Pediatrie Hc 7 - Obstipatie

Front 1

Hoe kun je het proces van ontlasten schematisch weergeven?

Back 1

Stimulus - Respons - Consequenten
oftewel
Aandrang - uitscheiding - lege darm

Front 2

Wat is obstipatie?

Back 2

Vasthouden van ontlasting in het colon, komt tot uiting door:
- minder ontlasting (<3x per week)
- veranderde ontlasting (hard)
- verlies van ontlasting

Front 3

Wat gaat er mis bij de stimulus - respons - consequentie bij kinderen met obstipatie?

Back 3

stimulus: aandrang wordt negatief geassocieerd en werkt aversief, er is geen aandrang meer, aandrang wordt genegeerd

respons: afknijpen, ophouden, negeren, niet persen,

consequentie: onvoldoende lozing, ophoping feces, instand houden van klachten, pijnlijke stoelgang

Front 4

Hoe kan obstipatie ontstaan?

Back 4

- verstoorde leerprocessen
- onvoldoende leerprocessen

Angst leidt tot defecatie aversie -> vermijdingsreactie -> niet meer uitscheiden of persen -> verlies defecatie gedrag -> overvulling, megarectum -> aandrang verlies, harde ontlasting -> anale medicatie en interventies -> anale pijn -> angst

Een zelfversterkende cirkel

Front 5

Welke kinderen komen in aanmerking voor multidisciplinaire behandeling wanneer normale medische zorg niet helpt?

Back 5

- kinderen met hirschprung
- kinderen met functionele obstipatie
- kinderen met anusatresie

Front 6

Welke teamleden zitten er in de multidisciplinaire aanpak bij obstipatie?

Back 6

- kinderarts
- medisch psycholoog
- fysiotherapeut
-gedragsmedewerker
(- evt kinderchirurg)

Front 7

Hoe ziet de standaard medische behandeling van obstipatie er uit?

Back 7

- voedingsgewoontes: normaal eten, vezels, normaal drinken
- orale laxantia (langdurig)
- rectale laxantia of spoelen
- passagetijd oraal/anaal meten, observatie

Front 8

Welke medicatie kan voorgeschreven worden bij obstipatie?

Back 8

- feces verzachtende laxantia (osmotisch)
- volume vergrotende laxantia (meer doorstroom)
- stimulerende laxantia (contractlaxantia)
- glijmiddel

Front 9

Wat kan de kinderarts voorschrijven bij kapotte billen?

Back 9

zinkzalf

Front 10

Wat is het SCEGS model en waar wordt het gebruikt?

Back 10

Somatiek
Cognities
Emoties
Gedrag
Sociale omgeving

Dit model wordt gehanteerd in overleg bij een multidisciplinaire aanpak. Wordt ook gebruikt bij ouders. Om effect en therapietrouw te meten.

Front 11

Wat voor therapie kun je ouders geven om behandeling kind beter uit te voeren?

Back 11

- psycho-educatie
- opvoedingsondersteuning (consequente aanpak therapie van kind)

Front 12

Waar houdt de multidisciplinaire diagnostiek van een kinderpsycholoog rekening mee?

Back 12

- hoe verloopt de zindelijkheidstraining?
- hoe is het defecatiegedrag?
- hoe is de motivatie
- is er sprake van angst
- hoe is de ouder-kind interactie rond de ontlasting
- stellen ouders grenzen en eisen?

Front 13

Waar houdt de multidisciplinaire diagnostiek van een kinderfysiotherapeut rekening mee?

Back 13

- wc-houding
- perstechniek
- cooperatie/opdrachtgerichtheid
- wat doet het kind na lozen ontlasting
- is beweging onderlichaam adequaat

Front 14

Hoe ziet het behandelprotocol er uit om kinderen te leren ontlasten?

Back 14

- weten: informatie over normaal ontlasten, weten wat waarom en wie.
- durven: angst verminderen, invasieve methode voorkomen, leren dat poepen leuk kan zijn
- willen: kleine haalbare stappen
- kunnen: juiste perstechniek
- doen: vast ritme van ontlasting, volhouden

Front 15

Waar uit bestaat een groepssessie bij obstipatie?

Back 15

- start met ouders en kinderen
- bekijken huiswerk
- ouders en kinderen werken samen
- oefeningen fysiotherapeut
- ouders werken met psycholoog
- afsluiting

Front 16

Hoe lang duurt een groepsbehandeling?

Back 16

6 sessies, verdeeld over 4 tot 6 maanden.
per groep max 6 kinderen
elk kind krijgt een individueel behandelprotocol

Front 17

Wat is anusatresie?

