Beta Laktam Sýklalyf

Front 1

Verkunarháttur beta-laktam sýklalyfja?

Back 1

Bindast og afvirkja penicillin-binding protein a.k.a. transpeptíðasa

Front 2

Af hverju heita Beta-lactam lyf beta-lactam lyf?

Back 2

Vegna þess að þau innihalda Beta lactam hring í sameindarbyggingu sinni.

Front 3

Hver er verkun clavulanic acid?

Back 3

Afvirkjar Beta-laktamasa baktería.

Front 4

Á hvaða bakteríur virkar penicillin?

Back 4

Gram+ kokkar (nema: B-laktamasa myndandi staph. cocc.) Gram+ stafir þ.e. Listeria. Gram- kokkar (nema B-laktamasa myndandi N. gon) Loftfælur (nema bacteroides)

Front 5

Annað nafn penicillin G?

Back 5

Benzylpenicillin.

Front 6

Hvernig frásogast Penicillin G í GIT?

Back 6

Illa. Því venjulega gefið parenteralt.

Front 7

Hvernig er penicillínum flokkað? (5)

Back 7

1) Pencillin G. 2) And-staph.kokk penicllin. 3) 2. kynslóð breiðvirkra penicillina. 4) 3. kynslóð breiðvirkra penicillína. 5) 4. kynslóð breiðvirkra penicillína.

Front 8

Hvernig eru lyfjahrif (pharmacokinetics) penicillína?

Back 8

Mismunandi frásog um munn. Hægt að gefa í æð og vöðva.

Front 9

Hvernig er dreifing penicillín lyfja?

Back 9

Góð, þ.a.m. liðir, gollurhús og fleiðra, gall, munnvatn og fylgja. BHÞ einungis ef heilahimnur eru bólgnar.

Front 10

Hvernig er útskilnaður penicillin?

Back 10

Útskilnaður um nýru með tubular secretion (seytun).

Front 11

Hverjar eru algengar aukaverkanir penicillin?

Back 11

Aðallega ofnæmisviðbrögð í húð eða bráðaofnæmi. Einnig meltingarvegs einkenni.

Front 12

Helmingunartími benzylpenicillin (Penicillin G)?

Back 12

30 mín, útskilst hratt úr líkamanum um nýrun.

Front 13

Kostir phenoxymethylpenicillín umfram benzylpenicillin?

Back 13

Þolir sýru magans betur.

Front 14

Hvernig má fá lengri helmingunartíma á benzylpenicillin?

Back 14

Gefa probenecid með (minnkar tubular secretion)

Front 15

Nefndu nokkur dæmi um and-staph.kokk. penicillin.

Back 15

1) Cloxacillin. 2) Flucloxacillin. 3) Dicloxacillin.

Front 16

Nefndu nokkur dæmi um 2. kynslóðar BSP.

Back 16

1) Ampicillin. 2) Amoxicillin

Front 17

Nefndu nokkur dæmi um 3. kynslóðar BSP.

Back 17

1) Ticarcillin. 2) Carbenicillin.

Front 18

Nefndu nokkur dæmi um 4. kynslóðar BSP.

Back 18

1) Piperacillin.

Front 19

Við hvaða bakteríum er and-staph.kokk. penicillin notað?

Back 19

B-laktam myndandi staphylokokka. Minna virk en penG á flestar bakteríur og engin virkni á listeriu, neisseriu og enterokokkum.

Front 20

Hvernig er frásog and-staph.kokk penicillin frá GIT?

Back 20

Frásogast vel frá meltingarvegi.

Front 21

Á hvaða bakteríur á að nota Ampicillin & Amoxicillin?

Back 21

Breiðvirk pencillin, en betri virkni á gram- bakteríur: E.coli, Proteus mirabalis, Salmonella, Shigella og H. influenzae.

Front 22

Við hvaða bakteríum er Ticarcillin notað?

Back 22

Ticarcillin er með carboxy-hliðarkeðju sem hindrar chromosomal B-laktamasa sem myndaður er af gram- stöfum (proteus, enterobacter, pseudomonas)

Front 23

Hvað kallast piperacillin og ticarcillin?

Back 23

anti-pseudomonal penicillin.

Front 24

Nefndu þrjá B-laktamasa hamla.

Back 24

1) Clavulanic sýra. 2) sulbactam. 3) tazobactam. Verka aðallega á plasmíð tengda B-laktamasa.

Front 25

Á hvaða prótein verkar mecillinam?

Back 25

PBP2 (Penicillin binding protein 2)

Front 26

Á hvaða bakteríur telst mecillinam virkt?

Back 26

Telst eingöngu virkt gegn gram neikvæðum bakteríum.

