• Shuffle
    Toggle On
    Toggle Off
  • Alphabetize
    Toggle On
    Toggle Off
  • Front First
    Toggle On
    Toggle Off
  • Both Sides
    Toggle On
    Toggle Off
  • Read
    Toggle On
    Toggle Off
Reading...
Front

Card Range To Study

through

image

Play button

image

Play button

image

Progress

1/96

Click to flip

Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;

Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;

H to show hint;

A reads text to speech;

96 Cards in this Set

  • Front
  • Back

Ra aris genomi?(ganmarteba)

გენომი არის დნმ-ის სრული თანმიმდევრობა,რომელიც შეიცავს მთლაინ გენეტიკურ ინფორმაციას გამეტის,ინდივიდის,პოპულაციის ან სახეობის შესახებ.

Ra aris geni

Geni aris memkvidreobis erteuli;molekuluri ganmartebit geni aris qromosomuli dnmis tanmimdevroba romelic sachiroa funqciuri produqtis shesaqmnelad

ramden gens sheicavs adamianis genimi?

20000-50000mde

Ra aris kariotipi?

Saxeobistbis damaxadiatebeli qromosomuli kompleqti

Genebis romel or dziritad tips vagiarebt?

I.romlebic warmoqmnian cilas;


II.romelta produqticaa funqciuri RNM-i;(aramakodirebeli genebi)

Ramdenia cilis makodirebeli genebis raodenoba?

20000-dan-25000mde. Aq 20000

Ramdeni rnmis geni aqvs adamians?

20000-25000

Dnmis shemadgeneli komponentebia?

1)dezoqsiriboza


2)axotovani fidze


3)pospaturi jgufi

Mezobeli dezoqsiribozas molekulebi ertmanets ukavshirdebian?

5’-3’ fosfodieteruli bmebit

Adeninsa da timins shoris warmoiqmneba?

2 wyalbaduri bma

Citozinsa da guanins shoris warmoiqmneba?

3 wyalbaduri bma

Rogoria dnmis jachvebi?

Marjvnivmxvevi da antiparaleluri

Ramden nukleotodur wyvils sheicavs birtvis genomi?

6 miliardze mets

Ra saxit arsebobs genomi ujredshi?

Qromatinis saxit

Ra saxit arsebobs genomi ujredshi?

Qromatinis saxit

Qromatini ari...

Dnmis molekula dakavshirebuli cilebtan

Ra saxit arsebobs genomi ujredshi?

Qromatinis saxit

Qromatini ari...

Dnmis molekula dakavshirebuli cilebtan

Dnmi ukavshirdeba?

Histonur(fudze) da arahistonur(mjave)cilebtan

Romeli histonuri cilebi qmnian oqtamers?

•H2A


•H2B


•H3


•H4

Ramdeni fudzeta wyvilia daxveuli titoeul oqtamerze?

140 fudzeta wyvili

Ramden beuns aketebs oqtamerze 140 fudzeta wyvili?

Titqmis 2 bruns

Titoeul dnm-histonur gulis kompleqss shoris aris?

Speiseruli ubani(dauxveveli),romelic 20-dan-60-mde fudzeta wyvils sheicavs

Ra ewodeba ertad dnm-isa da histonebis kompleqss ertad?

Nukleosoma

Ra ewodeba ertad dnm-isa da histonebis kompleqss ertad?

Nukleosoma

Sadaa dakavshirebuli H1 histoni?

Is dnms ukavshirdeba titoeuli nukleosomis kideze internukleosomur speiserul ubanashi

Jamshi internuklsomur speiserul ubans *+nukleosomis ubani=?

200 fudzeta wyvili

Ra funqcia aqvt damatebit histonebis tipebs?

Mat sheudzlian chaenacvlon H3 da H2A histonebs da dnms am ubanshi specioiuri tvisebebi mianivhon.

Ras gansazgvraven histonebi?

Histonebis tipebi da modifikacowbi sheidzleba gansxvavdebodes sxvadasxva tipis ujredshi,varaudoben rom es ganapirobebs dnm-is ise daxvevas da mis xelmosawvdomobas sxvadasxva regulatoruli molekulisyvis,rac gansazgvravs genis expresias da genomis axva finqcciebs.

Ra tavisebureba axasiatebs histonebian dekondensirebul dnms?