Back 17

Geen opening op plaats van de anus, wanneer d anus ontbreekt, afgesloten is of op de verkeerde plaats zit

Front 18

Wat is M. Hirschprung?

Back 18

De darm kan zich niet ontspannen (afwezigheid ganglioncellen), sommige delen van de darm worden dan heel dik want daar hoopt ontlasting zich op, terwijl andere delen heel nauw zijn door voortdurende aanspanning (defect aan zenuwcellen in de darmwand).
Komt bij 1:4000 kinderen voor

Front 19

Wat is enterocolitis?

Back 19

Een aandoening die p buikgriep lijkt, waarbij ontlasting langer in de darmen blijft dan normaal. Er komen dan te veel bacterien in de darmen, waardoor je ziek wordt. Kan uiteindelijk leiden tot dood.

Front 20

Wat is PSARP en ASARP?

Back 20

PSARP: operatie om je achterste open te maken vanaf het staartbeen tot de balzak (je maakt een nieuwe anus). Voor kinderen waarbij de fistel aan de binnenkant zit.

ASARP: minder ingrijpend dan PSARP, voor kinderen waarbij de fistel al wel naar buiten komt. balzak tot kringspier wordt geopend. Kringspier kan je zoeken dmv elektronen. Met behulp van een elektrische spiersimulator wordt grootste spierkracht kringspier bepaald: daar komt de nieuwe anus.

Front 21

Wat zijn hegars?

Back 21

Buisjes die in de anus moeten om de fistel (ontlastingsbuis) op te rekken.

Front 22

Wat is het Nijmeegs behandelprotocol?

Back 22

Multidisciplinaire benadering:
- weten
- durven
- willen
- kunnen
- doen

Front 23

Wat zijn enkele resultaten rondom het Nijmeegs behandelprotocol?

Back 23

- het effect van de behandeling blijft stabiel gedurende 6 maanden
- kinderen in de behandelgroep zijn vaker schoon, gaan vaker naar het toilet
- bij groepstherapie verbetert het ontlastingsgedrag van de totale groep
- werkt naast anusatresie en hirschprung ook bij functionele obstipatie en congenitale problemen

Front 24

Wat werkt beter, multidisciplinaire aanpak, of standaard medische hulp?

Back 24

Multidisciplinaire aanpak.
Ook is groepsbehandeling even effectief als individuele behandeling.

Front 25

Wat zijn voordelen van groepsbehandeling?

Back 25

- tijdefficient
- kostenbesparend
- wachtlijsten worden beperkt

Front 26

Wat zijn VACTERL problemen?

Back 26

Afwijkingen:

Vertebraal (wervelkolom en ruggenmerg)

Anaal (poepgat)

Cardiaal (hart)

Tracheaal (slokdarm)

Esophageaal (fistel of afsluiting)

Renaal (nieren)

Ledematen

in iets meer dan 50% komen comorbide problemen in deze gebieden voor.

Front 27

Hoe kan je anusatresie behandelen? (wel/geen fistel)

Back 27

Wel een fistel:
PSARP of ASARP

Geen fistel:
Stoma en PSARP

Front 28

Wat zijn consequenties van een hoge/lage fistel operatie?

Back 28

Hoge fistel: incontinentie (ontwikkeling is heel verschillend, sommige kinderen hebben er heel veel last van, anderen helemaal niet)

Lage fistel: obstipatie (je kunt ontlasting beter ophouden omdat bekkenbodemspieren beter ontwikkeld zijn)

Front 29

Wat is het bowel management program?

Back 29

- 24 uur zonder fecesverlies door adequate lediging
- door middel van klysma (spoeling)
- adhv schema van rectaal spoelen, dieet en laxantia
- bij verlies van rectale reservoir obstipatiemiddelen nemen.

Front 30

Wat zijn oorzaken van obstipatie?

Back 30

- problemen met het rectum of colon: anatomisch of fysiologisch
- systemische aandoening
- voedingsproblemen
- geneesmiddelen
- functionele problemen
- mechanisch (anusatresie, anusstenose, anus anterior=verkeerdom) of
- neurogeen (intrinsiek=hirschprung, extrinsiek (open ruggetje)

Front 31

Wat voor diagnostiek en aanvullend onderzoek moet je bij vermoeden van Hirschprung uitvoeren?

Back 31

Diagnostiek:
anamnese
lichamelijk onderzoek
bioptie

Aanvullend onderzoek:
x-colon
anorectale manometrie (drukmeting werking endeldarm)
rectumzuigbiopten

Front 32

Wat zijn comorbide consequenties bij Hirschprung?

Back 32

- enterocolitis
- obstipatie
- incontinentie

Front 33

wat is de behandeling bij Hirschprung?

