Reading...
Play button
Play button
Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
46 Cards in this Set
- Front
- Back
|
Hoofdstuk 7 het einde: dood en sterven
De dood is een ervaring die we allemaal een keer zullen meemaken; sterven hoort evenzeer bij het leven als |
geboren worden
|
|
|
Klinisch dood:
|
de afwezigheid van hartslag en ademhaling
Zelfs als iemands hart al vijf minuten niet meer klopt dan kon het gereanimeerd worden en de ervaring zonder al te veel schade overleven. De klinische definitie is dus onnauwkeurig en daarom worden hartslag en ademhaling niet meer gebruikt om te bepalen op welk moment de dood is ingetreden |
|
|
Zelfs als iemands hart al vijf minuten niet meer klopt dan kon het gereanimeerd worden en de ervaring zonder al te veel schade overleven.
De klinische definitie is dus: |
onnauwkeurig en daarom worden hartslag en ademhaling niet meer gebruikt om te bepalen op welk moment de dood is ingetreden
|
|
|
Tegenwoordig baseren medische deskundigen mbt de dood zich op
|
hersenactiviteit
|
|
|
Hersendood
|
alle tekenen van hersenactiviteit zijn gestopt
Als iemand hersendood is kan de hersenfunctie niet meer hersteld worden |
|
|
Hoe veranderen onze reacties op de dood naarmate we ouder worden?
Dood tijdens kindertijd jaarlijks sterven: |
11 miljoen kinderen voor hun 5de levensjaar met name
door ziekte, ondervoeding en oorlogen |
|
|
het verlies van een kind brengt meestal dezelfde reactie
teweeg als |
het overlijden van een ouder persoon en soms zijn de effecten ernstiger omdat familieleden worstelen met een sterfgeval op zo jonge leeftijd.
|
|
|
Een van de meest voorkomende reacties op de dood van een kind;
|
depressie.
|
|
|
Een vorm van overlijden die bijzonder moeilijk te verwerken is
|
is prenatale sterfte miskraam.
De meeste ouders ontwikkelen een psychologische band met hun ongeboren kind en daardoor voelen ze dikwijls intense droefheid als het kind al voor de geboorte sterft. |
|
|
Een andere vorm van overlijden die vanwege het onverwachte karakter extreme stress veroorzaakt is
|
wiegendood.
Bij wiegendood stopt een ogenschijnlijk gezonde baby met ademen en sterft. |
|
|
Belangrijkste doodsoorzaken tijdens kindertijd zijn:
|
verkeersongelukken, brand en verdrinking
|
|
|
Bij ouders roept de dood van een kind de meest intense gevoelens van verlies en verdriet op. De meeste ouders kunnen zich geen ergere dood voorstellen dan die van een kind.
De extreme reacties van ouders berusten gedeeltelijk op het gevoel dat: |
de natuurlijke orde van de wereld is verstoord;
kinderen horen hun ouders immers te overleden Een andere reden is omdat ze vinden dat het hun verantwoording is om hun kinderen tegen elk gevaar te beschermen |
|
|
Kinderen ontwikkelen pas een realistisch concept van de dood als ze een jaar of
|
vijf zijn
|
|
|
voor die tijd zijn ze geneigd om het als een tijdelijke toestand te zien (slaap-doornroosje)
Rond het vijfde jaar kunnen kinderen het definitieve en onomkeerbare karakter van de dood beter bevatten Rond het negende levensjaar... |
beginnen ze de universaliteit en het definitieve karakter van de dood onder ogen te zien.
|
|
|
De dood tijdens de adolescentie
de ideeën van adolescenten over de dood zijn even onrealistisch als |
die van jonge kinderen alleen dan anders.
Adolescenten begrijpen het definitieve en onomkeerbare van de dood maar ze hebben de neiging om te denken dat zijzelf onsterfelijk zijn wat soms tot risicovol gedrag leidt. |
|
|
Adolescenten ontwikkelen een persoonlijk fabel:
|
een verzameling opvattingen die maakt dat ze zich uniek en speciaal voelen, zo speciaal dat ze soms denken dat ze onkwetsbaar zijn en dat de nare dingen die anderen overkomen hen niet overkomen
|
|
|
Ongelukken zijn
|
de belangrijkste doodoorzaken van adolescenten
|
|
|
Adolescenten die te horen krijgen dat ze een terminale ziekte hebben voelen zich vaak boos en verraden. Hun negatieve gevoelens en gedrag kunnen de medische behandeling:
|
bemoeilijken
Andere adolescenten reageren met ontkenning |
|
|
Dood tijdens vroege volwassenheid.
omdat mensen zich haast niet kunnen voorstellen dat ze uitgerekend op dit moment zouden sterven is het bijzonder moeilijk als dat toch dreigt te gebeuren. Jongvolwassenen reageren vaak: |
boos en ongeduldig als blijk dat een ziekte hun toekomst in gevaar zou kunnen brengen
Ongelukken vormen nog steeds de belangrijkste doodsoorzaak gevolgd door zelfmoord, aids en kanker. |
|
|
De dood tijdens de middelbare leeftijd.