Is dekondensirebul mdgomareobashic ki metad kondensirebulia vidre histonebisagan tavisufali an histonebis gareshe dnms romelic kondensirebulia.

Qromatinis organizaciis dziritadi erteulia?

Solenoidi

Ierarqia?

1.Nukleosoma


2.solenoidi


3.maryujebi

Maryujebi emagreba?

Arahistonuri cilebis gerdzs

Maryuji aris?

Dnm-is replikaciis an genis transkripciis funqciuri erteuli.

Mitoqondriuli qromosoma?

Rgoluri formisaa

Solenoidi yalibdeba?

Nukleosomuri dzafebis kompaqtizaciit

Autosomur recesiuli daavadebebia?

1)kisturi fibrozi


2)memkvidruli hemoqromatozi


3)pigmwnturi qseroderma(axlonatesauris magaliti)

Autosomur recesiuli daavadebebia?

1)kisturi fibrozi


2)memkvidruli hemoqromatozi


3)pigmwnturi qseroderma(axlonatesauris magaliti)

Autosomur dominanturi daavadebebia?

1)hantingtoni


2)aqondroplqzia(FGFR3)


3)ojaxuri testoqsikozi(LCGR)


4)ojaxuri hiperqolesterolemia


5)trikmlis hiperkistozi


6)miotonuri distropia


7•gapobilis xelis mtevnis an terfis manki(arasruli penetrantoba)


8•pirveli tipis neiropibromatozi-(variabeluri expresiuloba)


9•qondriskacoba-letaluria-FGFR3


10)smenis progresuli dakargva-araletaluri

X shechiduli dominanturi daavadebebia?

1)hipopospaturi raqiti


2•retis sindromi-MECP2 letaluria kacebshi qalebshi-nervologiuri dargvevebi


3X shechiduli epilepsia -marto qalebshi-protokadherini 19-mamakacebshi chanacvldeba da ar vlindeba


Autosomur recesiuli daavadebebia?

1)kisturi fibrozi


2)memkvidruli hemoqromatozi


3)pigmwnturi qseroderma(axlonatesauris magaliti)


Autosomur dominanturi daavadebebia?

1)hantingtoni


2)aqondroplqzia(FGFR3)


3)ojaxuri testoqsikozi(LCGR)


4)ojaxuri hiperqolesterolemia


5)trikmlis hiperkistozi


6)miotonuri distropia


7•gapobilis xelis mtevnis an terfis manki(arasruli penetrantoba)


8•pirveli tipis neiropibromatozi-(variabeluri expresiuloba)


9•qondriskacoba-letaluria-FGFR3


10)smenis progresuli dakargva-araletaluri

X shechiduli dominanturi daavadebebia?

1)hipopospaturi raqiti


2•retis sindromi-MECP2 letaluria kacebshi qalebshi-nervologiuri dargvevebi


3X shechiduli epilepsia -marto qalebshi-protokadherini 19-mamakacebshi chanacvldeba da ar vlindeba


Fsevdoautosomuri memkvidreobit xasiatdeba?

Disqondrosteozi -x dan y ze gadadis SHOX geni mutirdeba mokle mxrebshi

X shechdiuli dargvevebi da shenguebloba?

1)diushenis kuntovani miodistropia -0


2)hemofilia-0.7

Nf1 s axasiatebs?

1)rdziani yavisferi laqebi


2)mcire zomis ketiltvisebiani simsivneebi


3)tvalis ferad garsze lishis kvandzebi


4)neirofibromebi-ojaxis sxva wevrebshi

Segmwnturi mozaicizmi?

Nerifibromatozi 1


Sheidzleba mahobeli daavadebuli ar iyos da shvilshi mozaicizzmit gamovlindea da ukve am mozaikuri nf1 it daavadebuls sheidzleba aramozaikuri NF1 iani shvili gauchndes

Mozaicizmis saxeebi?

Segnenturi-gaahnia ra etapze moxda mutacia


Germinaciuli-mshobels ar aqvs mutacia tumca gwrmniciul ujredebshi iyos gamovlenili (mozaicizmis saxit)

Genomiri impritingi?

Mshoblis sqesingansazgvravs am shemtxvevashi expresias da bavshvis sqess aranairi mnishvneloba ar aqvs

Genomuri improtingis magalitia?

PGL-memkvidruli paragangliomebi

Genomuri improtingis magalitia?

