• Shuffle
    Toggle On
    Toggle Off
  • Alphabetize
    Toggle On
    Toggle Off
  • Front First
    Toggle On
    Toggle Off
  • Both Sides
    Toggle On
    Toggle Off
  • Read
    Toggle On
    Toggle Off
Reading...
Front

Card Range To Study

through

image

Play button

image

Play button

image

Progress

1/152

Click to flip

Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;

Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;

H to show hint;

A reads text to speech;

152 Cards in this Set

  • Front
  • Back

İskitler(Sakalar)

Alper Tunga , Şu Destanları

Asya Hunları

Oğuz Kağan Destanı

Kırgızlar

Manas Destanı (En uzun sözlü edebiyat eseri) , Yenisey Yazıtları

Uygurlar

Türeyiş ve Göç Destanları , Sine uşi taryat ve Karabalgasun Yazıtları

Göktürkler

Ergenekon ve Bozkurt Destanları, Göktürk Kitabeleri

Oğuzlar

Dede Korkut Hikayeleri (oğuzlar ve kıpçakların mücadelesi)

Yusuf Has Hacip

Kutadgu Bilig : Yazarı Bilinen ilk Türk İslam eseridir, Siyasetname özelliği taşır, Devlet adamlarına yönetimle ilgili öğütler verir ,”Mutluluk veren Bilgi” anlamına gelir

Kaşgarlı Mahmut

Divanü Lügat-it Türk : İlk Türkç Ansiklopedik sözlüktür, Yazılış amacı Türkçenin zenginliğini ortaya koymak Araplara Türkçe öğretmektir, içerisinde dünya haritası bulunur

Edip Ahmet Yükneki

Atabetül Hakayık Anlamı “hakikatlerin eşiği” dir. Atabetül Hakayık, dini öğütler vermketedir ve bu öğütler genelde kıssadan hisse tarzındadır.

Ahmet Yesevi

Divan-ı Hikmet : Türk tasavvuf edebiyatının ilk örneğini teşkil etmektedir, Ahlaki öğütler içerir

Abdülhamid İbn Türk

Harezmî döneminde yaşadı.ikinci dereceden denklemler üzerindeki çalışmaları çok önemlidir.

Harezmî (780 – 850)

Matematikte sıfır rakamını ilk kez kullandı

Farabi(870 - 950)

Aristo’nun fikirlerini en iyi açıkladığı için “ikinci öğretmen(Muallimi sani)”, unvanı. İslâm Felse­fesini kurmuştur. pozitif bilimlerin kurucusu. Eseri, İshaü’l-ulum (bilimlerin sınıflandırması),El Medinet’ül fazıla

İbni Sina (982 -1037)

Tıp Kanunu(El Kanun Fi’t Tıp).Tıbbın hükümdarı denilmiş­tir.Avicenna.

El-Birûni (973 -1051)

Enlem ve boylam hesaplarını yapmıştır. Bilimin ilerlemesi önündeki en büyük engelin serbest düşüncenin olmayışı olduğunu söylemiştir

El Razi (1149 -1210)

Kimyager. Sülfürik asidi bulmuş­tur.

Uluğ Bey (1394 -1449)

heyet cetveli ile yıldızların fihristini yapmıştır. Timur’un torun. Semerkant’ta bir medrese ve bir de rasathane yaptırmıştır. Kadı Zade bu medreseye başkanlık etmiştir.

İbn-i Rüşt (1126 -1198)

Rönesans’ın doğmasında etkili olmuştur. Skolastik düşünceyi sarsmıştır.Aklın inaancın önünde tutulması gerektiğini savunmuştur

İmam Gazali (1058 – 1112)

Melikşah zamanda yaşamış, Nizamiye medresesinde ders vermiş.

Ömer Hayyam

Celali takvimini hazırladı. Edebiyat alanında Rubaileri var.

Zamahşeri

Harzemşahlar döneminde yaşadı, Keşşaf ve Mukaddimet’ül Edeb önemli eseridir

Ali Şir Nevai

Timur Devletinde yaşadı.Çağatay Türkçesinin en büyük şairi, Muhakemet-ül Lugateyn Türkçenin Farsçadan üstün olduğunu kanıtlamaya çalıştı.

