Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
30 Cards in this Set
- Front
- Back
|
Czym jest rak jelita grubego? |
Carcinoma intestini crassi Przekroczenie przez komórki atypowe blaszki mięśniowej błony śluzowej i naciekanie co najmniej warstwy podśluzowej. |
|
|
Czym się charakteryzuje rak jelita grubego? |
Rozwój choroby charakteryzuje się długą fazą przedkliniczną: polip > dysplazja > rak przedinwazyjny > rak inwazyjny Okres ten może wynosić 10 i więcej lat. |
|
|
Kto choruje na raka jelita grubego? |
W Polsce druga co do częstości występowania przyczyna zachorowań i zgonów u obu płci z powodu nowotworó. Zapadalność wzrasta wraz z wiekiem |
|
|
Jakie są najczęstsze lokalizację raka jelita grubego? |
65% okrężnica esowata i odbytnica W 20% rakowi odbytnicy lub okrężnicy towarzyszą synchroniczne zmiany nowotworowe w postaci polipów lub drugiego ogniska raka Zapadalność na raka metachronicznego, czyli kolejny pierwotny nowotwór złośliwy pojawiających się w jelicie po wcześniejszej radykalnej operacji 5%. |
|
|
Jakie są czynniki ryzyka? |
Powyżej 50 roku życia gwałtownie wzrasta częstość zachorowań Genetyczne Nieswoiste zapalne choroby jelit: wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna Środowiskowe: dieta ubogoresztkowa, bogatobiałkowa, bogatotłuszczowa Wieloletnie palenie tytoniu i spożywanie alkoholu Napromienianie miednicy mniejszej |
|
|
Jakie są czynniki ochronne raka jelita grubego? |
Dieta bogata we włókna roślinne Warzywa owoce Dieta uboga w tłuszcze i mięso |
|
|
Jaka jest patogeneza? |
85% stanowią gruczolakoraki, które wywodzą się w przeważającej części z gruczolaków. Nowotwór szerzy się początkowo w obrębie jelita grubego, a następnie naczyniami krwionośnymi i/ lub chłonnymi do regionalnych węzłów chłonnych i narządów odległych. Może szerzyć się również śródotrzewnowo i wzdłuż włókien nerwowych. |
|
|
Czyja klasyfikacja określa stopień zaawansowania raka jelita grubego? |
Klasyfikacja Dukesa: A - guz ograniczony do ściany jelita B - guz przekracza ścianę jelita C - w zasięg guza bez znaczenia, ale obecne przerzuty w węzłach chłonnych C1- przyokrężnych C2 - wzdłuż naczyń krwionośnych D - przerzuty odległe |
|
|
Badania przesiewowe wykorzystywane w diagnostyce raka jelita grubego |
Badanie per rectum Badanie na krew utajoną: co roku u wszystkich po 50 roku życia, test ten dodatni jest tylko w odniesieniu do krwawiących guzów, a większość polipów i powyżej 50% raków stale nie krwawi Po 50 roku życia sigmoidoskopia co 3-5 lat, kolonoskopia co 10 lat Chorzy z grupy dużego ryzyka kolonoskopia co 1-2 lata. |
|
|
Diagnostyka - badania podstawowe? |
-Badanie per rektum: w zasięgu palca około 7 centymetrów umiejscowionych jest 30% raków jelita grubego -Kolonoskopia: możliwość obejrzenia całego jelita grubego,!pobranie wycinków, wykrycia guzów synchronicznych i usunięcia polipów (stanów przedrakowych). Jeśli w czasie badania niemożliwe jest wprowadzenie kolonoskopu powyżej guza w celu wykrycia nowotworu synchroniczneg, należy rozważyć kolonoskopię śródoperacyjna -rtg klatki piersiowej - poszukiwanie przerzutów -TK jamy brzusznej - poszukiwanie przerzutów |
|
|
Badania wykonywane w celu określenia możliwości przeprowadzenia radykalnej operacji - określenie rozmiarów guza i przerzutów? |
-USG lub PET wątroby, przestrzeni zaotrzewnowej i miednicy mniejszej -USG endorektalne (przezodbytnicze) ERUS zwłaszcza trójwymiarowe 3D ERUS: możliwość bardzo dokładnego umiejscowienia zmiany, określenia głębokości penetracji nacieku, nowotworowego na narządy sąsiednie i krezkę odbytnicy oraz stopnie zajęcia okołoodbytniczych węzłów chłonnych -MR z cewką o doodbytniczą - najdokładniejsza ocena stopnia zaawansowania raka odbytnicy, ale badanie trudno dostępne |
