Reading...
Play button
Play button
Use LEFT and RIGHT arrow keys to navigate between flashcards;
Use UP and DOWN arrow keys to flip the card;
H to show hint;
A reads text to speech;
22 Cards in this Set
- Front
- Back
|
H1.1 Groepsvorming
Belongingness hypothesis (Baumeister & Leary) = |
mensen hebben een natuurlijke behoefte om zich bij anderen aan te sluiten. Net als dat ze eten en drinken nodig hebben.
|
|
|
Basisfuncties van groepen. Forsyth & Robbins
Naast bevrediging van de basale behoefte ergens bij te horen zijn groepen om verschillende redenen functioneel volgens Forsyth & Robbins 9 Verschillende basisfuncties die groepen vervullen Forsyth & Robbins): |
• 1) Affiliatie = behoefte ergens bij te horen en geaccepteerd worden door anderen
• 2) Zekerheid = groepen bieden zekerheid aan leden, staan sterker en hoofd bieden bedreigingen • 3) Intimiteit = mogelijkheid plezierige intensieve contacten anderen te onderhouden • 4) Sociale steun = steun bij kleine en grote problemen; aanmoedigen op opbeuren • 5) Soc. Vergelijkings info = info over hoe vergelijkbare andere mensen het doen • Neerwaartse soc vergelijking = gevoel eigenwaarde opvijzelen • Opwaartse soc vergelijking = optrekken aan anderen die beter presteren • 6) Invloed = macht groepen groter dan eenlingen / invloed op andere groepsleden • 7) Status = lid van groep die anderen belangrijk vinden, biedt erkenning en status • 8) Productiviteit = helpen om leden hun productiviteit te verhogen, realiseren persoonlijke en gezamenlijke doelen (zeker als dit individueel niet haalbaar is) • 9) Exploratie = voorzien leden van info, nieuwe ideeën en nieuwe ervaringen. Leren van elkaar. |
|
|
Verschillen in behoefte tot groepsvorming.
Kenmerkend is dat persoonlijkheid samenhangt met behoefte tot groepsvorming = |
introversie v/s extraversie
|
|
|
Ook spelen er 3 belangrijke motivaties een rol:
De behoefte aan: |
• Affiliatie. = de motivatie ergens bij te willen horen
• Intimiteit = De motivatie warme postieve relaties met anderen te onderhouden. • Invloed = de motivatie controle over anderen uit te oefenen. |
|
|
Van Schulz combineert deze drie sociale motieven in zijn Fundamentele Interpersoonlijke Relatie Theorie.
De Fundamentele Interpersoonlijke Relaties Theorie van Schutz 3 basale behoeftes dat groepslidmaatschap vervult: |
1- inclusion (affilitatie)
2- affection (intimiteit) 3- control (invloed) (3 sociale theorieën) |
|
|
H1.2 De keuze voor een groep
Er zijn 2 factoren waardoor we relaties met anderen in groepsverband aangaan / behouden: |
1) We voelen ons aangetrokken tot mensen die op ons lijken (oppervlakkige kenmerken = sekse of nationaliteit / dieperliggende overtuigingen = zelfde meningen /levenshouding)
2) Fysieke nabijheid; regelmatig vertoeven nabijheid ander vergroot aantrekkelijkheid van die persoon |
|
|
Opbrengsten en kosten van groepslidmaatschap
Er zijn altijd afwegingen voor het wel of niet kiezen voor een groep. Een vertrouwd of prettig gevoel leidt niet altijd tot lidmaatschap. Er zijn 2 theorieën: |
-Sociale ruiltheorie =
mensen maken afweging tussen potentiële baten en kosten van lidmaatschap om te bepalen of ze lid willen worden of blijven. Ze maken een afweging tussen: Materiële opbrengsten = goederen, diensten Immateriële opbrengsten = genegenheid, respect, status Kosten = tijd, geld, energie Aan wederkerigheid zijn ook kosten verbonden. -Principe van wederkerigheid (Gouldner) = Als de opbrengsten hoger zijn dan de kosten, blijft de groep aantrekkelijk. Voelen van morele verplichting om groepsleden te helpen die ons hebben geholpen bij realiseren van onze doelen. Als dat nieyt zo is of niet gebeurd, wordt de groep verlaten. Men vergelijkt ten aanzien van groepsleden. |
|
|
Aan wederkerigheid zijn ook kosten verbonden.
