Reading...
Play button
Play button
Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
66 Cards in this Set
- Front
- Back
- 3rd side (hint)
|
💥İnnert RİA'nın 💥
etki mekanizması |
endometrial kavitede
💥steril enflamasyon oluşturur.💥 bu enflamasyona bağlı: a-spermicidal b-blastokist implantasyonunu engeller c-ovum transportunu bozar |
|
|
|
bakırlı RİA'NIN etki mekanizması:
|
💥steril enflamasyon etkisi(innert RİA gibi)💥
-bakırın ekstra avantajları:💥SPERMİCİDAL💥 A-sperm motilitesini azaltır b-spermin akrozomal reaksiyonunu engeller |
|
|
|
hormonlu RİA'nın etkileri:
|
💥steril enflamasyon etkisi(innert RİA gibi)💥
💥PROGESTERONUN EKSTRA AVANTAJLARI💥 a.servikal mukusu koyulaştırarak sperm geçişini engeller b-endometriumu baskılıyarak nidasyonu önler c-tubal motiliteyi azaltır d-💥anovulasyon olabilir(%15)💥 |
|
|
|
RİA'NIN yaptığı uterin kanama değişiklikleri:
|
bakırlı RİA:
⬇⬇⬇ menoraji,menometroraji -hormonlu RİA: ⬇⬇⬇ oligomenore/amenore,progesteron kırılma kanaması |
|
|
|
RİA'nın komplikasyonları:
|
💥uterus perforasyonu💥(takılma anında)
💥ektopik gebelik riskinde artış💥 -RİA'nın atılması dismenare(bakırlı RİA MENORAJİ(bakırlı RİA) metal alerjisi(bakırlı RİA) Oligomenore,amenore(KNG-RİA) |
|
|
|
RİA+PİD ilişkisi:
|
-ilk 20 gün içinde risk artar
-mutlak monogamik yaşayanlarda risk artmaz 💥actinomyces kolonizasyonu artar💥 |
|
|
|
RİA+ektopik gebelik ilişkisi:
|
💥insidans azalır💥
⬆RİSK ARTAR⬆ |
|
|
|
RİA+gebelik ilişkisi
|
❌konjenital malformasyon riski artmaz❌
|
|
|
|
💥RİA 'nın💥
❌kesin kontrendikasyonları❌ |
💥gebelik veya gebelik şüphesi💥
💥tanısı konmamış anormal genital kanama💥 uterin kaviteyi bozan durumlar a-konjenital anomaliler(bikornu,septa,vb) b-myomlar(submüköz) genital enfeksiyonlar a-akut veya geçirilmiş pelvik inflamatuar hastalık b-son 3 ay içinde geçirilmiş postpartum endometrit veya septik abortus c. Tedavisi yapılmamış akut servisit veya akut vajinit ali dvd dahil enfeksiyonlar kontrol altına alma ne kadar d. Genital aktinomikoz Enfeksiyon riski yüksek olan durumlar (lösemi,AIDS, ilaç ve madde bağımlılığı vb) Kendisi veya partnere çok eşli olan kadınlar kanserler a -bilinen veya şüphelenilen endometrium kanseri b- bilinen veya şüphelenilen serviks kanseri (henüz tanısı konmamış anormal servikal sitoloji varlığı da dahil) 💥geçirilmiş ektopik gebelik💥 veya ektopik gebelik için yüksek risk taşıyan durumlar |
|
|
|
Damar tutulumu olan diyabetik hastada en uygun kontraseptif |
Ria
|
|
|
|
💥Kombine oral kontraseptif💥( kok)
içersindeki östrojen |
💥Etinil estradiol💥
💥mestranol💥 ( etinil estradiolün metil esteri) |
|
|
|
