Ontwikkelingspsychologie Ii Feldman H03

Front 1

Hoofdstuk 3

De middelbare leeftijd is de periode waarin de eerste mensen zich steeds meer bewust worden van bepaalde geleidelijke lichamelijke veranderingen die erop wijzen dat ze ouder worden

een deel van deze veranderingen word veroorzaakt door veroudering, de natuurlijke achteruitgang van de lichamelijke vermogens vanwege leeftijd sommige veranderingen zijn het gevolg van

Back 1

een bepaalde levensstijl

Front 2

Lichamelijke veranderingen vinden natuurlijk gedurende het hele leven plaats maar tijdens de middelbare leeftijd krijgen ze een extra betekenis

Hoewel de veranderingen relatief gering zijn en geleidelijk verlopen hebben ze voor veel mensen:

Back 2

enorme psychologische effecten

Front 3

De emotionele reacties op de lichamelijke veranderingen tijdens de middelbare leeftijd worden deels bepaald door

Back 3

ons zelfconcept

Front 4

De maximale lengte word bereikt op de 25ste en mensen blijven tot hun 55 ‘lang’. Daarna beginnen ze in te klinken.

Vrouwen verliezen meer lengte als mannen
Dit verschil word veroorzaakt doordat vrouwen gevoeliger zijn voor:

Back 4

osteoporose

Front 5

Osteoporose is een aandoening waarbij:

Back 5

de botten broos, breekbaar en dun worden, dikwijls veroorzaakt door te weinig calcium in het dieet

Front 6

Hoewel erfelijkheid een rol speelt in het ontstaan van osteoporose is .............zeker ook van invloed.

Back 6

is levensstijl zeker ook van invloed.

Front 7

Tijdens de middelbare leeftijd neemt de hoeveelheid lichaamsvet over het algemeen toe

omdat deze mensen in de lengte niet groeien of zelfs krimpen leidt deze toename van gewicht en hoeveelheid lichaamsvet bij veel mensen tot:

Back 7

overgewicht

Mensen die tijdens de middelbare leeftijd voldoende lichaamsbeweging krijgen ontwikkelen over het algemeen geen overgewicht

Front 8

De fysieke kracht neemt tijdens de middelbare leeftijd ook af. Dat gaat heel geleidelijk en betreft met name de rug en beenspieren.

Ook hier speelt ............ een rol

Back 8

Ook hier speelt levensstijl een rol

Front 9

Rond de 40ste jaar begint de gezichtsscherpte af te nemen (het vermogen om subtiele ruimtelijke details waar te nemen in de nabijheid en in de verte)

Dat komt doordat:

Back 9

de vorm van de ooglens verandert en de elasticiteit afneemt waardoor het moeilijker word om het beeld scherp op de retina te projecteren.

De lens word minder doorzichtig waardoor de lichtinval afneemt

Front 10

Presbyopie

Back 10

verziendheid, bijna universele verandering in het gezichtsvermogen tijdens de middelbare leeftijd die leidt tot afname van het vermogen om dichtbij te zien

Een van de meest voorkomende oorzaken van oogproblemen is glaucoom dat uiteindelijk als er geen behandeling is tot blindheid leidt

Front 11

Glaucoom

Back 11

aandoening waarbij de druk in de oogvloeistof stijgt doordat de vloeistof niet goed weg kan lopen of doordat er te veel vloeistof word geproduceerd

Front 12

Ook het gehoor gaat geleidelijk achteruit vanaf de middelbare leeftijd. Maar de veranderingen zijn meestal minder duidelijk dan die van het gezichtsvermogen

Een deel van gehoorverlies is het gevolg van:

Back 12

omgevingsfactoren

mensen die blootstaan aan harde geluiden zijn gevoeliger voor slopend en permanent gehoorverlies

Front 13

presbycusis.