Principe van wederkerigheid (Gouldner) = Als de opbrengsten hoger zijn dan de kosten, blijft de groep aantrekkelijk. Voelen van morele verplichting om groepsleden te helpen die ons hebben geholpen bij realiseren van onze doelen. Als dat nieyt zo is of niet gebeurd, wordt de groep verlaten. Men vergelijkt ten aanzien van groepsleden. Vergelijkingen die groepsleden maken: |
In 1e plaats wordt de huidige situatie met het verleden vergeleken:
Comparison Level (Thibaut en Kelley) = op basis van eerdere ervaringen heeft iedereen bepaald idee wat hem of haar zou moeten toekomen (subjectief; sterk bepaald door individuele geschiedenis) 2e plaats keuze beïnvloed door eventuele alternatieven: Comparison Level for alternatives = Als idee dat in andere groep balans beter uitvalt, sneller geneigd te kiezen voor alternatief (subjectieve afweging v/d alternatieven) 3e plaats betreft vergelijking groepslid met andere groepsleden: Wat levert groepslidmaatschap andere groepsleden op? Hoe worden opbrengsten onder groepsleden verdeeld? (Subjectieve gevoel van rechtvaardigheid) |
|
|
Groepssocialisatietheorie (Moreland & Levine) = de wijze waarop leden in groep staan zijn afhankelijk van 2 processen:
|
1) evaluatie: vooral bepaald door uitkomst kosten – baten analyse. Positief? Langer lid.
2) betrokkenheid: de verwachtingen over duur groepslidmaatschap |
|
|
H1.3 Groepssocialisatie
Het Groepssocialisatiemodel (Moreland & Levine) betaat uit = 5 fasen welke staan voor veranderingen er in de tijd die plaatsvinden in de relatie tussen individuele lid en de groep. In elke fase beoordelen leden en groep elkaar en elke overgang naar een nieuwe fase wordt gekenmerkt door een overgangspunt (luidt transitie naar nieuwe fase in) |
Onderzoeksfase =
potentiële leden onderzoeken de waarde van het groepslidmaatschap. Groepen inventariseren de interesse van mensen om lid te worden en de individuele waarde van de potentiële leden Overgangspunt = Toetreding (wanneer besluiten met elkaar in zee te gaan) Socialisatiefase = voor groep is het belangrijk dat nieuwkomer de groepscultuur accepteert. Voor nieuw lid belangrijk dat groep flexibel genoeg tegemoet komen eigen individuele belangen. Overgangspunt = Acceptatie Onderhoudsfase = Onderhandelingen over de rol van de nieuwkomer; welke bijdrage gaat een volwaardig lid leveren? Groepsleden verlaten deze fase pas als er praktische redenen is/zijn. Bijv. (verhuizing/andere baan) Soms groepsleden worden gedwongen een taak op zich nemen die zij niet willen of groepsleden voldoen niet aan verwachtingen v/d groep; in dat geval overgangspunt Overgangspunt = divergentie (uit elkaar groeien) Resocialisatiefase = de bijdrage van het individu aan de groep is gering (marginaal) , het groepslid en de groep groeien steeds verder uit elkaar (als gevolg groeiende ontevredenheid) Nu kan het 2 kanten op: • Convergentie: door accommodatie (aanpassing) en assimilatie (gelijkstelling) kunnen groepsleden problemen oplossen en kan iemand weer volwaardig lid worden = Convergentie • Uittreding: Pogingen tot resocialisatie falen; groepslid niet langer welkom of groepslid besluit zelf groep te verlaten = Uittreding Herinneringsfase = groep en voormalig lid kijken terug op gezamenlijke periode Groepslid evalueert bijdrage aan groep en kijkt wat tot afscheid heeft geleid Groepsleden evalueren bijdrage & opstelling van het vroegere groepslid, sluiten de gelederen en ontwikkelen vaak een negatieve houding t.o.v. groepslid dat groep verlaten heeft en minimaliseren diens inbreng (beschermingsmechanisme). Dit is te verklaren door de: Sociale identiteitstheorie van Tajfel = mensen streven positief zelfbeeld na. Groep waartoe iemand behoort, bepaalt iemands sociale identiteit en dus iemands zelfbeeld. Positieve sociale identiteit gaat gepaard met bevoordeling eigen groep. Wanneer individu groep verlaat; opgevat als afwijzing; positieve groepsidentiteit moet worden hersteld. |
|
|
Sociale identiteitstheorie van Tajfel =
|
mensen streven positief zelfbeeld na.
