Reading...
Play button
Play button
Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
415 Cards in this Set
- Front
- Back
- 3rd side (hint)
|
aan
|
op of om je lichaam
het is in werking aan elkaar vast om aan te geven wie iets krijgt |
vb:ik heb een trui aan
vb:de radio staat aan vb:de kar zit aan de auto vb:Bas geeft de pen aan oma |
|
|
aandachtig
|
als je goed oplet
|
vb:aandachtig luisterde ik naar zijn verhaal
|
|
|
aandoenlijk
|
waardoor tedere gevoelens opkomen
|
vb:hij deed aandoenlijk zijn best om aardig te zijn
|
|
|
aaneen
|
niet gescheiden, niet los
|
vb:deze letters moet je aaneen schrijven
|
|
|
aanstonds
|
over een poosje
|
vb:ik heb aanstonds wel even tijd voor je
|
|
|
aanvankelijk
|
in het begin
|
vb:aanvankelijk vond hij het goed
|
|
|
aanzienlijk
|
behoorlijk groot of veel
|
vb:Jan heeft een aanzienlijk bedrag op zijn rekening
|
|
|
absoluut
|
zonder beperkingen, helemaal
|
vb:Tina is absoluut betrouwbaar
|
|
|
achteraan
|
op de laatste plaats, bij de laatsten
|
vb:hij liep helemaal achteraan
|
|
|
achteraf
|
na enige tijd
niet tussen de andere mensen |
vb:achteraf bekeken had je toch gelijk
vb:hij stond een beetje achteraf te kijken |
|
|
achtereenvolgens
|
wat na elkaar komt, in volgorde
|
vb:hij werd achtereenvolgens Nederlands, Europees, en wereldkampioen
|
|
|
achterin
|
in het achterste gedeelte
|
vb:mag ik achterin zitten?
|
|
|
achterna
|
achter iets of iemand aan
|
vb:hij loopt haar nu al maanden achterna
|
|
|
achterom
|
naar of langs de achterkant
|
vb:in het dorp komen de mensen niet door de voordeur maar achterom
|
|
|
achterop
|
op de achterkant, op het achterste deel
|
vb:mag ik bij jou achterop zitten?
|
|
|
achterover
|
naar achteren
|
vb:hij viel achterover met zijn hoofd op de stoep
|
|
|
achteruit
|
naar achteren
|
vb:wilt u even een stapje achteruit doen?
|
|
|
achterwaarts
|
naar achteren
|
vb:hij deed een stap achterwaarts
|
|
|
achterwege
|
het niet meer doen
|
vb:wil je die opmerkingen voortaan achterwege laten?
|
|
|
af
|
ergens vandaan
er hoeft niets meer aan gedaan te worden |
vb:hij loopt de trap af
vb:de trui is af |
|
|
afgezien
|
zonder te letten op ...., zonder mee te tellen
|
vb:afgezien van de inktvlekken is dit een goede brief
|
|
|
afschuwelijk
|
heel erg
heel erg akelig, vies of lelijk |
vb:het is afschuwelijk koud buiten
vb:deze wijn smaakt afschuwelijk |
|
|
akelig
|
met akelig gevoel in je buik, alsof je moet overgeven
waar je liever niet mee te maken hebt |
vb:ik voel me erg akelig
vb:het programma was akelig om naar te kijken |
|
|
al
|
zelfs als
eerder dan je gedacht had alles, zonder uitzondering |
vb:al praat je nog zo zachtjes, ik hoor je toch wel!
vb:is het al zeven uur? vb:ik heb al het werk gedaan |
|
|
aldoor
|
de hele tijd
|
vb:jullie zitten aldoor maar te gapen
|
|
|
aldus
|
op deze manier
|
vb:we hebben aldus gedacht ....
|
|
|
alleen
|
zonder anderen, in je eentje
slechts, enkel maar, echter |
vb:deze kast heb ik helemaal alleen getimmerd
vb:ik vroeg alleen maar of ik weg mag vb:ik wil mee, alleen het is zo donker buiten |
|
|
allengs
|
wat langzaam maar zeker gebeurt
|
vb:haar ziekte wordt allengs erger
|
|
|
allereerst
|
vóór alle anderen
|
vb:allereerst moet de groente gewassen worden
|
|
|
allerminst
|
helemaal niet
|
vb:ik heb me allerminst verveeld bij die show
|
|
|
allesbehalve
|
helemaal niet
|
vb:hij is allesbehalve sportief
|
|
|
alleszins
|
zonder dat er iets ontbreekt
|
vb:zijn gedrag is alleszins te begrijpen
|
|
|
allicht
|
wat iedereen zo begrijpt
|
vb:heb je je paspoort bij je? Allicht!
|
|
|
alom
|
op alle plaatsen
|
vb:die toneelspeler is alom bekend
|
|
|
alsmede
|
net als iemand of iets anders
|
vb:de ouders alsmede de grootouders zijn welkom op het feest
|
|
|
alsnog
|
nog steeds, ook nu nog, toch nog
|
vb:als het mislukt, kun je alsnog vluchten
|
|
|
althans
|
in elk geval
|
vb:het gaat stormen, althans dat is voorspeld
|
|
|
altijd
|
de hele tijd
elke keer weer in elk geval |
vb:Jan moppert altijd
vb:Tina komt altijd op zondag vb:als het regent kan ik altijd nog gaan lezen |
|
|
alvast
|
zonder te wachten
|
vb:ik heb alvast de tafel gedekt
|
|
|
alweer
|
nog een keer
|
vb:heb je nu alweer gespijbeld?
|
|
|
ambtshalve
|
vanwege het werk, officieel
|
vb:ambtshalve moet ik deze kleding dragen
|
|
|
amper
|
met moeite, bijna niet
|
vb:ik heb zo'n pijn, dat ik amper kan lopen
|
|
|
anders
|
niet hetzelfde
op andere tijden als het niet zo is eigenlijk |
vb:is deze trui anders dan de trui van je broer?
vb:Jan is erg stil terwijl hij anders altijd veel te vertellen heeft vb:we kunnen gaan schaatsen of anders naar de bioscoop vb:ben je blij? daar zie je anders niet naar uit |
|
|
andersom
|
in tegengestelde stand of volgorde
|
vb:als je de tekening andersom bekijkt, zie je hoe het zit
|
|
|
anderszins
|
op een andere manier
|
vb:spijbelen of anderszins wordt hier streng bestraft
|
|
|
anderzijds
|
aan de andere kant
|
vb:enerzijds voel ik er wel voor, anderzijds ben ik toch een beetje bang
|
|
|
beetje
|
een kleine hoeveelheid
niet veel, niet zo erg |
vb:heb je een beetje melk voor me?
vb:ik ben een beetje moe |
|
|
belachelijk
|
heel erg raar
|
vb:wat een belachelijke broek heb je aan!
