• Shuffle
    Toggle On
    Toggle Off
  • Alphabetize
    Toggle On
    Toggle Off
  • Front First
    Toggle On
    Toggle Off
  • Both Sides
    Toggle On
    Toggle Off
  • Read
    Toggle On
    Toggle Off
Reading...
Front

Card Range To Study

through

image

Play button

image

Play button

image

Progress

1/298

Click to flip

Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;

Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;

H to show hint;

A reads text to speech;

298 Cards in this Set

  • Front
  • Back

Vulnus

Wond

Gesloten wond zorgt voor?

Barriere voor micro-organismen

Drie schadelijke prikkels

Mechanische prikkels (krachten buitenaf)


Fysieke prikkels (bevriezing,verbranding)


Chemische prikkels, (chemische stoffen in contact met huid en slijmvlies



Decubitus is een ?

drukwond door schuif en drukkrachten

Noem drie wonden

zwart geel en rood


zwart = necrose


geel = infectie en bevat pus


rode wond = genezende wond die goed doorbloedt is

contusie =?

Kneuzing



Distorsie =?

een verstuiking

luxatie =?

Uit de kom, ontwrichting

fissuur?=

Scheur in het bot



Fracuur

kapot bot


gecompliceerde factuur =?

Verbinding naar de buitenwereld, grotere kans op infecties



meervoudige communitieve fractuur =?

meerdere botbreuken (steekt niet naar buiten)

Vertaal de wondgenezing (1ste fase)

1. Onstekingsfase/reiningingsfase, door vasoconstrictie ontstaat er bloedstelping en stolling. Granulocyten en macrofagen ruimen beschadigd weefsel en micro-organismen op. Duurt langer bij pusvorming. 5 lokale ontstekingsverschijnseleen (rubor, calor, tumor, dolor, functio ideasa


roodheid, warmte, zwelling, pijn, functieverlies

Vertaal de wondgenezing (2de fase)

2. Granulatiefase/regeneratiefase: jonge fribroblasten en bloedvaatjes groeien vanaf de wondranden. Zogauw het dicht zit groeit er weer epitheel overheen.

Vertaal de wondgenezing (3de fase)

3: remoddelering/littetekenvorming: brede rode littetekens veranderen in een smal wit streepje. dit versmallen kan leiden tot een contractuur bij grote wonden. Bindweefsel krimpt en trekt de wondranden naar elkaar toe.



Smalle schone wonden hele per priman =?

primaire wondgenezing, weinig te merken van de fasen van genezing.

Per secudam bij wondgenezing?

Secundaire wondgenezing waar alle drie fasen van wondgenezing goed merkbaar zijn.

Waar hangt wondgenezing van af? noem 9

Doorbloeding, voedingstoestand, algemene conditie patient, verontreiniging van de wond- grootte vorm en wond type. leeftijd-behandeling van de wond - mate van rust, ziekte

Wat is debridement?

Wondreiniging/wondtoilet (uitspoelen wond en disinfectie met betadine-jodium. Exidatie van de wond (wondexcisie)

Wat doe je bij een wond jonger dan 6 uur

Meteen hechten, bij diepe wonden meerdere lagen hechten

Wonder ouder dan 6 uur?

Wel hechten maar drains achterlaten om ontstekingsvocht af te voeren

Decubitis komt door?

Druk en schuifkrachten. Beginnen bij benige uitsteeksels zoals hielen, ossacrum, schouderblad en achterhoofd. onstaat vooral door immobiliteit.verlaagd bewustzijn of diabetische neuropathie.

Stadia van decubitus?

1. rose/blauwe verkleuring


2. blaarvorming


3. subcutaan bindweefsel beschadigd


4. diepere gelegen weefsels aangetast



Peritonitis =?

Buikvliesontsteking

Ileus =?

Darmobstructie

Wat is een belangrijk symptoom bij buikklachten?

Buikpijn -_-

Onderzoek bij buikklachten?

Onderzoek van braaksel, urine, ontlasting, buikoverzichtsfoto's en rontgenfoto's



ontstoken peritoneum (maagvlies=?)

Peritonitis

Lokale peritonitis geeft slechts?

Plaatselijke verschijnselen en de patient is nog niet ernstig ziek

acute buik verschijnselen =

Algemene peritonitis. ontstekingsreactie hoopt grote hoeveelheden vocht en elektrolyten op in het buikvlies en buikholte. Hierbij hoeft niet altijd peritonitis te ontstaan

Ontstekingsvocht in de buikholte bevat veel?

Fibrine, hierdoor verkleven de vliezen of organen onderling = infiltraat.

Behandeling van algemene peritonitis ?

1 Voorkomen of behandelen van shock (tekort aan elektrolyten aanvullen)


2 Ondersteunende behandeling van darmparalyse, 3 voorkomen van belasting maag-darmkanaal.


4 bestrijding van infectie met AB


5 spoelen van de buik, ophoping van bloed, gal, maagsap en voortdurende controles

WAt is een ileus?

Een volledige passagebelemmering van de darminhoud

wat is een mechanische ileus?

Werkelijke afsluiting van de darm door: prcoes in het lumen van de darm bijv galstenen (obstructie-ileus)


Processen in de darmwand (darmcarcinomen of ontstekingsprocessen)
Processen buiten de darm, verkleving na peritonitis of operatieve ingreep


Volvu-lus (steeldraai) invaginatie of hernia. volledige stagnatie of vermindering van bloedvoorziening(strangulatie).. dreiging van necrose



dynamische of functionele ileus =?

Als de darmen niet goed werken maar de lumen niet zijn afgesloten.

Wat is een paralytische ileus?

De spieren van de darmwand zijn verlamd en de ontlasting wordt niet meer voortgestuwd.

Wat is een spastische ileus?

de spieren zijn overmatig actief waardoor ze overmatig gespannen zijn. Ontlasting wordt niet of onvoldoende voortgestuwd

Ileus moet niet worden verward met obstipatie

Ileus is passagebelemmering, obstipatie geeft andere redenen dat er geen ontlasting komt

Een lage ileus is?

een passagebelemmering in het distale(onderste) deel van de dikke darm, dit zorgt voor uitblijven van defecatie

hoge ileus?

Belemmering in de dunne darm of in het proximale deel van de dikke darm (bovenin). Afwijking uit zich in braken.

Verschijnselen hoge ileus

Pijn, braken, opgezette buik, hoorbare en soms zichtbare peristaltiek, ontbreken van flatus(winderigheid) en ontlasting

Behandeling van een hoge ileus?

Niet operatief: voortdurend leegzuigen maag-darmkanaal door een sonde.


Intraveneus infuus voor de verstoorde circulatie van vocht en elektrolyten



maatregelen tegen een hoge ileus?

Verklevingen verhelpen, gezwellen operatief verwijderen


volvulus(steeldraai/invaginatie) verhelpen


galstenen verwijderen


atresie (ontbreken natuurlijke opening (aangeboren) verhelpen

Wat is een uitwendige hernia?

Uitstulping van parietale peritoneum (een breukzak) door een al dan niet voorgevormede opening in de buikwand (breukpoort). In de uitstulping bevinden zich intermitterende buikorganen (breukinhoud. Gevolg van een te hoge druk in de buikholte.

Wat is een irrepondibele hernia?

Een breuk waarbij de breukinhoud niet terug de buikholte in kan worden gebracht zonder dat er tekenen zijn van een verstoorde darmpassage.


Conservatieve behandeling.

Wat is een reponibile hernia?

Breuk waarvan de breukinhoud dus wel in de buikholte kan worden teruggebracht. Conservatieve behandeling.

Hernia incarcerata

Breuk waarbij de breukinhoud ter hoogte van de breukpoort is afgesnoerd. Dit zorgt voor decirculatie van de inhoud. Zorgt voor strangulatie-ileus

Liesbreuk-laterale breuk?

Uitstulping van het peritoneum door het lieskanaal

Mediale liesbreuk?

een uitstulping van het peritoneum door een zwakke plek in de fascia transversalis (dunne taaie laag vezels die de spieren bekleedt)



Wat is de behandeling bij een hernia?

Elke hernia wordt geopereerd tenzij er een absolute contra-indicatie bestaat.

Wat is een hernia femoralis

Een breuk in de dij. Een breuk in het ligament van Poupart.

Wat is een navelbreuk?

Een breuk op de plaats waar voor de geboorte de bloedvaten van de navelstreng door de buikwand lopen. Kan een zwakke plek ontstaan doordat de opening zich niet goed sluit.

Littetekenbreuk.

Breuk is een uitstulping van het peritoneum op de plaats van een operatielitteteken.

Wat is refluxoesofagitis?

ziekte van de slokdarm


Verschijnselen: Oprispingen, brandend gevoel, retrosternale pijn of pijn in de maagstreek


oorzaak: langdurige reflux, Virus: Herpessimplexvirus en het cytomegalievirus (CMV)


onderzoek: endoscopie


Behandeling: houdingsadviezen, antacida (maagbeschermers), h2receptorantagonisten of protonpompblokkers >zuur verminderend), opereren: fundoplicatie volgens Nissen


Pathogenese? Door maagsap dat voortdurend de slokdarm in gaat kan het slijmvlies in de slokdarm gaan irriteren. Dat komt door het enzyme pepsine. Daardoor ontstaat een ontsteking

Wat is candidaoesofagitis?

Aandoening van de slokdarm:


Verschijnselen: wit vlokkig beslag op het slijmvlies van de slokdarm. Sommige gevallen pijn bij slikken


Oorzaak: gistsoort: Candida Albicans. Virus: Herpessimplexvirus en het cytomegalievirus (CMV)
onderzoek: Endoscopie


Behandeling: Fluconazol of ketoconazol: tegen schimmelinfecties door de celwand van de schimmel te beschadigen (zorgen voor sterfte)


Pathogenese? Deze gistsoort zit van nature al op het menselijk lichaam maar kan klachten veroorzaken als het in de slijmvliezen gaat zitten.

Wat is een sliding hernia?(hiatus hernia)

Deel van de maag ligt boven het middenrif maar nog onder het cardia. 80% heeft geen klachten 20% wel, zuurbranden en oprispingen.


Oorzaak: Een te hoge intra-abdominale druk als gevolg van overgewicht, zwangerschap, hoesten of chronische obstipatie


Onderzoek: gastroscopie


Behandeling: Afvallen, zuurbindende middelen (rennies) antacida), remming van zuursecretie (h2 antagonisten zoals cimetidine)


Pathogenese? Langdurig zuurbranden kan leiden tot oesofagitis. Langbestaand hiatus hernia kan leiden tot chronisch occult (bloedverlies) met als gevolg ijzergebrekanemie.

Wat is een para oesofageale hernia?(hernia diaphragmatica)

Deel van de maag ligt boven het middenrif maar het cardia(maagmond) er nog onder


Oorzaak: Een te hoge intra-abdominale druk als gevolg van overgewicht, zwangerschap, hoesten of chronische obstipatie


Behandeling: Door de grote kans op complicaties is een operatie noodzakelijk


Pathogenese? De maag zou kunnen worden ingeklemd, gaan bloeden, circulatiestoornissen kunnen optreden.

Wat is een adenocarcinoom?

Tumor in het distale deel van de slokdarm
Verschijnselen: Gepaard met ulceratie(zweervorming. Patient heeft last van dysfagie (gestoorde passage) slechte eetlust, vermagering en vaak slechte conditie
Oorzaak: roken en alcohol gebruik vormen extra risico
Onderzoek: oesofagoscopie
Behandeling: Palliatief vooral. Soms operatie of chemotherapie en bestraling. Doel van de behandeling is veilige voedselpassage door slokdarm op te rekken (dilatatie)
Pathogenese? Heeft de neiging om lokaal in de omgeving door te groeien. Als er zweren ontstaan kunnen er fitsels ontstaan die een verbinding vormen met de luchtwegen, pleura (longmembraan) of pericardholte(ruimte tussen het hart)

Wat is een zendivertrikel? (divertrikel van zenker)

Uitstulping boven in de slokdarm. Patient heeft last van aspiratie en prikkelhoest en bronchitis.
Oorzaak: een stukje verzwakte slokdarm.
Onderzoek: slokdarmfoto met waterig contrast
Behandeling: kleine divertikels hoeven niet te worden behandeld. Grotere via endoscopie
Pathogenese? In een divertikel kan voedsel blijven hangen en gaan rotten. Het kan ook zij dat door deze ophoping van voedsel de slokdarm wordt dichtgedrukt en daarmee de voedselpassage wordt belemmerd.

