Konstytucja: Rozdział Viii

Front 1

Jakie są Sądy i Trybunały w stosunku do innych władz?

Back 1

są władzą odrębną i niezależną od innych

Front 2

W czyim imieniu Sądy i Trybunały wydają wyroki?

Back 2

Rzeczpospolitej Polskiej

Front 3

Jakie instytucje sprawują wymiar sprawiedliwości w Rzeczypospolitej Polskiej?

Back 3

Sąd Najwyższy, sądy powszechne, sądy administracyjne oraz sądy wojskowe (ew. na czas wojny sąd wyjątkowy lub tryb doraźny)

Front 4

Ilu instancyjne jest postępowanie sądowe?

Back 4

co najmniej dwuinstancyjne

Front 5

Które sądy sprawują wymiar sprawiedliwości we wszystkich sprawach z wyjątkiem spraw ustawowo zastrzeżonych dla właściwości innych sądów?

Back 5

powszechne

Front 6

Co cechuje sędziów?

Back 6

są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom (niezależni); nieusuwalni

Front 7

Czego nie mogą sędziowie?

Back 7

należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności publicznej nie dającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów

Front 8

Kto powołuje sędziów? Na jaki czas?

Back 8

Prezydent Rzeczypospolitej, na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa, na czas nieoznaczony

Front 9

Immunitet formalny sędziów

Back 9

Sędzia nie może być, bez uprzedniej zgody sądu określonego w ustawie, pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani pozbawiony wolności. Sędzia nie może być zatrzymany lub aresztowany, z wyjątkiem ujęcia go na gorącym uczynku przestępstwa, jeżeli jego zatrzymanie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku postępowania. O zatrzymaniu niezwłocznie powiadamia się prezesa właściwego miejscowo sądu, który może nakazać natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego.

Front 10

Kto w zakresie orzekania sprawuje nadzór nad działalnością sądów powszechnych i wojskowych?

Back 10

Sąd Najwyższy

Front 11

Kto, na jaki czas i spośród kogo powołuje Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego?

Back 11

Prezydent RP, na 6 lat, spośród kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Sądu Najwyższego

Front 12

Jaka jest rola Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz innych sądów administracyjnych?

Back 12

kontrolę działalności administracji publicznej ( również orzekanie o zgodności z ustawami uchwał organów samorządu terytorialnego i aktów normatywnych terenowych organów administracji rządowej)

Front 13

Kto, na jaki czas i spośród kogo powołuje Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego?

Back 13

Prezydent RP, na 6 lat, spośród kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego

Front 14

Kto stoi na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów?

Back 14

Krajowa Rada Sądownictwa

Front 15

Jakie są uprawnienia Krajowej Rady Sądownictwa?

Back 15

może wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem w sprawie zgodności z Konstytucją aktów normatywnych w zakresie, w jakim dotyczą one niezależności sądów i niezawisłości sędziów

Front 16

Kto wchodzi w skład Krajowej Rady Sądownictwa?

Back 16

1) Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego, Ministra Sprawiedliwości, Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego i osoby powołanej przez Prezydenta Rzeczypospolitej,

2) piętnastu członków wybranych spośród sędziów Sądu Najwyższego, sądów powszechnych, sądów administracyjnych i sądów wojskowych,

3) czterech członków wybranych przez Sejm spośród posłów oraz dwóch członków wybranych przez Senat spośród senatorów.

Front 17

Ile lat trwa kadencja wybranych członków Krajowej Rady Sądownictwa?

Back 17

cztery

Front 18

Trybunał Konstytucyjny orzeka w sprawach:

Back 18

- zgodności ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją,

- zgodności ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, których ratyfikacja wymagała uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie,

- zgodności przepisów prawa, wydawanych przez centralne organy państwowe, z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami,

- zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych,

- skargi konstytucyjnej, o której mowa w art. 79 ust. 1.

Front 19

Kto rozstrzyga spory kompetencyjne pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa?

Back 19

Trybunał Konstytucyjny

Front 20

Jakie są orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego? Jaką moc mają?

Back 20

mają moc powszechnie obowiązującą i są ostateczne

Front 21

Jak zapadają orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego?