Een terminale ziekte is de meest voorkomende doodsoorzaak. In deze fase is het bericht van de aanstaande dood meestal niet meer zo’n schok. Maar de realistische kijk op de situatie maakt de acceptatie an de mogelijkheid dat men zal sterven niet makkelijker. Mensen van middelbare leeftijd zijn vaak: |
banger voor de dood dan mensen in eerdere of later periodes
|
|
|
Belangrijkste doodsoorzaken
|
hartaanvallen en beroertes
|
|
|
De dood tijdens de ouderdom ouderen weten dat hun dagen wel zo’n beetje geteld zijn. Belangrijkste doodsoorzaken zijn;
|
kanker, beroertes en hartkwalen
|
|
|
Doordat ouderen zo veelvuldig met de dood geconfronteerd worden zijn mensen in deze fase minder bang om te sterven dan in eerdere levensstadia. Ze kijken er ......tegenaan.
|
realistischer en filosofischer tegenaan.
|
|
|
De aanstaande dood gaat soms gepaard met een versnelde aftakeling van het cognitieve functioneren
terminale decline is:, |
een significante afname van cognitieve vermogens als herinneren en leesvaardigheden
|
|
|
Mensen kunnen op heel diverse manieren tegen de dood aankijken met name als ze uit andere culturen komen.
dit is afhankelijk van: |
je waarden die grotendeels worden bepaald door vulturele en subculturele normen die p hun beurt vaak gebaseerd zijn op religieuze veranderingen
|
|
|
Voorlichting over de dood over de dood, sterven en rouwen
het is bedoeld om mensen van alle leeftijden te helpen om beter om te gaan met dood en sterven Er zijn verschillende vormen van voorlichting over de dood mogelijk: |
Voorlichting in het kader van crisisinterventie
In het lesprogramma opgenomen voorlichting over de dood Voorlichting oer de dood voor mensen met een hulpverlenend beroep Hoewel geen enkele norm van voorlichting alle taboes rond de dood kan doorbreken kunnen deze programma’s mensen wel helpen om er grip om te krijgen |
|
|
Niemand heeft meer invloed gehad op ons inzicht in de manier waarop mensen met de dood omgaan dan
|
Elisabeth kubler ross.
deze psychiater ontwikkelde een theorie over de dood en sterven gebaseerd op uitgebreide interviews met stervende mensen en hun verzorgers. |
|
|
Elisabeth kubler ross.
deze psychiater ontwikkelde een theorie over de dood en sterven gebaseerd op |
uitgebreide interviews met stervende mensen en hun verzorgers
|
|
|
Kubler-ross stelde dat de weg na de dood via 5 fundamentele fasen verloopt:
|
1-Ontkenning;
mensen verzetten zich tegen het idee dat ze gaan sterven 2-Woede; iemand die gaat sterven kan boos zijn op de hele wereld 3-Onderhandelen; stervende mensen proberen de dood te ontlopen door erover te onderhouden 4-Depressie; besef dat het gedaan is en dat er niets meer te onderhandelen valt. 5-Acceptatie; mensen zijn zich volledig bewust van dat ze gaan sterven De theorie is niet toepasbaar op mensen die niet weten of ze aan hun ziekte zullen overlijden |
|
|
Er is kritiek op Kubler-Ross:
|
Het gaat namelijk over mensen die weten dat ze gaan sterven en wiens dood op een redelijk ontspannen manier verloopt.
De fasen van het stervens proces kunnen individueel verschillen. Ze heeft te weinig factoren meegenomen. Iemand die een pijnlijke dood gaat sterven sterft anders dan iemnd die dat niet doet. Angst komt dan ook niet aan bod. Er zijn aanzienlijke verschillen hoe iemand reageert op een aanstaande dood. |
|
|
Edwin Shneidmann.
Edwin Shneidmann stelt dat er in de manier waarop mensen op hun naderende dood bepaalde... zijn |
Thema's zijn die zich aandienen
|
|
|
Charles Corr.