Wat is een slokdarmspasme?

De spieren van de slokdarm verkrampen aanvalsgewijs. Tijdens de aanval is de passage bemoeilijkt en heeft de patient pijn achter het borstbeen.


Oorzaak: stoornis in de motoriek van de slokdarm. Uitlokkende situaties zijn koud eten, te snel eten en emotionele situaties (stress)


Onderzoek: manometrie(Drukmeting) en rontgenonderzoek
Behandeling: nitroglycerine (geeft verlichting aan de pijn), calciumantagonisten, longitudinale myotemie(spierdoorsnijding)



Wat is achalasie?

De onderste slokdarmsphincter is gesloten. Hierdoor ontstaan ophopingen van voedsel omdat de weg naar de maag is geblokkeerd.


Oorzaak: Innervatiestoornis


Onderzoek: rontgen en manometrie (drukmeting)


Behandeling: ballondillatatie en botox

wat is oesofaguvarices?

Verwijde en kronkelende venen in de wand van de slokdarm. De venen kunnen gaan bloeden, daarom levensbedreigend.
Oorzaak: portale hypertensie
Onderzoek: endoscopie
Behandeling: operatief, betablokkers(tegen bloeddruk) verlagen bloeddruk

Wat is ulcus ventriculi?

Aandoening van de maag


Verschijnselen: pijn in het epigastrio dat een brandend en knagend gevoel geeft. Pijn wanneer eten de maag bereikt.
Oorzaak: infectie met de H pylori en gebruik van NSAIDS


Onderzoek: Endoscopie of bepalen infectie H pylori
Behandeling: niet roken, geen NSAIDS meer, vermijden van alcohol


Medicatie: Antacida(zuurbindende middelen) en h2 blokkers (zuurverminderend)


H pylori positief -> Tripletherapie


H pylori negatief -> protonremmers (zuurverminderend)

Wat is ulcus duodeni

Aandoening van de duodenum (12vingerige darm)


Verschijnselen: Pijn bij lediging van de maag


Oorzaak: infectie met de H pylori


Onderzoek: Endoscopie of bepalen infectie H pylori


Behandeling: niet roken, geen NSAIDS meer, vermijden van alcohol


Medicatie: Antacida(zuurbindende middelen) en h2 blokkers (zuurverminderend)


H pylori positief -> Tripletherapie


H pylori negatief -> protonremmers (zuurverminderend)

Wat is een maagbloeding?

Bloeding in de maag


Verschijnselen: duizeligheid, collaberen, melaena(zwarte ontlasting) en of haematemesis (bloedbraken)


Oorzaak: Ulcus pepticum


Onderzoek: acute endoscopie


Behandeling: vocht toedienen voor herstel bloedvolume, adequate hemodynamische bewaking. Bloedvaten dichtbranden of clippen. Angiografie of aanvullend embolisatie

Wat is een ulcus pepticum?

Maagzweeeeeeeeerrrrrrr

Wat is een maagperforatie?

Een wond in de maagwand


Verschijnselen: plotselinge pijn in de bovenbuik en de patient ligt het liefst stil in bed. Pols is te snel en bloeddruk te laag. Geen darmperstaltiek te horen.


Oorzaak: ulcus is zo diep dat de serosa (maagwand) is doorboord.


Onderzoek: palpatie is zeer pijnlijk en er is spierverzet te zien
Behandeling: Chirurgisch: gat wordt dichtgehecht.

Wat is een maaguitgangstenose?

een vernauwde uitgang van de maag


Verschijnselen: De pylorus is vernauwd (maaguitgang) Retentiebraken (wat normaal al uitgescheiden zou moeten zijn )met grote hoeveelheden.


Oorzaak: ulcus of carcinoom die in de pylorus of bulbus duodeni (eerste deel van duodenum) zit.
Onderzoek: endoscopie
Behandeling: Actief ulcus genezen: Protonpompblokkers. Eradicatietherapie.
Chirurgische ingreep: bij littetekenweefsel of carcinoom

WAt is een stressulcus

Verschijnselen: acutemaagzweer bij stress.- Oorzaak: langer durendeplaatselijke bloedvatvernauwingen.-


Onderzoek: endoscopie-


Behandeling:voeden en antacida toedoenen. Streven is PH boven de 4.

Wat is gastritis?

(maagslijmvliesontsteking)
Verschijnselen: pijnin de maagstreek na het eten, braken, minder eetlust. Oppervlakkigebeschadigingen te zien bij de endoscopie- Oorzaak: infectie metHelicobacter Pylori of het gebruik van Analgetica.-


Onderzoek: endoscopie-


Medicatie: eradicatietherapie ofantacida of protonpompblokkers

Wat is een maagtumor?

Verschijnselen: tredenpas op als carcinoom door de maagwand is gegroeid. Gewichtsverlies, geeneetlust. Klachten lijken op ulcus pepticum en soms bloedingen. -


Oorzaak: niet duidelijk-


Onderzoek: gastoscopie-


Behandeling:maagresectie

Wat is maldigestie?

Een verstooring van de spijsvertering waardoor voedingsstoffen niet goed kunnen worden verteerd. Gevolg is gebrek aan essentiele voedingsstoffen.
Oorzaak: ?
Onderzoek: Onderzoek van gevolgen. bijv onderzoek ontlasting naar vetten.


Behandeling: richt zich op behandelen van de oorzaak en corrigeren deficiënties
Complicaties

Wat is malabsorptie?

Voedselbestanden worden slecht geresorbeerd (opgenomen vanuit de darm in het bloed).Gevolg is gebrek aan essentiele voedingsstoffen. Vaak alleen verstoord van bepaalde voedingsstoffen. toename van fecesgewicht en vermoeidheid zijn enige symptomen.

Oorzaak: ?
Onderzoek: Onderzoek van gevolgen. bijv onderzoek ontlasting naar vetten.


Behandeling: richt zich op behandelen van de oorzaak en corrigeren deficiënties

Bacteriële overgroei noem verschijnselen oorzaak en behandeling (Dunne darm)

Verschijnselen: normaal zijn er weinig bacterieen aanwezig in de dunne darm. Symptomen kunnen diarree zijn en verschijnselen van malobsorptie.
Oorzaak: anatomische verandering van dunne darm
Behandeling: medicatie: antibiotica

Kortedarmsyndroom:verschijnselen, oorzaak en behandeling?

Verschijnselen: malresoprtiebij te weinig dunnedarmslijmvlies-


Oorzaak: treedt op als er meer dan driekwart van de dunne darm verwijderd is door bijvoorbeeld Crohn. -


Behandeling: aangepastevoeding is noodzakelijk

Coeliakie: verschijnselen en oorzaak

Verschijnselen: opden duur leidt de ontsteking tot beschadiging van het darmslijmvlies envlokatrofie in het proximale deel van de dunne darm. Coeliakie is vaakerfelijk. Het kan leiden tot anorexie, groeivertraging, opgezette buik,overgeven, buikpijn, gedragsstoornissen, vruchtbaarheidsstoornissen enosteoporose.Oorzaak: niet bekend


Onderzoek: gastoscopie-


Behandeling:glutenvrij dieet.

Dikke darm: Osmotische diarree: verschijnselen en oorzaak

Verschijnselen: slechtresorbeerbare stoffen in de darm. Door deze stoffen is de osmotische waardehoog en wordt er teveel vocht vast gehouden.-


Oorzaak: lactasedeficiëntie, overmatiggebruik suikervervangers, bepaalde laxeermiddelen

Dikke darm: Exsudatievediarree:: verschijnselen en oorzaak

Verschijnselen: hetdarmslijmvlies is ontstoken en daardoor is er oedeem en ulcera ontstaan.Eiwitten, bloed en slijm verhogen het eiwitgehalte.-


Oorzaak: colitis ulcerosa,ziekte van Crohn, lymfoom en kanker.

Dikke darm: Obstipatie:verschijnselen en oorzaak

Verschijnselen: defecatiefrequentieis twee keer of minder per week,handen persen is nodig, harde defecatie, gevoel van incomplete defecatie,gevoel van blokkade-


Oorzaak: geneesmiddelen, hormonaleveranderingen, neurologische aandoeningen, vezelarm dieet, mechanischeobstructie-


Behandeling: vezels,bewegen

Dikke darm: Prikkelbaredarm syndroom (PDS):verschijnselen en oorzaak

Verschijnselen: chronischeaandoening waarbij het klachtenpatroon kan verschillen: zeurende stekende pijn,obstipatie, diarree, zuurbranden, slikklachten, gasvorming, winderigheid,opgeblazen gevoel-


Onderzoek: lichamelijk, fecesonderzoek- Behandeling:geruststelling en uitleggen van klachten. Veel vezelrijke voeding.

Dikke darm:Diverticulose:verschijnselen en oorzaak

Verschijnselen: divertrikelshebben zich in de colonwand gevormd. Deze uitstulping van het slijmvlies looptdoor de spierlaag heen. Dit gebeurt op zwakke plekken waar bloedvaten doorheenlopen. Patiënt heeft last van obstipatie, soms diarree. -




Oorzaak: zwakke slijmlaag. -


Onderzoek: röntgenonderzoek-


Behandeling: vezelrijke voeding

Dikke darm: Verschijnselen, oorzaak, onderzoek en behandeling poliepen

Verschijnselen: Een in het darmlumen uitpuilende massa. Geven vaak geen klachten.
1. Hyperplastische: ontaarden bijna nooit maligne
2. Adenomateuze: villeuze. Gemenge: kunnen wel ontwikkelen tot coloncarcinoom.


Oorzaak: Niet bekend
Onderzoek: Coloscopie om poliepen aan te tonen.
Behandeling, Poliepectomie oftewel coloscopie verwijdering.

Dikke darm: Verschijnselen, oorzaak, onderzoek en behandeling: coloncarcinoom (dikke darm)

Verschijnselen: Verandering defecatiepatroon. Loze aandrang. Verlies van bloed of slijm. Malaise. Slechte eetlust. Gewichtsverlies. Buikpijn zowel links als rechts.
Oorzaak: Uitgegroeide adenomateuze of villeuze poliepen. Verhoogd risico: Familiaire polyposis coli. Colitis ulcerosa. Eerder opgetreden coloncarcinoom. Colonpoliepen. Erfelijke factor.
Onderzoek: rectaal toucheren en totale coloscopie
Behandeling: carcinoom wordt chirurgisch verwijderd samen met de drainerende lymfevaten. Hierdoor is hemicolectomie noodzakelijk (gedeeltelijke).

Dikke darm: Verschijnselen, oorzaak, onderzoek en behandelin: bestralingsenterocolitis (dikke darm)

Verschijnselen: Diarree. Obstipatie. Darmkrampen. Loze aandrang. Slijm bij ontlasting.
In de meer chronische fase zie je ook verbindweefseling en verdikking van de darmwand. Bij complicaties: fistels naar maag of vagina. Zweervorming. Bloedverlies.


Oorzaak: radiotherapie van kwaadaardige tumoren in de buikholte of in het bekken.
Onderzoek: ?
Behandeling: Bij ulcera met bloeverlies krijgt de patient klysma's die corticosteroiden of mesalazine (ontstekingsremmer)

Dikke darm:Diverticulitis, verschijnselen, oorzaak, onderzoek en behandeling.

Verschijnselen: divertikels zijn ontstoken, inclusief het omringende weefsel > peridiverticulitis. Klachten bij ernstige vorm: Ziek met koorts, buikpijn links in onderboek. Opgenomen in ziekenhuis, zwelling links te voelen.
Oorzaak: niet bekend
Onderzoek: endoscopisch onderzoek. Echografisch onderzoek of CT scan.
Behandeling: bedrust, parenterale vochttoediening. Voedselonthouding en soms antibiotica. Vaak treedt recidief op, dus soms wordt een resectie uitgevoerd.