💟KOK içersinde yer alan💟
💥progesteron💥 |
💥17 alfa asetoksiprogesteron deriveleri💥
⬇⬇⬇ 💥(medroksi progesteron asetat)💥 |
|
|
|
💥Drospirenonun💥
diğer progesteronlara avantajları |
💥direk antiandrojenik etkili💥
💥Spironolakton ananoloğu💥 ❌mineralokortikoid etkisi yok❌ ❌glukokortikoid etkisi yok❌ |
|
|
|
Kok ların etki mekanizmaları
|
Içerdiği östrojene bağlı olarak:
⬇⬇⬇ a-FSH ı inhibe ederek foliküler gelişimi duraklatır içerdiği progesterona bağlı olarak : ⬇⬇⬇ a. LH ı inhibe ederek ovülasyonu engeller b- servikal mukus koyulaştırarak sperm geçişini engeller c- endometriumu baskılayarak nidasyonu önler d- tubal motiliteyi azaltır |
|
|
|
Kok ların kontrasepsiyon dışı
💥avantajları💥 |
💥Over ve endometrium kanseri azaltır💥
💥DUK tedavisinde kullanılabilir💥 💥endometriozis riskini azaltır💥 💥benign meme hastalıklarını azaltır (fibroadenom)💥 💥PİD riskini ve şiddetini azaltır 💥 💥ektopik gebelik insidansını azaltır💥 💥osteoporoz riskini azaltır💥 💥atheroskleroz riskini azaltır💥 |
fonksiyonel over kist oluşumunu azaltır dismenore ve nitel mittelschmerz oluşumunu azaltır
demir eksikliği anemi riski azalır myoma uteri gelişimini azaltır bırakıldığında fertilite kısa sürede döner kemik dansitesini arttırır, akne ve hirşutizim gelişimini azaltır (levonorgestrel) romatoid artrit ataklarını azaltır premenstrüel şikayetleri azaltır |
|
|
KOK ve
💥koagülasyon sistemi ilişkisi💥 |
Östrojen e bağlı olarak
⬇⬇⬇ 💥karaciğerde pıhtılaşma faktörlerinin sentezi artar💥 |
|
|
|
KOK ve venöz tromboemboli ilişkisi |
Derin ven trombozu ve pulmoner emboli riskini arttırır |
|
|
|
KOK ve arteryel tromboemboli (MI, inme) ilişkisi
|
Düşük doz kok kullanan ve risk faktörü( ileri yaş, sigara, HT) bulunmayan hastalarda risk artışı yoktur
|
|
|
|
Kok ve kan basıncı ilişkisi |
Hipertansiyona neden olabilir |
|
|
|
Kok ların
💥hipertansiyona neden olma mekanizması💥 |
Karaciğerde
💥anjiotensinojen üretimini arttırır💥 |
|
|
|
KOK ve lipid profili arasındaki ilişki
|
Trigliserid artar
total kolesterol artar HDL ⬇ ldl azalır |
|
|
|
KOK ve karbonhidrat metabolizması arasındaki ilişki |
Periferik insülin rezistansı ve glikoz intoleransına neden olurlar |
|
|
|
💥KOK ve karaciğer💥
|
💥benign karaciğer adenomu💥
💥fokal nodüler hiperplazi💥 |
Hepatik sentez artar(enzim ve protein)
safranın aktif transportU bozulur |
|
|
KOK ve kanser
|
⬇⬇Riskini azalttığı kanserler⬇⬇
💥a-epitelİal over kanseri💥 💥b-endometrium kanseri💥 💥c -kolorektal kanserler💥 ⬆⬆Riskini artırdığı kanserler⬆⬆ 💥a-servikal adenokarsinom💥 💥b-GTN💥 |
|
|
|
💥KOK ve gebelik💥
|
❌Konjenital malformasyon riskinde artış yok❌
|
|
|
|
KOK ve laktasyon