Charles Corr stelt dat mensen die gaan sterven een aantal psychologische taken moeten vervullen. Dat zijn: |
-Minimaliseren lichamelijke stress
-vasthouden aan de rijkdommen van het leven -Het in stand houden van en verdiepen van realaties. -Hoop houden |
|
|
Theoretici over de dood:
|
Kubler-Ross:
de weg na de dood loopt via 5 fundamentele fasen. Edwin Shneidmann: er dienen zich thema's aan die zich meermaals aandienen. Charles Corr: De stervende moet Psychologische taken vervullen. |
|
|
Euthanasieverklaring:
|
juridisch document waarop staat aangegeven welke medische behandelingen iemand wel of niet wil ondergaan als zij of hij niet n staat is om wensen kenbaar te maken.
In sommige euthanasieverklaringen wordt een specifiek persoon aangewezen een gevolmachtigde die hen moet vertegenwoordigen wanneer er beslissingen moeten worden genomen ten aanzien van de behandeling |
|
|
In veel landen is hulp bij zelfdoding toegestaan.
In Nederland mag medisch personeel hulp verlenen bij levensbeëindiging van patiënten maar dan moeten er aan verschillende eisen worden voldaan: |
-Minstens twee artsen moeten vaststellen dat een patiënt terminaal ziek is.
-Er moet sprake zijn van ondraaglijk psychisch of lichamelijk lijden. -De patiënt moet bewust en schriftelijk toestemming hebben gegeven. -Verwanten moeten van te voren worden geïnformeerd. |
|
|
Ongeveer een derde van de sterfgevallen vind plaats in het ziekenhuis.
Er zijn verschillende redenen waarom een ziekenhuis de minst wenselijke plek is om te sterven: |
-Onpersoonlijk en personeel wisselt paar keer per dag
-Mensen sterven vaak alleen omdat de bezoekuren beperkt zijn -Ziekenhuizen zijn bedoeld om mensen beter te maken en niet om hen te begeleiden met sterven -De verzorging van stervende mensen is bijzonder duur |
|
|
Palliatieve zorg
|
zorg die de kwaliteit van het leven verbeterd van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening
Palliatieve zorg is gericht op lichamelijke en psychologische steun en niet op genezing |
|
|
Hoewel iedereen met de dood te maken krijgt zijn de meesten van ons verrassend slecht voorbereid op het verdriet dat volgt op het overlijden van een geliefd persoon
Na de dood van een geliefd persoon volgt: |
een pijnlijke periode van aanpassing die word gekenmerkt door intens verdriet
|
|
|
Besef van verlies
|
verwijst naar de erkenning van het objectieve feit dat iemand overleden is
|
|
|
Intens verdriet
|
de emotionele respons op het verlies
|
|
|
Iedereen ervaart intens verdriet op een andere manier maar er zijn bepaalde overeenkomsten
|
1. eerste stadium kenmerkt zich door shock, verdoofdheid, ongeloof of regelrechte ontkenning
2. mensen beginnen de dood onder ogen te zien en beseffen de omvang van het verlies 3. daarna een aanpassingstadium. Mensen rapen de brokstukken op en beginnen nieuwe identiteiten te reconstrueren |
|
|
in zekere zin is de dood besmettelijk
|
weduwnaars en weduwen hebben een verhoogde kans op overlijden hebben
|
|
|
jongere kinderen hebben een beperkt begrip van de dood en daarom hebben ze speciale hulp nodig om te leren omgaan met verdriet. De volgende strategieën kunnen daarbij helpen:
|
-wees eerlijk
-moedig uitingen van verdriet aan -overtuig kinderen dat het niet hun schuld is dat de overledene dood is -begrijp dat verdriet van kinderen op onverwachte manieren aan de oppervlakte kan komen |
|
|
uitvaartrituelen zijn belangrijk omdat:
|
ze mensen helpen om de dood van een geliefd persoon en hun eigen sterfelijkheid te erkennen en om door te gaan met hun eigen leven
|
|
|
De pil van drion.
|
Concept van Huib Drion voor een pil voor ouderen voor als ze dat willen te kunnen sterven.
Hij zou uit a en b bestaan waar enige dagen tussen zou zijn. Dit zodat degene die het nam nog kon nadenken over de gevolgen. |
|
|
Soorten eutenasie
|
-Passieve euthanasie.
Behandeling stoppen. -Vrijwillige actieve euthanasie. Toediening dodelijke stoffen |