Dikke darm: Bloedingen, verschijnselen, oorzaak, onderzoek en behandeling.

Verschijnselen: Divertikelbloedingen treden vooral op in de colon ascendens. Bloeding kan zo ernstig zijn dat bloedtransfusie noodzakelijk is.
Oorzaak: niet bekend
Onderzoek: Coloscopie. Bij teveel bloed wordt gebruik gemaakt van angiografie en eventueel aansluitend embolisatie.
Behandeling: Meeste bloedingen stoppen vanzelf. Zo niet dan een bloedtransfusie. Na een recidiefbloeding kan een chirurgische ingreep volgen als endoscopische interventie of embolisatie niet lukt.

Wat is icterus?

Geelzucht en een verschijnsel van aantasting lever en/of galwegen

Oorzaken icterus

Verhoogdaanbod van bilirubine door hemolyse(verhoogde afbraak van rode bloedcellen)




Hette gronde gaan van levercellen, bijvoorbeeld bij leversteking; dit wordt ookparenchymateuze icterus genoemd


Obstructievan de galwegen (stuwingsicterus)

Pathogenese icterus?

Eenzieke lever kan bilirubine niet voldoende afbreken, waardoor deze stof in hetbloed en weefsels achterblijft.

Verschijnselen icterus?

Geelkleuring van oogwit en huid

Onderzoek icterus?

Laboratorium onderzoek in combinatie met een echografie

noem 2 ziekten die icterus veroorzaken

Hepatitis (leverontsteking) -> leverweefsel ontsteking
Hepatitis A. -> acute hepatitis die nooit chronisch wordt.

Oorzaken hepatitis A virus

Slechte sanitaire voorzieningen. Vaker gezien bij homoseksuele mannen.


Nietgevaccineerde mensen die naar hepatitis A landen gaan-


Heelbesmettelijk, fecaal-oraal, soms via voedsel- Incubatieperiode → 15-45 dagen

Oorzaken hepatitis B

Dit is een leverontstekingdie veroorzaakt wordt door het hepatitis-B-virus. De ontsteking kan over gaanin een chronische vorm. Dit kan weer leiden tot levercirrose, leverfalen,leverkanker en uiteindelijk tot sterfte. Besmetting gebeurt via bloed,bloedproducten, beschadigde huid of slijmvliezen en seksueel contact. Deincubatieperiode verschilt tussen de 2 en 6 maanden.

Symptomen hep B

Een acuteinfectie op jonge leeftijd verloopt meestal zonder symptomen, maar iemand die vanjongs af aan al het virus bij zich draagt heeft een grotere kans op hetontwikkelen van de chronische vorm [> langer dan 6 maanden]. De symptomenvan een acute hepatitis B lijken erg op die van A, maar het begin is meestal sluipender.Ook duurt de ontsteking langer.

Klachten bij chronische hep B?

Moeheid, pijn ter hoogte van de lever, spier- engewrichtspijnen.

Diagnose bij hep B?

Leverenzymenzijn bij dit virus verhoogd. Verschillende virale eiwitten zijn als antigenenaantoonbaar.


Dat zijn:·


DNAvan het virus: hepatitis B-core-antigeen ofwel HBcAg·


Eiwittenvan de mantel van het virus: hepatitis B-surface-antigeen ofwel HBsAg·


Bepaaldeiwitten in het virus: e-antigeen ofwel HBeAG

Behandeling van hep B?

Demeesten genezen zonder behandeling. Mensen waarbij de ziekte ernstig verloopt [>fumminantehepatitis] of bij wie het een chronische hepatitis wordt, krijgen medicatie.


Deze behandeling heeft tot doel de kans op een ernstige leverziekte ofleverkanker te verminderen. De patiënt krijgt:· PEG-interferon,een middel dat het eigen immuunsysteem versterkt [> behandeling van ongeveereen jaar, met blijvend respons].· Nucleosideanalogen,middelen die het virus in de groei remmen [> kan levenslangduren].

Preventie hep B?

Hygiënischemaatregelen zijn erg belangrijk aangezien de ziekte zo besmettelijk is. Passieveals actieve immunisatie is mogelijk.

wat is hep C?

Algemeen: HepatitisC kan zowel een acute vorm als een chronische vorm aannemen. De besmetting gebeurtvooral via bloed(producten). De aandoening komt dan ook veel voor bijintraveneuze drugsgebruikers. Het probleem bij het HCV is dat het erg snelmuteert waardoor effectieve vaccinatie zo goed als onmogelijk is.

Symptomen Hep C

Een acutevorm van hepatitis verloopt meestal zonder symptomen en een heftig verloop is danook zeldzaam. Maar in 80% van de gevallen kan het lichaam zelf het virus nietopruimen en ontstaat er een chronische infectie. De ernst kan heel ergverschillen van een minimale ontsteking tot een ernstige ontsteking metlevercirrose als gevolg.

Behandeling hep C?

Destandaardbehandeling bestaat uit de combinatie van de volgende medicijnen:· PEG-interferon· Ribavirine[> ondersteunt de werking van het PEG-interferon]In ongeveer 50% van de gevallen is deze behandeling effectief.

Preventie hep C?

Hetscreenen van bloeddonoren en het gebruik van schone naalden voordrugsgebruikers. Er is geen vaccin.

Hoe kan medicamenteuze hepatitis ontstaan?

Dit kan op twee manieren optreden:


1. Hetgeneesmiddel is direct toxisch waardoor er leverbeschadigingen optreden.


2. Delever kan beschadigen door een overgevoeligheidsreactie op het geneesmiddel. Talrijke medicatiekunnen leverbeschadiging veroorzaken. De beschadiging kan dan zowel het beeldgeven van hepatitis als van galstuwing. Belangrijk is deze bijwerking teherkennen.

Wanneer is hepatitis chronisch? Oorzaken chronische hepatitis? Behandeling?

Hepatitis is chronisch als deaandoening tenminste 6 maanden bestaat.




Oorzaken kunnen zijn:-


Virusinfectie- Stofwisselingsstoornis- Medicatie- Stoornisin de afweer




De ernst kan heel erg wisselen.Icterus treedt zelden op. De ernst is het beste te beoordelen door middel vaneen leverbiopsie.




Therapiesoorten:-


Specifiekeantivirale therapie- Immunosuppresievetherapie.




Auto-imuun hepatitis: er wordenautoantistoffen in het bloed gevonden. Wordt behandeld met corticosteroïden,vaak i.c.m. azathioprine.

Wat is steatose?

Leververvetting. samen met hep c de meest voorkomende leverziekte in nederland. meestal onschuldig maar kan om steatohepatitis gaan.
Diagnose via leverbiopsie. In verband gebracht met diabetes, hypertensie en obesitas.

Wat is levercirrose??

Verschrompeling van de lever, de weefselstructuur is ernstig aangetast. Afgestorven levercellen worden steeds meer door bindweefsel vervangen. Er ontstaan noduli (knobbeltjes) van afgestorven en geregenereerde levercellen. Hierdoor raakt de bloeddoorstroming verstoord en ontstaat er portale hypertensie. leverfunctie neemt af, minder eiwitaanmaak en eiwitsynthese met als gevolg: hypalbuminemie en stollingstoornissen.

Oorzaken levercirrose?

Chronisch alcoholgebruik. Hemochromatose (ijzerstapelingsziekte) en ziekte van wilson (koperstapelingziekte) behandeling met aderlatingen bij hemochromatose en penicillamine bij wilsons. Allebei erfelijke aandoeningen.

Symptomen van levercirrose?

Eerst leverbiopsie. Gekeken naar billirubine gehalte, albuminegehalte en stollingsonderzoek.
Zichtbare symptomen: spider naevi, erythema palmare (verkleuring handpalmen) trommelstokvingers en gynaecomatsie (borstontwikkeling mannen)

ernstige symptomen: ascites (vochtophoping, hepatische encefalopathie(verwardheid), portale hypertensie en nierinsufficientie.

WAt gebeurd er bij hepatische encefalopathie?

Afvalstoffen zoals ammoniak kan niet meer door de lever worden verwerkt. luxurende factoren is gebruik van diuretica.
Wat is portale hypertensie?

Overdruk in het portale stelsel en kan bij alle leveraandoeningen optreden. Het portale systeem omvat alle venen die bloed vanuit de darmorganen in de buikholte naar de v portae vervoeren. Bij hoge druk kunnen varices ontstaan in de maag (fundus) of slokdarm (oesofagus). Bloedingen zijn mogelijk

Wat is leverinsufficientie? - acuut?

Acuut is zeldzaam.


Meest gezieneoorzaken zijn:-


Viralehepatitis-


Overdoseringmet paracetamol-


Heteten van giftige paddenstoelen- Zwangerschap

Wat is chronische leverinsufficientie

Patiënten met chronischleverfalen hebben een chronische leverziekte. Meestal levercirrose. Algemenemalaiseklachten, ascites en oedeem zie je vaak bij mensen met chronischeleverfalen. Bij labonderzoek tonen enzymen nauwelijks afwijkingen. Wel is ersprake van hypalbuminemie, stollingsstoornissen en trombocytopenie.

Wat is AFP Alfafoetoproteine?

een proteine in het bloed. Bij een verhoogd gehalte is er mogelijke kans op een tumor in de lever. Levercarcinoom. Behandeling chirurgisch.
Vaak niet mogelijk daarom gebruik van RFA (radiofrequentieablatie) of percutane ethanolinjectie (PEI)

Hoe gaat een onderzoek naar galstenen?

Omdat de meeste afwijkingen vangalblaas en galwegen samenhangen met galsteenlijden →aantonen galstenenEchografie → galstenen ingalblaas aantonen → voordeel: aandoeningen aan pancreas en lever zichtbaarRöntgenfoto van buik → kalkhoudende galstenenzichtbaar → andere aandoeningen als nierstenen uitsluiten

Wat zijn choledochussstenen?

Galstenen in galbuis →choledochusstenen → 40% wordt gemist op echo- -




MRCP→ magnetische resonantie cholangiopancreaticografie toont deze stenen wel-


Afbeeldingvan pancreas en galwegen gemaakt-


Echo-endoscopie→ toont ook choledochusstenen

Wat is een ERCP?

‘ERCP → endoscopische retrogradecholangiopancreaticografie-


Alleenvoor therapeutische doeleinden → steenverwijding, stent plaatsing en dilatatie-




Wildit niet? → percutane transhepatische cholangiografie (PTC)-


Galwegenworden door een leverpunctie aangeprikt → contrastvloeistof → drainage

wat is cholelithiasis

Galsteenlijden of cholelithiasis→ belangrijkste aandoening van de galwegen-


Vakerbij ouderen-


Vakerbij vrouwen dan bij mannen (3 keer zo vaak)-


Vaakgeen klachten, bij toeval ontdekt-


Inde galblaas vervormd en bestaan uit cholesterol → cholesterolgalstenen →oververzadiging van gal met cholesterolkristallen

Factoren die vorming van galstenen bevorderen?

· Hemolyse→ chronisch veel bloedafbraak· Diabetesmellitus· Levercirrose· Metaboolsyndroom → insulineresistentie, diabetes mellitustype 2, hypertensie enhyperlipidemie)

Symptomen galstenen?

20% van de patiënten heeftsymptomen:- Koliek→ aanvalsgewijze, vaak heftige pijn in boven buik- Gepaardmet misselijkheid en braken- Bewegingsdrang→ niet kunnen stilliggen of zitten- Medicatietegen pijn → diclofenac en naproxen

Complicaties galstenen?

Treden op door afsluiting vangalblaasbuis of galstenen in galblaasbuis


Afsluiting van de ductus cysticus- Alseen galsteen de galblaasbuis afsluit-


Hydrops→ vochtophoping → laparoscopische cholecystectomie → verwijdering galblaas Acutecholecystitis → ontsteking van de galblaaswand → 95% heeft galstenen-


Inhet begin een steriele ontsteking → bacteriële bestemming-


Vormingvan galblaasempyeem → etter in de galblaas-


Klachten→ koorts, pijn rechts in de bovenbuik, misselijk, braken en pijn bij palpatie- Acuutverwijderen → cholecystectomie à chaud Laterverwijderen → cholecystectomie à froid

Wat is acute pancreatitis



Ontstekingalvleesklier- Inklemmingvan een galsteen in de papil van Vater- Sprakevan cholangitis? → ERCP voor verwijderen

stenen in de galbuis?