|
❌Loktasyonun kalitesini ve miktarını olumsuz etkiler❌
|
|
|
|
Gebelik sonrası KOK kullanımı |
12 hafta dan küçük gebelik sonlanmasını takiben hemen başlanabilir 12 haftadan büyük gebelik sonlanmasını takiben 2 hafta sonra (tromboz riski) |
|
|
|
KOK ve enfeksiyon
|
💥PID riski azalır💥
⬇⬇⬇ bakteriyel ve trikomonas vajiniti azalır |
Viral CYBH ye karşı koruyucu değil
candidal vajinit artar klamidya servisti |
|
|
💥KOK kullanımı sırasında oluşan 💥
💥disfonksiyonel uterin kanama💥 |
💥Progesteron kırılma kanaması💥
tedavisi 7 gün östrojen eklemek |
|
|
|
KOK ve SLE |
Kok lar sle alevlenmesine neden olabilir |
|
|
|
KOK ve orak hücreli anemi |
KOK kullanım oraklaşmayı artırabilir |
|
|
|
💥Kok ve epilepsi💥
|
Nöbet sıklığı ve paterni üzerine etkisi yok
⬇antikonvülzanlar kok ların etkilerini azaltır⬇ ( hepatik enzim indüksiyonu) |
|
|
|
Kok kullanımı sırasında oluşan
💥 bulantının nedeni💥 |
💥Östrojen💥
|
|
|
|
KOK bırakıldıktan sonra
💥amenore gelişirse araştırılması gereken💥 |
💥Prolaktinoma💥
|
|
|
|
Sadece progesteron içeren
💥 mini hapların etkisi mekanizması💥 |
LH'yı inhibe ederek ovulasyonu engeller (yüzde altmış)
⬇⬇⬇ 💥servikal mukus koyulaştırarak💥 ⬇⬇⬇ 💥sperm geçişini engeller💥 endometriumu baskılayarak nidasyonu önler tubal motiliteyi azaltır |
|
|
|
KOK ların
💥kesin kontrendikasyonları💥 |
1- bilinen veya şüphelenilen 💥gebelik💥
2 -tanısı konmamış 💥anormal genital kanama💥 3- akut veya geçirilmiş 💥tromboflebit💥 4 -şiddetli labil veya komplikasyonlu 💥hipertansiyon💥 5 -vasküler komplikasyonlu 💥diyabet💥 6 -💥sigara içimi (>15 adet/gün)💥 7 -💥şiddetli hipertrigliseridemi(>750mg/dL)💥 8- diğer östrojen bağımlı 💥neoplaziler💥 9.💥 akut karaciğer hastalıkları💥 10.uzun süreli 💥immobilizasyonu💥 sebebiyet verebilecek majör operasyon veya ciddi travma |
tromboembolik hastalıklar
a-akut veya geçirilmiş DVT/PE b-afas ve trombofililer c-akut veya geçirilmiş serebrovasküler hastalıklar( auralı migren dahil ) d-akut veya geçirilmiş koroner arter hastalıkları e-trombojenik kalp kapak hastalıkları f-trombojenik kardiyak aritmiler Ca. a -bilinen veya şüphelenilen meme kanseri b- bilinen veya şüphelenilen endometrium kanseri c-hepatoselüler adenom veya malign hepatom d- losemi |
|
|
💥Mini pilinin koklar💥
avantajları |
💥Karbonhidrat metabolizmasına minimal etki💥 💥koagülasyon sistemi üzerine minimal etkili💥
💥 kardiyovasküler hastalık riski olanlarda kullanılir💥 💥venöz tromboemboli riskini artırmaz💥 💥emzirenler için ideal💥 |
|
|
|
Minipilinin KOKlara avantajları |
