Rc 13 Bouwstenen Van Het Bewegingsstelsel En De Mogelijkheden Om Aan Te Passen Aan Het Uitwendig Milieu

Front 1

Hoe heten de cellen die de holte met vocht omgeven in het blastocyst stadium?

Back 1

Trofoblast cellen

= outer cell mass

(vormen extra embryonale vliezen)

Front 2

Hoe heet klompje cellen in blastocyst stadium?

Back 2

Inner cell mass

Front 3

Wat is de eerste lichaamsas die gevormd wordt?

Back 3

Dorsale-ventrale as

Dorsaal: epiblast

Ventraal: hypoblast

Front 4

Hypoblastcellen geven signalen af aan epiblastcellen om ... te vormen

Back 4

Primitief streep, met aan kop de knop van Hensen.

Front 5

Wat is het gevolg van de primitief streep?

Back 5

Cellen gaan in caudo-craniale richting instromen

Front 6

Hoe wordt de laterale-mediale as gevormd?

Back 6

Cellen stromen mediaal in

Front 7

Welke cellen vormen de chorda dorsalis?

Back 7

De epiblastcellen die via de knop van Hensen instromen.

Front 8

Wat zijn somieten?

Back 8

Segementen van het paraxiaal mesoderm die verschillende weefsels vormen in vertebrate embryo's, aan beide kanten van de chorda.

Bestaan uit een epitheelwand om een somitocoel.

Front 9

In welke drie delen splitst een somiet zich op?

Back 9

sclerotoom, dermatoom, myotoom

(skelet, huid, spier)

Front 10

In welke richting ontwikkelen de somieten zich?

Back 10

In cranio-caudale richting, uit presomitisch mesoderm. De ontwikkeling gaat via een gradiënt van posterior naar anterior --> caudaal liggen jongste somieten, craniaal de oudste.

Front 11

In welke richting gaat de polarisatie van sclerotomen?

Back 11

Van anterior naar posterior

Front 12

Wat gaan de somieten uiteindelijk vormen?

Back 12

Wervelkolom, ribben, spieren, tendons, ligamenten, dorsal root ganglia, perifere zenuwen, bloedvaten

Front 13

Wat zijn Hox-genen?

Back 13

Development regulatory genes, transcriptiefactor genen.

Front 14

Wat doen Hox-genen?

Back 14

Ze spelen een rol bij regulering van vorm en opbouw van onderdelen van embryo: patroonvorming in cranio-caudale en proximo-distale as (vorming poten).

Ze specificeren segmentidentiteit (waar en wanneer iets gevormd moet worden van welk deel van het embryo)

Front 15

De positionele identiteit ontstaat door..

Back 15

Bepaalde genen die aan en uit worden gezet in allerlei combinaties (combinatorial control)

Front 16

Twee groepen ledematen

Back 16

Forelimbs (antérieure ledematen: armen)

Hindlimbs (posterieure ledematen: benen)

Front 17

Ledematen bestaan uit drie delen

Back 17

Stylopod, zeugopod, autopod

Front 18

Waaruit worden ledematen gevormd?

Back 18

Somieten en laterale plaat mesoderm

Front 19

Wat induceert het laterale plaat mesoderm tot vorming van de ledematen?

Back 19

Paracriene factoren

Fgf10: vorming pootknop

Fgf8

Front 20

Wat is het AER?

Back 20

Apical ectodermal ridge, een signalling centre essentieel voor het uitgroeien van de poten.

Front 21

Wat doet het AER?

Back 21

Zorgt dat de cellen in de pootknop mitose ondergaan, ze differentieren en naar distaal groeien.

Zonder AER geen ledematen.

Front 22

Poten groeien proximaal/distaal uit dankzij

Back 22

Hox-genen

(zorgt ook voor dat ledematen in patroon gevormd wordt)

Front 23

Poten groeien dorsaal/ventraal uit dankzij

Back 23

Wnt7a

(komt dorsaal tot expressie)

Front 24

Poten groeien anterieur/posterieur uit dankzij

Back 24

ZPA

Front 25

Twee theories over differentiatie van mesoderm:

Back 25

Progress zone model

Early allocation and progenitor expansion model

Front 26

Progress zone model

Back 26

Alle vrije mesodermcellen kunnen alle drie de regio's worden. De eerste cellen die de zone verlaten vormen de stylopod, de volgende groep de zeugopod, laatste groep autopod. Tijd die cellen doorbrengen in de progress zone is bepalend voor vormen van verschillende regio's

Front 27

Early allocation and progenitor expansion model

Back 27

Alle regio's zijn in principe al gevormd in het mesoderm. Het weefsel moet nog uitgroeien. Cellen van stylo-, zeugo- en autoped zijn al aanwezig in het onderliggende mesoderm.

Front 28

Wat is ZPA?

Back 28

Zone of polarizing activity: zorgt voor juiste groei van interieur naar posterieur, deze zone zit in de posterieure pootknop.