Choledocholithiase→ 20% heeft galstenen




MRCPof (endo)echo → MDL-arts- Cholecystoctomie → in een later stadium-




Choledocholithiase→ gecomplineerd met bacteriele infectie → cholangitis → ernstig ziekte beeld

Galbaastumoren komen vaak voor bij?

Ouderen

Wat is een obstructie icterus?

Het is een icterus als gevolg vanafsluiting van de galwegen. Klachten zijn jeuk, geelzucht, donkere urine enontkleurde ontlasting. -




Inde lever: oorzaken: bepaalde medicatie, primaire billiaire cirrose en viralehepatitis- Buitende lever: oorzaken: pancreascarcinoom en carcinoom van de papil van Vater

Wat is de pancreas?

Alvleesklier

Galsteenpancreatitis komt vaak voor bij?

Komt vooral voor bij ouderevrouwen

Oorzaken acute pancreatitis

Na een aanval van acute pancreatitiswordt bij 80% van de patiënten galstenen in de feces aangetroffen.


Andereoorzaken:-


auto-immuunziekte-


Viraleinfectie-


Erfelijkeaanleg-


Medicatie-


Hypertriglyceridemie-


Hypercalciëmie-


Complicatievan ERCP

Pathologie van pancreatitis?

Spijsverteringsenzymen worden alin de alvleesklier zelf geactiveerd. Hierdoor eet het lichaam zichzelf als hetware op. Meestal is bij alleen oedeem de prognose goed. Bij necrose zijn erveel complicaties en hoge sterfte.

Symptomen pancreatitis

- 95%→ een heftige, continue, vaak borende pijn die uitstraalt naar de rug


- Hogekoorts


- Obstipatie


- Misselijk- (onbedwingbaar)braken.Klachten hangen samen metparalytische ileus → ileus als gevolg van verlamming van darmspieren


- Shock → nierinsufficiëntie


- Uittredenvan vocht in het ontstekingsgebied → ophopingen van vocht


- Hyperglykemie


- Hypocalciëmie

Onderzoek pancreatitis?

- Patiëntenmaken zieke indruk, soms shock


- Weinigdarmperistaltiek te horen- Buikis pijnlijk bij palpatie


- Klinischeziektebeeld is vaak niet te onderscheiden van → maag- of darmperforatie- Hemoragischepancreatitis → cyanose bij navel of flanken


- Buikis meestal opgezet


- Lab→ verhoogde alfa-amylase


- Vaakopname op IC

Behandeling van pancreatitis?

Inprincipe conservatief → afwachten en de ontsteking tot rust laten komen

Chronische pancreatitis is?

Er is een langer bestaandeontsteking van de alveesklier.


- Grootof klein deel van pancreas gaat ten gronde


- Gemiddeldmensen van 40 jaar




Oorzaak


Jarenlang overatig gebruik vanalcohol, hyperparathreoïdie, erfelijke aanleg.

Behandeling chronische pancreatitis?

Alcoholabstinentie, chirurgie

Wat is een normale samenstelling van ontlasting?

- Desamenstelling van feces wordt bepaald door de hoeveelheid en het soort voedseldat men tot zich neemt en de mate waarin het voedsel wordt verteerd (digestie)en opgenomen (resorptie).


- Gemiddeldproduceert een volwassene ongeveer 200-300 gram feces per dag; de kleur isdonkerbruin door de aanwezigheid van galkleurstof.


- Deconsistentie of stevigheid hangt af van de darmfunctie en de hoeveelheid vochten vezels in de voeding.


- Degeur van de ontlasting wordt bepaald door voeding en door de vertering.

Proces van defecatie?

Dedefecatie gebeurt meestal nadat een drang tot ontlasten wordt gevoeld. Dezeaandrang ervaart men zodra er rekking van het rectum plaatsvindt doordatde feces het rectum worden ingeduwd. De musculus sphincter ani internus (binnenstekringspier van de anus) ontspant zich en de feces drukken tegende musculus sphincter ani externus (buitenste kringspier van de anus).Een mens kan bewust controle uitoefenen over de musculus sphincter aniexternus. Wanneer een persoon besluit zich te ontlasten, ontspant hijde musculus sphincter ani externus, waardoor de ontlasting in het analekanaal terecht komt. De hoek tussen het colon sigmoides en het rectumwordt dan gestrekt, waarna de ontlasting door middel van een persbeweging hetlichaam uit wordt geperst.

Wat is melaena?

o Is teerzwarte, glimmende ontlasting; zij is ook enigszins plakkerig. Dekleur ontstaat door de aanwezigheid van aanzienlijke hoeveelheden bloed.

Waarbij komt melaena voor?

o Melaena komt voor bij stoornissen in:


v het onderste deel van de slokdarm


v Scheurtjes op de overgang van slokdarm en maag, bloedende slokdarmspataderen


v De maag: ernstige vormen van gastritis, bloedend ulcus ventriculi ofcarcinoom


v Het duodenum: bloedend ulcus duodeni.

wat is Steatorroe?

Vetdiarree

Leg ademhaling uit

Organischebrandstof + zuurstof à koolstofdioxide + water + energie(ATP+Warmte).

Wat is het os spheniodale?

Wiggenbeen, bovenbegrenzing van de neus.

Wat is os ethimoidale?

Zeefbeen, bovenbegrenzing van de neus met een aantal grote openingen waar zenuwvezels van reukzenuwen doorheen lopen.

Waarmee wordt de neusholte in tweeen gedeeld?

Septum Nasi (neustussenschot)

Wat is de laterale begrenzing van de neusholte?

Conchae (neusschelpen)

Voordelen van neusademhaling?

Zuivering lucht. Verwarming van lucht. Bevochtiging van lucht tegen uitdroging van longweefsel. Keuring van lucht (luchtkwaliteit)

Wat is de pharynx?

Keelholte. Lucht gaat ventraal gelegen het strottenhoofd binnen en voedsel gaat dorsaalgelegen de slokdarm binnen. Luchtpijn is altijd open tenzij je slikt.

Wat is de larynx?

Strottenhoofd. verbonden met os hyoideum (tongbeen).

Stembanden + stemvorming?

Tussen stelkraakbeentjes en schildkraakbeen zijn twee spierplooien. Ware stembanden (m vocalis) . stembandspier beweegt stembanden. Stembanden hebben twee functies, sluiten luchtweg af door stemspleet te sluiten en brengen geluid voort door trillingen. Vaste stembanden brengen geen geluid.

Wat is het trachea?

Luchtpijp en hoofdbronchieen. Boven hart splits de trachea in 2 hoofdbronchieen: bifurcatio

Bronchi en bronchioli?

2 hoofdbronchieen vertakken zich verder het longweefsel in. Rechter splitst in 3 grote bronchien: bronchi lobares en linker in 2. Elke bronchus lobares gaat naar longkwab Bronchilobares vertakken in bronchi segmentales. De bronchi splits verder in bronchioli.

Wat is Alveoli pulmonales?

Longblaasjes. De dunste bronchioli monden uit in de longtrechters. Heeft tientallen trosvormige uitstulpingen: longblaadjes (alveoli pulmonales). De functionele eenheden waar de gaswisseling tussen de m.e. en m.i. plaatsvindt.

Wat is apex pulmonis?

Longtop. reikt totachter het sleutelbeen ,boven de eerste rib.

Wat is basis pulmonis?

1. De basispulmonis (basislong) rust op het diafragma en volgt de koepelvorm daarvan .Demediale kant van de longen grenst aan hetmediastinum. Ademhalingsoppervlak is het totale oppervlakte van degezamenlijke alveoli.

Wat is het longvlies?

De linkeren rechter long zijn alle twee omgeven door het longvlies (pleura). Het is eenweivlies: het bestaat dus uit een binnen- en buitenblad.

wat is het pleura parietalis?

De pleuraparietalis (borstvlies of pariëtale blad). Deze is vergroeid met deborstwand, het middenrif en de aangrenzende structuren in het mediastinum, metname het pericard.


De ruimterussen beide bladen heet pleuraholte. Deze is luchtdicht en er heersteen vacuum: de bladen kunnen we schuiven maar niet van elkaar af. De druk hieris lager dan de atmosferische druk in het m.e. Als hier lucht zou komen, zou debetreffende long als gevolg van de onderdruk en zijn eigen elasticiteitsamenklappen.

Doorbloeding van de longen?

De longenmaken deel uit van de longcirculatie (kleine bloedsomloop). Aftakkingen van deaorta zorgen voor de zuurstofvoorziening van het longweefsel en de ondersteluchtwegen: arteriaebronchiales. Deze vertakken zich rond de wanden van de bronchioli enbronchi in arteriolen en capillairnetwerk, en kunnen zo het weefsel vanzuurstof voorzien. De venae bronchiales voeren het bloed af naar de v. cavasuperior.

Gaswisseling in de longen?

Het hart pomp zuurstofarm,koolstofdioxiderijk bloed via de arteriae pulmonales in de longcirculatieur. Inde longen vind door diffusie gaswisseling plaats. In weefselcellen wordt O2verbruikt en CO2geproduceerd. Gaswisseling in de longblaasjes: Inbloedplams lost weinig zuurstof op. De erytrocyten vervoerende rest. Hierbij devolgende reactive: Hemoglobine + waterstof oxyhemoglobine+waterstofion. Deaanwezigheid van waterstofionen stimuleert hetvrijkomen van CO2. Het water dat hierbij ontstaat wordt opgenomen door hetbloed

Gaswisseling in de weefsels?

Gaswisseling in de weefsels:In het weefselvocht vinden dezeprocessen in omgekeerde volgorde plaats. Koolstofdioxide reageert in deerytrocyt met water en vorm vervolgens een carbonaation en een waterstofion. Ditwaterstof ion verdringt de zuurstof van de hemoglobine. In de weefselsstimuleert de diffusie van koolstofdioxide naar het bloed de zuurstofafgiftevan de hemoglobine aan de weefselcellen.

Ademhalingsbewegingen

Ventilatie is het verversen vande lucht in de longblaasjes, waarbij verse lucht ingeademd en gebruikte luchtuitgeademd wordt Inspiratie (inademing) komt tot stand door delen vande borstwand actief te laten samenwerken. Het kost energie in de vorm vanspierarbeid. De spierbewegingen hebben tot doel het volume van de thorax tevergroten : Normale inspiratie kan op twee manier1. Afplattenvan het diafragma en 2. Opheffenvan de ribben Er ontstaat een onderdruk en de lucht wordtdaardoor naar binnengezogen. Omdat de thoraxwand zo duidelijk naar vorenbeweegt, noem je dit de borstademhaling.

Bij rustige ademhaling heb je vooral een?

Bijrustige ademhaling: vooral buikademhaling.

Bij toenemende inspanning heb je vooral een?

toenemendeinspanning :borstademhaling.

Wat zijn ademhalingsspieren

Ademhalingsspieren zijn despieren die bij inspiratie worden aangespannen. Wanneer je extra diep moet inademen,kan het opwaarts hebben van de ribben versterkt worden door gebruik van hulpademhalingsspieren inde hals en de schoudergordel: deze trekken de ribbenkast omhoog, longen kunnenzich verder uitrekken. De expiratie (uitademing (komt tot stand door verkleining van het borstholtevolume.

Wat zijn ademhalingsspieren? (type spieren?)

Dwarsgestreepte spieren.

Hoe werkt het ademcentrum

In hetverlengde merg en een deel van de hersenstam bevinden zich concentratieszenuwcellen die zodanig samenwerken dat ze het functionele centrum van deademregulatie vormen à het ademcentrum. Hetademcentrum stuurt impulsen via de n. phrenicusnaar de spieren van het diafragma en via de nervi intercostales naarde tussenribspieren. Deze impulsenlaten de ademhalingsspieren samentrekken,waarna inspiratie volgt.

Hoe communiceert het ademcentrum met de longen?