Back 33

Verwijdering aganglionale segment van de darm. Kan bij gewicht vanaf 5 kg (3-4 mnd), er wordt daarna een stoma gemaakt.

Front 34

Wat zijn verschillende reconstructiemethodes bij hirschprung?

Back 34

- duhamel: door de buik, wordt uitgevoerd bij een lang stuk darm wat aangedaan is. Je leidt de gezonde dikke darm achterlangs naar beneden en maakt een reservoir.

- transnatale doorhaal methode: je opereert enkel via de anus, en trekt de darm langzaam naar buiten. Dus enkel geschikt wanneer klein stukje darm aangedaan is.

Front 35

Kun je qua behandelingsperspectief beter een hoge of een lage anorectale malformatie hebben?

Back 35

Laag, dan is er meer kans dat kringspier en bekkenbodemspieren ook ontwikkeld zijn.

Front 36

Hoeveel kinderen worden continent na behandeling?

Back 36

Ongeveer 50%

Front 37

Is anusatresie erfelijk?

Back 37

no.

Front 38

Wanneer ervaren ouders met name problemenop psychisch en sociaal gebied bij anusatresie?

Back 38

- bij diagnose: moeilijk te verwerken
- bij begin behandeling: proces van aanpassing en leefregels
- omgang anusatresie op lange termijn: weg naar accepteren consequenties van anusatresie

Front 39

Wat is een cloaca?

Back 39

Hoge malformatie bij meisjes: urinebuis, vagina en anus komen uit op 1 gat.

Front 40

Wat dient nagekeken te worden wanneer een kind anusatresie heeft?

Back 40

Of er ook sprake is van oefofagusatresie (afsluiting van slokdarm). Dit wordt gecheckt door slangetje via neus naar maag. Wanneer hij blijft steken is er aanwijzing voor oesofagusatresie.

Front 41

Wat is een eerste aanwijzing voor anusatresie?

Waarom moet men snel erbij zijn?

Back 41

Geen eerste lozing meconium.

Wanneer er te veel meconium in darm zit, kan deze perforeren en kan het in de buik lopen, waarna peritonitis kan ontstaan (buikvliesontsteking)

Front 42

Waar moeten ouders in het gezin bij de opvoeding op letten?

Back 42

- kind niet voortrekken of anders behandelen
- altijd tijd vrijmaken voor behandeling of spoeling, zonder extra benefits voor het kind
- aandacht kinderen gelijk verdelen/ niet achterstellen
- alle kinderen goed informeren over anusatresie

Front 43

Hoe ontstaan scheten en wat moeten mensen met anusatresie ermee doen?

Back 43

Het zijn gasophopingen, wanneer ontlasting ophoopt in de darmen, zoals bij niet goed leegpoepen of obstipatie.
Patienten moeten het herkennen als signaal: gebruik je de juiste voeding, ga je vaak genoeg naar toilet? Hiermee voorkom je obstipatie.

Front 44

Wat zijn psychosociale gevolgen bij mensen met hirschprung:

Back 44

- gevolgen bij persoon zelf, ontkenning, schuldgevoelens, schaamte, wantrouwen, acceptatie
- problemen met de arts: te kort aan kennis
- vervelende reacties vanuit omgeving: pesten, geen erkenning ziekte

voorlichting helpt

Front 45

Heeft hirschprung of anusatresie invloed op KvL?

Back 45

kinderen 8-11 geven aan lagere KvL te hebben, lager psychosociaal functioneren
kinderen 12-16: zelfde KvL, lager psychosociaal functioneren
meer vermoeidheid.

Echter; KvL wordt beinvloed door hoe iemand met ziekte omgaat, niet door ernst klachten

Front 46

Wat zijn de main conclusies uit het onderzoek van Kuyk et al (2001)?

Back 46

De multidisciplinaire behandelgroep verbeterde meer dan de normale medische zorg groep op elke uitkomstmaat (meer continentie en minder constipatie, betere bewustwording dreiging (templeton). 57% succesvolle behandeling versus 15% succesvolle behandeling. Resultaten bleven consistent.

Front 47

Wat waren de hoofdconclusies uit onderzoek van Steeghs? (2008)

Back 47

- stress bij vaders werd verlaagd, bij moeders bleef gelijk
- groepsbehandeling bleek net zo effectief als individuele behandeling
- bij behandeling van defecatieproblemen is het belangrijk om behandeling te richten op gevolgen, niet oorzaak

Front 48

In welke categorieen kan behandeling ingedeeld worden volgens Kuyk 2006?

Back 48

- medische behandeling
- gedragsbehandeling
- biofeedback