Front 27

Algengar aukaverkanir cephalosporina?

Back 27

Ofnæmi, nýrnaskaði, niðurgangur og óþol gegn áfengi.

Front 28

Fyrstu kynslóðar cephalosporin?

Back 28

1) Cefazolin. 2) Cefalexin.

Front 29

Annarrar kynslóðar cephalosporin?

Back 29

1) H. influenzae virkni: cefuroxime. 2) Bacteroides virkni: cefoxitin, cefotetan.

Front 30

Þriðju kynslóðar cephalosporin?

Back 30

1) Án pseudomonas virkni: ceftriaxone, cefotaxime. 2) Með pseudomonas virkni: ceftazidime, cefoperazone.

Front 31

Við hvaða bakteríum gagnast fyrstu kynslóðar cephalosporine?

Back 31

Góð gram+ virkni (nema enterok., MÓSA, listeria). Góð almenn verkun á E. coli, Klebsiella, P. mirabalis.

Front 32

Við hvaða bakteríum gagnast annarrar kynslóðar cephalosporinar?

Back 32

Minni gram+ virkni, meiri gram- virkni (proteus, enterobacter). Góð H. influenzae og Moraxella virkni.

Front 33

Helmingunartími 3. kynslóðar cephalosporine?

Back 33

Lengri, 6,4 klst. Hægt að gefa á 24 klst fresti.

Front 34

Á hvaða bakteríur virkar ceftriaxone vel?

Back 34

Enterobacteriaceae. Minna virkt gegn gram+ m.v. 1. kynslóðar.

Front 35

Á hvaða bakteríur virkar cefazidime?

Back 35

Sérstaklega virkt gegn P. aerruginosa. MJÖG LÉLEG gram+ virkni.

Front 36

Hverskonar sýklalyf er imipenem?

Back 36

Imipenem er carbapenem B-laktam lyf. Mjög breiðvirkt og þolir vel marga B-laktamasa.

Front 37

Með hvaða lyfi er imipenem alltaf gefið?

Back 37

Cilastatin sem hamlar niðurbrot imipenems í nýrunum.

Front 38

Hverskonar sýklalyf er meropenem?

Back 38

Carbapenem B-laktam sýklalyf.

Front 39

Fyrir hverju eru carbapenem B-laktam lyf ónæm?

Back 39

Ónæm fyrir sundrun af völdum chromosomal/plasmid B-laktamasa.

Front 40

Við hvaða bakteríum eru carbapenem lyf góð?

Back 40

Gott gegn gram+, gram- og loftfælum en nær ekki til stenotrophomonas, burkholderia, E. faecium, MÓSA og Legionella.

Front 41

Hverskonar lyf er astreonam?

Back 41

Monobactam B-laktam sýklalyf.

Front 42

Á hvaða bakteríur virkar aztreonam?

Back 42

Ágætis gram- virkni, einnig pseudomonas.

Front 43

Hverskonar lyf er vancomycin?

Back 43

Glycopeptíð

Front 44

Hvert af eftirtöldum lyfjaflokkum er öðruvísi en hin? 1) Penicillin. 2) Cephalosporin. 3) Monobactam. 4) Carbapenem. 5) Glycopeptíð.

Back 44

Þrátt fyrir að allir lyfjaflokkarnir eru sýklalyf sem hafa áhrif á peptíðóglýcan myndun þá eru 1), 2), 3) og 4) B-laktam lyf en glycopeptíð er sérflokkur.

Front 45

Hvaða bakteríur hafa ESBL (Extended spectrum beta lactamases)?

Back 45

E. Coli og Klebsiella

Front 46

ESBL getur valdið ónæmi gegn hvaða lyfjum?

Back 46

Öllum B-laktamlyfjum nema karbapenemum og cephamýsínum.

Front 47

AmpC B-laktamasar geta valdið ónæmi geng hvaða lyfjum?

Back 47

Öllum B-laktamlyfjum nema karbapenemum.

Front 48

Metallo-B-laktamasar geta valdið ónæmi gegn hvaða lyfjum?

Back 48

Brjóta niður karbapenem og önnur B-laktam lyf, en oftast ekki mónóbaktam.

Front 49

Hvernig verkar vancomycin?

Back 49

Kemur í veg fyrir hýdrólýtíska klofningu 5. amínósýrunnar af amínósýrukeðjunni sem gæfi annars orkuna í krossbindingu peptíðóglýcans í frumuvegg bakteríunnar.

Front 50

Hvernig verka B-laktam lyf?

Back 50

Bindast og afvirkja penicillin-binding protein a.k.a. transpeptíðasa sem myndar 5-glycine-amínósýru krossbrú milli peptíðóglycan eininga.