Ademcentrummoet goed worden geïnformeerd door de ademhalingsbewegingen. In de wand van debronchiën bevinden zich daar toerekking gevoelige sensoren, die via de N.vagus in contact staan met het ademcentrum. Ze worden geprikkeld wanneer dewand uitrekt. Reflex van Hering- Breuer is hetreflexmechanisme dat voor het normale ademritme zorgt.

Hoe werkt een inademing?

Als jeinademt worden de sensoren meer geprikkeld : ademcentrum reageert dooreerst impulsen naar de ademhalingsspieren te vertragen en daarna te stoppen, dankrijg je expiratie. Bij uitademing vermindert de impulsfrequentie à datis de prikkel voor het ademcentrum om de inspiratie opnieuw te stimuleren.

Hoe wordt het co2 gehalte gebalanseerd?

Het ademcentrum zorgt er ook voordat het CO2 gehalte van het bloed niet te hoog wordt : CO2- brengt H+ionen met zich mee. Op meerdere plaatsen in het lichaam kunnen veranderingenvan het pH-waarde in het bloed geregistreerd worden. Dat gebeurt in dehersenstam en in chemosensoren in de wand van de aortaboog en de arteriaecarotis communis. Een te lage pH dan worden er impulsen naar het ademcentrumgestuurd à een sterke prikkel, snelleren dieper ademhalen, hierdoor mee CO2 in het bloed diffunderen, bij een te lageCO2spanning wordt het ademcentrum geremd.

Ademteugvolume ofademvolume (ATV)

Dehoeveelheid lucht die in rust in één ademteug ingeademd wordt.

. Inspiratoirevitale longcapaciteit (IVC)-

Dehoeveelheid lucht die na een normale inademing nog extra aingeademd wordt.

Expiratoirevitale long capaciteit (EVC)-

Dehoeveelheid lucht die na gewone uitademing nog extra uitgeademd wordt.

Vitalelongcapaciteit (VC= IVC+ EVC)

Demaximaal verplaatsbare hoeveelheidlucht per ademhaling.

Eén secondelongcapaciteit (ESC)-

Dehoeveelheid lucht die in 1 seconde uitgeademd kan worden.

Residualevolume (RV)-

Dehoeveelheid lucht die na maximale uitademing in de longen achterblijft

Totale longcapaciteit (TC=VC+ RV)-

Dehoeveelheid lucht die de longen bevatten na maximale inademing.

Functioneleresidulongcapaciteit (FRC= ERV+ RV)-

Dehoeveelheid lucht die er na een rustige ademhaling nog in de longen aanwezig is

wat is de ademhalingsfrequentie?

.De ademhalingsfrequentie (fa) is het aantal ademhalingen (inen uit) per minuut • In rust gemiddeld 15/ tijdens inspanning kan datverdubbelen

wat is ademminuutvolume?

(AMW) is de hoeveelheid lucht diein één minuut wordt in- of uit geademd. Formule: AMW= fa x ATV-Het AMW heeftwel een maximum hoe sneller je ademhaling, hoe oppervlakkiger jeademt

Wat is de dode ruimte in de luchtwegen?

Doderuimte is een gedeelte van de ruimte binnen de luchtwegen • Hierin vindgeen gaswisseling plaats. De anatomisch dode ruimte is de ruimte inde luchtwegen waarin door bouwkenmerken van de wand geengaswisseling mogelijkis. De fysiologisch dode ruimte is de ruimte in de luchtwegen waarindoorfunctiekenmerken (tijdelijk) geen gaswisseling plaatsvindt.

Leg uit hoe de dode ruimte werkt

Het percentage zuurstof in deuitgeademde lucht is hoger dan dat van de alveolaire lucht, doordat de ‘oude’alveolaire lucht in de anatomische dode ruimte met verse lucht vermengt wordt-delucht die in de anatomisch dode ruimte zit, bevat in verhouding de meestezuurstof en wordt het eerst uitgeademd. De koolstofdioxide van deuitademinglucht is lager dan dat in de alveolaire lucht, als gevolg van vermengingin de dode ruimte. Buitenlucht bevat relatief weinigwaterdamp afhankelijk van deweersomstandigheden. Tijdensinademing wordt de lucht sterk bevochtigd de alveolaire lucht isverzadigt metwaterdamp, wat noodzakelijk isvoor een optimale gaswisseling. Met de uitgeademde waterdam vindt een zekere mate van wateruitscheidingplaatst.

wat is respiratoire insufficiëntie

Door onvoldoende functioneren vande ademhalingsorganen kunnen volgende afwijkingen voorkomen:- afgenomenzuurstofspanning (p 02 daling)- afgenomen zuurstofsaturatie (s02 daling)- toegenomen koolstofdioxidespanning (pCO2 stijging)- acidose, verzuring (pH daling)- cyanose Menspreekt van gedeeltelijke respiratoire insufficiëntie als de zuurstofspanningte laag is of de koolstofdioxidespanning te hoog. Bij volledigerespiratoire insufficiëntie zijn zowel de zuurstofwaarde(n)verlaagd als dep CO2 verhoogd. De ademhaling kan dan het bloed niet verzadigen metzuurstof en het ook niet ontdoen van koolstofdioxide. Cyanose betekend blauw zien,de kleur van ongesatureerd hemoglobine(desoxy-Hb). 2vormen:- Perifere cyanose à allen de vingers en andereuitstekende delen blauw. Lokaal is de circulatie zo slecht dat veel zuurstof onttrokkenwordt aan het hemoglobine. Centrale cyanose à komt doordat alle bloed flinkminder zuurstof bevat. Dan zietde patiënt overalblauw.

wat is CARA?

(chronischeaspecifieke respiratore aandoeningen): kortademigheid soms gepaard met hoesten,slijmproductie en/of infecties.

Wat is copd

(chronicobstructive pulmonary disease) à gekenmerktdoor chronische luchtwegobstructie. Roken is van grote invloed op het ontstaanen verloop van deze aandoening.

wat is astma bronchiale?

sprake van hyperreactiviteit vande bronchi. De bronchi in versterkte mate reageren op prikkels van buitenaf.Oorzaken:- Allergenen(huisstofmijt, pollen, schimmels, katten- en hondenharen)- Chemischeprikkels (kunststoffen, antibiotica, parfums ect.)- Fysischeprikkels (inspanning, hyperventilatie)- emotionele factoren.Reactie bestaat uit een spasmevan het gladde spierweefsel in de bronchuswand en een toegenomen productie vantaai slijm. Kortademigheid.

Wat is chronische bronchitis?

hypersecretie van slijmvliezen ende recifiverende infectie van de luchtwegen. Heeft een sluipend begin. Moet 3maanden per jaar gedurende ten minste 2 opeenvolgende jaren aanhouden.Bijlongfunctie: onderzoek zal een verlaagde Tiffeneau-index worden gevonden dieslechts matig verbetert onder deinvloed van bronchusverwijders. De bacteriën dieverantwoordelijk zijn voor de infectie zijn afkomstig uit het gebied van mond-,neus- en keelholte. Longemfyseem à continuekortademigheid gepaard met cyanose à gevolgvan verminderde elasticiteit van het longweefsel (ingeademde lucht niet op tijdkan uitademen) à delongen raken over vult met lucht, terwijl de alveolaire wanden ten gronde gaan .Preventieen behandeling à astmabronchiale er op gericht de hyperreactiviteit te verminderen en de uitlokkendefactoren zo min mogelijk kans te geven de hyperreactiviteit te versterken.Beïnvloeden doormedicamenten. Het contact met bekende allergenen moet menvermijden door het huis en de plaats van werken zoveel mogelijk te verbeteren.Bij inspanningsastma is goed medicamenteus te bestrijden. Het optreden vaninfecties kan men voorkomen door vaccinaties tegen virussen. Bij COPD is hetstoppen van roken belangrijk + medicamenten die bronchus verwijdende werkinghebben. Bij hyperreactiviteit kunnen corticosteroïden gegeven worden(ontstekingsremmende werking op de weefsel) àgegevenin vorm van inhalatiemedicijnen. Ook zijn er medicijnen die het optreden vanallergische reacties kunnen voorkomen à preventiefworden ingenomen.

Wat is een lumbale punctie?

hierbijwordt het liquor [>hersenvocht] onderzocht omdat bij verschillende ziekten desamenstelling van het liquor verandert. Dit liquor kan op verschillendemanieren worden verkregen: lumbale punctie of (uitzonderlijk) een suboccipitalepunctie. Voor een lumbale punctie gaat de patiënt op de zij liggen meteen zobol mogelijke rug. Hierdoor wijken de ruggenwervels aan de achterkant uiteen.Er moet onder de tweede lendenwervel worden geprikt om het ruggenmerg niet teraken. De naald passeert de huid, spieren, de banden van de wervelkolom en hetwervelkanaal. Vervolgens gaat de naald door de ruggenmergsvliezen inde lumbalezak, waar zich de liquor bevindt.

Kan een lumbale puncties gedaan worden als de huid is ontstoken?

Nee: Hierdoor wordt namelijk hetrisico op meningitis vergroot. Ook als de patiënt antistollingsmiddelengebruikt kan de punctie niet worden verricht vanwege de kans op bloedingen. Alseen er vermoed wordt dat de patiënt in de schedel een ruimte-innemend procesheeft [> tumor, abces of hematoom] wordt er geen punctie verricht omdat depunctie voor verplaatsing van hersenweefsel kan zorgen en hierdoor gevaarbestaat van een inklemming van de hersenstam in het achterhoofdsgat.

Bijwerkingen lumbale punctie

Sommigemensen kunnen last krijgen van hoofdpijn na de punctie. Dit komt doordat erliquor blijft weglekken na de punctie. Dit wordt het liquorhypotensiesyndroomgenoemd. Soms is het nodig om de lek te dichten met een blood patch [> bloedvan de patiënt wordt op de plek van de punctie gespoten, gaat stollen en sluitdaarmee het lek in de lumbale zak goed af].

liquor van lumbale punctie geeft welke informatie?

De samenstelling van liquor geeftinformatie over bloedingen, acute en chronische ontstekingsprocessen, en uitzaaiingenbinnen de liquorruimte.1. Erwordt gekeken naar hoe het vocht er uit ziet2. Microscopischonderzoek3. Chemischonderzoek4. Microbiologischonderzoek De belangrijkste indicator vooreen liquoronderzoek is het vermoeden van een hersenvliesontsteking. Dan is er eenenorme toename van het aantal witte bloedcellen te zien waardoor de liquortroebel wordt [> in plaats van helder en kleurloos]. Een andere indicatie ishet vermoeden van een subarachnoïdale bloeding. Er zijn dan zes tot twaalf uurna het ontstaan van de bloeding bloedresten te vinden.

Hoe kan een spierbopt worden verkregen

Dit kan met een holle naald [>naaldbiopt] of chirurgisch. Een zenuwbiopt kan soms nodig zijn voor dediagnostiek van een neuropathie [>aandoening van gevoels- en/of motorischezenuwen]. Er moet dan alleen een hele zenuw worden opgegeven dus de arts zalhier heel terughoudend in zijn. Ook een hersenbiopsie of hersenvliesbiopsie isniet zonder gevaar. Soms zullen onderzoeken ondanks de gevaren toch moetenworden uitgevoerd om een juiste behandeling te kunnen starten.

- Computertomografie (CT-scan)

Een CT-scan kan een drie dimensionaalbeeld verkrijgen van bijvoorbeeld de hersenen. Dit kan doordat de scan foto’smaakt door middel van röntgenstralen en die allemaal achter elkaarplakt. Tumoren, abcessen, bloedingen, verwekingshaarden en atrofie van dehersenen kunnen op deze manier aan het licht worden gebracht.

- Angiografie

Een röntgencontrastvloeistofwordt in een slagader gespoten. Hierna worden heel snel röntgenfoto’s gemaaktvan het hoofd. De cerebrale bloedvaten komen zo in zicht.