|
|
|
beneden
|
op een plaats die lager ligt
aan de lage kant |
vb:de winkels zijn beneden op de begane grond
vb:beneden aan de brief stonden drie kruisjes |
|
|
bepaald
|
het is duidelijk om wie of wat het gaat
waar je niet aan twijfelt |
vb:bepaalde vruchten kun je lang bewaren
vb:jouw gevraag is bepaald storend |
|
|
beslist
|
zonder beperkingen, helemaal
zeker dat het juist is |
vb:het is beslist waar
vb:hij gaf een beslist antwoord |
|
|
best
|
zeer goed
heus wel eigenlijk wel |
vb:dit zijn beste peren
vb:toe maar, het lukt je best vb:ik voel me best gelukkig hier |
|
|
betrekkelijk
|
in vergelijking met iets anders
behoorlijk, maar niet uitzonderlijk |
vb:de ruimte in ons huis is maar betrekkelijk
vb:de aardbeien zijn betrekkelijk goedkoop |
|
|
beurtelings
|
om beurten, na elkaar
|
vb:beurtelings gooiden we de bal tegen de muur
|
|
|
bij
|
in de buurt van
om aan te geven dat je er was om aan te geven dat je iets toevoegt |
vb:zet je schoenen maar bij de kachel
vb:ik was ook bij het feest vb:mag ik er nog wat suiker bij? |
|
|
bijeen
|
bij of met elkaar
|
vb:we zaten gezellig bijeen rond het vuur
|
|
|
bijna
|
nog net niet helemaal
|
vb:we zijn bijna thuis
|
|
|
bijvoorbeeld
|
er één noemen
|
vb:sommige vruchten kun je lang bewaren, bijvoorbeeld appels
|
|
|
bijzonder
|
niet algemeen of openbaar
meer dan gewoon, boven het gemiddelde nergens anders mee te vergelijken heel erg niet gewoon |
vb:een bijzondere school heeft een eigen bestuur
vb:hij is bijzonder eigenwijs vb:het is een bijzondere jongen, die Jan vb:ik vind jouw gedrag bijzonder storend vb:dat hun kinderen niet mogen zwemmen is wel bijzonder |
|
|
binnen
|
in een ruimte
|
vb:het is slecht weer, we blijven binnen
|
|
|
binnenkort
|
binnen korte tijd
|
vb:binnenkort kopen we een nieuwe auto
|
|
|
blijkbaar
|
je kunt merken dat het echt zo is
|
vb:blijkbaar heeft hij veel tijd
|
|
|
boven
|
op een hogere plaats
|
vb:de slaapkamer is boven
|
|
|
bovenaan
|
op de bovenste plaats
|
vb:bovenaan de bladzijde staat zijn logo
|
|
|
bovendien
|
wat erbij komt
|
vb:dit boek is spannend en bovendien erg leerzaam
|
|
|
buiten
|
wat niet wordt meegerekend
niet in iets het niet kunnen missen |
vb:buiten Ahmed gaat iedereen mee
vb:het is mooi weer, we gaan naar buiten vb:hij kan niet buiten zijn hond |
|
|
circa
|
naar schatting, niet precies
|
vb:het feest begint om circa 11 uur
|
|
|
daar
|
het woord noemt een reden
op die plaats |
vb:daar ik hoofdpijn heb, wil ik nu gaan slapen
vb:daar ligt een boek |
|
|
daaraan
|
aan wat er genoemd of bedoeld is
|
vb:noem de snelwegen en de steden die daaraan liggen
|
|
|
daarbij
|
bij die zaak, bij dat wat genoemd is
wat erbij komt |
vb:je viert je verjaardag en daarbij hoort dat je cadeautjes krijgt
vb:hij is niet slim en daarbij ook nog lui |
|
|
daardoor
|
door die zaak, door die oorzaak
|
vb:er zijn pannen van het dak, daardoor lekt het
|
|
|
daarentegen
|
geeft een tegenstelling aan
|
vb:ik ben klein, mijn broer daarentegen is groot
|
|
|
daarin
|
in dat wat genoemd is
|
vb:hij is niet eerlijk, daarin heb ik me niet vergist
|
|
|
daarmee
|
met dat wat genoemd is
|
vb:het is een leuk spel, daarmee kun je uren zoet zijn
|
|
|
daarna
|
na dat andere
|
vb:poets eerst je tanden en was daarna je handen
|
|
|
daarnaast
|
naast dat wat genoemd is
|
vb:eerst heb je de drogist en daarnaast is de supermarkt
|
|
|
daarom
|
om die reden, vanwege die oorzaak
|
vb:ik kan niet slapen, daarom ga ik maar lezen
|
|
|
daarop
|
op dat wat genoemd is
|
vb:hij nodigde ons uit en daarop hadden we niet gerekend
|
|
|
daarover
|
over dat wat genoemd is
|
vb:we hadden afgesproken daarover niet meer te praten
|
|
|
daartoe
|
voor dit of dat
|
vb:daartoe neem je de volgende spullen ...
|
|
|
daaruit
|
uit dat wat genoemd is
|
vb:dit is de grabbelton; daaruit mogen alle kinderen iets pakken
|
|
|
daarvan
|
van dat wat genoemd is
|
vb:daarvan kun je alleen maar dromen!
|
|
|
daarvoor
|
om die reden, vanwege die oorzaak
voor dat wat genoemd is |
vb:daarvoor zeg ik het je
vb:hij is niet eerlijk; ik waarschuw je daarvoor |
|
|
dadelijk
|
zonder te wachten
over een poosje |
vb:wil je dadelijk komen!
vb:wacht even, ik kom dadelijk wel |
|
|
dagelijks
|
elke dag
gewoon, niet bijzonder |
vb:ik zie hem dagelijks
vb:de dagelijkse dingen |
|
|
dan
|
na dat andere
op die tijd in een vergelijking |
vb:eerst tanden poetsen en dan naar bed
vb:tot vanmiddag, dan praten we verder! vb:mijn broer is groter dan mijn zus |
|
|
danig
|
erg, zeer
|
vb:ik heb me danig in haar vergist
|
|
|
deels
|
voor een deel
|
vb:deels heeft hij wel gelijk
|
|
|
degelijk
|
wat stevig of goed in elkaar zit
wat zeker is |
vb:dit is een degelijk apparaat
vb:hij is wel degelijk ziek |
|
|
derhalve
|
om die reden, vanwege die oorzaak
|
vb:ik was gevallen; derhalve kon ik niet komen
|
|
|
desalniettemin
|
ondanks dat
|
vb:ik was doodmoe, desalniettemin bleef ik wakker
|
|
|
desondanks
|
ondanks dat
|
vb:ik weet dat die auto gevaarlijk is, desondanks ga ik ermee rijden
|
|
|
destijds
|
tijdstip in het verleden
|
vb:hij heeft me destijds gewaarschuwd
|
|
|
dichterbij
|
wat op kleinere afstand is
|
vb:Rome is ver weg; Parijs is veel dichterbij
|
|
|
dikwijls
|
op veel momenten, veel keren
|
vb:Mehmet gaat dikwijls op reis
|
|
|
direct
|
zonder te wachten
zonder omweg waar niets tussen zit |
vb:wil je direct komen?
vb:hij gaat direct van huis naar school vb:zij woont in de directe omgeving van de binnenstad |
|
|
ditmaal
|
(voor) deze keer
|
vb:ditmaal heb je gelijk
|
|
|
doodstil
|
heel erg stil
|
vb:het kind stond doodstil van schrik
|
|
|
doorgaans
|
de meeste keren
|
vb:doorgaans heeft hij gelijk
|
|
|
echter
|
geeft een tegenstelling aan
|
vb:Jan heeft echter weer bezwaren
|
|
|
eenmaal
|
één keer
op een bepaald moment voorgoed |
vb:ik heb haar maar éénmaal gezien
vb:als het eenmaal zover is ... vb:als dat nu eenmaal gebeurd is, kunnen we verder |
|
|
eens
|
op een keer
nog één keer dezelfde mening hebben het goed vinden, ermee akkoord gaan |
vb:eens komt er een eind aan
vb:deze ruimte is eens zo groot als de vorige vb:we zijn het weer eens met elkaar vb:ik ben het er niet mee eens |
|
|
eensklaps
|
snel, terwijl het niet verwacht werd
|
vb:eensklaps verscheen daar een politieman
|
|
|
eerdaags
|
binnen korte tijd
|
vb:eerdaags kom ik bij jullie langs
|
|
|
eerder
|
voor de tijd van nu
wat dichter bij de waarheid is |
vb:we moeten morgen eerder weggaan
vb:hij is eerder mooi dan lelijk |
|
|
eergisteren
|
de dag vóór gisteren
|
vb:eergisteren heb ik nog gezwommen
|
|
|
eerst
|
in het begin
vóór alle anderen |
vb:eerst was ik erg verlegen
vb:Joop mag eerst op de schommel |
|
|
eigenlijk
|
wat echt zo is
in de grond van de zaak, in werkelijkheid |
vb:de eigenlijke oorzaak van de ramp is die kapotte motor
vb:ze doet wel boos, maar eigenlijk is ze heel aardig |
|
|
eindelijk
|
na lang wachten, op het laatst
|
vb:eindelijk konden we Sinterklaas zien
|
|
|
elders
|
ergens anders, niet hier
|
vb:hij gaat elders zijn boodschappen doen
|
|
|
enerzijds
|
aan de ene kant
|
vb:enerzijds voel ik er wel voor, anderzijds ben ik toch een beetje bang
|
|
|
enig
|
er is er maar één van
een kleine hoeveelheid, een beetje heel erg goed of leuk |
vb:dat is de enige manier om het te doen
vb:ik heb wel enig vertrouwen in hem vb:wat een enige jurk heb je aan! |
|
|
enigszins
|
niet veel, niet zo erg
|
vb:de toestand is wel enigszins verbeterd
|
|
|
enkel
|
één stuks, niet samengesteld
niet meer dan dat klein aantal |
vb:wil je een enkele of een dubbele boterham?