El Kindi
geometride ilk defa açıları pergel ile ölçen, sıvıların özgül ağırlıklarını hesaplayan kişi. 270’in üzerinde eseri var.

Firdevs

Sultan Gazneli Mahmut için şahname adlı eseri yazmıştır

Muhyiddin Arabi(anadolu selçuklu)

Konya’ya yerleşmiş ve Anadolu’da tasavvu­fun gelişmesinde büyük rolü olmuştur.islâm dünyasında şeyh-i ekber (en büyük şeyh) adıyla bilinir. vahdet-i vücut görüşü ile gerçek varlığın tek olduğunu, onun da Allah olduğunu vurgulamıştır.

Sadreddin Konevi(anadolu selçuklu)

Muhyiddin Arabi’nin öğrencisi. Ekberilik tarikatının kurucusu.

Mevlana Celaleddin-i Rumi(anadolu selçuklu)

Anadolu’ya “Diyar-ı Rum” denildiğinden kendisine de Anadolulu anlamında “Rumi” denildi. Eserlerini Farsça yazdı.Mesnevi,Divan-ı Kebir,Fihi Mafih,Mektubat (Mektuplar)

Hacı Bektaş Veli(1209-1271)(anadolu selçuklu)

Bektaşîlik tarikatını kurdu.Bektaşîliğin temel kitabı olan Makalat Arapça kaleme aldı.

Yunus Emre(anadolu selçuklu)

eserleri Divan ve Risaletü’n-Nushiye

Hoca Dehhani(anadolu selçuklu)

Bu dönemin ilk divan şairi. Selçuklu sultanı III.Alaaddin Keykubad’ın emriyle kaleme aldığı Farsça yazdığı Selçuklu Şehnamesi var.

Nesimi(anadolu selçuklu)

Türkçe ve Farsça iki divanı var. 14. yüzyılda yaşadı.İnsanın oluşumu, kainatın yaradılışını ruha değil, maddeye bağlayan bir anlayışa sahipdi.

Germiyanlı Ahmedi(anadolu selçuklu)

En önemli eserleri Türkçe yazdığı Divan ve İskendername.

Caca Bey(anadolu selçuklu)

Anadolu Selçuklu Devletinin zayıfladığı zamanlarda Kırşehir’i yönetmiş ve kendi adıyla anılan ünlü bir medrese yaptırmış.

Ahmet Gülşehri

İranlı şair Feridüttin Attarın Mantık-ül Tayr(gülşenname) eserini türkçeye çevirdi

Aşık Paşa

Garipnamme en önemli eseri.türkçe yazdı

Molla Fenari (15. yy)

Maddet’ül Hayat eseri , Osmanlıda ilk şeyhülislam

Kadızade-i Rumi (14. ve 15. yy)

Uluğ Bey rasathanesinde öğrenim gördü. Muhtasar-ı Fi’l Hisab eseri

Ali Kuşçu (15. yy)

Osmanlı’da Matematiğin kurucusu. Fatih Dönemi’nde İstanbul’a Semerkant’tan getirildi.

Sinan Paşa

Matematik . Tazarruname ve Nasihatname eserleri.

Piri Reis (15. ve 16. yy)

İlk kez dünya haritasını çizmiştir. “Kitab-ı Bahriye (Denizcilik Kitabı)” eseri . 2013 yılı UNESCO tarafından Anma Yılı

Seydi Ali Reis (16. yy)

Deniz Coğrafyası .Miratü’l Memalik (Memleketlerin Aynası) eseri. Bu eserde Hindistan ile Osmanlı ülkesi arasında yaptığı yolculuğu anlatır.

Molla Lütfü

Matematikçi. Taz’if’ül Mezbah eseri.

Takiyüddin Mehmet (16. yy)

Astronomi. Osmanlı’da ilk rasathaneyi kurdu (İstanbul’da).

