Ontwikkelingspsychologie Ii Feldman H02

Front 1

Hoofdstuk 2
Romantiek, relaties, liefde, huweijk en kinderen zijn voor de meeste mensen tijdens de vroege volwassenheid de belangrijkste zaken
in deze periode beginnen we

Back 1

te accepteren dat we niet langer het kind van iemand anders zijn en moeten we ons op verschillende terreinen verder ontwikkelen

Front 2

Intimiteit en het opbouwen van een relatie zijn

Back 2

belangrijke kwesties tijdens de vroege volwassenheid

Het geluk van jongvolwassenen word deels bepaald door hun relaties en velen maken zich zorgen over de vraag of ze hun toekomstige partner op tijd zullen vinden.

Front 3

Geluk word meestal geassocieerd met

Back 3

gevoelens van onafhankelijkheid, competentie, zelfachting of prettige omgang met andere mensen

Front 4

Cultuur heeft invloed op de vraag welke

Back 4

psychologische behoeften een bepalende rol spelen in onze ervaring van geluk.

Front 5

Sociale klok

Back 5

psychologisch uurwerk dat belangrijke mijlpalen in het leven bijhoudt

zijn vooral cultureel bepaald; ze weerspiegelen de verwachtingen van de maatschappij waar

Hoewel de aard van de sociale klokken van mannen en vrouwen veranderlijk is staat een kenmerk van volwassenheid nog steeds centraal: het ontwikkelen van relaties met anderen

Front 6

Hoewel de aard van de sociale klokken van mannen en vrouwen veranderlijk is staat een kenmerk van volwassenheid nog steeds centraal:

Back 6

het ontwikkelen van relaties met anderen

Front 7

Volgens erik erikson is de vroege volwassenheid het stadium van

Back 7

intimiteit vs isolatie

Periode van postadolescentie tot de 30ste verjaardag waarin het ontwikkelen van hechte relaties met anderen centraal staat

Front 8

Eriksons opvatting van intimitet omvat verschillende aspecten.

Back 8

1. Zekere mate van onbaatzuchtigheid,
2. de ervaring van gezamenlijk genot waarbij men zich niet alleen concentreert op de eigen bevrediging maar ook op die van de partner,
3. grote toewijding

Volgens erikson zijn mensen die in dit stadium probleem hebben dikwijls eenzaam, geïsoleerd en bang voor relaties met anderen

Front 9

De meeste relaties die we met anderen onderhouden zij vriendschappen, en voor de meeste mensen is het onderhouden van dergelijke relaties een belangrijk aspect van hun volwassen leven

Back 9

Omdat er een fundamentele behoefte aan verwantschap bestaat die mensen tijdens de vroege volwassenheid inspireert om ten minste een minimum aantal relaties met anderen aan te gaan en te onderhouden

Relaties geven mensen het gevoel erbij te horen

Front 10

Relaties geven mensen het gevoel

Back 10

erbij te horen

Front 11

Met welke mensen ga je vriendschappen aan?

Back 11

Mensen gaan vooral vriendschappen aan met mensen die in de buurt wonen en waarmee ze het eeste cntact hebben

Door hun toegankelijkheid kunnen mensen die bij elkaar in de buurt wonen met relatief weinig inspanning genieten van de voordelen van vriendschap Overeenkomst. Soort zoekt soort

Door Persoonlijke kwaliteiten.

Front 12

De meeste relaties ontwikkelen zich volgens een regelmatig patroon

Back 12

1. Twee mensen gaan steeds meer en langduriger met elkaar o en het aantal ontmoetingsplekken neemt toe
2. De twee zoeken steeds vaker elkaars gezelschap
3. Het stel is meer bereid om zowel positieve als negatieve gevoelens met elkaar te delen en is nu in staat om naast bewondering ook kritiek te uiten
4. Er groeit overeenstemming over hun doelstellingen voor de relatie
5. Hun reacties op situaties gaan meer op elkaar lijken
6. Ze ontwikkelen het gevoel dat hun eigen psychologisch welzijn samenhangt met het succes van de relatie
7. Ze beginnen zich al stel te beschouwen ipv afzonderlijke individuen en treden nu ook op als koppel

Front 13

Een andere visie op de manier waarop een relatie verloopt is van psycholoog Bernard Murstein: Stimulus waarde rol theorie.

De theorie die stelt dat elke relatie zich in een vaste volgorde van drie stadia ontwikkelt. Stimulus, waarde en rol

Back 13

1. Stimulusstadium; relaties gebaseerd op uiterlijke lichamelijke kenmerken
2. Waardestadium; de relatie word gekenmertk door toenemende overeenkomsten tussen waarden en opvattingen
3. Rolstadium; de relatie is gebaseerd op specifieke rollen van de deelnemers

Front 14

Hoewel de factoren stimulus, waarde en rol elk in een specifieke stadium domineren dragen ze ook bij aan andere belangrijk momenten tijdens de ontwikkeling van een relatie

Kritiek op de SWR theorie:

Back 14

Niet elke relatie volgt een dergelijk patroon. Er ijkt geen logische reden te bestaan waarom de factor waarden niet eerder in een relatie dominant zou zijn in plaats van de factor stimulus.

Deze kritiek vormde de aanzet tot weer andere theorieën oer het verloop en ontwikkelen van relaties

Front 15

Is liefhebben gewoon heel veel aardig vinden?

Back 15

de meeste ontwikkelingspsychologen beantwoorden deze vraag ontkennend

Liefhebben verschilt niet alleen kwantitatief van aardig vinden het is ook kwalitatief een ander toestand.

Front 16

Liefhebben verschilt niet alleen kwantitatief van aardig vinden het is ook kwalitatief een ander toestand.

Liefhebben gaat gepaard met

Back 16

1. relatief intense fysiologische arousal,
2. een overheersende belangstelling voor een ander, terugkerende fantasieën over de ander
3. snelle stemmingswisselingen

liefhebben heeft te maken met passie, innigheid en exclusiviteit

Front 17

liefhebben heeft te maken met:

Back 17

passie, innigheid en exclusiviteit

Front 18

sommige psychologen menen dat onze liefdesrelaties in twee verschillende categorieën uiteenvallen

Back 18

1. gepassioneerde liefde; toestand van sterke betrokkenheid bj iemand anders, ze omvat intense lichamelijke belangstelling en arrousal en betrokkenheid bij de behoefte van de ander

2. kameraadschappelijke liefde; diepe genegenheid voor degene met wie ons leven nauw verbonden is

Front 19

labelingstheorie over gepassioneerde liefde:

Back 19

theorie dat mensen romantische liefde ervaren wanneer twee gebeurtenissen tegelijkertijd plaatsvinden

-Intense fysiologische arousal en
-situationele cues die doen vermoeden dat de arousal wordt opgeroepen door verliefdheid

Front 20

Sternbergs driedimensionale theorie; de drie gezichten van liefde.

volgens robert sternberg is liefde complexer dan een simpel onderscheid tussen gepassioneerd en kameraadschappelijk
hij stelt dat liefde uit drie componenten bestaat:

Back 20

a. component van intimiteit; gevoelens van innigheid, genegenheid en verbondenheid

b. component van passie; de motivationele drijfveren in verband met seks, lichamelijke nabijheid en romantiek. Kenmerkt zich doorgevoelens van aantrekkingskracht die intense fysiologische arousal opwekken

c. component van beslissing/verbintenis; de aanvankelijke perceptie dat men iemand liefheeft en de beslissing om die liefde voor langere tijd in stand te houden

Front 21

deze componenten kunnen samen acht verschillende soorten liefde te vormen afhankelijk van welke van de drie componenten aan of afwezig zijn in de relatie:

Back 21

Soort liefde Intimiteit Passie Beslissing/verbintenis

Geen liefde - - -
Aardig vinden + - -
verblindende liefde - + -
Lege liefde - - +
Romantische liefde + + -
Kameraadschappelijke liefde + - +
Onbenullige liefde - + +
Volmaakte liefde + + +

Front 22

Sternberg driedimensionale theorie over liefde benadrukt zowel de complexiteit van liefde als

Back 22

de dynamische ontwikkelde kwaliteit ervan

Front 23

Voor veel jongvolwassenen is de zoektocht naar een partner een belangrijk onderdeel van

Back 23

de vroege volwassenheid

Front 24

Liefde is de belangrijkste factor in de keuze van een levenspartner ten minste...

Back 24

(in het westen in ieder geval)

Front 25

Filtermodel

Back 25

model dat ervan uit gaat dat mensen eerst filteren op grond van factoren die te maken hebben met algemene determinanten van aantrekkelijkheid.

Het eindresultaat is een keuze die gebaseerd is op de verenigbaarheid van de twee individuen

Front 26

Filters Potentiele levenspartners volgens filter model:

Back 26

• filter van nabijheid
potentiële levenspartners in de buurt

• filter van overeenkomst en complementariteit
levenspartners in de buurt en homogamie

• filter van interpersoonlijke aantrekkingskracht
partners die elkaar begeren vinden elkaar

• filter van verenigbaarheid
stel past ook qua rollen bij elkaar

Front 27

Homogamie

Back 27

de neiging om een relatie aan te gaan met iemand die gelijk is in leeftijd, ras, opleiding, religie en andere basale demografische kenmerken

Front 28

Huwelijksgradiënt:

Back 28

Neiging van mannen om een vrouw te kiezen die iets jonger, kleiner en lager in status is en van vrouwen om een man te kiezen die iets ouder, langer en hoger in status is.