PGL-memkvidruli paragangliomebi-vnsshi simsivneebi vitardeba

PGL gadaecema da tavs ichens?

Gadaecema mamisgan tavs ichens orive sqesshi


Anu bichma vtqvat miigo dedisgan masshi ar gamovlinda tumca mis shvilshi gamovlinda radgan is mamrobiti sqesisaa shvilshi ro gamovlindea ambis albatoba 50% ia

Dinamikuri mutaciis dros?

Veluri tipis alelebis raodenoba cdeba normalur farglebs

Poliglutaminuri daavadebis deos

CAG tripletis hiperexpansiaa saxeze

Poliglutaminuri daavadebis deos

CAG tripletis hiperexpansiaa saxeze

Dinamikuri mutaciit gamowveuli daavadebaa?

Hantingtonis daavadeba

Poliglutaminuri daavadebis deos

CAG tripletis hiperexpansiaa saxeze

Dinamikuri mutaciit gamowveuli daavadebaa?

Hantingtonis daavadeba

Hantigtonis daavadebis dros saxezea

1)Zoliani sxeulis da qerqis degeneracia


2)Shua xnis asakidan vlindeba axasiatebs qorea 3)distonia ,pirovnuli tvisebebis cvlileba


4)Homozigot avadmyofebshi ufro swrafad progresirebs


5)Anticipacia-mamisgan gadacemis dros (anu taobidan taobasho gadacemis dros ufro adreul asakshi vlindeba)


6)CAG hiperexpresia xdeba


Normashi-9-35 unda iyos


Daavadebulebshi 40 s agemateba


Roca ganmeorebadoba 40-50ia daavadeba xandazmulobit vlindeba


7)taobidan taibashi ganmeorebadobebi imatebs da asakic axalgazrdavdeba -anticipacia amit aixsneba


8)premutaciebi vlindeba roca ganmeorebata ricxi axlosaa zeda zgvartan da sheidzleba limits gadascdes (29-55)

Fragiluri X sindromi

1)autizmis speqtris dargvevaa


2)fragilur ubans warmoqdgens Xq27.3-am ubanshi qromatini ar ganicdis kondensacias mitozis dros


3)x shechidulia


4)penetrantoba qalebshi 50-60% ia


5)am dros FMR1 genis 5’ aratranslirebad ubanshi CGG masiurad expansirdeba


6)normashi 55 mdea CGG


7)daavadebia deoa sruli fragiluri X sindromia dros 200 ze metia ganmeorebadoba


8)am dros FMR1 geni ar eqspresirebs da ar warmoqmnis shesabamis cilas risi mizezicaa expansirebuli ganmeorebadobebis mier citozinis metilireba FMR1 genis promotorshi,rac CpG kundzulebshi genis gachumebas iwvevs


9)60-200 dros shualeduri forma yalibdeba


10)aq gadacema qalidan xdeba -anticipacia


11)axasiatebs premutacia


12)premutaciia deos gamsxvavebit HD sgan mozrdilta adakshi mamakacebshi gazrdilia ataqsiis riski qalebshi ki xshiria sakverczis funqciis moshla

Ra tvsisebebit xasiatdeba mitoqondria?

1)dediseuli memkvidreoba


2)replikaciuri segregacia-shemtxveviti gadanawileba mit.dnmis axlad sintezirebul mitpqondriebshi,mitoqondriebic shemtxvevidad gadanawildebian shvileul ujrwdebshi


3)homoplazmia-heteroplazmia-ujredshi eogori mitoqondriebia magazea damokidebuli

Mitoqondriuli daavadebaa?

Leberis tandayolili mxedvelobis neiropatia

Botlis yelis efecti?

Ganvitarebad oocitshi mit-dnmis-molekulebis raodenobis jer shemcireba da shemdeg amplificireba -momwofebul oocitshi mati ricxvi mkvetrad izrdeba

Heterogenurobis dziritadi tipebia:

1)aleluri-erti genis sxvadasxva mutacua iwvevs ertidaigive fenotips


2)lokusuri-sxvadasxva genis mutaciebi iwvevs erti daigive fenotips


3)klinikuri anu fenotipuri-erti genis sxvadasxva tipis mutacua iwvevs gansxvavebul genotips

Aleluri heterogenurobis magalitia?