|
|
Jakie jest stężenie antygenu rakowo-płodowy CEA? |
Często przed leczeniem jest prawidłowe. Jego zwiększenie po operacji świadczy o obecności przerzutów odległych lub miejscowej wznowie nowotworu. |
|
|
Jaki jest przebieg i objawy raka okrężnicy? |
Jeśli guz umiejscowiony jest prawej połowie okrężnicy: -często pierwszym objawem jest niedokrwistość spowodowana niedoborem żelaza, chory skarży się na dyskomfort w jamie brzusznej, zmiany rytmu wypróżnień, rozlany ból brzucha. -W okresie późniejszym pojawia się spadek masy ciała, objawy niedrożności, ciemne, czasami smoliste stolce, wyczuwalny guz w jamie brzusznej. Objawy guzów umiejscowionych w lewej połowy okrężnicy: bywają podobne z tym, że często stwierdza się wzdęcia i domieszkę krwi w stolcu. Perforacja jelita w raku okrężnicy rzadka. |
|
|
Z czym różnicować rak okrężnicy? |
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego Choroba Leśniowskiego-Crohna Zapalenie uchyłków Polipy Gruczolaki Różnicuje kolonoskopia i badanie histopatologiczne |
|
|
Jak leczyć chirurgicznie raka okrężnicy? |
Przeprowadzenie operacji jest postępowaniem z wyboru. Podstawowa zasada to wycięcie odpowiednio długiego odcinka okrężnicy wraz z guzem i przylegającą krezkwpą zawierającą węzły chłonne i naczynia krwionośne Margines wyciętego jelita zarówno bliższy jak i dalszy powinien wynosić powyżej 5 cm. |
|
|
Co zrobić z naczyniami podczas operacji raka okrężnicy? |
Naczynia należy podwiązać zanim rozpocznie się uwalnianie i przygotowywanie jelita do wycięcia - technika No Touch. Postępowanie takie ma zapobiec przedostawaniu się komórek nowotworowych uwalnianych podczas śródoperacyjnych rękoczynów z guza przez żyły krezki do żyły wrotnej, co może chronić wątrobę przed przerzutami. |
|
|
Objawy niedrożności i ruchomy guz jelita grubego leczenie zależy od umiejscowienia guza: |
Prawa połowa: Resekcja prawej połowy jelita grubego i jednoczesne połączenie końcowego odcinka jelita cienkiego z okrężnica poprzeczną Lewa połowa: próba założenia stentu pozwalającego zmienić pilną operacje na planową. W razie niepowodzenia- doraźne wycięcie guza i zespolenie jelita opróżnionego podczas operacji (płukanie na stole) i ewentualne zabezpieczenie linii szwów przetoką odbarczającą Alternatywą operacja Hartmanna. |
|
|
Objawy niedrożności i nieruchomy guz? |
Przetoka odbarczająca powyżej przeszkody. |
|
|
Jaki cel ma operacja? |
Usunięcie niedrożności i nowotworu często z jednoczesnym odtworzeniem ciągłości przewodu pokarmowego. |
|
|
Jeśli ruchomy guz nacieka sąsiednie narządy - jakie może naciekać i co robimy? |
Żołądek wątroba, pęcherzyk żółciowy trzustka jelito cienkie śledziona nadnercze, nerka moczowód pęcherz moczowy jajnik, macica Usuwa się odpowiednio odcinek okrężnicy wraz z częścią zmienionego narządu lub jego całość na przykład jajnik. |
|
|
Co jeżeli stopień zaawansowania nowotworu jest niski? |
Bywają ostatnio wykonywane resekcje okrężnicy metodą laparoskopową. |
|
|
Co jeżeli wykryjemy raka metachronicznego? |
Należy rozważyć wykonanie ponownej operacji radykalnej |
|
|
Co jeżeli guz jest nieresekcyjny? |
Konwencjonalna radioterapia lub radiochemioterapia przedoperacyjna stwarzają szanse na zmniejszenie masy guza i radykalną później operację. |
|
|
Kiedy wykonujemy operacje paliatywne? |
Gdy nie jest możliwe usunięcie w całości zmiany nowotworowej (rozległe naciekanie tkanek otaczających, rozsiew nowotworowy w jamie otrzewnej) zasadniczym ich celem jest odbarczenie jelita zwężonego lub zamkniętego przez naciek nowotworowy.