- MRI en MR-angiografie

Met een MRI scan wordt eenlichaamsdeel in een magnetisch veld geplaatst, waardoor alle atoomkernen in éénrichting komen te staan. Bij variaties in het magnetisch veld gaan deatoomkernen bewegen en geven ze een bepaalde hoeveelheid energie af. Dehoeveelheid energie is voor elk type weefselverschillend. De scanner zet dezeenergie om in beelden. Anatomie en afwijkingen worden zo zichtbaar gemaakt. Eenfunctionele MRI toont plaatselijke toename van hersenactiviteit bij bepaaldegeheugentesten. Er wordt gebruik gemaakt van het zuurstof gehalte van de rodebloedcellen: dat is in geactiveerde hersengebieden lager dan bij hersengebiedenin rust.

- Doppleronderzoek

De dopplersonografie wordtgebruikt om de stroomsnelheid van het bloed te meten in de bloedvaten die naarde hersenen gaan. De meting wordt in de hals verricht. Uitgezonden ultrasonegolven worden door bewegende bloedcellen teruggekaatst en in beelden omgezet.Zo kan een vernauwing of afsluiting worden gevonden.

- Isotopenonderzoek

Met radioactieveisotopen kun je functies in de hersenen zichtbaar maken zoals dopaminebindingin basale kernen en het verbruik van zuurstof en glucose bij onderzoek naardenkprocessen of hersentumoren.

- Electro-encefalografie

Je meet de elektrische signalenvan de hersenen. Ze worden met behulp vanop het hoofd geplakte elektroden naareen versterker [> EEG] geleid. Is vooralvan nut bij mensen met epilepsie.

- Elektromyografie

Elektrische signalen in despieren worden gemeten. De elektrode is in dit geval een bipolaire naald die inde spier wordt gebracht. Via deze naald worden elektrische signalen doorgeleidnaar een versterker (EMG). Spieraandoeningen zijn op deze manier aan te tonen.

- Evoked potentialonderzoeken

Hierbij dien je zintuigelijkeprikkels toe en meet je de elektrische activiteit inde hersenschors of in hetruggenmerg. De gemeten elektrische signalen zijn antwoord op de prikkel. Demanier waarop de hersenschors reageert is het gevolg van impulsgeleiding. Stoornissenin deze geleiding kunnen zo worden opgespoord.

wat zijn : peesrekkingsreflexen

:door op een pees te tikken ontstaat er een prikkel die via sensibele zenuwendoor loopt naar het ruggenmerg, overgaat op motorische zenuwen terug naar despier, die zich hierdoor aanspant. Dit kan op 2 manieren misgaan:1. Dereflex is afwezig of verlaagd. Dit wijst op een stoornis van de reflexboog.De reflex is verhoogd. Ditwordt veroorzaakt door een stoornis van de baan die vanuit de hersenen komt ennormaal een remmende werking heeft op de reflex

Oorzaken motoriek stoornissen

erwordt gekeken naar de kracht waarmee spieren samentrekken. De oorzaak vangedeeltelijke verlamming in het traject van de motorische impuls vanuit de hersenennaar de spier is:- Centralemotorische neuronen- Periferemotorische neuronen - Deovergang van zenuw op spier- Despier zelf

ataxie.

Eenstoornis van de samenwerking van spiergroepen heet ataxie. Dit kanveroorzaakt worden door een stoornis in het cerebellum, de hersenstam of hetdiepe gevoel.

Dysmetrie:

bij het grijpen naar een glas, schiet je hand eroverheen.

Rompataxie

de rompbalans is verstoord, dit zie je niet bijliggende patiënten maar wel bij zitten en staan.

Sensorische ataxie:

: patiënt mot hel erg opletten wat hij doet bijbewegingen

Hyperkinesie:

overmatige, ongewilde en ondoelmatige beweging.

Tremor:

ritmische bewegingen die aanwezig is bij rust entijdens bewegen

Choreatische beweging

onregelmatige, grof en schokkende bewegingen

Athetose:

langzame wormvormige bewegingen van handen en vingers

Zintuigelijke functie stoornissen zijn?

er kan totale uitval zijn, stoornissen van hetgezichtsvermogen, stoornissen van het gehoor, stoornissen van het evenwicht.

Cognitieve functie stoornissen zijn?

de patiënt weet niet hoe hij bepaalde dingen doet(apraxie), stoornissen van het taalgebruik:

Cognitieve Dysartie:

stoornis bij uitspraak

Cognitieve Afasie:

patiënt begrijpt niet wat er gezegd wordt

Cognitieve Stotteren:

: lettergrepen worden krampachtig herhaald

Cognitieve agnosie

Maarook schrijfstoornissen, agnosie (snapt niet wat hij warneemt) en neurologischestoornissen bij de ademhaling.

Convulsie

dit is een aanval van onwillekeurige schokkendebewegingen van het hele lichaam of een lichaamsdeel

Parathesie:

sensibiliteitsstoornis.

Wat is een syndroom?

Eensyndroom is een groep van bij elkaar horende symptomen waaraan verschillendeoorzaken toe te schrijvenzijn. Uitval van bijvoorbeeld de n. ischiadicus heefteen groot aantal symptomen tot gevolg. De oorzaak kan verschillen maar degevolgen zijn hetzelfde.

Wat is een meningeale prikkeling?

Dittreedt op als de hersen- of ruggenmergsvliezen zijn aangedaan. Meningitis iseen veel voorkomende oorzaak hier van. Meningitis wordt veroorzaakt door eenbacterie of virus, of in zeldzame gevallen door uitzaaiingen van kanker.Meningeale prikkeling kan ook optreden als gevolg van een bloeding inde ruimtetussen de hersenvliezen.

Klinische symptomen van meningeale prikkeling?

- Ernstigehoofd en nekpijn


- Braken,meestal zonder misselijkheid- Nekstijfheid


- Krampachtigachterovergebogen hoofd [>opisthotonus]


- Overgevoeligheidvoor uitwendige prikkels


- Eenverlaagd bewustzij


- Epileptischeverschijnselen door prikkeling van de hersenschors

wat is een Piramidebaansyndroom:

Als de piramidebaan door eenziekte ergens onderbroken wordt, ontstaan er verschillende symptomen diegecombineerd het piramidebaansyndroom vormen. Symptomen zijn: Parese ofparalyse, verhoogde tonus, verhoogde peesrekkingsreflexen en abnormalevoetzoolreflex.

Parkinsonisme:?

Dit iseen syndroom waarbij sprake is van extrapiramidale verschijnselen. De bekendsteoorzaak voor parkinsonisme is de ziekte van Parkinson. In dit geval berust hetsyndroom op een aandoening van de substantia nigra in de middenhersenen.Hierdoor ontstaat er een tekort aan dopamine, een neurotransmitter.

Bulbaire zwakte is?

Bulbaire spieren worden gebruiktbij het spreken, kauwen en slikken. Bulbaire zwakte veroorzaakt problemen metdeze handelingen. Ze verzwakken door een stoornis van de motorische kernen inde hersenstam.

wat is een Inklemmingssyndroom

een ruimte-innemendproces, zoals een tumor, abces, hematoom of hersenbloeding, in de schedel kaner voor zorgen dat het cerebellum in het achterhoofdsgat ingeklemd raakt.Hierdoor ontstaat een verhoogde druk op de hersenstam en het verlangde merg.

verschijnselen van een inklemmingssyndroom?

- Nekpijn


- Stijvenek


- Meningealeprikkeling


- Ademhalingsstoornissen


- Circulatiestoornissen


- Bewustzijnsstoornissen

wat is een Delier

· bewustzijnsstoorniswaarbij een aandachtstoornis op de voorgrond staat [> deonderzoeker kan deaandacht van de patiënt trekken, maar deze is moeilijk vast te houden. Daarnaastis de patiënt vaak gedesoriënteerd en friemelig met de handen. Verder nogdikwijls hallucinaties.

wat is Somnolentie

depatiënt is wek baar en reageert op aanspreken, maar dommelt daarna weer snelinslaap.

Sopor/stupor is?

de patiënt is af en toe eventjes gevoelig voorsterke prikkels. Als de patiënt zijn ogen niet opent bij aanspreken of eenpijnprikkel, is er sprake van een coma.

Bewustzijnsverlaging kan door welke ziektes of factoren komen?

- Exogeneintoxicatie [> slaapmiddelen, tranquillizers, alcohol en koolmonoxide]


- Endogeneintoxicatie [> uremie, diabetes mellitus, hypoglykemie en leverafwijkingen]- Infectieziekten[> meningitis of pneumonie (door het toxine van bacteriën)]


- Circulatiestoornissen[> bijvoorbeeld stoornis van het hart]

wat is een dwarslaesie?

Dit is de onderbreking van defunctionele continuïteit van het ruggenmerg op een bepaalde hoogte, alsof hetruggenmerg helemaal doorgesneden is. Op het niveau van de laesie kunnen geenimpulsen naar beneden of naar boven worden doorgegeven. De symptomen van eendwarslaesie bevinden zich beneden de plek van de laesie.

wat is Uitval van het perifere motorische neuron:

Deze bestaat uit de motorischevoorhoorncel in het ruggenmerg met de kern van de cel, de zenuwwortel en deperifere zenuw. Als een deel hiervan is beschadigd, bereiken de impulsen despier niet meer. Mogelijke gevolgen: Parese of paralyse, verlaagde spiertonus,atrofie van de spier, verlaagde of afwezige peesrekkingsreflexen.

wat is Uitval van de perifere zenuw:

Je hebt verschillende soortenzenuwen: motorische, sensibele en gemengde. Op basis van de symptomen kun jebepalen om welke zenuwsoort het gaat. Het kan worden veroorzaakt door:Trauma’s, polyneuropathie, een tumor, circulatiestoornis en druk op de zenuw.

Tumoren van het zenuwstelsel:?

Tumorenvan het zenuwstelsel komen relatief vaak voor. Ze veroorzaken veel symptomenbij de patiënt zoals hoofdpijn, misselijkheid, braken, verlaagd bewustzijn,achteruitgang van het gezichtsvermogen, verlammings-en uitvalsverschijnselen,afasie en ataxie, problemen met de ademhaling, karakterveranderingen en epileptischeaanvallen.

Symptomen van zenuwstelsel tumoren

tumorenkunnen twee soorten symptomen veroorzaken. Enerzijds zijn er symptomen die hetgevolg zijn van het ruimte-innemend proces. Anderzijds kan een tumor ook symptomengeven die direct het gevolg zijn van hersenen- of zenuwweefselbeschadiging.

· Tumoren zenuwstelsel: Symptomenvan verhoogde hersendruk:

o Door de drukverhoging worden de hersenvliezen opgerekt. Hierdoorontstaat er hoofdpijn.


o Als de druk blijft toenemen door tumorgroei kunnen hersenstructurenworden verplaatst en kunnen er inklemmingsverschijnselen ontstaan.


o Door de verplaatsing van hersenstructuren kan er ook eencirculatieprobleem ontstaan van het liquor als gevolg van eenliquordrukverhoging.

Tumoren zenuwstelsel: · Symptomendoor beschadiging zenuwweefsel:

o Verlammingen door tumoren in de motorische schors en in de piramidebaan


o Uitvalsverschijnselen door tumoren in de hersenstam en aan dehersenbasis


o Afasie door tumoren in het spraakcentrumo Ademhalingsstoornissen door tumoren in het verlengde merg


o Karakterveranderingen door tumoren in de frontaalkwabben


o Epileptische aanvallen door prikkeling van de hersenschors als gevolgvan de tumor

Hoe heten tumoren van hersenvliezen

deze worden meninge-omen genoemd.Een meningeoom is een goed afgegrensde tumor en is bijna altijd goedaardig. Detumor kan alleen wel druk gaan uitoefenen op de hersenen of het ruggenmerg. Symptomenals gevolg van de verhoogde hersendruk komen maar weinig voor door de langzamegroei van de tumor. Er zijn wel verschijnselen die ontstaan als gevolg van datzenuwen in de verdrukking komen. Deze zijn, afhankelijk van de plek:- Spastischeverlamming- Gevoelsstoornissen- Afasieen ataxie

Noem twee tumoren van de hersenen

Tumoren in de hersenen gaan inmeer dan 80% van de gevallen uit van gliacellen, het steunweefsel van hetcentraal zenuwstelsel. Deze tumoren naar maligne en worden gliomen genoemd.