1)kisturi fibrozi-CFTR-genis 1000-ze meti sxvadasxva mitacia xandaxan klinikurad ganurchevel daavadebas iwveven aseve sheidzleba sxvadasxva simszimit gamovlindes


2)pigmwnturi retiniti -fotoreceptorebis degeneracii midis

Aleluri heterogenurobis magalitia?

1)kisturi fibrozi-CFTR-genis 1000-ze meti sxvadasxva mitacia xandaxan klinikurad ganurchevel daavadebas iwveven aseve sheidzleba sxvadasxva simszimit gamovlindes


2)pigmwnturi retiniti -fotoreceptorebis degeneracii midis

Kisturi fibrozis simptomebia:

1)pankreasis ukmarisoba;


2)filtvis daavadeba


3)teslgamomtani sadinris ganuvitarebloba ;


Sxva mutaciis deos shwidzleba iyos filtvis daavadeba da ara pankreasis modhla da kidev sxvebs mxolod sateslezw sheidzleba hqondet problema

Pigmwnturi retiniti:

1)Mimdinareobs fotoreceptorta degeneraciit;


2)ORP1 genis zogierti mutacia romelic jangbadit regulirebad fotoreceptoris cilas kodirebs iwvevs daavadebis autosomur recesiul formas


Xolo igive genis sxva mutaciebi autosomur dominantur formas

Lokusuri heterogenurobis magalitia:

1)pigmwnturi retiniti arsebobs autosomuri da x shechiduli formebi,es yovelive sheidzleba gamowveuli iyos 54 autosomuri genis da 2 x shwchiduli genis mutaciit anu jamshi 56 sxvadasxva genis mutaciit;

Klinikuri heterogenuroba?

LMNA genis sxvadasxva mutacia iwvevs minimum 5 fenotipurad gansxvavebul daavadebas :


1)emeri-dreifusis kuntovani distropia


2)memkvidruli kardiomiopatiis ert-erti forma


3)sharko-maritusis periferiuli neiropatia


4)lipodistropias-normaluri czimovani qsovilis ganuvitareblobas


5)naadrevi dabwreba-hatchinson-golfrisis progeria

Ojaxuri agregacia=

λr=daavadebis sixshire natesavebshi/daavadebis sixshire populaciashi

Ojaxur agregacias magalitad adgili aqvs?

MS-gafantuli sklerozis dros

Dadebitia ojaxuri korelacia tu?

Magalitad pacients momatebuli aqvs qolesterolis done da proporciulad igi momatebuli aqvt mis natesavebsac.

Uaryofiti korelaciis dros?

Rac ufro magalia pacientis machvenebeli,mit ufro dabalia natesavebis machvenebeli.

Memkvidreobitoba aginishneba?

H^2 it roca is 0 ia mashin genetika arafer gavlenas ar axdens roca is 1 fenotipi mtlianad genotipzea damokidebuli

Gapobili tuchisa da sasis(CL(P))

1)warmoishveba embrionuli periodis 35-e kviraze;


2)am dros xdeba zwda tuchisa da magari sasis qsovilebis sheerteba;


3)multipaqtoruli daavadebaa;


4)CL(P)individta 60-80% mamakacia


5)heterogenuria da aertianebs iset formebs romeltatvisac gapobili tuchi da sasa ert-erti gamovlinebaa-sindromuli CL(P)


Xolo roca sxva defeqttan ar aqvs mas kavshiro cnobilia eogorc arasindromuli CLP


6)sindromuli sheidzleba gadaeces erti gwnis dargvevit an qromosomuli dargvevit(13 qromosomis trisomia da 4p-deleciis sindromia dros)an teratogonuei paqtoris zemoqmedwbit(witurit gamowveuli embriopatia)


7)arasindromuli sheidzleba gadaeces rogorc monogenuri dargveva magram ufro xshirad is sporadulia;


8)bavshvebshi CLP mit metia rac meti natesavi hyavs mas CLP is mqone

Ra aris konkordantoba?

Rodesac tyupebs erti da igive daavadeba aavt amboben rom isinidaavadebis minart konkordantulebi arian

Konkordantuli daavadebaa?

Namglisebrujredovani anemia

Konkordantuli daavadebaa?

Namglisebrujredovani anemia

Arasruli konkordantobis magalitoa?

Shaqriani diabeti tipi 1 40%

Falkoneris formula?