Karbonhidrat metabolizması üzerine minimal etkili koagülasyon sistemi üzerine minimal etkili ciddi HT yapmaz kardiyovasküler hastalık riski olanlar da kullanılabilir venöz tromboemboli riskini artırmaZ emzirenler için idael |
|
|
|
💥Enjektabl kontraseptiflerin etkileri (MPA)💥
|
❌Santral GnRH inhibisyonu yapar❌
|
a-FSH baskılanır
i. folikül gelişimi duraklar b.LH şiddetli baskılanır i. ovülasyon olmaz servikal mukus koyulaştırarak sperm geçişin engeller endometriumu baskılayarak nidasyonu önLer tubal motiliteyi azaltır |
|
|
💥Enjektabl kontrasepsiyonların💥
KOK lara tercih edilmesi gereken durumlar |
💥Östrojen kullanımının kontrendike olduğu olgular💥
💥emzirme💥 💥orak hücre hastalığı💥 💥epilepsi💥 💥demir eksikliği anemisi💥 |
|
|
|
Enjektabl kontraseptiflerin
💥 dezavantajları💥 |
💥progesteron kırılma kanaması💥
💥meme kanseri💥 💥kemik kaybına neden olabilir💥(adelosanlarda) |
|
|
|
💥Postkoital💥
kontraseptif yöntemler |
💥Tek başına yüksek doz östrojen💥
💥tek başına progesteron💥 💥östrojen + progesteron (YUZPE yöntemi)💥 💥mifepriston💥( RU 486) 💥danazal💥 💥RİA💥 |
|
|
|
💥En etkin💥
⚡postkoital kontraseptif method⚡ |
💥RİA💥
|
|
|
|
Postkoital
💥hormonal kontrasepsiyonda💥 💥 en etkin yöntem💥 |
💥Levonorgestrel💥
|
|
|
|
Postkoital kontraseptiflerin en önemli etki mekanizması |
Ovulasyonun geciktirilmesi yada önlenmesi |
|
|
|
💥Perimenopozal dönemde💥
sırasıyla gerçekleşen menstruel değişiklikler |
💥Polimenore💥
⬇⬇⬇ 💥oligomenore💥 ⬇⬇⬇ 💥amenore💥 |
|
|
|
💥Oluş şekillerine göre💥
menopoz |
💥Fizyolojik menopoz💥
💥artifisyel menopoz 💥 (cerrahi, radyoterapi ,kemoterapi) |
|
|
|
Perimenopozal geçiş dönemindeki
💥hormonal profil💥 |
💥FSH artar(>20IU/L)💥
⬇İnhibin azalır⬇ ⬆östradiol hafif artmış(>80pg/ml)⬆ 💥 LH normal💥 |
|
|
|
💥Postmenopozal dönemde💥
💥 hormonal profil💥 |
⬆FSH artar(>40IU/L)⬆
⬇inhibin azalır⬇ 💥⬆LH artar(>30IU/L)⬆💥 ⬇Östrodiol azalır(<40 pg/ml)⬇ |
|
|
|
Postmenopozal dönemde androjenler |
Yüzde 50 azalır
|
|
|
|
Postmenopozal dönemde östrojenler
|
💥E1 /E 2 oranı artar💥
💥temel üretim şekli periferik aromatizasyon💥 (androstenedion ve testosterondan) Üretim azalır temel östrojen e1( östron) |
|
|
|
Postmenopozal dönemde progesteron
|
Üretim azalır
postmenopozal dönemdeki progesteronun 💥ana kaynağı➡adrenal bez💥 |
|
|
|
Hormon replasman tedavisinde oral kullanılan östrojenlerin ilk geçiş etkilerinin dezavantajları
|
Karaciğerde yüklenme
a-💥anjiotensinojen💥 arter ➡hipertansiyon b-F7 artar➡koagülasyon ⬆trigliserit artar⬆ insülin rezistansı ve glikoz tolerans bozukluğu safrataşı oluşumunu kolaylaşması |
|
|
|
💥Transdermal östrojen replasmanının💥
kullanılmasının önerildiği durumlar |
💥Diabetiklerde ve periferik insülin direnci artmışler💥