vb:we hadden daar enkel regen vb:we hebben enkele kinderen ondervraagd |
|
|
enzovoort
|
als je stopt met opsommen
|
vb:ze hebben kippen, konijnen, honden, enzovoort
|
|
|
evenmin
|
ook niet
|
vb:Jan gaat niet op vakantie en zijn kinderen evenmin
|
|
|
eventjes
|
korte tijd
|
vb:ik ben eventjes weg hoor!
|
|
|
evenwel
|
geeft een tegenstelling aan
|
vb:ik ben dik, mijn zus evenwel is erg dun
|
|
|
fijntjes
|
slim en een beetje spottend
|
vb:hij glimlachte fijntjes
|
|
|
flink
|
nogal groot
wie zich goed houdt als hij iets vervelends meemaakt erg, zeer |
vb:dat is al een flinke jongen
vb:hij is erg flink geweest vb:het was flink koud buiten |
|
|
er
|
van die dingen of van die mensen
op die plaats zonder vaste betekenis |
vb:hoeveel snoepjes? ik wil er drie
vb:zo mensen, we zijn er vb:er is telefoon voor je |
|
|
eraan
|
wat vastzit aan wat je noemt of bedoelt
|
vb:kijk eens naar het prijskaartje dat eraan zit
|
|
|
erbij
|
bij dat wat je noemt of bedoelt
|
vb:het boek ligt op de kast; kun je erbij?
|
|
|
ergens
|
op een of andere plaats
op een bepaalde manier |
vb:ze wonen ergens hier in de buurt
vb:ergens mag ik hem wel |
|
|
erin
|
in wat je noemt of bedoelt
|
vb:waar is je tas; zitten de sleutels erin?
|
|
|
ermee
|
met wat je noemt of bedoelt
|
vb:er kan niets gebeuren, of hij bemoeit zich ermee
|
|
|
ernaar
|
naar wat je noemt of bedoelt
|
vb:de mug zoemde rond en ik sloeg ernaar
|
|
|
erop
|
op wat je noemt of bedoelt
|
vb:het ijs is sterk; je kunt erop lopen
|
|
|
erover
|
over wat je noemt of bedoelt
|
vb:de bank is kaal, we leggen het kleed erover
|
|
|
eruit
|
uit wat je noemt of bedoelt
|
vb:het pak viel om en de melk stroomde eruit
|
|
|
ervan
|
van wat je noemt of bedoelt
|
vb:het stuk dat ervan afgebroken is
|
|
|
ervandoor
|
niet (meer) aanwezig
|
vb:haastig ging hij ervandoor
|
|
|
ervoor
|
voor wat je noemt of bedoelt
|
vb:de deur kon niet open; de bank stond ervoor
|
|
|
etcetera
|
als je stopt met opsommen omdat de rest duidelijk is
|
vb:we kochten broodjes, beleg, limonade, etcetera
|
|
|
even
|
deelbaar door twee
net zo, in gelijke mate korte tijd een klein stukje |
vb:8 is een even getal
vb:mijn zus en ik zijn even zwaar vb:ik moet even mijn handen wassen vb:hij is even in de dertig |
|
|
gaarne
|
met plezier
|
vb:ik zal gaarne aan uw verzoek voldoen
|
|
|
gauw
|
binnen korte tijd
met grote vaart |
vb:het zal nu wel gauw gebeuren
vb:ga nou gauw! |
|
|
gedeeltelijk
|
voor een deel
|
vb:het werk is gedeeltelijk klaar
|
|
|
gedurende
|
terwijl het gebeurt
|
vb:gedurende de wedstrijd werd er luid gezongen
|
|
|
geenszins
|
helemaal niet
|
vb:ik wil geenszins ontkennen dat je gelijk hebt
|
|
|
geheel
|
alle delen bij elkaar
zonder dat er iets ontbreekt |
vb:deze verzameling vormt een geheel
vb:hij was geheel in het zwart gekleed |
|
|
gerust
|
rustig omdat je niet bang hoeft te zijn
zonder bezwaar |
vb:hij ging gerust slapen
vb:kom gerust eens koffiedrinken! |
|
|
geweldig
|
heel erg
heel erg goed of leuk |
vb:ze hebben een geweldig groot huis
vb:het was een geweldig feest |
|
|
gewoon
|
wat veel voorkomt of gebruikt wordt
nou eenmaal |
vb:hij heeft gewoon griep, niets bijzonders!
vb:dat vind ik gewoon lekker |
|
|
gewoonlijk
|
de meeste keren
|
vb:gewoonlijk is hij wel op tijd
|
|
|
gezamenlijk
|
bij of met elkaar
|
vb:zullen we gezamenlijk naar de kerk gaan?
|
|
|
gisteren
|
de dag vóór vandaag
|
vb:ze zijn niet vandaag vertrokken, maar gisteren al
|
|
|
graag
|
met plezier
begerig of gretig |
vb:dat wil ik graag voor je doen
vb:Paul is een grage eter |
|
|
grotendeels
|
in het bijzonder, in hoofdzaak
|
vb:die onvoldoende is grotendeels je eigen schuld
|
|
|
haastig
|
het snel iets willen doen
|
vb:Rustig, jij bent altijd veel te haastig!
|
|
|
eveneens
|
net als iemand of iets anders
|
vb:Gerard heeft eveneens een sportwagen
|
|
|
evengoed
|
op dezelfde manier
het maakt niets uit toch maar mooi |
vb:meisjes hebben evengoed recht op een opleiding als jongens
vb:als je hem niet gebruikt kun je die computer evengoed weggooien vb:het was dan wel geen opzet, maar ik zit evengoed met de schade |
|
|
halverwege
|
op de helft ervan
|
vb:halverwege de reis werd ik ziek
|
|
|
hard
|
niet goed in te drukken
krachtig, overduidelijk te horen streng en zonder medelijden moeilijk of zwaar hevig of krachtig waar bewijzen voor zijn met veel kalk erin met grote vaart heel erg |
vb:het vriest, dus de grond is hard
vb:die harde muziek komt van boven vb:de minister neemt harde maatregelen vb:dat is erg hard voor hem vb:er stond een harde wind vb:de harde cijfers tonen aan dat hij gelogen heeft vb:het water is hier hard vb:hij rijdt veel te hard vb:je hebt je rust hard nodig |
|
|
hardop
|
zó dat anderen het kunnen horen
|
vb:ze las het verhaal hardop voor
|
|
|
hartstikke
|
heel erg
|
vb:ik ben hartstikke blij met die nieuwe fiets
|
|
|
heden
|
de tegenwoordige tijd
op deze dag |
vb:dit verhaal speelt niet in het verleden maar in het heden
vb:heden is het feest |
|
|
heel
|
zonder dat er iets ontbreekt
niet gebroken, gebarsten of gescheurd erg, zeer zonder cijfers achter de komma |
vb:deze puzzel is nog heel
vb:alle kopjes zijn stuk, maar die ene is nog heel vb:daar ben ik heel blij mee vb:556 is een heel getal |
|
|
heen
|
naar toe
de weg ernaar toe |
vb:waar gaat hij heen?
vb:heen ga ik wel lopen |
|
|
helaas
|
jammer genoeg
|
vb:helaas had ik geen paraplu bij me
|
|
|
helemaal
|
zonder dat er iets ontbreekt
om aan te geven dat het ver weg is |
vb:het brood was helemaal op
vb:ik moest helemaal naar Zaandam! |
|
|
herhaaldelijk
|
elke keer weer
|
vb:hij was herhaaldelijk gewaarschuwd
|
|
|
hier
|
op deze plaats
naar de spreker toe |
vb:hier woont de koningin
vb:kom eens hier |
|
|
hierbij
|
bij dat wat genoemd is
|
vb:ik heb mijn mening gegeven en hierbij wil ik het laten
|
|
|
hierdoor
|
door deze zaak, door het genoemde
|
vb:Het regende. Hierdoor konden we niet naar school
|
|
|
hierover
|
over dat wat genoemd is
|
vb:ik heb veel meegemaakt; hierover wil ik u vertellen
|
|
|
hoe
|
op welke manier
om te vragen naar aantal of grootte |
vb:hoe start ik die computer?
