Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
41 Cards in this Set
- Front
- Back
|
3 manieren meten van welvaart |
- bpn/hoofd - vn-welzijnsindex - beroepsbevolking |
|
|
Bnp/hoofd |
Bruto nationaal product per hoofd Gaat over de welvaart van een land Alles wat in een jaar in een land wordt verdient gedeeld door het aantal inwoners Altijd in euro’s of dollars Bpn/hoofd in nl: 33000 euro Bpn/hoofd in Niger: 650 euro |
|
|
VN-welzijnsindex |
Gaat over welzijn: de leefomstandigheden van mensen Welzijn kan je meten door: - de levensverwachting - de koopkracht - alfabetiseringsgraad De koploper is Noorwegen, Nederland is derde en Niger is laatste |
|
|
Levensverwachting |
Hoe oud mensen die nu geboren worden gemiddeld zullen worden Hangt af van: - hygiëne - gezondheidszorg - voedselsituatie
|
|
|
Koopkracht |
Hoeveel je voor 1 dollar in een land kunt kopen |
|
|
Alfabetiseringsgraad |
Hoeveel mensen boven de 15 jaar kunnen lezen en schrijven
|
|
|
Beroepsbevolking |
Alle mensen die tegen betaling werken + de werklozen Het werk wordt verdeelt in 3 sectoren: - de primaire sector - de secundaire sector - de tertiaire sector |
|
|
De primaire sector |
- Landbouw In nederland 2% In Mali 60% Voorbeelden: - landbouw - mijnbouw - visserij |
|
|
De secundaire sector |
- Industrie In nederland 22% In Mali 10% Voorbeelden: - industrie - ambacht - bouw |
|
|
De tertiaire sector |
- Diensten In Nederland 76% In Mali 30% Voorbeelden: - handel - verkeer - overheidsdiensten - banken en verzekeringen |
|
|
Door het meten van welzijn en welvaart kun je de wereld in 3 groepen landen delen |
- centrumlanden - semiperiferie landen - periferie landen |
|
|
Centrumlanden |
De koplopers: de meest ontwikkelde landen Mensen verdienen goed en werken vooral in de diensten sector. Hoge productiviteit: de waarde van de productie per persoon is hoog. Dit komt door het gebruik van moderne apparatuur. Spelen een belangrijke rol in de wereldhandel Voorbeelden: - Singapore - de VS - Duitsland |
|
|
Semiperiferie |
De volgers: al een eind op weg in hun ontwikkeling Welvaart neemt snel toe Landbouw is minder belangrijk, industrie is ontwikkeld en de dienstensector wordt belangrijker De rol in de wereldhandel wordt steeds groter Voorbeelden: - Zuid-Afrika - Brazilië - China |
|
|
Periferie |
De achterblijvers Veel mensen een laag inkomen en werken vaak nog in de landbouw Spelen een kleine rol in de wereldhandel Worden ook wel de ontwikkelingslanden of derdewereldlanden genoemd Liggen vooral in Afrika Voorbeelden: - Cambodja - Bolivia - Niger |
|
|
Bbp |
Bruto binnenlands product: alles wat in een land wordt verdient Bbp + geldovermakingen uit het buitenland |
|
|
Sociale ongelijkheid |
Gaat over mensen Grote verschillen in welvaart en inkomen tussen groepen mensen |
|
|
Regionale ongelijkheid |
Grote verschillen in ontwikkelingsgraad binnen één land Kan je op een kaart weergeven |
|
|
Informele sector |
Het niet-officiële deel van de economie, ook wel scharreleconomie genoemd. De activiteiten van deze sector komen meestal niet in de statistieken van de overheid terecht Voorbeelden: - schoenpoetser - kleine bedrijfjes - kleine winkeltjes - straatventers Doordat het niet wordt opgegeven s het bnp/hoofd lager |
|
|
Basisbehoeften |
- toegang tot onderdak - toegang tot voeding/schoon water - toegang tot onderwijs - toegang tot gezondheidszorg - toegang tot kleding |
|
|
Wereldhandels triade |
Triadisch netwerk VS ————- west-Europa \. / / \. / / Japan ————— China? |
|
|
Globalisering |
Door globalisering “krimp” de wereld Gebieden op aarde raken op tal terreinen steeds meer met elkaar verbonden. T-shirt en mobieltjes hebben bijvoorbeeld al een hele wereldreis gemaakt. De onderdelen komen uit verschillende landen. Dit is ook zo met groenten en fruit
|
|
|
Oorzaken van globalisering |
- mno (multinationale onderneming) - geen handelsbelemmeringen meer - moderne communicatie middelen |
|
|
Mno |
Multinationale ondernemingen Sinds 1975 ziiijn meer bedrijven een mno: grote bedrijven die in meerdere landden fabrieken en kantore hebben staan Voorbeelden: - Philips - Rabobank Zien de hele wereld als hun afzetmarkt e als werkplaats waar je spullen kunt laten maken |
|
|
Geen handelsbelemmeringen meer |
Handelsbelemmeringen verdwijnen: sinds 1990 steeds meer landen open grenzen voor de wereldmarkt |
|
|
Moderne communicatie middelen |