Erzijn verschillende typen


- Glioblastomenzijn de meest kwaadaardige


- Atrocytomenzijn minder snel groeiende gliomen



verschijnselen van hersentumoren

Hoofdpijn en braken


Specifieke symptomen afhankelijkvan de lokalisatie


- Gliomenveroorzaken epileptische aanvallen


- Tumorenin frontaalkwabben geven motorische afasie, gedrags- en karakterveranderingenen spastische parese van een been- Doortumoren in de pariëtaalkwab ontstaan sensibele stoornissen zoals persthesie en sensibeleuitval en apraxie


- Temporaalkwabtumorenveroorzaken vaak sensorische afasie, reuk- en smaakstoornissen en temporaleepilepsie


- Bijtumoren in de occipitaal kwab kunnen optische verschijnselen optreden, zoalshemianopsie of agnosie


- Tumorenin het cerebellum geven vooral ataxie


- Doortumoren in de hersenstam ontstaan aandoeningen van hersenzenuwen en piramidebaanverschijnselen.

Behandeling van hersentumoren?

Behandeling: de behandelingen vande gliomen zijn bijna altijd palliatief. Van een definitieve genezing is bijna nooitsprake. De behandelmethoden kunnen bestaan uit: Chirurgie [> tumorweefselwordt weggehaald], bestraling [> hele schedel of stereotactische bestraling(alleen tumor)]of medicatie [> chemotherapie]

Oorzaken van zenuwstelsel ontstekingen?

Virussen,bacteriën, schimmels, gisten of parasieten kunnen allemaal infecties van hetzenuwstelsel veroorzaken. De patiënt is hier meestal behoorlijk ziek van.

wat is meningitis?

dit iseen ontsteking van de vliezen van de hersenen. Zowel de vliezen van de hersenenals van et ruggenmerg kunnen aangetast zijn. Een bacterie die een hersenvliesontstekingveroorzaakt komen vaak eerst van een andere ontsteking en verplaatsen zichdaarna naar het hersenvlies. Er zijn verschillende soortenbacteriën die eenmeningitis kunnen veroorzaken: streptokok, stafylokok, gramnegatievedarmbacteriën of de tuberkelbacil.

Symptomen van meningitis

Algemene symptomen zijn:


- Algehelemalaise


- Koortsen veranderingen van het bloedbeeld


- Meningealeprikkelingen

gevolgen van meningitis in de hersenen?

Ook kunnen sommige hersenzenuwenuitvallen als gevolg van deze ziekte. Als de meningitis namelijk aan de hersenbasis sterk is ontwikkeld kunnen zehersenzenuwen gaan aantasten omdat op deze plaats de hersenzenuwen uittreden.Symptomen hierbij zijn: Scheelzien en dubbelzien, aangezichtsverlamming,doofheid en slikstoornissen.

Twee soorten meningitis:

Purulente meningitis is een hersenvliesontsteking met pusvorming. De liquor ziet hierdoortroebel door het grote aantal granulocyten dat aanwezig is. Het eiwitgehalte isverhoogd en het suikergehalte verlaagd. Bij niet-purulente meningitisziet de liquor er juist helder uit. Er zitten teveel lymfocyten in en heteiwitgehalte is matig verhoogd. Door verklevingen van de granulaties vanPacchioni [>afvoerkanalen] van de afvoer van het liquor belemmerd worden enophopen in de hersenholtes. Er is dan sprake van hydrocefalus [>waterhoofd]. Het is gevaarlijk omdat de schedeldruk kan stijgen enhersenweefsel verdrukken en beschadigen.

wat is Meningokokkenmeningitis:

Dit is een purulente meningitis.Veel mensen dragen de bacterie die deze meningitis veroorzaakt, bij zich in deneusbijholten of de keel. Deze bacterie kan in de bloedbaan terecht komen en debloedhersenbarrière passeren. Zo komt het bij de hersenvliezen en deze zullendan geïnfecteerd raken. Deze ziekte kan in epidemieën voorkomen, maar ooksporadisch. Aangifte bij de GGD is verplicht.Patiënten zijn vaak ernstig ziek met koorts, verhoogde bloeddruk en hartslag.Hierop volgen kort daarna verschijnselen van meningeale prikkeling. Vervolgenskan het bewustzijn verstoord raken en kunnen neurologischeuitvalsverschijnselen optreden. Ook kunnen nog epileptische aanvallen optreden.

wat is Meningitis tuberculosa:

Dit ontstaat meestal nauitbreiding van een tuberculeus proces elders in het lichaam. Bijvoorbeeld delongen of lymfeklieren. Typerend voor deze soort ziekte is de uitval vande hersenzenuwen aan de schedelbasis. Het is een niet-purulente vorm vanmeningitis en veroorzaakt een ernstig ziektebeeld. Verloopziekte:


- Oogspierverlamming


- Functiehersenzenuwen vallen langzaam steeds meer uit


- Hoofdpijnmet braken


- Lusteloosheiden algehele malaise


- Meningealeprikkeling, gedragsveranderingen en bewustzijnsdaling

wat is een Hersenabces:

Dit is het gevolg van eenbacteriële infectie ergens anders in het lichaam. Het kan gaan om de volgendebacteriën: streptokok, stafylokok, meningokok, influenzabacil of de pneumokok.De bacterie kan zich verspreiden door het lichaam of via een trauma in hetlichaam komen. De ziekteverwekker kan ook via het bloed aangevoerd worden endus door de bloedhersenbarrière heen. Behandeling bestaat uit het langdurigtoedienen van antibiotica intraveneus en soms drainage van het abces.

wat is Herpes Zoster

[>gordelroos]: wordt veroorzaakt door het zoster-varicellavirus, het waterpokkenvirus.Het virus trekt zich na het doormaken van de waterpokken terug in hetcellichaam van de gevoelszenuwen (sensibel ganglion). Gordelroos ontstaat na activatievan het virus als de afweer verlaagd is. Het aangedane gebied is een begrensddeel van de huid dat door 1 zenuw wordt geïnnerveerd. Patiënt heeft hevigepijn, daarna jeuk en branderig gevoel en pijnlijke erupties van de blaasjes. Doorhet gebruik van antivirale middelen kort na het optreden van klachten, kan eensneller herstel optreden en is er minder kans op complicaties.

wat is Multipele Sclerose

Dit iseen chronische inflamatoire aandoening waarbij de myelineschede rondom axonen inhersenen en ruggenmerg langzaam verdwijnt. Dit heet demyelinisatie. Erontstaan ontstekingshaarden in de witte stof die het gevolg zijn van een afweerreactietegen de myelineschede. De schede verdwijnt met daarvoor in de plaatslittekenweefsel.

symptomen van Multipele Sclerose

- Haardenin oogzenuwen veroorzaken pijnlijke oogbewegingen met een gestoord kleuren zienen een verminderde gezichtsscherpte tot totale blindheid. Meestal gaat het om 1oog.


- Bijhaarden in de hersenstam kunnen afwijkende oogbewegingen optreden waardoor jedubbel gaat zien.


- Haardendie de piramidebaan treffen veroorzaken een piramidebaansyndroom met parese,verhoogde tonus, verhoogde en pathologische reflexen. Dit syndroom doet zichvooral voor aan de benen.


- Doorhaarden in het sensibel zenuwweefsel kunnen pijnklachten, paresthesie enhypothesie ontstaan.


- Haardenin de witte stof van de kleine hersenen veroorzaken ataxie. Dit uit zichinvalneiging bij het staan, ergens naast grijpen etc. Veel patiënten zijnvermoeid. Depressies kunnen ook voorkomen.

behandeling van multipele sclerose

MS is niet te genezen. Debehandeling is er daarom op gericht om erger te voorkomen. In de acute fasekrijgt de patiënt een ontstekingsremmer [> methylprednisolonintraveneus].Hiermee wordt geprobeerd een beter herstel te krijgen. Daarnaastis er de chronische behandeling met medicijnen die het ontstekingsmechanismebeïnvloeden, immunomodulerende middelen genoemd. Deze medicijnen moetenintramusculair of intraveneus worden toegediend, dit zal de patiënt dus moetenleren.

wat is Polyneuropathie:

Dit is een symmetrischeaandoening van de perifere zenuwen, die vooral bij ouderen voorkomt. Het gaathierbij om sensibele en/of motorische afwijkingen. De klachten komen vaker vooraan de benen dan aan de armen en vaker distaal dan proximaal. Er zijn altijd meerderezenuwen bij betrokken. Symptomen beginnen met hyposthesie, paresthesie en somspijn in de voeten. Deze verschijnselen breiden zich langzaam uit. Patiëntenhebben het gevoel op kussentjes of watten te lopen. Ook kan er spierzwakteontstaan, waarbij patiënten de voeten niet meer goed kunnen heffen. Het beloopis meestal chronisch, de ziekte duurt meestal weken of maanden. De aandoeningkan genezen bij behandeling van de oorzaak.

Oorzaken van polyneuropathie

Oorzaak Verschillendeoorzaken mogelijk:1. Stofwisselingsziekten[> diabetes mellitus]


2. Toxischeoorzaken [>overmatig alcohol gebruik]


3. Systemischeziekten


o Amyloïdose


o Inflammatoire ziekten


o Bepaalde vormen van kanker


o Ernstig zieken op de IC


4. Erfelijkeoorzaken [> hereditaire motorisch-sensorische neuropathie]


5. Infectieziekten[> HIV of aids]

Guillain-barrésyndroom

: Dit is eenpolyradiculoneuropathie, wat betekent dat er meerdere zenuwwortels en bijbehorendeperifere zenuwen aangedaan zijn. Kan op alle leeftijden optreden maar komtvaker voor op volwassen leeftijden bij mannen.


De ziekte duurt meestal maanden.Herstel verschilt per persoon, soms kan je ook overlijden hieraan doorademhalingsverlamming.

Symptomen Guillain-barrésyndroom

- Gevoelsstoornissen[> hypothesie en paresthesie]


- Spierzwaktein handen en voeten


- Pijn


- Oogbewegingsstoornissen


- Aangezichtszwakte


- Slikproblemen


- Ernstigegevallen ademhalingsproblemen

Mononeuropathie:Verschijnselen:

Uitvalvan één perifere zenuw. Voorbeeld hiervan is het carpaletunnelsyndroom. Hierbijonstaat hinderlijke tintelingen in de hand en krachtverlies van de hand.

wat is Neuralgie

Een neuralgie is aanvalsgewijs optredende pijn in een zenuw, zonderuitvalsverschijnselenTrigeminusneuralgiePijn aan de n. trigeminus. Aanvalsgewijstreden ernstige pijnscheuten op in het aangezicht. Pijn onder het oog,bovenkaak, onderkaak en tanden en kiezen. Kan soms enkele dagen duren. Het iste behandelen met anti-epilepticum of operatie.

wat is pijn in het been

Pijn in de bil, achterkant van hetbeen en soms in de voet. De oorzaak is een prikkeling van het bekken plexus. Deoorzaak kan door bijvoorbeeld een lumbale hernia of een tumor komen.

wat is pijn in de arm

Uitstralende pijn van de schoudernaar de arm. De oorzaak is prikkeling van één of meer wortels of zenuwen van deplexus brachialis. Oorzaak kan een tumor, ontsteking zijn.

wat is een migraine

Dit is een chronischehoofdpijnaandoening waarbij hoofdpijn aanvalsgewijs optreedt. Meestal aan éénkant het begint vaak in de puberteit. Voorafgaande aan de hoofdpijn krijgt depatiënt vaak typische visuele verschijnselen: ze bestaan uit glinsterende,flikkerende figuurtjes. Na de auraverschijnselen krijgt de patiënt last van eeneenzijdige bonzende hoofdpijn, vaak gepaard met misselijkheid en braken,overgevoeligheid voor licht en geluid. Behandeling kan met pijnstillers,anti-emetica (antibraakmiddel), triptanen (aanval couperen), betablokkers om deaanval te voorkomen.

ziekte van parkinson

Dezeziekte berust op een degeneratie van zenuwcellen en verbindingsbanen in desubstantia nigra. In bepaalde hersengebieden ontstaat dopamine dezehersengebieden maken deel uit van de extrapiramidale stelsels. Een deel van depatiënten ontwikkelt dementie in verder verloop van de ziekte.