vb:hoe vaak ben je in Turkije geweest? |
|
|
hoofdzakelijk
|
in het bijzonder, in hoofdzaak
|
vb:ze verkopen daar hoofdzakelijk varkensvlees
|
|
|
iets
|
niet veel, niet zo erg
als je niet weet of wil zeggen waar het precies over gaat |
vb:we zijn iets te laat
vb:ik ga iets voor mijn vriend kopen |
|
|
ietwat
|
niet veel, niet zo erg
|
vb:zij kijkt ietwat scheel
|
|
|
ijlings
|
met grote vaart
|
vb:hij heeft ijlings zijn spullen ingepakt
|
|
|
immer
|
elke keer weer
|
vb:het is immer hetzelfde
|
|
|
immers
|
toch zeker
er wordt een reden of argument genoemd |
vb:ik heb het je immers beloofd!
vb:zout is gezond, alle mensen hebben immers zout nodig |
|
|
in
|
niet (als woorddeel, ook im of il)
geeft een richting aan in de mode richting van buiten naar binnen geeft tijdstip of tijdsduur aan geeft een plaats aan |
vb:informeel, immobiel, illegaal
vb:we gingen het bos in vb:lange rokken zijn weer in vb:doe de suiker maar in de koffie vb:in het najaar vallen de blaren vb:Jan is in de slaapkamer |
|
|
inclusief
|
wat erbij hoort
|
vb:die prijs is inclusief BTW
|
|
|
inderdaad
|
om aan te geven dat het zo is of dat je dat ook vindt
|
vb:bent u mijnheer Jansma? inderdaad
|
|
|
indertijd
|
in die vroegere tijd
|
vb:indertijd stond er naast de kerk een school
|
|
|
ineens
|
in één keer
snel, terwijl het niet verwacht werd |
vb:moet ik alles ineens betalen?
vb:ineens stond hij voor ons |
|
|
inmiddels
|
in die tijd
|
vb:toen ik aankwam was Jos inmiddels vertrokken
|
|
|
intussen
|
in die tijd
ondanks dat |
vb:ik was af, doe jij intussen boodschappen?
vb:het is bloedheet en intussen heb jij de verwarming nog aan |
|
|
ja
|
om aan te geven dat het goed is
|
vb:wil je koffie? ja graag
|
|
|
juist
|
zoals het moet
in tegenstelling tot wat je zou denken waar een goede reden voor is |
vb:dit antwoord is juist
vb:ik vind witlof niet vies, maar juist lekker vb:het is juist dat hij je straft, want je was ongehoorzaam |
|
|
kennelijk
|
je kunt merken dat het echt zo is
|
vb:Bas heeft kennelijk genoeg gegeten
|
|
|
kort
|
met een kleine lengte
wat weinig tijd kost |
vb:zij heeft kort haar
vb:dat is een korte film |
|
|
kortom
|
kort gezegd
|
vb:kortom, we hebben er genoeg van
|
|
|
laatst
|
waar niets of niemand meer op volgt
het kortst geleden nog maar korte tijd (geleden) |
vb:vandaag is de laatste schooldag van het jaar
vb:de laatste tijd heb ik veel hoofdpijn vb:laatst kwam ik Willem tegen |
|
|
lang
|
met een grote lengte
met een bepaalde lengte wat een hele tijd duurt met een bepaalde tijd |
vb:mijn broer is erg lang
vb:hij is wel twee meter lang vb:we hebben lang gepraat vb:een schooljaar lang heeft hij gespijbeld |
|
|
langs
|
evenwijdig aan
voorbij, via op bezoek |
vb:de huizen langs het park moeten weg
vb:we liepen langs de Hema vb:kom je nog eens langs? |
|
|
languit
|
met de hele lengte die iemand heeft
|
vb:ze viel languit in de modder
|
|
|
langzamerhand
|
wat langzaam maar zeker gebeurt
|
vb:je moet mij toch zo langzamerhand wel kennen
|
|
|
later
|
na enige tijd
na veel tijd |
vb:later heb ik hem nog gesproken
vb:later ga ik trouwen en neem ik tien kinderen |
|
|
lekker
|
wat goed smaakt
prettig en aangenaam gezond en fit als je plezier hebt om het verdriet van iemand anders |
vb:wat een lekkere appel is dat!
vb:die bloemen ruiken lekker vb:ik voel me vandaag niet lekker vb:jij mag lekker niet mee! |
|
|
liever
|
met meer voorkeur
|
vb:ik wil liever een kopje thee
|
|
|
linksaf
|
een weg aan de linkerkant ingaan
|
vb:je moet hier linksaf
|
|
|
louter
|
enkel en alleen
|
vb:ik doe dit louter voor mijn plezier
|
|
|
maar
|
geeft een tegenstelling aan
niet meer dan dat |
vb:hij is wel aardig, maar ook een beetje gek
vb:hij heeft maar twee kinderen |
|
|
machtig
|
heel groot, leuk, fijn, veel
met heel veel invloed wat je maag snel vult heel erg |
vb:we hadden een machtige reis!
vb:deze dictator is erg machtig vb:dit vette gebak is erg machtig vb:ik vind zo'n toneelstuk machtig mooi |
|
|
maximaal
|
de grootste hoeveelheid die toegestaan is
|
vb:je mag maximaal 3 tabletten per dag nemen
|
|
|
mede
|
onder andere
|
vb:het komt mede door hem dat het zo goed gaat
|
|
|
mee
|
met iemand of iets
wat gunstig voor je is |
vb:wil jij ook met ons mee naar de bioscoop?
vb:ze heeft haar knappe gezicht mee |
|
|
meer
|
naast dat wat al genoemd is
vaker nog iets erbij, een grotere hoeveelheid dan gewoonlijk groot water, dat niet stroomt, omgeven door land |
vb:wie waren er nog meer?