Snelle verbindingen via glasvezel en satellieten zorgen ervoor dat je met bijvoorbeeld 1 druk op een knop een container schip door de hele wereld heen kunt sturen Transport en vervoer koper en sneller |
|
|
Patronen van het wereldsysteem veranderen |
Binnen de centrumlanden de semiperiferie en de periferie vindt er constant uitwisseling plaats van goederen en diensten Door globalisering zijn er 2 belangrijke dingen veranderd: - de economische rol van de drie blokken veranderen - de welvaart verschuift het wereldsysteem
|
|
|
De economische rol van de drie blokken |
Vroeger: periferie landen verdiende vooral geld met exporteren van grondstoffen. De rijke landen verwerkte dit in halffabricaten en eindproducten. Na 1980: multinationals verplaatsen hun productiebedrijven steeds meer naar naar semiperiferie landen Gevolg: veel industrieën in centrumlanden sluiten |
|
|
De welvaart verschuift in het wereldsysteem |
In 2012 groeit de wereldeconomie met 3%, maar de BRIC-landen halen het dubbelen De wereld wordt voller en rijker -> de vraag naar grondstoffen en energie stijgt.olielanden proficteren daarvan. Rijke laden gaat de groei traag. Deze landen zijn wel rijker dan laden in de semiperiferie of de periferie De verliezers zijn de landen in de periferie die geen grondstofffen hebben en waarin de mno’s niet in vullen investeren. Deze landen blijven dan arm |
|
|
Tijd-ruimte compressie |
Wereld wordt figuurlijk kleiner Global village: - transport: - snelheid - omvang - communicatie: - WiFi/ internet Omvang vrachtschip 1995: 8000 containers Omvang vrachtschip 2019: 24000 containers |
|
|
Basisbehoeften |
- toegang tot onderdak - toegang tot voeding/schoon water - toegang tot onderwijs - toegang tot gezondheidszorg - toegang tot kleding |
|
|
Wereldhandels triade |
Triadisch netwerk VS ————- west-Europa \. / / \. / / Japan ————— China? |
|
|
Globalisering |
Door globalisering “krimp” de wereld Gebieden op aarde raken op tal terreinen steeds meer met elkaar verbonden. T-shirt en mobieltjes hebben bijvoorbeeld al een hele wereldreis gemaakt. De onderdelen komen uit verschillende landen. Dit is ook zo met groenten en fruit
|
|
|
Oorzaken van globalisering |
- mno (multinationale onderneming) - geen handelsbelemmeringen meer - moderne communicatie middelen |
|
|
Mno |
Multinationale ondernemingen Sinds 1975 ziiijn meer bedrijven een mno: grote bedrijven die in meerdere landden fabrieken en kantore hebben staan Voorbeelden: - Philips - Rabobank Zien de hele wereld als hun afzetmarkt e als werkplaats waar je spullen kunt laten maken |
|
|
Geen handelsbelemmeringen meer |
Handelsbelemmeringen verdwijnen: sinds 1990 steeds meer landen open grenzen voor de wereldmarkt |
|
|
Moderne communicatie middelen |
Snelle verbindingen via glasvezel en satellieten zorgen ervoor dat je met bijvoorbeeld 1 druk op een knop een container schip door de hele wereld heen kunt sturen Transport en vervoer koper en sneller |
|
|
Patronen van het wereldsysteem veranderen |
Binnen de centrumlanden de semiperiferie en de periferie vindt er constant uitwisseling plaats van goederen en diensten Door globalisering zijn er 2 belangrijke dingen veranderd: - de economische rol van de drie blokken veranderen - de welvaart verschuift het wereldsysteem
|
|
|
De economische rol van de drie blokken |
Vroeger: periferie landen verdiende vooral geld met exporteren van grondstoffen. De rijke landen verwerkte dit in halffabricaten en eindproducten. Na 1980: multinationals verplaatsen hun productiebedrijven steeds meer naar naar semiperiferie landen Gevolg: veel industrieën in centrumlanden sluiten |
|
|
De welvaart verschuift in het wereldsysteem |
In 2012 groeit de wereldeconomie met 3%, maar de BRIC-landen halen het dubbelen De wereld wordt voller en rijker -> de vraag naar grondstoffen en energie stijgt.olielanden proficteren daarvan. Rijke laden gaat de groei traag. Deze landen zijn wel rijker dan laden in de semiperiferie of de periferie De verliezers zijn de landen in de periferie die geen grondstofffen hebben en waarin de mno’s niet in vullen investeren. Deze landen blijven dan arm |
|
|
Tijd-ruimte compressie |
Wereld wordt figuurlijk kleiner Global village: - transport: - snelheid - omvang - communicatie: - WiFi/ internet Omvang vrachtschip 1995: 8000 containers Omvang vrachtschip 2019: 24000 containers |
|
|
Formele sector |
Het officiële deel van de economie. De activiteiten in de formele sector vind je terug in de statistieken van de overheid. In nl wordt bijna alle inkomen geregistreerd bij de belasting |