Back 13

Het vermogen om hoge tonen te horen begint gewoonlijk als eerste te verslechteren

Sekse speelt hierbij een rol. Vanaf 55 zijn mannen gevoeliger voor gehoorverlies dan vrouwen

Front 14

Geluidslokalisatie

Back 14

Mensen met gehoor problemen hebben soms ook moeite om te bepalen waar een geluid vandaan komt en wat het veroorzaakt

Front 15

Bij de meeste mensen van middelbare leeftijd is de afname van gevoeligheid voor geluiden nog niet storend. Ze zijn goed in staat om het verlies:

Back 15

makkelijk te compenseren

Front 16

Tijdens de middelbare leeftijd is er sprake van een toename in de reactietijd.
Over het algemeen is die toename:

Back 16

zeer gering en nauwelijks merkbaar

Front 17

Voor de meeste mensen blijft seksualiteit een belangrijk onderdeel van het leven

De frequentie van geslachtsgemeenschap neemt misschien iets af naarmate mensen ouder worden maar

Back 17

het seksuele genot wordt er niet minder om

Front 18

Zowel mannen als vrouwen krijgen tijdens de middelbare leeftijd te maken met veranderingen in de seksuele beleving

Back 18

De man heeft meer tijd nodig om een erectie te krijgen en het duurt langer voordat hij een orgasme krijgt. De hoeveelheid vloeistof die hij uitstort word minder en de productie van testosteron neemt af

bij vrouwen word de vaginawand dunner en minder elastisch. De vagina begint te krimpen en de ingang word korter waardoor het vrijen soms pijnlijk is.

Front 19

Vrouwen bereiken rond de 45ste een periode die het ........... wordt genoemd en die duurt 15 tot 20 jaar

Back 19

Vrouwen bereiken rond de 45ste een periode die het climacterium wordt genoemd en die duurt 15 tot 20 jaar

Front 20

Vrouwelijke climacterium

Back 20

periode waarin de overgang plaatsvind van in staat zijn om kinderen te baren naar niet meer in staat zijn om kinderen te baren

Front 21

Menopauze

de beëindiging van de menstruatie
Als een vrouw langer als een jaar geen menstruatie hebben gehad zegt men dat de menopauze is ingetreden

Dat is om verschillende redenen belangrijk

Back 21

1. het markeert het moment waarop een traditionele zwangerschap niet meer mogelijk is

2. de productie van oestrogeen en progesteron nemen af waardoor verschillende hormoon gestuurde veranderingen op gang komen

Front 22

perimenopauze

bij veel vrouwen beginnen de verschijnselen van de menopauze al tien jaar voordat de menstruatie daadwerkelijk stopt

Back 22

perimenopauze (hormoonproductie begint te veranderen)

Front 23

het mannelijk climacterium

Is de periode van lichamelijke en psychologische veranderingen in het voortplantingssysteem aan het eind van

Back 23

de middelbare leeftijd

omdat veranderingen geleidelijk afnemen is het moeilijk de exacte periode te bepalen

Front 24

hoewel de meeste mensen tijdens de middelbare leeftijd relatief gezond zijn worden ze wel steeds gevoeliger voor

Back 24

verschillende gezondheidsproblemen

Front 25

sommige chronische ziekten steken voor het eerst de kop op tijdens de middelbare leeftijd

Back 25

1. artritis (na 40ste)
2. diabetes (50/60)
3. hypertensie is een van de meest voorkomende chronische aandoeningen tijdens de middelbare leeftijd (hoge bloeddruk)

wordt soms de stille moordenaar genoemd omdat deze aandoening geen symptomen heeft en wel dodelijk kan zijn als er geen behandeling plaatsvindt vergroot de kans op een beroerte of een hartkwaal

Front 26

Omdat de meeste chronische ziekten zich tijdens de middelbare leeftijd voor het eerst aandienen is het sterftecijfer voor deze periode hoger dan in eerdere leeftijdsfasen

Maar ....

Back 26

de dood is nog steeds een uitzondering

Front 27

Tijdens de middelbare leeftijd blijft stress een

Back 27

belangrijke factor

Front 28

Hart en vaatziekten zijn doodsoorzaak nummer 1 bij

Back 28

vrouwen

Front 29

Hoewel hart en vaatziekten een groot probleem zijn, geldt dat niet voor alle mensen in even grote mate. Hoe zou dat komen?

