• Shuffle
    Toggle On
    Toggle Off
  • Alphabetize
    Toggle On
    Toggle Off
  • Front First
    Toggle On
    Toggle Off
  • Both Sides
    Toggle On
    Toggle Off
  • Read
    Toggle On
    Toggle Off
Reading...
Front

Card Range To Study

through

image

Play button

image

Play button

image

Progress

1/12

Click to flip

Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;

Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;

H to show hint;

A reads text to speech;

12 Cards in this Set

  • Front
  • Back


7.3.2.5 Parafasieën, neologismen en jargon



Een parafasie wordt gedefinieerd als de prodcuctie van

onbedoelde fonemen, syllaben, woorden of zinsdelen tijdens de spraakinspanning.

De parafasie is geen articulatiestoornis omdat

de klanken wel correct gearticuleerd worden, maar de geuite klank een verkeerde klankkeuze weerspiegelt zodat ze het bedoelde woord vervormen (fonetische of literale parafasieën :



'dib' in plaat van 'dik', 'wamp' in plaats van 'lamp') of een onbedoeld woord produceren (semantische of verba le parafasieën :


'mijn moeder i n plaats van 'mijn vrouw').

Fonetische parafasieën ontstaan door

substitutie, verplaatsing, weglating of toevoe­ging van fonemen in een woord



(Ryall , Valdois & Lecou r , 1988).

Fonetische parafa­sieën komen vooral voor bij

-de conductieafasie en bij


-de afasie van Wemicke.



De afasie van Broca kenmerkt zich door slecht gearticuleerde fonetische afwijkingen. Hoewel het resultaat auditief gelijkaardig kan lijken, berusten beide stoornissen op wezenlijk ver­schillende mechanismen (zie verder):



Patiënten met de afasie van Broca zijn zich terdege bewust van (en gefrustreerd door) hun !echte spraakproductie, terwijl Wernicke-afatici zich opvallend weinig bekommeren over hun veelvuldige fonetische parafasieën.

Semantische parafasieën weerspiegelen


een verkeerde woordkeuze die een semanti­sche verwantschap vertoont met het bedoelde woord zoals naar semantische categorie ('appel'-'peer'), tegenstelling ('zwart'-'wit') of locatie ('badkamer'-'keuken').



Combi­ naties van fonetische en verbale parafasieën kunnen ook voorkomen.

Neologismen zijn

fonetische sequensen die gehoorzamen aan de fonologische regels van de moedertaal, worden uitgesproken als één enkel woord hoewel ze in geen enkel woordenboek voorkomen en geen fonetische parafasieën zijn.



Jargon verwijst naar

een vloeiende, fonetisch correcte spraak die zodanig vervormd is dat de luisteraar er geen conventionele betekenis in kan herkennen.



De meest voorkomende, alsook de meest spectaculaire vorm is het

neologistisch jargon veroorzaakt door linkshernisferische posterieure temporale of temporopariëtale laesies.



Dit prototypisch jargon kan worden opgemerkt in de acute fase van de afasie van Wemicke en gaat gepaard met een gestoord taalbegrip, gestoorde woordherhaling en alexie.



De spraak is vloeiend, toont een normale prosodie en wordt gekenmerkt door een massale productie van fonetische en verbale parafasieën en neologismen.


De spreker lijkt zich van de spraak­ stoornis niet bewust te zijn (anosognosie), is vaak opgewonden en vertoont een grote spraakdrang (logorroe).



Bij een gunstige evolutie wijkt de anosognosie, treedt er een gedeeltelijk herstel van het taalbegrip op en wordt de spraak gaandeweg minder erg door parafasieën en neologismen vertekend.

Voorbeeld:




Taalstaal: man, 74jaar, neologistisch jargon
(Hebt u een mooi huis ?) :


"Ja, een fabriek van twee kortage, met twee kortage zomaar met lakei dek met sookorgaat met voor me part een film van prate dat loopt op de vadellaze en ik een huis kenje nog voor bestaan, kenje nogfabriek kinder zegge hé, kan je behoorlijk huis hé, van huisfirma." ( Uit Schutte & Goorhuis-Brouwer, 1992)

anosognosie



De spreker lijkt zich van de spraak­ stoornis niet bewust te zijn (anosognosie)

logorroe

een grote spraakdrang