Matrakçı Nasuh (16. yy)

Coğrafya, Minyatür.Cemal’ül-Küttab ve Kemal’ül-Hisab eserleri. Hünername önemli minyatür eseri

Katip Çelebi (17. yy)

Cihannüma (Dünya coğrafyası), Keşfü’zü-nun (Bibliyografya),Fezleke-i Osmani ve Mizanü’l Hak eserleri.

Hezarfen Hüseyin Çelebi (17. yy)

Batı ile ilişki kuran ilk bilim adamı. Osmanlı Teşkilat Tarihi en önemli eseri.

Hezarfen Ahmet Çelebi (18. yy)

Kanat takıp uçan ilk insan.

Lagari Hasan Çelebi

İlk roket örneğini icat ederek uçmayı başardı.

Evliya Çelebi (17. yy)

Seyahatname en önemli eseri.

Ahmet Cevdet Paşa (19. yy)

Tarih-i Cevdet (Tarih Kitabı), Tezakir, Kısas-ı Enbiya (Nebiler Tarihi), Mecelle (Hukuk) eserleri. (Mecelle’yi hazırlayan 16 kişilik hukukçu heyetine başkanlık yaptı), Devletin resmi tarihçisiydi

Zembilli Ali Efendi

Din ve Hukuk âlimi. El Mutahharat adlı eseri var.

ibn-i Kemal

Din ve hukuk âlimidir. Tevarih-i Ali Osman eseri .

Ebussuud Efendi

Din ve hukuk âlimidir. Duaname ve Kanunname eserleri.

Akşemseddin

Fatih’in hocasıdır. Ayn’ül Ayan eseri.

Sabuncuoğlu Şerafettin

Kitâbü’l-Cerrahiyyeti’l-İlhaniyye adlı eseri var, yılan zehirine karşı ilaç bulmuş önemli bir cerrah

Şinasi (19. yy)

İlk oyun yazarıdır. (Şair Evlenmesi), Avrupa’yı örnek alan ilk şair

Neşri

cihannüma önemli eseri

Önemli Hattatlar

Şeyh Hamdullah,


Ahmet Akşemseddin ,


Hafız Osman,


Mustafa Rakım

Önemli Minyatür Sanatçıları

Matrakçı Nasuh,


Nigari,


Nakkaş Osman ,


Levni (Lale devri)



Sinan Bey

Fatih tarafından ilk kez yurt dışına resim öğrenimi için gönderilen kişidir

Şeker Ahmet Paşa

Osmanlıda ilk resim sergisini açtı, Avrupaya eğitim için gönderildi

Osman Hamdi Bey

Arkeoloji müzesi ve Sanayi Nefise mektebinin kurucusu , Silah tacirleri ve Kaplumbağa terbiyecisi ünlü eserleri

Buhurizade Mustafa Itri

Türk bestekârıdır,UNESCO 2012 yılını şair Nâbi ve bu bestakarın anma yılı ilan etti, 100 TL üzerinde fotoğrafı var

Divan Edebiyatı

Ahmedi,


Fuzuli,


Baki,


Nedim(Lale devri ünlü şairi)

Halk Edebiyatı

Pir Sultan Abdal,


Öksüz Dede,


Karacaoğlan,


Dadaloğlu

Tekke (Tasavvuf)

Hacı Bayram,


Şeyh Galip,


Kaygusuz Abdal

Edebiyatımızda noktalama işareti

ilk kez Şinasi “Şair Evlenmesi” nde kullandı

Edebiyatımızda ilk çeviri roman

Kamil Paşa’nın yaptığı Telemak

Edebiyatımızda ilk roman

Taaşşuk-u Talat-ı Fitnat’tır.(şemseddin sami yazdı)

Edebiyatımızda ilk köy romanı

Nabizade Nazım’ın “Karabibik” adlı eseridir.