H^2 = 2(rmz - rdz) tu variabeloba gansazgvrulia garemo faqtorebit rmz da r dz 0 is toli iqneba sxvaoba da h2 ic 0 iqneba -anu genetika arafwrshuashia


Xolo tu r is mnishvneloba Mz tyupebshi iqneba 1 roca dzshi r iqneba 0.5 am dros h2 iqneba 1 anu mtlianad genwtikaze damokidebuli


r korelaciis koeficientia

Ertmanwtis davilebiki tyupebi magalito?

BMI -is mimart korelacia MZ tyupebsho ufro magali iyo vidre DZ tyupebshi anu sxeulis masis indexsze genetikas hqonia gavlena

MZ tyupebs ar aqvt...

Zustad ertnairi genotipi an genebis expresia;es damokidebulia im genetikur da epigenetikur cvlilebebze,romelsac adgili aavs zigotis orad gaxlechis shwmdeg;

Gulis tandayolili mankebi:

1)aris heterogenuri jgufi;


2)gamowveulia monogenuri an qromosomuli meqanizmebit;


3)aseve tetratogenebis zemoqmedwbit: wituras infeqciit an dedis shaqriani diabetit ;


4)multifaqtorulia;


5)CHD-is xut dziritad jgufs gamoiyofa:


I.sisxlis mimoqcevis dargveva;


II.ujredebis migraciis dargveva;


III.ujredebis kvdomis dargveva;


IV.ujredgare matrixis anomaliebi;


V.zrdis defeqtebi;


6)CHD-is 50% s sheadgens sisxlis mimoqcevis dargvevebi :


•gulis marcxena naxevris hipoplaziuri sindromi;


•aortis stenozi;


•winagultashua dzgidis defeqtebi;


6)falos tetradis shemtxvevashi 25 % s sheidzleba hqondes qromosomuli delecia 22q11ubanshi -velokardiocepaluri sindromis dros gvxvdeba;

Shizofrenia:

1)gamovlindeba da mjgavndeba akviatebuli ideebis;emociuri dargvevis;socialiri qcevisa da halucinaciebis saxit;


2)konkordantoba MZ shi 40-60% ia; DZ shi 10-16%;


3)22q11 interaticiuli deleciis mqone individebshi vxvdebit;mat 50% s ubitardeba shizofrenia;


4)agmochnda rom shizofreniit daavadebuli pacientebis mcire nawils agmoachnda patara zomis intersticiuli deleciebi :1q22.11 15q11.2 da 15q13.3

Bipolaruli daavadeba:

1)guneba-ganwyobis dargveva ;


2)Mz shi konkordantoba62%ia;


3)DZshi 8%;


4)axasiatebs variabeluri expresiuloba:erti ojaxis zogierto wevri klasikur(bipolarul)nishnebs avlens sxva ki unipolarils;

CAD-koronaruli arteriuli daavadeba

1)mamakacebshi riski ufro magalia;


2)recidivis riski mdedrobiti sqesis probabdis mamrobiti sqesis pirveli rigis natesavebshi 7jer metia,vidre mamakaci probandis pirveli rigos qal natesavebshi ;


3)tu probandi qalia da tan axalgazrdaa CAD is riski 11,4 jer agemateba populaciis risks;


4)CAD is damatebiti risk faqtorebia:


I.hipertenzia;


II.simsuqne;


III.shaqriani diabeti;esenia genetikuri;


Aseve garemo faqtorebi:


I.kveba


II.fizikuri aqtivoba;


III.tambaqos moxmareba;

Kisturi fibrozi:

1)gaachnia modifikatori genebi-isini simdzimes gamsazgvraven daavadebis;


2)mag FEV1-is gauareseba (1 wamshinamosuntqili haeri)filtvis funqciis gauaresebis sazomia;


3)modifikaciaze pasuxismgebeli ori genia:MBL2 geni da TGFB1 geni;


MBL2 kodirebs shraris cila- manoza bmul leqtins;


TGFB1 kodirebs-citokin-matransformirebel zrdis faqtors;patogenebs anadgurebs-zeda manoza bmuli leqtini;


Shesabamisad tu MBL2 geni daqveitda filtvis daavadebis gauareseba iqneba saxeze;


TGFB1 lokusis alelebi iwvevs TGFB s charb produqcias -rac cudi peognozis machvenebelia ragan ,TGFB xels uwyobs antebiti procesos shemdeg ganvitarebuli filtvis qsovilis shexorcebada da fibrozs;