4 symptomen van parkinson

1. Bradykinesie(traag bewegen) en hypokinesie (bewegingsarmoede)2. Verstoordehoudingsreflexen (valneigingen)3. Rigiditeit(stijfheid door verhoogde tonus)4. Tremor(beven)




moeten er 3 aanwezig zijn om de diagnose te stellen

Behandeling van parkinson?

Parkinson is niet te genezen, debehandeling is gericht op het bestrijden van de symptomen: - Levadopa(om dopamine te bestrijden)- DPS(operatieve ingreep)- Fysiotherapie,logopedie en ergotherapie

Trauma's aan het hoofd?

De diagnose wordt gesteld als erletsel aan het hoofd is door een trauma. EMV-onderzoek is in totaal 13-15punten, bewustzijnsverlies duurt maximaal 30 minuten, PTA duurt maximaal 24uur. Onderscheidt tussen schedel- en hersenletsel wordt gemaakt op basis vanhet aanwezig zijn van voorbijgaande verwardheid, bewustzijnsverlies en/ofposttraumatische anterograde amnesie (geen nieuwe informatie op kunnen slaan).Behandeling bestaat uit het controleren van bloeddruk, ademhaling,hartfrequentie, temperatuur, bewustzijn, pupilgrootte.

wat is posttraumatische anterograde amnesie(PTA)

(geen nieuwe informatie op kunnen slaan)

wat is Matig en ernstig traumatisch hersenschedelletsel

Door geweld tegen het hoofd vaneen schedelfractuur optreden met als gevolg een scheuring van de hersenvliezenen bloedingen. De patiënt is meestal comateus. Patiënt heeft PTA van langer dan24 uur. Hartfrequentie is verlaagd, bloeddruk traag, ademhaling oppervlakkig ensnel, temperatuur is verlaagd. Huid is blek, vaal, gekleurd en vochtig. Je kanbehandelen door controles van bewustzijn, pupillen, hartfrequentie, bloeddruken ademhaling.

SchedelfracturenLineaire fractuur

Barst in schedel door trauma. Jekan lichamelijk en aanvullend onderzoek doen. Het geneest binnen korte tijd.

Schedelbasisfractuur

Breuk in een schedelbeen aan debasis. Brilhematoom kan optreden als de breuk bij de oogkassen is. Het komtdoor een trauma Je kan onderzoek doen met een CT-scan en lichamelijk.

Impressiefractuur

Deuk in de schedel die een openverbinding vormt met de buitenwereld. Je behandelt het neurologisch, regelmatigmeten van de pols, bloeddruk, ademhaling en temperatuur.

Epiduraal hematoom

Een bloeding tussen de dura materen de schedel. Dit is een slagaderlijke bloeding. Het hematoom groeit dus snel.Hersenen komen hierdoor in verdrukking en kunnen zelfs gaan inklemmen met doodals gevolg. Mogelijke symptomen zijn: dalen bewustzijn, eenzijdige uitval hersenzenuw,verlamming, pupilverwijding, nekstijfheid, hypertensie. Bij behandeling wordtde schedel geopend en het bloed verwijderd. De afgescheurde slagader wordtdichtgebonden.

Subduraal hematoom

Een bloeding tussen dura mater enarachnoidea. Het is een aderlijke bloeding en het hematoom wordt langzaamgroter. Komt vaker voor bij ouderen. Na geruime tijd ontstaan klachten:hoofdpijn, misselijkheid, braken, sufheid, zeer wisselend bewustzijn,verlammingsverschijnselen, psychische symptomen.

wat is de dura mater?

Het harde hersenvlies of dura mater is een vlies van collageen bindweefsel tussen de schedel en delen van het centrale zenuwstelsel.

wat is arachnoidea

Het spinnenwebvlies[10][4] of arachnoides[11][4] is een hersenvlies, dat zich tussen het harde en het zachte hersenvlies bevindt.[8] Normaliter ligt het direct tegen het harde hersenvlies aan en volgt dit ook geheel

Hernia Nuclei Pulposi (HNP)

De tussenwervelschijf stulpt uitwaardoor de zenuwwortel die uit het wervelkanaal treedt in de knel kan komen.


- Delumbale lordose (natuurlijke kromming van de welvelkolom) is verstreken.


- Scoliosemet bolling naar de zieke kant- Patiëntkan de rug niet goed bewegen- Prikkelingvan de zenuwwortels zorgt voor veel pijn met uitstraling


- Tintelingen


- Krachtsverlies


- Gevoelsstoornissen

Wat is een onderzoek bij HNP Hernia Nuclei Pulposi?

Onderzoek: Er wordt gekeken naarde flexibiliteit van de wervelkolom, het krachtsverlies,sensibiliteitsstoornissen enreflexverschillen. Proef van Lasègue kan wortelcompressie aantonen. MRI-scan.

Hartfalen → decompensatio cordis is?

· Eencomplex van klachten en verschijnselen door een structurele of functioneleafwijking van het hart


· Geenziektebeeld opzich → syndroom. Een geheel van klachten en verschijnselenals gevolg van een hartziekte


· Bijnaalle hartziekten kunnen leiden tot harfalen: Kransvatlijden, ontstekingen vande hartspier, klepgebreken en ziekten van het hartzakje. Factoren die daarnaastnog hartfalen kunnen uitlokken: Koorts, ritmestoornissen, hypertensie enmedicijnen




· Diagnosehartfalen


- Symptomenen klachten → verminderde inspanningstolerantie, kortademig, vermoeidheid ofperifeer oedeem.


- Bevindingenbij het lichamelijk onderzoek → creptitaties van de longen, verhoogde centraal veneuzedruk (CVD), perifeer oedeem, vergrote lever, heffende/verbrede ictus (punt vanhet hart), hartgeruis, tachycardie, tachypneu (snelle ademhaling), derde harttoon




Objectief bewijs voor een structurele offunctionele afwijking van het hart in rust

Chronisch hartfalen oorzaken?

o Boezemfibrilleren en andere ritme- of geleidingsstoornissen


o Hartklepafwijkingen


o Hypertensie


o Kransvatlijden


o Medicatie


o Intoxicaties


o Anemie


o Exacerbatie van COPD


o Pneumonie en andere ernstige infecties


o Hyperthyroïdie


o Longembolie-




Zoekennaar oorzaak


o Medicatie gebruik goed uitvragen

Welke kant van het hart treedt meestal decompensatio cordis op?

Beide zijden van het hart. Gekenmerkt door toenemende kortademigheid

Kan hartfalen leiden tot ritmestoornissen?

Hartfalen zelf kan ook leiden totritmestoornissen, zoals boezemfibrilleren en tot anemie

Wat zijn compensatiemechanismen van het hart bij ritmestoornissen?

- Frequentieverhoging


Snellerkloppen onder invloed van het sympathische zenuwstelsel en bijniermerghormonen


- Toenamevan de contractiekracht


Onderinvloed van het sympathische zenuwstelsel en bijniermerghormonen


- Frank-starlingmechanisme


Rekkingvan de hartspier door vergroting van het bloedvolume → toename van decontracties


- Hypertrofie


Verdikkingvan de hartspier → contractiekracht van de spier neemt toe


- Retentie


Vasthoudenvan water en zout → hormonen RAAS

Wat is orthopneu?

Wakker worden van kortademigheid bij links decompensatio cordis

Wat is de meest bedreigende vorm van links decompensatio cordis?

Wakker worden, daarna astma cardiale (longoedeem). Cyanotisch en roze schuimend sputum

Hypertensie in de linker hartkamer zorgt voor?

Verhoogde druk in de longcirculatie, benauwdheid en moeilijke zuurstofwisseling.



Hypertensie in de rechter hartkamer zorgt voor?

Lichaamsorganen, dus vochtuittreding en stuwing in de organen.

Rechts decompensatio cordis betekent?

Oedeem aan de benen, savonds erger dan ochtends. Putje in de benen. Nycturie (nachtelijke urineproductie) 2-5 keer per nacht. Overdag minder urine productie. Bloedstuwing dus halsvenen verwijd en lever vergroot.Gespannen pijnlijk gevoel rechts bovenbuik. Misselijk en gebrek aan eetlust.

Diagnose decompensatio cordis?

Thoraxfoto, vergroot hart en tekenen van longvaatstuwing.


Bloedonderzoek, bepaalde eiwitten verhoogd door rek hartspierweefsel.
BNP (brain natriutic peptide en NT-Pro-BNP


Echocardiogram, laat de verminderde contractiekracht zien van de kamers.




Bij Diastolisch hartfalen -> hartfalen met behoud van de systolische functie. Vullingsfase niet goed.

Wat is de systolische fase van het hart?

Systole is de fase waarin de kamers van het hart contraheren (samentrekken)

Wat is de diastolische fase van het hart?

Diastole (uitspraak diAAstolé) is de medische naam voor de fase waarin het hart zich ontspant en weer volzuigt met bloed. Deze fase duurt, in rust, 0,4 seconden.

Behandeling acuut hartaflen

Zuurstoftoediening →95% saturatie als doel Intraveneus toedienenlisdiureticum → vergroot urineproductie- Snelen kort werkend- Grijpende lis van henle aan- Furosemideen bumetanide- Belangrijkbijwerking → kaliumtekort

Intraveneustoedienen van vaatverwijders doe je met wat?

bijv. nitraten of nitroprusside


· Doorvaatverwijding → lagere weerstand in aorta → verlaging van afterload· Aangebodenbloed makkelijker en met minder energiegebruik kan worden uitgepompt

Inotrope ondersteuning bijernstige hartfalen of hypotensie. Wat doet dit?

· Positiefinotrope middelen → verhogen contractiekracht


· Dobutamine,dopamine en noradrenaline ,adrenaline

Bij vermoeden van ondervulling van het hart is wat noodzakelijk?

intraveneuze toedieningnoodzakelijk- Zonodig moeten bijkomende metabole en orgaan specifieke problemen wordenbehandeld- Doel→ hypoxie voorkomen, cardiale output, bloeddoorstroming van de nieren, natriumuitscheidingen urine productie te verhogen

Behandeling van chronisch hartfalen?

Medicamenteuze therapie à vaatverwijding- Arteriëlevaatverwijding door ACE-remmers


- GeenACE-remmers? Angiotensinereceptorblokkeerders (ARB’s)




Medicamenteuze therapie à betablokkers en diuretica


- Vertragenhartslag en zorgen voor een betere doorbloeding


- Diureticaverhoogt urineproductie

wat zijn Ritmestoornissen:

De sinusknoop in het hartgenereert elektrische impulsen die via de boezems naar de atrioventriculaireknoop worden geleid. Via de bundel van His en de linker- en rechterbundeltakbereiken de impulsen het ventrikelmyocard. Door de impulsen trekt het hart zichsamen.


Ritmestoornissen → als de normale elektrischeimpulsvorming van het hart gestoord is

Wanneer is er sprake van ritmestoornissen?

- Depatiënt krijgt hartkloppingen die plotseling beginnen en eindigen


- Polsis totaal onregelmatig


- Polsfrequentiebeneden de 40 of boven de 140 per minuut


- Depatiënt heeft last van syncope (flauwvallen)

Hoe kunnen ritmestoornissen ontstaan?

- Atherosclerose


- Klepafwijkingen


- Ontstekingenvan het hart en pericard- Medicijnen→ digitalis


- Mineraalverschuivingen(hyperkaliëmie)- Hyperthyreoïdie


- Koorts


- Longembolie


- Schrik


- Trauma

Wat is hyperkaliëmie

Mineraalverschuivingen

Wat zijn klinische symptomen van ritmestoornissen?

- Gevoelensvan hartjagen


- Duizeligheid


- Transpireren


- Sterretjesvoor de ogen zien


- Polyurietreedt op


- Aginapectoris


- Decompensatiocordis

wat is Bradycardie

Pols is minder dan 50 slagen perminuut. De oorzaak hiervoor is: Kransvatlijden, geleidingsstoornissen enbepaalde medicatie.