Edebiyatımızdaki ilk realist romancı

Recaizade Mahmut Ekrem

Edebiyatımızdaki ilk realist roman

Araba Sevdası’dır yazarı Recaizade Mahmut Ekrem

Edebiyatımızda ilk edebi roman

Namık Kemal’in “İntibah” adlı eseri

Edebiyatımızda ilk psikolojik roman

Eylül’dür (Mehmet Rauf)

Edebiyatımızda ilk tarihi roman

Namık Kemal’in “Cezmi” adlı eseri

Edebiyatımızda ilk kadın romancı

Fatma Aliye

Edebiyatımızda ilk makaleyi yazan

Şinasi(Tercüman-ı Ahval Mukaddimesi)

İlk tiyatro

Şinasi’nin Şair Evlenmesi

Edebiyatımızdaki ilk pastoral şiir

A.Hamit Tarhan’ın Sahra adlı şiiri

Edebiyatımızdaki ilk psikolojik roman denemesi

Nabizade Nazım’ın Zehra

Edebiyatımızda çoçuklar üzerine yazılmış ilk eserler

Nabi’nin Hayriye’si ve Sümbülzade Vehbi’nin Lütfiye’si

Edebiyatımızdaki ilk eleştirmen

Namık Kemal

İlk çoçuk yayınımız

Eftal ve Mümeyyizdir.(1869)

Türk Edebiyatı’nda bilinen ilk çocuk gazetesi

Çocuklar İçin Mümeyyiz

Aşık Veysel'i ilk olarak tanıtan

A.Kutsi Tecer

ilk edebiyat dergimiz

Hazine-i Evrak

Türk Edebiyatı’nda iç monolog tarzı yazılmış ilk roman

Bir Düğün Gecesi’dir.(A.Ağaoğlu)

Türk Edebiyatı’nda yayınlanmış ilk öykü kitabı

Emin Nihat Tarlan’ın Müsameratname’dir.(1872)

Türk Edebiyatı’nda ilk mensur şiir yazımı

Halit Ziya ile başlar

Türk Edebiyatı’nda post-modern tarzda eser veren ilk yazarımız

Oğuz Atay’dır.(Tutunamayanlar)

Türk Edebiyatı’nda batıdan yapılan ilk fabl çevirisini yapan

Şinasi

Türk Edebiyatı’nda yazıya geçirilen ilk masallar

Billur Köşk Masalları’dır.

Türk masalları ilk defa yurt dışında yayınlandığı yer

16.Lui döneminde Fransa’da yayınlanmıştır.

Türk masallarını ilk defa derleyen

İ.Kunoş adlı Macar bilim adamı

Divan Edebiyatı’nın ilk şairi

Hoca Dehhani

Divan Edebiyatı’nın son şairi

Şeyh Galip

İlk yerli çizgi roman

Köroğlu.(1953)

Ülkemizde ilk çocuk çizgi roman türü

Kara Maske.(1943)

Dünyada ilk özgün çizgi roman

New Fund.(1935)

Dünyada ilk özgün çizgi macera hikayesi

Dick Tracy’dir.(Chester Gould)

Dünyada ilk kez resimle yazıyı birleştiren, konuşma balonları hazırlayan

ressam William Hogarth’tır.(1697-1908)

Beyanname ile yayın hayatına giren ilk edebiyat topluluğu

Fecr-i Ati

Cumhuriyet sonrası ilk beyanname yayınlayan edebi topluluk

Yedi Meşaleciler


Sabri Esat Siyavuşgil,


Ziya Osman Saba,


Yaşar Nabi Nayır,


Muammer Lütfi Bahşi,


Vasfi Mahir Kocatürk,


Cevdet Kudret Solok,


Kenan Hulusi Koray.