Digenuri memkvidreoba

Pigmwnturi retiniti:


1)daavadebulebi ormagi heterozigotulebi arian or sxvadasxva lokusshi mdebare mutanturi alelebis mimart;


2)erti lokusi kodirebs cila perfirins-fotoreceptorebis membranuli cila;


3)meore magavs fotoreceptorul cila -ROM1-s;


4)am mutaciebidam mxolod erti mutaciis mixedvit ar avaddebiam pigmenturi retinitit;magram ertdroulad orive mutaciis mixedvit heterozigot individebs agnishnuli daavadeba ubitardebat;

Aseve multigenuri modeli:

BAREDIT-beidlis sindromisas :


1)mas axasiatebs simsuqne,


2)gonebrivi unarshezgudulobis sxvadasxva done;


3)tirkmlis degeneracia;


4)polidaqtilia;


5)shard-sasqeso sistemis mankebi;


6)miuxedavad imisa rom is chveulebriv autosomur recesiuli memkvidreobit xasiatdeba...


7)cnobilia 14 sxvadasxva geni romelta mutaciebicniwvevs am sindrome;


8)aseve gamovlenilia digenuri memkvidreobis tipi:daavadeba vitardeba mxolod mashin roca individi am 14 lokusidan homozigoturia ert-ertis mutaciis mixedvit da heterozigoturia danecheni lokusebis mixedvit(

Idiopatiuri cerebruli venuri trombozi:

•ori genetikuei da erto garemo faqtori iwvevs siaxlis shededebis sistemis moshlas-hiperkoagulacias:


I.shededebis V faqtoris makodirebeli genis missena varianti;


II.cvlileba shededebis faqtoris protrombinis makodirebeli genis 3’ aratranslirebad ubanshi;


III.oralurinkontracepciis mogeba;

Idiopatiuri cerebruli venuri trombozi:

•ori genetikuei da erto garemo faqtori iwvevs siaxlis shededebis sistemis moshlas-hiperkoagulacias:


I.shededebis V faqtoris makodirebeli genis missena varianti;-506-e poziciashi arg chanacvldeba Glu-it;es cvlileba shedegs axdens gaxlechvis ubanze romelic sachiroa V faqtoris degradaciistbis shedegad cila ufro mdgradia da misi aqtivoba gazedilia;


II.cvlileba shededebis faqtoris protrombinis makodirebeli genis 3’ aratranslirebad ubanshi;3’ 20210-e poziciashi G chanacvldwba A it -amitom protrombinis i-rnmi imatebs translacia izedeba da cilis donis mateba;


III.oralurinkontracepciis mogeba;V faqtoris mimart heterozigoturoba da kontracepcia umnishvnelod zedis risks magram protrombinis magali done da oraluri kontracepcia 30-150jer;

Grma venebis trombozi DVT:

Risks zrdis:


1)travma;


2)qirurgiuli chareva;


3)avtvisebiani simsivne;


4)umodzraoba xangrdzlivo;


5)oralurinkontracepcia;


6)xandazmuloba;


7)V faqtoris alelo DVT s risks 7jer zedis heterozigotebshi;


8)kontracepcia heterozigotebshi 30 jer zedis risks;


9)protrombinis chanacvleba 20210 G is adeninit 2-3 jer zedis risks ;xolo ormag heterozigotebshi20-jer;

Hirshpringis daavadeba:


HSCR

Aginishneba:


1)shisasakvandzo ujredebis seuli an nawilobrivo ararseboba maxvili nawlavis kintovan da lorwovan shreebs shoris;


2)tu maxvil nawlavs gangliebi ar aqvs mas perestaltika ar shwidzlia rac iqvevs gauvalobas;


3)eveopel axalshobila1/5000


Azielebshi metia;


4)70% HSCR vlindwba izolirwbuli defeqtis saxit;


12 % shi qromosomuli sindromis ert-erti simptomi;


Danarchenshi tandayolili anomaliis ert-erti nishani;


5)HSCR-S 80% aqvs es forma-am dros mxolod mokle segmenti-swori nawlavis donezea ert ganglias moklebuli;


Sxva shemtxvevashi gangliebs moklebuli ubani grezlia xandaxan moicavs mtel maxvil nawlavs xandaxan damatebit tedzos nawlavsac(HSCR-L);