|
|
|
Jakie operacje paliatywne są wykonywane? |
Zależnie od stanu ogólnego chorego i zaawansowania zmian patologicznych stwierdzonych po otwarciu jamy brzusznej wykonuje się:- wycięcie jelita z guzem i zespolenie odtwarzające ciągłość przewodu pokarmowego z ewentualnym założeniem przetoki jelitowej zabezpieczającej zespolenie. W ten sposób można zapobiec niedrożności i krwawieniom z guza. -zespolenie omijające -przetoka (sztuczny odbyt, kolostomia): może to być przetoka dwulufowa lub jednolufowa, gdy bliższy odcinek jelita zostaje wyłoniony, a dalszy zamknięty na ślepo jak w operacji Hartmana -dwie operacje endoskopowe |
|
|
Endoskopowe operacje paliatywne w raku okrężnicy? |
1. Endoskopowe udrażnianie zwężonego miejsca promieniami lasera ND:Yag - -udrożnienie takie należy powtarzać co pewien czas, zależnie od szybkości wzrastania guza 2. Endoskopowe założenie w zwężone miejsce stentu: warunkiem wprowadzenia stentu jest przeprowadzenie go przez miejsce zwężone i nie większe oddalenie od odbytu niż 60 cm (udaje się to w około 80% przypadków). Powikłaniem może być migracja stentu lub zarośnięcie jego światła przez wrastający guz. Zapobiec temu można stosując podwójne stenty: niepowlekany zmniejsza ryzyko migracji i następnie wprowadzony tego światła stent powlekany umożliwiający wrastanie nowotworu. Krwawienia i przedziurawienie jelita zdarzają się rzadko. |
|
|
Są zalety operacji endoskopowych? |
Uniknięcie operacji i powikłań z nią związanych, uniknięcie przetoki odbarczającej, krótszy czas hospitalizacji, lepsza jakość życia po wypisaniu ze szpitala. |
|
|
Jakie są powikłania pooperacyjne? 4 |
Zakażenie rany pooperacyjnej, Ropnie wewnątrzotrzewnowe, Rozejście się zespolenia: ryzyko rozejścia się zespolenia krętniczo-okrężniczego lub okrężniczo-okrężniczego: 2%. Częściej dochodzi do rozejścia się zespolenia okrężniczo-odbytniczego. Nniedrożność mechaniczna spowodowana zwężeniem zespolenia lub zrostami - jest to powikłania późne. |
|
|
Leczenie wspomagające w raku okrężnicy? |
Przerzuty raka okrężnicy do węzłów chłonnych: fluorouracyl i lewamizol lub fluorouracyl i kwas foliowy Zalecana również immunoterapia interleukina 2. |
|
|
Rokowanie w raku okrężnicy? |
W Polsce przeżycia pięcioletnie 31% |