vb:dat moet je meer doen! vb:ik kreeg meer geld dan vorige week vb:we gaan naar het meer van Genève |
|
|
meestal
|
de meeste keren
|
vb:hij gaat meestal om tien uur naar bed
|
|
|
met
|
iets of iemand erbij
|
vb:we gaan met Peter naar het strand
|
|
|
meteen
|
zonder te wachten
op hetzelfde moment |
vb:hij kwam meteen op ons af
vb:ik wil nog een Cola en meteen even afrekenen |
|
|
min
|
dat je het tweede getal af moet trekken van het eerste
weinig betekenend slecht of gemeen wat negatief is, minder dan nul weinig |
vb:zeven min drie is vier
vb:ben ik soms te min voor jou? vb:dat is een minne streek vb:het was min tien graden buiten vb:hij wilde zo min mogelijk huilen |
|
|
minder
|
niet zoals een andere keer
niet zoveel als anders niet zo vaak als anders |
vb:het is vandaag minder druk op straat
vb:ik heb minder winst gemaakt dit jaar vb:jij moet eens wat minder spijbelen! |
|
|
minimaal
|
de kleinste hoeveelheid die verplicht is
|
vb:je moet minimaal 3 tabletten per dag innemen
|
|
|
minst
|
het kleinste aantal
|
vb:ik heb weinig boeken, Theo heeft er minder, maar Jan het minst
|
|
|
minstens
|
in elk geval
|
vb:er waren minstens honderd mensen op dat feest
|
|
|
misschien
|
wat kan gebeuren
|
vb:misschien is hij het vergeten
|
|
|
mogelijk
|
wat kan gebeuren
|
vb:mogelijk kan ik je helpen
|
|
|
morgen
|
tijd vanaf zonsopgang tot de middag
de dag na vandaag |
vb:'s morgens sta ik vroeg op
vb:morgen kom ik op bezoek |
|
|
na
|
later dan
met uitzondering van |
vb:de biologieles komt na de sportles
vb:op een tientje na heb ik alles betaald |
|
|
naderhand
|
na enige tijd
|
vb:naderhand was ik het toch wel met hem eens
|
|
|
nadien
|
na dat andere
|
vb:nadien heb ik hem niet meer gehoord
|
|
|
nagenoeg
|
nog net niet helemaal
|
vb:dat jasje is nagenoeg nieuw
|
|
|
namelijk
|
er wordt een reden of argument genoemd
te weten |
vb:hij is uit zijn huis gezet, hij betaalde de huur namelijk niet
vb:er zijn drie koningen, namelijk ..... |
|
|
natuurlijk
|
wat iedereen zo begrijpt
alles wat te maken heeft met de natuur precies als in de werkelijkheid |
vb:Jan heeft natuurlijk weer een 10 voor dat proefwerk
vb:ik hou van een natuurlijke versiering met de kerst vb:zij speelt die rol heel natuurlijk |
|
|
nauwelijks
|
met moeite, bijna niet
nog maar korte tijd (geleden) |
vb:ik kon het nauwelijks geloven
vb:ik was nauwelijks thuis toen de bel ging |
|
|
neer
|
naar beneden
|
vb:de wip gaat op en neer
|
|
|
nergens
|
op geen enkele plaats
van niets of niemand |
vb:het kind was nergens te vinden
vb:hij trok zich nergens iets van aan |
|
|
net
|
zonder afwijkingen naar boven of beneden
schoon en verzorgd nog maar korte tijd (geleden) |
vb:ik eet net zoveel als jij
vb:Joop is een nette jongen vb:hij is net in dienst bij die baas |
|
|
niet
|
geeft ontkenning aan
|
vb:hij kan niet komen
|
|
|
niets
|
geen ding
helemaal niet wat niet bestaat geen geld |
vb:ik heb niets van hem gekregen
vb:dat bevalt me niets vb:hij kwam uit het niets tevoorschijn vb:we hebben niets verdiend |
|
|
niettemin
|
ondanks dat
|
vb:het stormde behoorlijk, niettemin ging hij op de fiets weg
|
|
|
nihil
|
geen geld
|
vb:de opbrengst was nihil
|
|
|
niks
|
geen ding
|
vb:kijk maar, ik heb niks in mijn tas
|
|
|
nimmer
|
op geen enkel tijdstip
|
vb:hij heeft me nimmer gewaarschuwd
|
|
|
nochtans
|
ondanks dat
geeft een tegenstelling aan |
vb:?
vb:je hebt het gezegd, maar ik ben het nochtans vergeten |
|
|
nodeloos
|
zonder dat het nodig is
|
vb:wij hebben ons nodeloos zorgen gemaakt
|
|
|
nog
|
opnieuw
tot op dit ogenblik wat over is |
vb:wilt u nog thee?
vb:ben je er nog? vb:er zijn nog drie chocolaatjes |
|
|
nogal
|
behoorlijk, maar niet uitzonderlijk
|
vb:ik ben nogal verkouden
|
|
|
nogmaals
|
nog een keer
|
vb:hij heeft me nogmaals bedrogen
|
|
|
noodgedwongen
|
omdat er geen andere mogelijkheid was
|
vb:noodgedwongen ben ik te voet naar huis gegaan
|
|
|
nooit
|
op geen enkel tijdstip
in geen enkele situatie, in geen geval |
vb:hij heeft nooit geschaatst
vb:dat mag je nooit doen! |
|
|
normaliter
|
wat veel voorkomt of gebruikt wordt
|
vb:normaliter maak ik daar geen punt van
|
|
|
nou
|
op dit moment
|
vb:ik wil het nou weten!
|
|
|
nu
|
de tegenwoordige tijd
op dit moment in deze tijd |
vb:het verhaal speelt in het nu
vb:ik wil het nu van je weten vb:het hier en nu |
|
|
ogenblikkelijk
|
zonder te wachten
|
vb:maak ogenblikkelijk dat je wegkomt
|
|
|
ogenschijnlijk
|
het lijkt echt, maar dat is niet zo
|
vb:hij is ogenschijnlijk gezond, maar dat klopt niet
|
|
|
oké
|
uitroep waarmee je laat weten dat je akkoord gaat
in orde |
vb:oké, dan zien we elkaar op de Dam
vb:alles is hier oké |
|
|
om
|
rond iets
langer dan gebruikelijk of nodig verstreken, achter de rug een andere kant op op het tijdstip van vanwege met het doel |
vb:hij doet een ketting om
vb:we reden een heel eind om vb:het duurde lang voor het kwartier om was vb:hij gooit het stuur om vb:ik kom om acht uur vb:hij staat bekend om zijn grappen vb:ik doe dit om jou te helpen |
|
|
omheen
|
rondom iets
|
vb:een tafel waar vier stoelen omheen staan
|
|
|
omhoog
|
naar boven
|
vb:de prijzen gaan de laatste tijd alleen maar omhoog
|
|
|
omlaag
|
naar beneden
|
vb:de prijs van de koffie gaat weer omlaag
|
|
|
omver
|
met de onderkant boven
|
vb:de hond liep het kleine kind omver
|
|
|
omwille
|
omdat het nodig of goed is
|
vb:omwille van de vrede moet je nu maar toegeven
|
|
|
onder
|
op een plaats die lager ligt
te midden van naar beneden terwijl het gebeurt aan de lage kant |
vb:een kelder zit onder de grond
vb:zij komt nooit onder de mensen vb:hij dook onder water vb:onder het eten wordt niet gepraat vb:onder aan de bladzijde staat een nummer |
|
|
onderaan
|
op de onderste plaats
|
vb:onderaan de bladzijde moet uw handtekening
|
|
|
onderdoor
|
er beneden langs
|
vb:ga je over die plank heen? nee, ik ga er onderdoor
|
|
|
onderhand
|
in die tijd
|
vb:jij belooft beterschap, maar onderhand maak je dezelfde fout
|
|
|
onderin
|
in het onderste gedeelte
|
vb:de brief lag onderin de la
|
|
|
ondersteboven
|
met de onderkant boven
in de war, van streek |
vb:de tafel lag ondersteboven
vb:hij was na het ongeluk helemaal ondersteboven |
|
|
ondertussen
|
in die tijd
|
vb:terwijl ik sliep, gaf hij ondertussen het huis een beurt
|
|
|
onderuit
|
onder iets anders vandaan steken
op de grond vallen |
vb:je onderjurk komt er onderuit
vb:door de botsing ging hij onderuit |
|
|
onderweg
|
terwijl je op weg bent
nog niet aangekomen |
vb:zullen we onderweg even koffiedrinken?
vb:de brief is nog onderweg |
|
|
onderwijl
|
in die tijd
|
vb:ik maak het brood klaar en onderwijl pak jij onze fietsen
|
|
|
ongeveer
|
naar schatting, niet precies
in grote lijnen |
vb:hij is ongeveer 1.80 meter
vb:? |
|
|
onlangs
|
nog maar korte tijd (geleden)
|
vb:ik heb hem onlangs nog gesproken
|
|
|
onmiddellijk
|
zonder te wachten
waar niets tussen zit |
vb:hij moest onmiddellijk komen
vb:hij woont in de onmiddellijke omgeving van het vliegveld |
|
|
onophoudelijk
|
zonder te stoppen
|
vb:hij was onophoudelijk met zijn computer bezig
|
|
|
ontiegelijk
|
heel erg
|
vb:hij is ontiegelijk rijk
|
|
|
ontroerend
|
waardoor tedere gevoelens opkomen
|
vb:het toneelstuk was erg ontroerend
|
|
|
ontzettend
|
heel erg
|
vb:je hebt ontzettend geboft!
