucularından biri |
Halide Edip Adıvar |
|
Atatürk’e muhalefet olan ilk kadınlarımızdan biri |
Halide Edip Adıvar |
|
Sürgüne gönderilen ilk kadınlarımızdan biri |
Halide Edip Adıvar |