Yahya Kemal bütün şiirlerini aruzla yazmış, yalnız

Ok şiiri hece vezni ile yazmış

ilk Türk dünyası ansiklopedisi

Kutatgu Bilig

İlk yerli çizgi roman

Köroğlu

Aruzla yazılan ilk manzum tiyatro eseri

Eşber’dir.(A.Hamit Tarhan )

Heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri

Binnaz.(Y.Ziya Ortaç)

İlk bibliyoğrafya

Keşfiz-Zünun’dur. (K.Çelebi)

İlk hatıra kitabı

Babürname’dir. (Babürşah)

İlk hamse yazarı

Ali Şir Nevai

1. meşrutiyet sonrası 5 hececiler

Orhan Seyfi Orhon,


Enis Behiç Koryürek,


Halit Fahri Ozansoy,


Yusuf Ziya Ortaç


Faruk Nafiz Çamlıbel

Edebiyatımızdaki ilk antoloji

Harabat. (Z.Paşa)

Edebiyatımızdaki ilk atasözleri kitabı

Durub-ı Emsal-i Osmaniye’dir. (Şinasi)

İlk mizah dergisi

Diyojen. (Teodor Kasap)

Edebiyatımızdaki ilk hikaye kitabı

Letafet-i Rivayet (A.Mithat)

Basılan ilk küçük hikaye kitabı

Küçük Şeyler (S.Sezai, ilk gerçekçi hikaye)

ilk fıkra yazarı

Ahmet Rasim’dir

ilk Türk yazarı

Yollug Tigin

İlk siyasetname eseri

Kutadgu Bilig

İlk mensur şiir yazarı

R.Mahmut Ekrem

İlk sözlük kitabımız

Divan-i Lügatit Türk(kaşgarlı mahmut)

İlk sosyolog

Ziya Gökalp

İlk edebi tartışma

Ziya Paşa ile Namık Kemal arasında oldu

Ülkemizdeki ilk Müslüman kadın tiyatrocu

Afife Jale

Edebiyatımızdaki batı roman tekniklerine uygun ilkmodern roman

Mai ve Siyah (Halit Ziya)

Dünyadaki ilk kadın romancı

Afraben’dir (Afrahat)

Dünya edebiyatındaki ilk realist roman

Madama Bovary

Türk Edebiyatı’ndaki ilk deneme yazarı

Nurullah Ataç

İlk tezkiremiz

Mecalis’ün Nefais’tir. (A.Şir Nevai’dir)

İlk mizah gazetemiz

Diyojen’dir. (N.Kemal)

Matbaada basılan ilk kitabımız

Vankulu Lügatı

Türkler’in kullandığı ilk alfabe

Göktürk Alfabesi

İlk edebi topluluk

Servet-i Fünun(edebiyet-i cedide)(2. abdülhamit)


yazarları:


Halit Ziya Uşaklıgil


Hüseyin Cahit Yalçın


Hüseyin Rahmi Gürpınar


Ahmet Rasim


Mehmet Rauf

İlk divan sahibi sanatçımız

Yunus Emre

Türk şiirinin en eski lirik şiir örneği

Aprın Çar Tigin

Nobel edebiyat ödülünü ilk kez kazanan ülke

İsviçre

Türkçe’nin ilk gramer kitabını yazan

Baskakov

Aydınlar arasında heceyi ilk kez deneyen sanatçı

M.Emin Yurdakul

Serbest müstezatı aruzla deneyen ilk şairimiz

Tevfik Fikret

Şiirde noktalama işaretini ilk kez kullanan Servet-i Fünun sanatçısı

Tevfik Fikret

Divan Edebiyatı’nın Sebk-i Hindi tarzının ilk temsilcisi

Naili

Edebiyatımızda serbest vezni ilk kullanan

Nazım Hikmet.(1929)

Edebiyatımızda anjabmanı ilk kez kullanan

Tevfik Fikret

İlk Türkçe gazete

1831′de kurulan Takvim-i Vaka

İlk Türkçe özel gazete

1860′da kurulan Tercüman-ı Ahval

Dünyada bilinen en uzun destan

Kırgızlar’ın Manas Destanı

En uzun ömürlü edebiyat dergimiz

1933 yılında çıkmaya başlayan Varlık Dergisi

Hayat hikâyesini İngilizce yazan ilk yazarımız

Halide Edip Adıvar

Türkiye’de kurulan ilk kadın derneği kurucularından biri

Halide Edip Adıvar

Atatürk’e muhalefet olan ilk kadınlarımızdan biri

Halide Edip Adıvar

Sürgüne gönderilen ilk kadınlarımızdan biri

Halide Edip Adıvar