|
|
|
onverwacht
|
snel, terwijl het niet verwacht werd
|
vb:onverwacht stond hij voor mijn neus
|
|
|
onwel
|
niet in orde zijn, een beetje ziek
|
vb:de oude man werd onwel bij het concert
|
|
|
ooit
|
op een keer
|
vb:ooit zul je me dankbaar zijn
|
|
|
ook
|
net als iemand of iets anders
misschien wat erbij komt |
vb:Jan heeft ook een groot huis
vb:kun u me ook zeggen hoe laat het is? vb:ik heb een hond en ook twee katten |
|
|
oorspronkelijk
|
wat te maken heeft met het begin
niet van iemand overgenomen, niet nagemaakt |
vb:oorspronkelijk was deze deur blauw
vb:dit is een oorspronkelijk kunstwerk |
|
|
op
|
naar boven
plaats waar het is tijd wanneer het is er is niets over niet in bed |
vb:ik loop de trap op
vb:hij zit op de WC vb:op dinsdag ga ik altijd tennissen vb:de taart is op vb:ben je nog op? |
|
|
opeens
|
snel, terwijl het niet verwacht werd
|
vb:opeens ging de telefoon
|
|
|
oplettend
|
als je goed oplet
|
vb:oplettend keek zij om zich heen
|
|
|
opnieuw
|
nog een keer
|
vb:Hans is opnieuw de beste van de klas
|
|
|
opzij
|
aan de kant, uit de weg
|
vb:ik ging opzij voor die brommer
|
|
|
oudsher
|
van oudsher = altijd al, zolang je je kunt herinneren
|
vb:onze familie woont van oudsher in Noord-Holland
|
|
|
over
|
nog een keer
voorbij van de ene kant naar de andere wat niet gebruikt is van de ene plaats naar de andere |
vb:ik doe dat werk wel over
vb:mijn hoofdpijn is over vb:hij liep het plein over vb:er is nog taart over vb:alle leerlingen zijn over naar de volgende klas |
|
|
overal
|
op alle plaatsen
alles |
vb:overal hingen vlaggen
vb:zij heeft overal verstand van |
|
|
overdag
|
als het dag is, als het licht is
|
vb:overdag ben ik naar mijn werk
|
|
|
overeind
|
met een rechte houding
|
vb:de baby zat overeind in zijn bedje
|
|
|
overheen
|
over de bovenkant ervan
wat naar buiten uitsteekt voorbij |
vb:een tafel met een kleed er overheen
vb:de tak hing over de rand van de schutting heen vb:er ging twee jaar overheen voor hij vrijkwam |
|
|
overstag
|
van mening veranderd
|
vb:hij wilde eerst niet, maar hij is overstag gegaan
|
|
|
overweg
|
ermee om kunnen gaan
|
vb:ik kan niet met hem overweg
|
|
|
pal
|
zonder afwijkingen naar boven of beneden
|
vb:hij woont pal naast de kerk
|
|
|
pas
|
nog maar korte tijd (geleden)
niet meer dan, later dan, etc zo dat het precies op maat is |
vb:zij zijn pas getrouwd
vb:hij is pas achttien vb:die jurk is precies pas |
|
|
permanent
|
de hele tijd
|
vb:dat proces gaat permanent door
|
|
|
plots
|
snel, terwijl het niet verwacht werd
|
vb:plots sprong daar een vis boven het water uit
|
|
|
plusminus
|
naar schatting, niet precies
|
vb:er zaten plusminus tien snoepjes in de zak
|
|
|
prima
|
zeer goed
|
vb:ik vind het prima dat jij zo je best doet
|
|
|
quasi
|
terwijl je doet alsof
|
vb:ze deed quasi vrolijk
|
|
|
rechtdoor
|
verder in dezelfde richting
|
vb:bij de volgende kruising gaat u rechtdoor
|
|
|
rechtop
|
met een rechte houding
|
vb:mijn moeder kan niet meer rechtop lopen
|
|
|
rechtsaf
|
een weg aan de rechterkant in
|
vb:bij het stoplicht gaat u rechtsaf
|
|
|
reeds
|
eerder dan je gedacht had
|
vb:de eerste gasten waren reeds aangekomen
|
|
|
respectievelijk
|
wat na elkaar komt, in volgorde
|
vb:Wim en Pim haalden respectievelijk een 7 en een 9
|
|
|
rond
|
in de buurt van
er omheen eerlijk en oprecht met de vorm van een cirkel of bol voltooid, klaar zonder cijfers achter de komma |
vb:het gebeurde rond acht uur
vb:de huizen staan rond het plein vb:ik kom er rond voor uit vb:de bal is rond vb:de zaak is rond vb:acht is een rond getal |
|
|
ruim
|
niet precies, maar met iets erbij
groot, royaal ruimte in een schip voor goederen |
vb:er waren ruim honderd mensen
vb:op de markt heb je een ruime keus vb:in het ruim waren de kisten opgeslagen |
|
|
samen
|
bij of met elkaar
|
vb:we gaan samen naar de markt
|
|
|
schijnbaar
|
het lijkt echt, maar dat is niet zo
|
vb:schijnbaar toevallig kwam hij haar tegen
|
|
|
schoon
|
zonder stof, viezigheid of vlekken
mooi om te zien of te horen het loon nadat alle premies betaald zijn zonder beperkingen, helemaal zonder dat er iets ontbreekt |
vb:zijn je handen wel schoon?
vb:dat is schone muziek vb:ik verdien 1400 gulden schoon vb:je hebt schoon gelijk, hoor vb:al het eten is schoon op |
|
|
sindsdien
|
sinds die tijd, vanaf die tijd
|
vb:sindsdien heb ik hem niet meer gezien
|
|
|
slechts
|
niet meer dan dat
|
vb:hij heeft slechts twee paar sokken
|
|
|
soms
|
af en toe
misschien |
vb:ik ga soms op de fiets naar mijn werk
vb:weet je soms hoe laat het is? |
|
|
speciaal
|
nergens anders mee te vergelijken
in het bijzonder |
vb:dat is een speciaal geval
vb:je moet speciaal op de muziek letten |
|
|
spoedig
|
binnen korte tijd
|
vb:we zullen spoedig iets laten horen
|
|
|
spoorloos
|
zonder een aanwijzing achter te laten
|
vb:hij was spoorloos verdwenen
|
|
|
steeds
|
de hele tijd
|
vb:ik moet steeds aan hem denked
|
|
|
stellig
|
zeker en beslist
|
vb:dat is een stellige uitspraak
|
|
|
straks
|
over een poosje
|
vb:straks gaan we boodschappen doen
|
|
|
stug
|
wat je bijna niet kunt geloven
niet aardig; niet gemakkelijk zonder zich af te laten leiden, niet gauw van streek moeilijk te bewerken, moeilijk te buigen |
vb:dat hij het kanaal is overgezwommen, lijkt mij een stug verhaal
vb:zij gedraagt zich erg stug tegen de vriendin van haar man vb:hij werkt stug door vb:dit leer is zó stug, daar krijg je geen naald doorheen |
|
|
tamelijk
|
behoorlijk, maar niet uitzonderlijk
|
vb:er waren tamelijk veel mensen
|
|
|
te
|
geeft een plaats aan
meer dan goed of wenselijk is |
vb:de vergadering wordt gehouden te Den Haag
vb:je eet te veel, zo word je te dik |
|
|
tegelijk
|
op hetzelfde moment
zowel het een als het ander |
vb:we kwamen tegelijk aan
vb:deze knop is tegelijk voor aan en uit |
|
|
tegelijkertijd
|
op hetzelfde moment
|
vb:we hebben gewerkt, maar tegelijkertijd ook veel gekletst
|
|
|
tegemoet
|
naar iets of iemand toe
|
vb:de rook komt je tegemoet
|
|
|
tegen
|
het raakt iets of iemand anders aan
het wordt bestreden nog net niet je bent het er niet mee eens het is niet gunstig |
vb:de fiets staat tegen de muur
vb:dit tablet is tegen de hoofdpijn vb:het is tegen zes uur vb:ik ben tegen discriminatie vb:alles zit hem tegen |
|
|
tegenaan
|
als het ergens aan raakt
|
vb:de muur is stevig, zet het hout er maar tegenaan
|
|
|
tegenwoordig
|
van nu, van deze tijd
in deze tijd erbij aanwezig |
vb:de tegenwoordige burgemeester is een vrouw
vb:tegenwoordig heb je veel vrouwelijke burgemeesters vb:de hele familie was tegenwoordig |
|
|
telkens
|
elke keer weer
|
vb:telkens als ik haar zie, moet ik aan school denken
|
|
|
temeer
|
in het bijzonder, in hoofdzaak
|
vb:ik ben boos dat je niet kwam, temeer daar het een belangrijk feest was
|
|
|
tenminste
|
in elk geval
nog eens - versterkend woord |
vb:deze broek is nieuw; hij is tenminste nog nooit gewassen
vb:dat is tenminste flink! |
|
|
tenslotte
|
per slot van rekening, alles goed beschouwd
op het laatst |
vb:zij kennen elkaar goed, ze zijn tenslotte vrienden
vb:tenslotte heeft hij toch toegegeven |
|
|
terdege
|
diepgaand en uitgebreid
|
vb:ik heb me terdege voorbereid op dit examen
|
|
|
ternauwernood
|
met moeite, bijna niet
|
vb:we zijn ternauwernood aan de dood ontsnapt
|
|
|
terug
|
er vandaan
geleden wisselgeld retour |
vb:we moeten terug, het wordt donker
vb:een tijdje terug heeft hij me geld geleend vb:heeft u terug van 100 euro? |
|
|
terwijl
|
gelijktijdig met iets anders
|
vb:terwijl ik afwas, stopt Evert de kinderen in bed
|
|
|
tevens
|
net als iemand of iets anders
|
vb:dit gebouw is een kerk, maar het wordt tevens als bioscoop gebruikt
|
|
|
tevoren
|
voor de tijd van nu
|
vb:we hadden hem (van) tevoren gewaarschuwd
|
|
|
thans
|
in deze tijd
|
vb:thans is het tijd om maatregelen te nemen
|
|
|
thuis
|
in je woning
|
vb:mijn dochter moet om tien uur thuis zijn
|
|
|
toch
|
ondanks dat
|
vb:het regende hard, maar ik ging toch naar buiten
|
|
|
toe
|
je kunt er niet bij of in of door
als extra heen aansporing als nagerecht |
vb:het kind deed zijn oogjes toe
vb:hij kreeg nog geld toe voor dit karwei vb:waar gaan we naar toe? vb:toe, doe je schoenen eens aan vb:wat eten we toe? |
|
|
toen
|
na dat andere
op dat ogenblik, in die tijd tijdstip in het verleden |
vb:eerst trok ik mijn shirt aan en toen mijn trui
vb:toen droegen we korte rokken vb:vroeger, toen we nog vaak konden schaatsen |
|
|
toevallig
|
wat kan gebeuren
door een samenloop van omstandigheden zoals het nu eenmaal is |
vb:kom je toevallig langs een groenteman?