Back 21

większością głosów

Front 22

Kto może wystąpić z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego?

Back 22

- Prezydent Rzeczypospolitej,
- Marszałek Sejmu,
- Marszałek Senatu,
- Prezes Rady Ministrów,
- 50 posłów,
- 30 senatorów,
- Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego,
- Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego,
- Prokurator Generalny,
- Prezes Najwyższej Izby Kontroli,
- Rzecznik Praw Obywatelskich,

- Krajowa Rada Sądownictwa (w określonym zakresie)

- organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego,

- ogólnokrajowe organy związków zawodowych oraz ogólnokrajowe władze organizacji pracodawców i organizacji zawodowych,

- kościoły i inne związki wyznaniowe,

- podmioty określone w art. 79 w zakresie w nim wskazanym.

Front 23

Kto wchodzi w skład Trybunału Konstytucyjnego? Spośród kogo są wybierani?

Back 23

15 sędziów spośród osób wyróżniających się wiedzą prawniczą

Front 24

Kto i na ile wybiera sędziów Trybunału Konstytucyjnego?

Back 24

Sejm, na 9 lat

Front 25

Czy możliwe jest ponowne wybranie tej samej osoby do składu Trybunału Konstytucyjnego?

Back 25

nie

Front 26

Jacy są Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego w sprawowaniu swojego urzędu?

Back 26

są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji

Front 27

Czego nie mogą Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego?

Back 27

nie mogą należeć do partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności publicznej nie dającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów

Front 28

Immunitet formalny Sędziów Trybunału Konstytucyjnego

Back 28

Sędzia Trybunału Konstytucyjnego nie może być, bez uprzedniej zgody Trybunału Konstytucyjnego, pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani pozbawiony wolności. Sędzia nie może być zatrzymany lub aresztowany, z wyjątkiem ujęcia go na gorącym uczynku przestępstwa, jeżeli jego zatrzymanie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku postępowania. O zatrzymaniu niezwłocznie powiadamia się Prezesa Trybunału Konstytucyjnego, który może nakazać natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego.

Front 29

Kto ponosi odpowiedzialność konstytucyjną przed Trybunałem Stanu za naruszenie Konstytucji lub ustawy, w związku z zajmowanym stanowiskiem lub w zakresie swojego urzędowania?

Back 29

- Prezydent Rzeczypospolitej,
- Prezes Rady Ministrów
- członkowie Rady Ministrów,
- Prezes Narodowego Banku Polskiego,
- Prezes Najwyższej Izby Kontroli,
- członkowie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji,
- osoby, którym Prezes Rady Ministrów powierzył kierowanie ministerstwem
- Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych
- posłowie i senatorowie (w zakresie określonym w art. 107 - prowadzenie działalności gospodarczej z osiąganiem korzyści z majątku Skarbu Państwa lub samorządu terytorialnego lub nabywanie tego majątku)

Front 30

Skład Trybunału Stanu:

Back 30

- przewodniczący,
- 2 zastępców przewodniczącego
- 16 członków

Front 31

Kto, spośród kogo i na jaki czas wybiera członków Trybunału Stanu?

Back 31

Sejm, spoza grona posłów i senatorów, na czas kadencji Sejmu

Front 32

Kto spośród składu Trybunału Stanu powinien mieć kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska sędziego?

Back 32

zastępcy przewodniczącego Trybunału oraz co najmniej połowa członków Trybunału Stanu

Front 33

Kto jest przewodniczącym Trybunału Stanu?

Back 33

Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego

Front 34

Jacy są członkowie Trybunału Stanu w sprawowaniu funkcji sędziego Trybunału Stanu?

Back 34

są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom

Front 35

Immunitet formalny członka Trybunału Stanu

Back 35

Członek Trybunału Stanu nie może być bez uprzedniej zgody Trybunału Stanu, pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani pozbawiony wolności. Członek Trybunału Stanu nie może być zatrzymany lub aresztowany, z wyjątkiem ujęcia go na gorącym uczynku przestępstwa, jeżeli jego zatrzymanie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku postępowania. O zatrzymaniu niezwłocznie powiadamia się przewodniczącego Trybunału Stanu, który może nakazać natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego.