Neuropsychologie H07. Taal En Spraak. 7.4 Afatische Syndromen. 7.4.1 De Afasie Van Broca

Front 1

7.4.1 De afasie van Broca

De afasie van Broca, ook wel motorische of expressieve afasie genoemd, kenmerkt zich door

Back 1

spraakmoeilijkheden bij een bewaard taalbegrip.

De spraak is grammaticaal een­voudig en vergt van de patiënt een grote inspanning (minder dan vijftig woorden per minuut). De articulatie is zwak en er zijn stoornissen in de prosodie (abnormaal spraakrit­ me, melodie en timbre).

Er zijn duidelijke problemen met de syntaxis. De patiënt spreekt in korte zinnetjes (vaak éénwoordzinnen). Naamwoorden vormen vaak de (enige) kern van de boodschap en worden meestal slecht in het enkelvoud weergegeven . Werk­ woordsvormen worden gereduceerd tot de infinitief. Bijwoorden, adjectieven en voor­ zetsels worden vrijwel niet gebruikt. De taaluiti ng bl ijft beperkt tot de sleutelwoorden noodzakelijk voor de communicatie (agrammatisme, telegramstijl). De woordherhaling is gebrekkig, maar al bij al beter dan de spontane taal. Contextuele of fonetische hints kunnen de klassieke woordvindingsmoeilijkheden ondervangen. Hoewel het taalbegrip per definitie intact is, kunnen de patiënten moeilijkheden ondervinden bij het begrijpen van syntactisch complexe bood schappen .

Front 2

Het feit dat de afasie van Broca meer is dan enkel een motorisch spraakprobleem -de zone van Broca ligt immers vlak voor dat deel van de motorische strook dat instaat voor de sturing van de spraakorganen - blijkt uit

Back 2

de productie van geschreven taal.

De schrijfvaardigheid - die door de motorische (en sensorische) problemen van de rechter­ lichaamshelft echter vaak moeilijk te evalueren is -toont gelijkaardige stoornissen als de spraak met veel spellingfouten en letteromissies.

Front 3

Het begrijpend lezen is in overeenstemming met het auditieve taal begrip, het luidop lezen verloopt moeizaam.

Dit afasietype gaat vaak gepaard met een

Back 3

hemiplegie of hemiparese en een (zeldzamer) gestoorde sensibiliteit van de rechterlichaamshelft aangezien de zone van Broca onmid­dellijk naast de meest laterale delen van de precentrale primaire motorische area gelegen is en natuurlijke letsel zich zelden tot één corticale regio beperken (Benson, 1979a).

Front 4

Vaak is een gestoorde ideomotorische praxie (de onmogelijkheid om verbale commando's uit te voeren) aanwezig, (ook) in de niet-dominante licbaamshelft (Geschwind, 1967).

De afasie van Broca behoort tot de perisylviaanse afasieën en verwijst klassiek naar

Back 4

laesies in het taaldominante pars opercularis en pars triangulari (Brodman n-areas 44 en
45) van de gyrus frontalis inferior. Laesies die zich tot deze zone beperken, kenmerken zich door een gunstig klinisch verloop waarbij de persisterende taal stoornis zich beperkt tot een wat aarzelende verbale output en mild agrammatisme (de 'kleine' Broca).

Front 5

In feite veroorzaakt een specifieke laesie van de zone van Broca geen afasie, maar

Back 5

een tijdelijke spraakapraxie die snel opklaart en geen opvallende taalfunctiestoornissen meer laat zien (zie pure woordstomheid of afemie).

Wanneer de laesie teven de onderliggende witte stof en de diepere subcorticaJe structuren (vooral de basale ganglia) treft, blijkt het posttraumatisch verloop minder gunstig en blijven er ernstige spraakstoomis en bestaan (de 'grote' Broca) (Benson, 1993 ; Mohr et al., 1978 ; Murdoch, 1990).

Front 6

Taalstaal : man, 31 jaar, afasie van Broca

Back 6

(Wat hebt u de hele dag gedaan ?): "Gelezen... en beneden in lokaal." (Wat hebt u daar gedaan ?) : "Bloem1•aas en een beeld in steen... mosa..." (En wat nog ?): "Gelezen en hier wandelen..."
(Wat hebt u gegeten ?) : "Zijn uitgeweest."
(Wat hebt u gedronken ?) : "Wijn... bier wil ik niet drinken." ( Uit Leischner, 1979)

Front 7

Taalstaal : man, 39 jaar (kustwacht radiocentrale), afasie van Broca

Back 7

(Wat is uw beroep ?): "ik ben een ra,... nee,... man, eh, wel,... opnieuw."
( Laat me u helpen, u bent een radio...) : "Een radio-man... juist (triomfan­ telijk)."
(Bent u bij de kustwacht ?): "Nee, ah, ja, ja ... schip... M assach... chusetts... kustwacht ... jaren." ( vormt ' 19' met de handen).
( Oh, u was reeds 19jaar bij de kustwacht) : "Oh,... man... juist ... juist."
( Waarom bent u in het ziekenhuis, mijnheer Ford ?) ( Patiënt kijkt verbaasd alsof één en ander niet overduide lijk is, hij wijst op zijn verlamde arm): "Arm niet goed" ( dan naar zijn mond) "Spraak,... kan niet zeggen... spreken, begrijp je ."
( Uit Beatty, 1995)

Front 8

Taaistaal : man, 63jaar , afasie van Broca

Back 8

( Wat voor oefeningen doen we hier? ) : "Euh... dingen...ja zeg ( ja en om ook te) ... uit... spreken,... allez,... (ja, en ook om te...)... schrijven ... ( en te...) ... lezen !" (Wat is uw beroep ?): "Euh... dingen is euh... dingen, dingen... e-lek-tricitei- ten... bij dingen... van... euh... maken... schrijfmachines en rekenmachines."