vb:ik heb hem toevallig ontmoet vb:toevallig ben ik de sterkste |
|
|
trouwens
|
daar komt nog bij; afgezien daarvan
|
vb:ik vind hem veel te oud; hij is trouwens ook niet aantrekkelijk
|
|
|
uit
|
afgelopen, het werkt niet meer
van je lichaam afhalen ergens vandaan naar buiten van binnen naar buiten niet langer in de mode vanwege, op grond van |
vb:het spel is uit
vb:doe je jas uit vb:mijn vader komt uit Turkije vb:we gaan vanavond uit vb:ga de klas uit! vb:wijde rokken zijn uit vb:zij deed het uit liefde |
|
|
uiteen
|
uit elkaar
|
vb:beste vrienden, hier gaan we uiteen
|
|
|
uiteindelijk
|
het verandert niet meer, voor altijd
per slot van rekening, alles goed beschouwd op het laatst |
vb:de uiteindelijke beslissing mag jij nemen
vb:laat mij maar eerst, ik ben uiteindelijk de oudste vb:uiteindelijk kwam alles toch nog goed |
|
|
uiteraard
|
wat iedereen zo begrijpt
|
vb:we blijven op oudejaarsavond uiteraard wakker tot na twaalven
|
|
|
uiterlijk
|
aan de buitenkant
op z'n laatst |
vb:uiterlijk leek ze kalm, maar innerlijk was ze heel boos
vb:je moet uiterlijk vóór 30 juni inschrijven |
|
|
uitermate
|
heel erg
|
vb:hij was uitermate vriendelijk
|
|
|
uiterst
|
het kan niet verder of erger
heel erg |
vb:hij zat op het uiterste puntje van zijn stoel
vb:dat is uiterst vervelend |
|
|
uitgerekend
|
wanneer ze moet bevallen
juist als dat ongelukkig uitkomt |
vb:mijn vrouw is half januari uitgerekend
vb:uitgerekend op mijn verjaardag moest hij werken |
|
|
uitgesproken
|
zonder beperkingen, helemaal
|
vb:ze was uitgesproken vriendelijk
|
|
|
uitsluitend
|
enkel en alleen
|
vb:deze schommel is uitsluitend voor kinderen
|
|
|
vaak
|
op veel momenten, veel keren
|
vb:ik ga vaak op vakantie naar het buitenland
|
|
|
van
|
om aan te geven wat het onderwerp is
om aan te geven waar vandaan te beginnen bij om aan te geven bij wie of wat het hoort om aan te geven welk materiaal het is |
vb:dit is het verhaal van een arme man
vb:ik wil kaas van de kaasboer vb:de vergadering duurt van drie tot vijf vb:die pen is van Theo vb:het huis is van steen |
|
|
vanavond
|
tijdens de tijd tussen middag en nacht
|
vb:vanavond gaan we uit eten
|
|
|
vandaag
|
op deze dag
|
vb:vandaag ben ik jarig
|
|
|
vandaan
|
afkomstig van
|
vb:waar kom je vandaan?
|
|
|
vandaar
|
om die reden, vanwege die oorzaak
|
vb:ik ben ziek, vandaar dat ik thuisblijf
|
|
|
vanmiddag
|
tijdens de uren tussen ochtend en avond
|
vb:vanmiddag gaan we lekker winkelen
|
|
|
vanmorgen
|
tijdens de uren tussen nacht en middag
|
vb:vanmorgen heb ik lekker uitgeslapen
|
|
|
vannacht
|
tijdens de uren tussen gisteravond en vanochtend
tijdens de uren tussen vanavond en morgenochtend |
vb:vannacht heb ik bijna niet geslapen
vb:vannacht moet ik werken |
|
|
vanochtend
|
tijdens de uren tussen nacht en middag
|
vb:heb je vanochtend wel ontbeten?
|
|
|
vanzelf
|
wat iedereen zo begrijpt
zonder hulp van iets of iemand |
vb:doe je mee? vanzelf!