Front 29

SHH

Back 29

Sonic Hedgehog: een inducerende factor, gradiënt, die de ZPA vormt.

Front 30

Distaal wordt de AER geremd door

Back 30

BMP: induceert apoptose

Zorgt voor vorming vingers en tenen

(Door blokkering van AER en Wnt7a)

Front 31

Waardoor wordt BMP geblokkeerd?

Back 31

Gremlin, een eiwit dat Fgf8 kan stimuleren.

Front 32

Wat stimuleert Fgf8?

Back 32

SHH

Front 33

Wat gebeurt er als de afstand tussen Gremlin en Fgf8 in AER te groot wordt?

Back 33

Dan kan Gremlin Fgf8 niet meer activeren, waardoor er geen celproliferatie meer is.

De ledematen stoppen dan met groeien.

Front 34

Voorbeeld van stylopod, zeugopod en autopod

Back 34

Humerus - ulna+radius - wrist en fingers

Femur - tibia + fibula - ankle en toes

Front 35

Waaruit bestaat het axiaal skelet?

Back 35

Schedel

Halswervels (7)

borstwervels met ribben

Lendenwervels

Sacrale wervels (fuseren tot heiligbeen)

Staartwervels

= de as van het dier

Front 36

Waaruit bestaat het appendiculaire skelet?

Back 36

Voorpoot

Scapula, humerus, radius en ulna, carpus, 5 middenhandsbeentjes en 5 vingers met 3 kootjes

Achterpoot

Bekken, femur, tibia en fibula, tarsus, 5 middenvoetsbeentjes en 5 tenen met 3 kootjes

= de ledematen

Front 37

Wat is het verschil in pootstand tussen reptielen en zoogdieren?

Back 37

Reptielen hebben poten die meer lateraal staan.

Zoogdieren hebben hun poten onder het lichaam, wat de efficiëntie van locomotie vergroot

Front 38

Voorbeen adaptaties aan doelmatige bewegingen

Back 38

Zijdelings afgeplatte thorax

Geen sleutelbeen

Schouderblad op laterale vlakte thorax

Verbonden via synarcose

Verlenging i.v.m. synarcose

Reductie in beweging (elleboog)

Reductie in aantal tenen

Front 39

Achterbeen adaptaties aan doelmatige bewegingen

Back 39

Reductie in gewicht (kuitbeen en ondervoet)

Achterpoot vast aan romp (heupgewricht, i.v.m. voortstuwende krachten bij afzet)

Aanpassingen om waar mogelijk passieve stabilisatie toe te passen

Front 40

Voor en nadeel van sleutelbeen

Back 40

Voordeel: bewegen in 3D omgeving

Nadeel: breekt makkelijk als er op geland wordt

Front 41

Plantigraad

Back 41

Op voetzool staan, carnivoren

Front 42

Ugolograad

Back 42

Op hoeven staan, rund en varken

Front 43

Schoudergordel kleine dieren

Back 43

Sleutelbeen tussen borstbeen en schouderblad. Hierdoor is de voortbeweging minder gericht op snelheid, maar meer op beweging in 3D richting

Front 44

Schoudergordel grote dieren

Back 44

Sleutelbeen zonder functie, voortbeweging op snelheid

Front 45

Schoudergordel primaten

Back 45

Hebben sleutelbeen, staan op achterpoten en gebruiken voorpoten om voorwerpen te pakken. Ze bewegen in 3D omgeving.

Front 46

Adaptaties vogel

Back 46

Voorpoten uitgegroeid tot vleugels

Schoudergordel (gepaarde clavicula/furcula voor extra stevigheid bij afzet tegen lucht, coracoid: sterkere verbinding schoudergewicht en romp als schokdemper bij neerslag vleugels, schouderblad)

Fusie van carpaalbotjes

Reductie van middenhandsbeentjes en vingers

Front 47

Spanning =

Back 47

Kracht werkt van twee kanten in op een orgaan over het gehele oppervlakte. Per oppervlakte-eenheid wordt bepaald deel van de kracht opgenomen, zo ontstaat er spanning

Front 48

Vervorming

Back 48

Is hoe ver de veer kan uitrekken als je er gewicht aan hangt

VB: doorbuigen/langer worden

Front 49

Vervorming binnen elastisch gebied -->

Back 49

Weefsel herstelt.

Dit is de uitgangspositie, om in het elastische gebied te blijven.

Front 50

2 vormen botweefsel

Back 50

Slappe spongiosa (binnenkant, sponsstructuur)

Stijve compacta (oppervlakkig laagje massief bot, kan splijten langs lamellen)

Front 51

Spongiosa draagt bij aan

Back 51

Sterkte van het bot, neemt groot oppervlakte in en ligt georiënteerd op sterkte van de krachten

Front 52

Hoe wordt een kracht op materiaal verwerkt?