💥hipertansiyonu olanlar💥 💥tromboembolik olay geçmiş olanlar💥 💥karaciğer hastalığı öyküsü olanlar💥 💥kolelitiyazis olanlar💥 💥hipertrigliseridemisi olanlar💥 💥antiepileptik kullanılan epilepsi kadınlar💥 |
|
|
|
Progesteronun
💥anti östrojenik etkileri💥 |
❌Östrojen reseptörü sayısını azaltır❌
❌E2-E1 dönüşümünü artırır❌ a- 17 beta hidroksisteroid dehidrogenaz b-sulfotansferaz enzimlerini aktive ederek hücrenin mitotik aktivitesini azaltır |
|
|
|
Histerektomize olmasına rağmen
östrojen tedavisine 💥progesteronun da eklenmesi 💥 gereken durumlar |
💥Endometriozis öyküsü💥
💥supraservikal Histeroktami 💥endometrial ablasyon 💥evre 1 -2 endometrium Ca.💥 nedeniyle opere olan overlerde endometrit tümör anamnezi |
|
|
|
Hormon replasman tedavisi başlamadan önce
💥endometrial değerlendirme💥 yapılması gereken durumlar |
💥Düzensiz vajina kanaması olanlar💥
💥kronik anovulasyon öyküsü olanlar💥 (PCOS vb) 💥obezite💥 💥kronik karaciğer hastalığı💥 💥tamoksifen kullanımı💥 💥USG➡ endometrium 5 mm veya daha kalınsa💥 |
|
|
|
Postmenopozal kanama nedenleri
|
💥Atrofik endometrium( en sık neden)💥
|
ekZojen östrojenler
endometrial /servikal polip endometrial hiperplazi endometrial kanser |
|
|
Hormon replasman tedavisi endikasyonları
|
💥Orta ve şiddetli vazomotor semptomlar💥
💥vajinal kuruluk veya atrofi💥 💥osteoporoz profilaksisi veya tedavisi💥 |
aseptomatik kadınlarda yaşam kalitesinin artışı için
kardiyovasküler hastalık proflaksisi ve tedavisi bir endikasyon değildir |
|
|
HRT nin
💥kesin kontrendikasyonları💥 |
💥Tanı konmamış vajinal kanama💥
💥akut KC hastalığı💥 💥akut vasküler tromboz💥 💥nörooftolmik vasküler hastalık💥 💥mevcut meme Ca💥(E2reseptörü+ olanlar) mevcut 💥endometrium Ca💥 (evre 1- grade 1 üstü) 💥akut safra kesesi hastalıkları💥 💥akut MI💥 |
kronik fonksiyon bozukluğu olan KC hastalığı
(aktif tromboflebit) |
|
|
💥HRT nin faydaları💥
|
💥Vazomotor semptomları düzeltir💥
💥osteoporozu azaltır💥 💥kolorektal kanser azaltır💥 |
|
|
|
Vazomotor semptomların tedavisinde
💥en etkin yaklaşım💥 |
💥Sistemik östrojen💥
|
|
|
|
Vazomotor semptomların tedavisinde etkin alternatif yaklaşım |
SSRI grubu antidepresanlar |
|
|
|
Hrt nin
❌dezavantajları❌ |
💥Meme kanseri riskini arttırır💥
💥koroner kalp hastalığı ve MI riskini arttırır💥 💥inme riskini arttırır💥 💥venöz tromboemboli ve pulmoner emboli riski💥 |
|
|
|
TiBOLAN |
Zayıf östrojenik progestojenik androjenik( libidoyu arttırır) 19 -nortestosteron derivesi sentetik bileşik |
|
|
|
💥Raloksifen💥
💥SERM (selektif östrojen resp. modülatörü)💥 |
💥Kemik üzerine östrojenik💥
💥kardiyovasküler sistem üzerine östrojenik💥 💥meme üzerine antİ östrojenik💥 💥endometrium üzerine antİ östrojenik💥 |
|