vb:de deur ging vanzelf dicht |
|
|
vanzelfsprekend
|
wat iedereen zo begrijpt
|
vb:vanzelfsprekend neem ik een cadeautje voor je mee
|
|
|
vast
|
stevig met iets verbonden, niet beweegbaar
stevig steeds hetzelfde waar je niet aan twijfelt zonder te wachten |
vb:het plakband zit erg vast
vb:de zieke mag nog geen vast voedsel vb:in deze winkel hebben ze vaste prijzen vb:hij komt vast wel vb:ik ga vast |
|
|
veel
|
grote hoeveelheid, groot aantal
op veel momenten, veel keren |
vb:zij hebben veel kinderen
vb:zij kijken veel televisie |
|
|
veelal
|
de meeste keren
|
vb:veelal hebben meisjes kleinere voeten dan jongens
|
|
|
veelvuldig
|
op veel momenten, veel keren
|
vb:hij heeft haar veelvuldig bedrogen
|
|
|
veilig
|
beschermd tegen gevaar
zonder gevaar of risico |
vb:in de tuin is het veilig, op straat niet
vb:er zit een veilige dop op de fles |
|
|
verder
|
na dat andere
naast dat wat al genoemd is de handeling wordt voortgezet wat op grotere afstand is wat erbij komt |
vb:verder gebeurde er niets meer
vb:wat heb je me verder nog te vertellen? vb:na de pauze werkt hij verder vb:Rotterdam is verder dan Den Haag vb:verder kocht ik nog een nieuwe broek |
|
|
vermoedelijk
|
zoals op grond van bepaalde aanwijzingen gedacht kan worden
|
vb:hij is de vermoedelijke dader van de moord
|
|
|
verschrikkelijk
|
heel erg of heel veel
heel erg akelig, vies of lelijk |
vb:we hebben verschrikkelijk gelachen
vb:het was verschrikkelijk weer |
|
|
veruit
|
met een groot verschil
|
vb:zij was veruit de beste
|
|
|
vervolgens
|
na dat andere
|
vb:we drinken een borrel en vervolgens gaan we lekker eten
|
|
|
vlak
|
wat bij een vak of hobby hoort
met een oppervlak zonder bobbels waar niets tussen zit zonder hoogte- of dieptepunten |
vb:op het financiële vlak heeft hij niets te vertellen
vb:Nederland is een vlak land vb:vlak na zijn verjaardag moest hij op reis vb:haar stem klonk erg vlak |
|
|
vol
|
zonder dat er iets ontbreekt
het bevat zoveel dat er niets bij kan |
vb:zij wacht al een vol uur
vb:de beker zit helemaal vol |
|
|
volkomen
|
zonder beperkingen, helemaal
|
vb:hij heeft volkomen gelijk
|
|
|
voor
|
aan de voorkant ervan
eerder dan wie het krijgt welk doel het heeft in plaats van waar je een voorstander van bent beter of verder dan anderen |
vb:de auto staat altijd voor het huis
vb:ik was voor jou aan de beurt vb:dit boek is voor jou vb:dit is geld voor de trein vb:dit is een kwartje voor de moeite vb:ik ben voor Ajax vb:ik ben drie lessen voor |
|
|
vooraan
|
op de eerste plaats, bij de eersten
|
vb:zij zat bij de voorstelling helemaal vooraan
|
|
|
vooraf
|
voor iets anders, van tevoren
|
vb:we eten soep vooraf
|
|
|
vooral
|
in het bijzonder, in hoofdzaak
|
vb:vooral in de zomer is het hier druk
|
|
|
voorbij
|
verstreken, achter de rug
verder, langs verder dan |
vb:in de voorbije jaren is veel gebeurd
vb:de bus komt voorbij de school vb:voorbij de kerk moet u linksaf slaan |
|
|
voorgoed
|
voor altijd
|
vb:hij gaat voorgoed terug naar zijn land
|
|
|
voorheen
|
voor de tijd van nu
|
vb:voorheen stond hier een dikke boom
|
|
|
voorlopig
|
wat geldt voor een beperkte periode
|
vb:we nemen een voorlopige beslissing
|
|
|
voornamelijk
|
in het bijzonder
|
vb:we hebben voornamelijk over vroeger gepraat
|
|
|
voorover
|
naar voren en naar beneden
|
vb:je zit te veel voorover als je schrijft
|
|
|
voort
|
de handeling wordt voortgezet
|
vb:we moeten voort, vader!
|
|
|
voortdurend
|
de hele tijd
|
vb:we hebben hem voortdurend gewaarschuwd
|
|
|
voorts
|
na dat andere
|
vb:voorts liet hij de foto van zijn vrouw zien
|
|
|
vooruit
|
naar voren
|
vb:hij deed twee stappen vooruit
|
|
|
voren
|
in de richting van de voorkant
|
vb:wilt u naar voren komen?
|
|
|
vreselijk
|
heel erg of heel veel
heel erg akelig, vies of lelijk |
vb:heb jij ook zo'n vreselijke dorst?
vb:ik vond het vreselijk op school |
|
|
vrij
|
kunnen gaan en staan waar je wilt
door niets of niemand beperkt of gehinderd niet in gebruik of besproken als je niet naar het werk of naar school hoeft het niet hebben niet verlegen, niet stijf |
vb:hij zat in de gevangenis, maar nu is hij weer vrij
vb:de weg was versperd maar nu is hij weer vrij vb:is deze tafel nog vrij? vb:ik ben vandaag vrij vb:de zieke is vrij van koorts vb:zij gaf iedereen een zoen, ze is erg vrij |
|
|
vrijwel
|
nog net niet helemaal
|
vb:de baby heeft vrijwel de hele nacht gehuild
|
|
|
vroeger
|
voor de tijd van nu
|
vb:mijn opa vertelt graag van vroeger
|
|
|
waar
|
precies als in de werkelijkheid
op welke plaats |
vb:het is een waar gebeurd verhaal
vb:waar woon je? |
|
|
waarachtig
|
zonder beperkingen, helemaal
wie de waarheid spreekt en niet bedriegt |
vb:dat is waarachtig een hele klus!
vb:het is waarachtige liefde |
|
|
waarlijk
|
precies als in de werkelijkheid
|
vb:ze kan waarlijk goed spelen
|
|
|
waarom
|
om welke reden
|
vb:waarom wil je niet met ons mee?
|
|
|
wanneer
|
geeft een tijdstip aan
geeft een voorwaarde aan, in het geval dat geeft een tijd, dag, maand enz. aan |
vb:wanneer je komt, is het alweer lente
vb:wanneer Jan mee gaat, ga ik ook mee vb:wanneer kom je: dinsdag of woensdag? |
|
|
wat
|
niet veel, niet zo erg
als je niet weet of wil zeggen waar het precies over gaat heel erg als je laat blijken dat je geschokt bent als je verwijst naar iets uit de hoofdzin als je naar iets vraagt |
vb:hij is nog wat klein
vb:ik heb maar wat gezegd vb:ze zijn er wàt gelukkig mee vb:wat naar voor je! vb:is er nog iets wat ik voor je kan doen? vb:wat wil je weten? |
|
|
weer
|
opnieuw
temperatuur, bewolking, neerslag en wind |
vb:je hebt weer een koekje gepakt!
vb:het is mooi weer vandaag |
|
|
weinig
|
klein in hoeveelheid, hoogte of aantal
bijna niet |
vb:er zaten weinig mensen in de trein
vb:we gaan weinig uit |
|
|
wel
|
behoorlijk, maar niet uitzonderlijk
gezond, in orde bevestigen dat het zo is |
vb:het was wel leuk op dat feestje
vb:ze voelt zich niet wel vb:Jan gaat niet mee, Piet wel |
|
|
weleens
|
af en toe
|
vb:mijn zus draagt weleens een lange rok
|
|
|
weliswaar
|
je geeft het toe, maar brengt er ook iets tegenin
|
vb:deze route is weliswaar korter, maar niet mooier
|
|
|
wellicht
|
wat kan gebeuren
|
vb:wellicht heeft Jan een pen voor je
|
|
|
werkelijk
|
precies als in de werkelijkheid
|
vb:hij noemt zich Leo, maar dat is niet zijn werkelijke naam
|
|
|
zachtjes
|
stil, rustig
|
vb:zachtjes lopen, de baby slaapt!
|
|
|
zeer
|
heel erg
wat een vervelend gevoel in je lichaam geeft |
vb:hij was zeer vriendelijk
vb:ik heb een zere vinger |
|
|
zelden
|
bijna nooit
|
vb:ik kom zelden in de stad
|
|
|
zelfs
|
anders dan je zou denken
|
vb:zelfs in de winter heeft hij het warm
|
|
|
zo
|
op deze manier
over een poosje net als geeft een voorwaarde aan, in het geval dat als iets uit de werkelijkheid in die mate |
vb:dat moet je zo doen
vb:ik kom zo vb:zo vader zo zoon vb:zo nodig kom ik helpen vb:zo iemand ontmoet je niet vaak vb:hij is al zo groot als zijn vader |
|
|
zodanig
|
in die mate
|
vb:het sneeuwde zodanig dat ik niet weg durfde
|
|
|
zodoende
|
door dat te doen
|
vb:ik heb geen brood gehaald, zodoende hebben we niets te eten
|
|
|
zoëven
|
nog maar korte tijd (geleden)
|
vb:ik heb hem zoëven nog gezien
|
|
|
zojuist
|
nog maar korte tijd (geleden)
|
vb:we hebben zojuist een auto gekocht
|
|
|
zolang
|
gedurende die tijd
|
vb:ga jij zolang maar televisie kijken
|
|
|
zoveel
|
die hoeveelheid
|
vb:ik heb nog nooit zoveel gegeten
|
|
|
zover
|
over een bepaalde afstand, tot een bepaald punt
|
vb:zover als je kon zien was water
|
|
|
zowel
|
niet alleen .... maar ook
|
vb:zowel de ouders als de kinderen gingen mee op schoolreis
|
|
|
zuiver
|
geen namaak
enkel en alleen helemaal zoals het hoort |
vb:dat is zuiver goud
vb:zuiver vanwege de centen wil hij niet mee vb:hij spreekt zuiver Nederlands |