Back 52

Uitwendige kracht --> inwendige kracht --> inwendige spannin --> inwendige vervorming --> elastisch herstel

Front 53

Been kan in verschillende richtingen belast worden, omdat

Back 53

Het kan splijten langs verschillende lamellen

Bot heeft grootste sterkte in richting van belasting (=anisatropie)

Front 54

Waarom is peesweefsel trek-sterk?

Back 54

Bevat veel collageen

(ze kunnen slecht tegen wisselende drukkrachten)

Front 55

Hoe worden pezen beschermd tegen drukkrachten?

Back 55

Peesschedes (envelopjes om pezen met synodale vloeistof waar pezen doorheen glijden)

Sesambenen

Slijmbeurzen (synoviale kussentjes)

Front 56

Wat zijn sesambeentjes?

Back 56

Stukjes bot die in eindpees van spier zijn opgenomen

Ze vangen wisselende drukken van onderliggend gewricht op

Druk vanuit sesambeentje op pees is constant

Druk vanuit gewricht op sesambeentje is wisselend

VB: knieschijf

Front 57

In welke gewrichten is kraakbeen belangrijk?

Back 57

Synoviale gewrichten

(Cellen ingebed in gelomgeving met collageenweefsels. Weefsel vervormt snel onder druk --> geen bloed/lymfevaten en zenuwen)

Front 58

Voor voedsel is kraakbeen afhankelijk van

Back 58

Diffusie via omringende weefselvloeistof, via porien komt synoviale vloeistof naar kraakbeen.

Front 59

Kraakbeen is goed bestand tegen

Back 59

Druk, keert uiteindelijk terug in oorspronkelijke vorm.

Kraakbeen op plekken waar spanning en schokken optreden.

Front 60

Mate waarin kraakbeen bestaan is tegen trekkrachten hangt af van

Back 60

Collageengehalte

Front 61

Kraakbeen wordt vergroot aan

Back 61

Buitenkant

(groeit niet van binnenuit)

Front 62

Hyalien kraakbeen

Back 62

Veel gelatineuze tussenstof, bekleding van knoppen en kommen in gewrichten.

Is glad, druksterk en veerkrachtig.

Front 63

Gaat kraakbeen direct na druk terug in uitgangsvorm?

Back 63

Nee, door de druk is de vloeistof uit het kraakbeen geperst, die gaat langzaam terug.

Front 64

Spanning-rek relatie hysterese

Back 64

Kraakbeen keert niet direct terug in uitgangsvorm maar heeft een dipje

Front 65

Spanning-rek relatie viscoelasticiteit

Back 65

Het duurt langer voordat uitgangsvorm bereikt wordt

Front 66

Spanning-rek relatie deformatie

Back 66

Treedt op als uitgangssituatie niet meer bereikt wordt

Front 67

Wet van Hook

Back 67

Evenredigheid tussen mechanische spanning en daaruit vormende vervorming

Front 68

Wat zegt de elasticiteitsmodulus?

Back 68

Hoeveel een materiaal uitrekt bij spanning.

Bepaalt de stijfheid van materiaal (hoe groter hoe minder vervorming bij bepaalde spanning)

Front 69

Elastisch en plastisch gebied in een spanning-rek curve

Back 69

Elastisch: lineair gebied

Plastisch: niet-lineaire gebied

Front 70

Plastisch gebied

Back 70

Bij die spanning keert het weefsel niet terug in de uitgangspositie en treedt er vervorming op.

(bij botten klein --> breken snel)

Front 71

Wet van Wolf

Back 71

Inwendige structuur en uiterlijke vorm van levend bot passen zich aan bij de overheersende belastingen en zodanig dat het bot met een minimum aan materiaal zijn functie kan vervullen.

Kracht wordt gelijk verdeeld (bot is gelijk in doorsnede).

Front 72

Gevolg van inkeping bot op krachtverdeling

Back 72

Op plek van inkeping wordt de spanning op die plek sterker. Een breuk kan het gevolg zijn.

Een inkeping betekent dat er op andere plekken te veel botweefsel zit. Dat weefsel zal niet gebruikt worden en reduceren.

Front 73

Verdeling van buigspanning over materiaal

Back 73

Is ongelijk: spanning aan buitenzijde is groot (rek en druk aan verschillende kanten) en aan binnenkant nul. Hoe verder van de middenlijn hoe groter de spanning.

Front 74

Hebben holle of massieve buizen een grotere weerstand tegen buigkrachten?

Back 74

Holle buizen, die hebben meer massa op grotere afstand van het midden. De holle buizen zijn sterker en gelijk van gewicht.

Front 75

Waar zit spongiosa?

Back 75

Richting waarlangs bot het best belast wordt.

Front 76

Waar bestaat de extracellulaire matrix van bot uit?

Back 76

Collageenweefsels in een minerale calcium matrix.

Front 77

Calciumkristallen zijn goed bestand tegen

Back 77

Druk.

Front 78

Welke elementen zorgen ervoor dat bot druk- en trekspanning kan weerstaan?

Back 78

Calcium: goed bestand tegen druk

Collageen: goed bestand tegen trek