Groep waartoe iemand behoort, bepaalt iemands sociale identiteit en dus iemands zelfbeeld. Positieve sociale identiteit gaat gepaard met bevoordeling eigen groep. Wanneer individu groep verlaat; opgevat als afwijzing; positieve groepsidentiteit moet worden hersteld. |
|
|
H1.4 De ontwikkeling van groepen
Ontwikkelingen die groepen in tijd doorlopen Groepen ontwikkelen zich geleidelijk en voortdurend aan verandering onderhevig(dynamisch) Vaak veranderen doelstellingen van de groep naarmate verschillende stadia doorlopen(bv schoolklas) Fase indeling / verschillende ontwikkelingsfasen (Tuckman en Jensen) |
Forming
Orientatie fase Storming Conflictfase Norming Integratie fase Performing Uitvoeringsfase Adjourning Eindfase |
|
|
Forming
Orientatie fase Storming Conflictfase Norming Integratie fase Performing Uitvoeringsfase Adjourning Eindfase |
Oriëntatiefase (forming) =
groepsleden leren elkaar kennen. Reageren voorzichtig, geen stellige uitspraken, gaan discussies uit de weg. Onzekerheid overheerst & er is geen duidelijke structuur 2 subfasen: 1)lidmaatschapsfase = groep komt voor eerst bij elkaar, kenmerk is gevoel van spanning, afwachtend en proberen positieve indruk op elkaar maken 2) Subgroepfase = groepsleden trekken sterk naar anderen met wie ze iets gemeenschappelijks lijken te hebben. Spanningsniveau daalt, sluiten van coalities en mensen voelen zich steeds meer op het gemak Conflictfase (storming) = groepsleden spreken zich meer uit en testen elkaar uit. Verschillen in opvattingen en voorkeuren worden duidelijker; verscherping standpunten en conflicten. Verzetten tegen leiders groep en onderling vijandig gedragen. Als men conflicten weet op te lossen, is het het einde van de conflictfase (zo niet; is er het gevaar dat de groep uit elkaar valt) Integratiefase (norming) = onderlinge band groeit & er treed een sterke identificatie met de groep op. Meer overeenstemming van denkbeelden en mensen zijn bereid tot zoeken naar gemeenschappelijke oplossingen. Er is zelfs het ontstaan van een gemeenschappelijke taal. Normen worden duidelijk en geaccepteerd (wat wel en niet gewenst, wat rollen v/d groepsleden) Uitvoeringsfase (performing) = fase van volwassenheid. Groepsleden kunnen ongestoord aan groepstaken werken. Eventuele problemen komen niet door onderlinge samenwerking maar door de taak Eindfase (adjourning) = groepen houden op te bestaan. Taak is beëindigd, leden zijn op elkaar uitgekeken of belangrijke leden treden uit groep. Deze fase ook weer overgang naar volgende groep of volgend project |
|
|
Cyclische modellen
|
Fasen hoeven elkaar niet keurig op te volgen. Soms blijft groep steken in bepaalde fase of keert een groep weer terug naar eerder fase (bv in uitvoeringsfase problemen die opgelost moeten worden, groep keert tijdelijk terug naar conflictfase)
|
|
|
H1.5 Teambuilding
Teambuilding = |
het proces gericht om taakgroep efficiënter, meer resultaatgericht te maken en tot bevredigender samenwerking laten komen. Geen spontaan proces(geplande ontwikkeling)
3 Kernvoorwaarden waar aan groep moet voldoen om succes te hebben: |
|
|
3 Kernvoorwaarden waar aan groep moet voldoen om succes te hebben:
|
1) Doelen zijn expliciet en concreet (weten wat verwacht wordt, gemeenschappelijke visie)
2) Ieders rol binnen groep duidelijk (vullen elkaar aan ipv in strijd met elkaar) 3) Persoonlijke relaties tussen groepsleden goed (ieder teamlid gewaardeerd, gevoel bijdrage te kunnen leveren en gemeenschappelijke beslissingen en verantwoordelijkheid) |
|
|
Groepscohesie
Fase 1 en 2 zijn te realiseren door groepsleider of iemand van buitenaf. Fase 3 is moeilijker (= groepscohesie) Groepscohesie = mate waarin groepsleden zich tot elkaar voelen aangetrokken en gemotiveerd zijn in de groep te blijven. 5 interventies (ingrepen) kunnen bijdragen vergroten groepscohesie (het formuleren duidelijke doelen draagt ook bij) |
1) Beloon groep ipv afzonderlijke groepsleden
2) Maak groep kleiner 3) Intensiveer contact 4) Creëer gezamenlijke vijand 5) Isoleer groep van anderen |
|
|
Kanttekeningen bij groepscohesie
|
Een hoge mate van cohesie niet zonder risico; leden zijn weinig kritisch op elkaar.
|
|
|
Groupthink (janis) =
|
bij grote groepscohesie zijn leden gespitst op overeenstemming en maakt realistische afwegingen van alternatieven onmogelijk (onderdrukken afwijkende mening, eigen groep sterkst) Groupthink gebeurd vaak bij sterk leiderschap.
|
|
|
Bouwstenen van samenwerkingsverbanden
Ook al wordt er niet voldaan aan de 3 kernwaarden van de groep om succes te hebben: |
1) (Doelen zijn expliciet en concreet (weten wat verwacht wordt), gemeenschappelijke visie,
2) Ieders rol binnen groep duidelijk (vullen elkaar aan ipv in strijd met elkaar) 3) Persoonlijke relaties tussen groepsleden goed (ieder teamlid gewaardeerd, gevoel bijdrage te kunnen leveren en gemeenschappelijke beslissingen en verantwoordelijkheid) Dan nog zijn er een aantal factoren die zorgen dat een groep niet optimaal kan functioneren. Dit kan liggen aan coördinatie mechanismen, de Bouwstenen van samenwerkingsverbanden. |
|
|
Bouwstenen van samenwerking verbanden volgens Mintzberg:
|
1) Persoonlijke toerusting: Wat zijn de individuele vaardigheden en capaciteiten van de leden van de groep?
2) De groeistrategie: Wat zijn de doelen en werkplannen van de groep? 3) De groepsstructuur: Wat bepaald hoe de groepsleden hun onderlinge interactie reguleren? Welke taakveerdeling is er?, welk leiderschap? Welke rollen? En Verantwoordelijkheden? 4) De groepscultuur: wat is de groepsidentiteit die wordt gevormd door gedeelde normen en waarden? 5) De externe relaties: welke contacten onderhoudt de groep als geheel met anderen in de omgeving van de groep? 6) De materiele zaken: welke zaken maken de interactie van de groep mogelijk of beperken haar juist? Elk hiervan is een aangrijpingspunt voor teambuilding en zijn een belangrijk hulpmiddel voor een sterkte zwakte analyse. |
|
|
Buitenstaander, een aanbeveling.
|
Het is aan te bevelen een buitenstaander in te schakelen omdat samenwerking tussen groepsleden ingewikkeld is. Zeker bij sterk cohesieve groepen. Er wordt dan een sterkte zwakte analyse gemaakt met als resultaat een X aantal actie punten.
|