Back 29

• Genetische aanleg
• Omgeving en levensstijl
• Psychologische factoren

Front 30

Waarschijnlijk is er een verband tussen een specifieke set van persoonlijkheidstrekken en de ontwikkeling van hart en vaatziekten bij mensen van middelbare leeftijd

Back 30

(type a gedragspatroon)

Front 31

Type a gedragspatroon:


Type b gedragspatroon:

Back 31

Type a gedragspatroon
kenmerkt zich door competitiedrang, ongeduld en een neiging tot frustratie en vijandigheid

Type a mensen voelen zich gedwongen om meer te bereiken dan anderen en ze hebben een voorkeur voor complexe activiteiten

Type b gedragspatroon
kenmerkt zich door een lage competitiedrang, geduld en afwezigheid van agressie

Front 32

Type a gedragspatroon

Back 32

kenmerkt zich door competitiedrang, ongeduld en een neiging tot frustratie en vijandigheid

Type a mensen voelen zich gedwongen om meer te bereiken dan anderen en ze hebben een voorkeur voor complexe activiteiten

Front 33

Type b gedragspatroon

Back 33

kenmerkt zich door een lage competitiedrang, geduld en afwezigheid van agressie

Front 34

Tot welke categorie iemand hoort is enigszins van belang vooral tijdens de middelbare leeftijd omdat uit veel onderzoeken blijkt dat iemand met een type a gedragspatroon meer kans heeft op een hartinfarct

Verklaring:

Back 34

wanneer type a in een stressvolle situatie verkeren raken ze fysiologisch gezien extreem arousel

Front 35

weinig ziekten zijn zo angstaanjagend als kanker en veel mensen van middelbare leeftijd beschouwen een diagnose van kanker als niet minder dan een doodsvonnis
hoewel de realiteit anders is roept de ziekte veel angst op

het ontstaan van kanker hangt waarschijnlijk samen met een aantal risicofactoren:

Back 35

• Genetisch bepaald; sommige soorten kanker hebben heel duidelijk genetische componenten
• Omgeving
• Gedrag

Front 36

Er zijn verschillende vormen van behandeling van kanker

Back 36

• Radiotherapie; de tumor word d.m.v. stralingskracht vernietigd
• Chemotherapie; patiënten krijgen een gecontroleerde dosis van giftige substanties toegediend die de tumor in feite moet vergiftigen
• Operatief ingrijpen; tumor word operatief verwijderd

De exacte vorm van behandelen hangt af van de mate waarin de kanker zich op het moment van ontdekking door het lichaam heeft verspreid

Front 37

Er komt steeds meer bewijs voor de stelling dat kanker niet alleen verband houd met fysiologische oorzaken maar dat ............... factoren ook een rol spelen

Back 37

psychologische factoren ook een rol spelen

Front 38

Word intelligentie minder met de jaren?

Er zijn twee soorten intelligentie;

Back 38

Vloeibare intelligentie;
intelligentie die te aken heeft met vaardigheden op het gebied van informatieverwerking, redeneren en herinneren

Gekristalliseerde intelligentie; bestaat uit alle informatie, vaardigheden en strategieën die mensen door ervaring hebben geleerd en die ze kunnen toepassen. Eerdere ervaringen vormen de belangrijkste hulpmiddelen

Vloeibare intelligentie word minder naarmate we ouder worden.

Gekristalliseerde intelligentie blijft stabiel blijft en in sommige gevalle juist toeneemt.

Front 39

Vloeibare intelligentie;

Back 39

intelligentie die te aken heeft met vaardigheden op het gebied van informatieverwerking, redeneren en herinneren


Vloeibare intelligentie word minder naarmate we ouder worden.

Front 40

Gekristalliseerde intelligentie;

Back 40

bestaat uit alle informatie, vaardigheden en strategieën die mensen door ervaring hebben geleerd en die ze kunnen toepassen. Eerdere ervaringen vormen de belangrijkste hulpmiddelen

Gekristalliseerde intelligentie blijft stabiel blijft en in sommige gevalle juist toeneemt.