Deze neiging heeft negatieve effecten op de partnerkeuze; het beperkt het aantal potentiële partners voor (oudere) vrouwen terwijl ze oudere mannen meer potentie opleveren

Front 29

Elke relatie brengt uitdagingen met zich mee net als de personen die er deel van uitmaken

Back 29

In de vroege volwassenheid veranderd het leven van de meeste mannen en vrouwen ingrijpend (carriere, kinderen, trouwen)

Front 30

De komst van een kind verandert werkelijk elk aspect van het gezinsleven op een positieve soms op een negatieve manier

Lange tijd was de opvatting dat het huwelijksgeluk daar wel onder moest lijden want:

Back 30

Voordat kinderen geboren worden kunnen partners alle aandacht aan elkaar schenken. De geboorte van een kind brengt een ingrijpende verschuiving teweeg in de rollen die de partners moeten vervullen

Front 31

Huwelijksgeluk kan ook na een geboorte van een kind gelijk blijven of toenemen. Er zijn drie factoren die ervoor zorgen dat de relatie bestand is tegen de toegenomen stress na de geboorte van een kind

Back 31

• blijven werken aan gevoelens van genegenheid en tederheid voor de partner
• alert blijven op belangrijke gebeurtenissen in het leven van de partner en daarop reageren
• problemen opvatten als beheersbaar en oplosbaar

Front 32

voor bijna iedereen is de vroege volwassenheid de periode waarin hij of zij beslissingen moet nemen die de rest van het leven blijven doorwerken.

Een van de belangrijkste beslissingen is:

Back 32

de keuze van een beroep

Front 33

Volgens psychiater George Vaillant wordt de vroege volwassenheid gekenmerkt door een ontwikkelingsstadium die hij carrière consolidatie noemt.

Het is het stadium tussen het 20ste en 40ste levensjaar wanneer jongvolwassenen zich

Back 33

concentreren op hun carrière

Front 34

Ginsberg theorie over beroepskeuze

volgens ginsberg doorlopen de meeste mensen bij hun beroepskeuze een aantal stadia:

Back 34

1. fantasieperiode; tot ongeveer 11 jaar.
Tijdens deze periode worden beroepen gekozen en weer afgedankt zonder dat de betrokkene rekening houdt met vaardigheden, talenten of de beschikbaarheid van banen. De keuzes berusten puur op aantrekkelijkheid

2. experimentele periode;
praktische overwegingen beginnen een rol te spelen. Deze fase beslaat de gehele adolescentie. Mensen beginnen meer na te denken er de eisen van verschillende beroepen en hoe hun eigen vaardigheden en belangstellingen daarbij zouden aansluiten. Ze kijken ook naar hn persoonlijke waarden en doelen en onderzoeken of een bepaald beroep daarin zou voorzien

3. realistische periode;
jongvolwassenen onderzoeken specifieke beroepsmogelijkheden door in dat vak aan de slag te gaan of door een opleiding te volgen

Front 35

hoewel Ginsberg zijn theorie logisch klinkt menen critici dat

Back 35

hij het proces van beroepskeuze wat al te simpel voorstelt

Front 36

hollands theorie over persoonlijkheidstype
Volgens John Holland passen bepaalde persoonlijkheidstypen bij uitstek bij bepaalde beroepen.

Volgens Holland spelen zes persoonlijkheidstypen een rol bij de beroepskeuze

Back 36

1. realistisch;
nuchter, praktisch, probleemoplossend en lichamelijk sterk maar hun sociale vaardigheden zijn middelmatig landbouwers, arbeiders, vrachtwagenchauffeurs
2. intellectueel;
gericht op theoretische en abstracte, beroepen richting wis en natuurkunde
3. sociaal;
grote verbale vaardigheden. Goed in interpersoonlijke relaties verkopers, leraren en adviseurs
4. conventioneel;
voorkeur voor gestructureerde taken administrateurs, secretaresses en caissières
5. ondernemend;
houden van risico’s en nemen graag het voortouw managers, politicus
6. artistiek;
gebruiken kunst om zichzelf uit te drukken. Beroepen die met kunst te maken hebben

Front 37

Soorten motivatie.
mensen werken niet alleen voor het geld want je hebt:

Back 37

1. extrinsieke motivatie
motivatie die mensen aanzet tot het nastreven van tastbare doelen (geld en prestige)


2. intrinsieke motivatie
motivatie die mensen aanzet om voor hun eigen genoegen te werken niet voor het loon dat et het werken word verdiend

Front 38

Wat voor functies heeft werk?

Back 38

1. werk geeft ook een gevoel van persoonlijke identiteit
2. Wat mensen doen bepaalt voor een groot deel wie ze zijn
3. Werk kan ook een rol spelen in het sociale leven van mensen
4. Werk draagt bij aan iemands status

Front 39

Status:

Back 39

evaluatie van de rol die iemand speelt door de samenleving als geheel