Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
24 Cards in this Set
- Front
- Back
Hvað er lögfræði? |
Sú fræðigrein sem fjallar um að lýsa rétti og skýra hann |
|
Hvað eru lög? |
Settar Réttarreglur (Alþingi & Forseti) Bráðabirgðalög |
|
Hvað er réttur og hvert er hlutverk hans? |
Hlutverk að setja mönnum leikreglur sem varða sambúð þeirra, samskipti og stöðu Réttarreglur, sett lög eða óskráðar reglur
Réttindi sem einstaklingur eða lögaðili hefur (kosningaréttur)
Heiti á ýmsum fræðigreinum, (Eingaréttur)
Dómstóll (Hæstiréttur) |
|
Í hvaða tvo aðalflokka má skipta réttarreglum íslenska ríkisins?
|
Aðalrétt
Einkarétt |
|
Hvað er Réttarheimild? |
Viðhlítandi stoð eða grundvöll undir réttarreglu á sama hátt og heimildir og gögn eru lögð til grundvallar öðrum staðhæfingum manna |
|
Hverjar eru réttarheimildirnar? |
SMELFER
Sett lög Eðli Máls |
|
Hvað eru Sett lög? |
Lög Löggjafarvaldsins (Alþingi og Forseti)
Almenn Lög |
|
Hvernig fer fram breyting á stjórnarskránni? |
Kosið er um og Frumvarp af stjórnarskrárbreytingu
Ef samþykkt skal rjúfa þing og þingkosningar haldnar strax eftir það
Ef nýja þingið samþykkir er breytingin lögð undir Forseta og þaðan verður breytingin |
|
Hver eru skref Almennra laga að því að verða samþykkt? |
3 umræður
1. Umræða: Frumvarp rætt í stórum dráttum, málinu er svo vísað til viðkomandi þingnefndar
2. Er nefnd hefur skilað nefndaráliti er hver grein rædd, breytingartillögur gerðar og kosið um hverja grein
3. Frumvarp rætt í heild sinni og um það er kosið
Viðkomandi ráðherra og forseti þurfa svo að undirrita og lög fara á síðu Alþingis |
|
Hvað eru Reglugerðir? |
Réttlægri réttarheimild heldur en Almenn Lög |
|
Hvað eru Bráðabirgðalög? |
Lög sem Forseti setur í neyðarrúrræðum
Skilyrði: Alþingi situr ekki Brýn nauðsyn ber til Brjóti ekki í bága við ákvæði stjórnarskránnar |
|
Hvernig verða Bráðabirgðalög að endanlegum lögum? |
Lögin lögð fyrir Alþingi um leið og það kemur saman eftir útgáfu laganna |
|
Hvað er Réttarvenja? |
Réttarvenja byggist á því að menn hafa hagað sér eins í langan tíma, vegna þess að þeir hafi talið sér það heimilt eða skylt
Atriði sem hafa áhrif: Aldur sögunnar, Afstaða almennings til hennar og efni
Dæmi um réttarvenju er við fasteignakaup, að vaskur og eldavél skulu alltaf fylgja húsinu
Lög líka náð festu fyrir áhrif venja (skaðabótalög) |
|
Hvað er Fordæmi? |
Dómsúrlausn hafi gengið um ákveðið réttaratriði sem er ekki lögfest og hún síðan notuð sem fyrirmynd í nýju máli
Fordæmi líka um túlkun umdeildra lagareglna sem ekki hefur verið reynt á áður |
|
Hvað er Lögjöfnun og hver er meginforsenda notkun þess? |
Ef ekki er til fordæmi né réttarregla um tiltekið efni
Meginforsenda: Atvik sé ólögákveðið og annars konar rétterregla á ekki við t.d. réttarvenja eða fordæmi |
|
Hvað er Meginregla laga? |
Þegar dómari reynir að lesa úr tilteknum lagabálki ákveðin stefnumörk eða vilja löggjafans með lagabálkinum og finna grundvallarreglu til að dæma eftir
|
|
Hvað er Eðli Máls? |
Þá dæmir dómari eftir því sem honum finnst sanngjarnt og skynsamlegast eftir öllum málavöxtum |
|
EES samningurinn sem réttarheimild |
Skrifað undir 1993 Kjarni segir að þau EFTA ríki sem eiga aðild að samningum innleiða í löggjöf sína hluta af rétti ESB
Byggist á fjórfrelsinu: Frjáls för Launaþega, Frjáls Þjónustustarfsemi, Frjálsir Fjármagnsflutningar |
|
Hvað ber að taka tillit til við skýringu laga? |
Tilgangur lagasetningar Hvort lagasetning átti að verja hagsumi einstaklings eða samfélags |
|
Hverjar eru 4 helstu aðferðir lögskýringar? |
Rýmkandi Lögskýring |
|
Rýmkandi Lögskýring: |
Efni lagaákveðis túlkað rýmra en orð gefa til kynna |
|
Almenn Lögskýring |
Lög túlkuð nákvæmlega eins og þau eru skrifuð |
|
Þrengjandi lögskýring |
Efnislegt inntak ákvæðis túkuð þrengra en orð gefa til kynna |
|
Gagnaályktun |
Þegar tilvikin sem orðuð eru í lagaákvæðinu eru talin tæmandi upptalin og því gagnstæð gildi um tilvik sem ekki rúmast innan lagaákvæðisins |