6)HSCR-L gamowveulia ReT genis funqciis dakargvis mutaciit-romelic tyrozonkinazas receptor Ret-s kodirebs;


7)HSCR-S ufro xshiria kompleqsurin dargvevebisnnishnebi aqvs ;


I.Lambda S magalia magram Mz aravlenen srul konkordantobas


8)yuradgebas ipyrobs RET gentan axlos mdebare 2 aramakodirebeli ubani :


I.nawlavuri genebis enhanseri-SOX10 transkripciis patqortan aqvs dakavshirebisnubani;


II.mwore ufro shros mdebareobs RET isgan;

Diabeti tipi1:

1)2/1000ze;


2)pankreasis B-eta ujredebi autoimunuri destuqcia xdeba ;


3)konkordantoba MZ 40% ia;


Dz-5%;


4)T1D-is ganmsazgvrel dziritad faqtors warmoadgens qsovilshetavsebis mtavari kompleqsis-MHC lokusi-VI qromosomaze;


5)MHC genebs 2 klasad yofen:I da II klasebad romlebic sheesabameba HLA genebs-leikocitur antigenebs;


HLA I:HLA-A,HLA-B,HLA-C


HLA II:HLA-DR,HLA-DQ,HLA-DP


Isini gadamwyvet rolsntamashoben ujrwdia imunuri pasuxis iniciaciasho;


Limpocitebi ver cnoben antigens tu HLA ar qmnis antigenntan kompleqss


6)DRB1is kavshiri ganoirobebulia DQB1 da DQA1 -II klasis alelebit da qmnian haplotips; am sam lokusshi mdebare haplotipis garkveuli kombinacia T1D -is ganviatrebis risks 11 jer zrdis;xolo alelta gamsvavebuli konbinacia amcorebs T1 D s 50% it;


Saqme isaa rom damcav meqanizmsho DQB1 is produqyi DQB1*0303 57-e poziciashi sheicavs ASPartatis majvas ,xolo tu sxva aminomjavebi gveqneboda (ala,val,ser)piriqit winaswarganwyobas gazrdida.


7)martlac T1D it daavadebul individta 90% homozigoturoa DQB1 alelis mixwdvit da es aleli ar kodirebs ASP-s 57-e poziciashi;


8)savaraudos 57-e poziciis ASP gansazgvravs antigentan dakavshorebis unaria cvlilebas ,ganapirobebs ra autoiunur pasuzs,romelic pankreass azianebs.


9)tumca MHC is sxva lokusebix mnishvnelovania diabwtiatvis radgan T1D it daavadebul zogiert pacients am poziciashi ASP aqvs;

Alchaimeri-AD:

1)1-2%;


2)shemwcnnebiti da mexsierebiti gunqciebis dakagva ,qerqis neironebisnkvdomis gamo;


3)risk paqtorebia:asaki,sqesi,ojaxuri anamnezi;


4)tipuria mdedrobitistvis;


5)damaxadiatebelia cilovani agregatebis (Beta amiloiduri folaqebi da neirofibriluri kvandzebi);am folaqebis nishania Abeta peptidis arseboba,romelic normaluri neironuli cilis amiloiduri cilis winamoebedis danawevrebis shedegad;


6)mtavari lokusi aris APOE-romelic kodirebs apolipoprotein-E-s;Apolipoprotein E shwdis ADs amiloiduri folaqebis shemdagenlobashi da qimiuri bmebit ukavshirdeba A-beta peptida;


7)Apoes geni lokalizebulia me19 qromosomashi aqvs sami aleli:Epsilon2,epsilon3,epsilon4;


8)epsilon4 alelis shemcveli genotipi sul mcire 2-3 jer ufro xshirad vlindeba daavadebulebshi jamrtelebtan shedarebit;


9)AD-s ganvitareba xshiria Ę4/Ę4homozigotebshi>Ę4/Ę3hwterozigotebshi>sxva;


10)Ę4 aleli winaswarganwyobis alelia romelic zrdis ADs ganvitarebis risks adreul asakshi;


11)garemo mnishvnelovania zogi Ę3/Ę4 da Ę4/Ę4 gvian asakmde cocxlobs aranairi nishnit xolo visac tavis travma da Ę4 aqvs imas ufro gamoexateba;