De Psychologie Van Arbeid En Gezondheid. H12. De Epidemiologie Van Werkgerelateerde Psychische Aandoeningen En Klachten

Front 1

12.1 Inleiding

Watis een epidemiologische manier van kijken naar psychische gezondheidsklachten als gevolg van werk?

Back 1

Het beschrijft de gevolgen van psychische aandoeningen bij grote getallen mensen.

Front 2

Wat is in het kader van allerlij problemen een dichotoom karakter in de medische wetenschap?

Back 2

Men is wel of niet ziek,
wel of niet blootgesteld aan een X risico,
wel of geen kans op werkhervatting,
wel of geen werkdruk...

Etc.

Het resultaat is dat een gezondheidsrisico een linear karakter heeft.
Je hebt wel, geen of minder kans op een ziekte.

Front 3

De A&O ingang heeft een andere:

Back 3

Er worden ook klachten besproken waarbij geen diagnose is gesteld.

Front 4

Depressie is bijvoorbeeld een grensgebied.

Waarom?

Back 4

Het is geen beroepsziekte, maar blijkt wel gerelateerd aan werk.

Front 5

• Epimediologie:

Back 5

de (medische) statistiek van de grote aantallen

• Wat is het (beschrijving): beschrijvend, en toetsend
• In tegenstelling tot de medische wetenschap gaat men er in de A&G psychologie in het algemeen van uit dat een gezondheidsprobleem: een lineair ofwel rechtlijnig karakter heeft

• Wat houdt dit in: een probleem kan iets meer, gemiddeld of juist iets minder aanwezig zijn

Front 6

12.2 Werkgerelateerde psychische aandoeningen

Op twee manieren wordt er in Nederland bijgehouden welke werkgerelateerde psychische aandoeningen en klachten er zijn:

Back 6

-De WAO registratie.
-Registratie beroepsziekten.


-de registratie van beroepsziekten,
door bedrijfsartsen via het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten en

-de WAO-registratie,
die wordt bijgehouden door het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen.

Tegenwoordig houdt het CBS ook statistieken bij op dit gebied. Ook het ziekteverzuim wordt bijgehouden.

Front 7

Steeds meer mensen zitten vanwege psychische aandoeningen in de WAO.

De instroom is dan ook hoger dan de uitstroom,

Hoeveel is psychisch?

Back 7

Ongeveer een derde (±30%) van de psychische aandoeningen binnen het werk ontstaan.

Front 8

Wat is een belangrijke wijziging sinds 1 januari 1994 mbt doorbetaling van het loon?

En wat is het resultaat hiervan?

Back 8

De verplichte doorbetaling van het loon door werkgevers is verandert van 1 naar 2 jaar.

Het resultaat is na 2005 nauwelijks instroom in de WAO

Front 9

In 2006 is de WIA van start gegaan. Wat is het verschil met de WAO?

Back 9

Bij de WIA ligt het accent op het stimuleren van werkhervatting.

Daarnaast is het accent verlegd naar een uitkering voor de geen die echt niet kunnen werken.

Front 10

Het NCVB (Nederlands Centrum Voor Beroepsziekten) houdt de door bedrijfsartsen gemelde ziekten bij.

Welke 3 komen het meeste voor?

Back 10

-Stemmingsstoornis
-Aanpassingsstoornis
-Reactie op ernstige stress

Front 11

12.3 Werkgerelateerde psychische klachten en ziekteverzuim

Zoals eerder genoemd zijn er verschillende instanties die statistieken bijhouden van werkgerelateerde psychische klachten, zoals het CBS.

Hier wordt onderzoek onder werknemers gedaan met betrekking tot vermoeidheid en burnout,


Een tiende geeft aan extreem vermoeid te zijn.


Hoe zou dat komen?

Back 11

-De economische recessie en
-de instroom naar de WAO is verandert

Front 12

De belangrijkste redenen voor werkgebonden verzuim zijn:

Back 12

1-Werkdruk, stress
2-Lichamelijk te zwaar
3-Langdurig de zelfde handelingen
4-Problemen met leiding, werkgever

Front 13

12.4 Risicogroepen voor werkgerelateerde psychische aandoeningen en klachten

wat zijn de grootste Risicogroepen voor werkgerelateerde psychische aandoeningen en klachten?

Back 13

1. Geslacht en leeftijd,
vrouwen lopen meer kans op arbeidsongeschiktheid. In emotionele en contactuele beroepen hebben zij minder kans op burnout dan mannen in deze beroepen.

Oudere werknemers lopen meer risico dan jongere werknemers.

2. Per sector,
horeca-, onderwijs- en vervoersberoepen zijn risicosectoren.

3. Per beroep,
binnen het onderwijs en de welzijnsberoepen zijn risicoberoepen.

Front 14

De belangrijkste redenen voor het verzuim volgens werknemers die niet aan het werk waren 12 tot 20 weken na ziekmelding

Back 14

De belangrijkste redenen voor het verzuim volgens werknemers die niet aan het werk waren 12 tot 20 weken na ziekmelding

Front 15

• als we kijken naar degenen die een jaar later hun werk nog niet hervat hebben, blijken dat vooral werknemers te zijn met:

Back 15

zowel somatische als psychische klachten

Front 16

• waartoe leidt gebrekkige waardering voor de functie van politieambtenaar en gebrekkige ontplooiingsmogelijkheden:

Back 16

meer distantie en persoonlijke onbekwaamheid

• Koningsveld e.a. (2003) kwamen op basis van gegevens uit 2001 tot de conclusie dat: de maatschappelijke kosten van (slechte) arbeidsomstandigheden ruim 12 miljard euro beslaan

Front 17

12.5 Determinanten van psychische aandoeningen en klachten

Er is nog veel onderzoek gaande naar dit onderwerp, maar risico op WAO-intrede is hoog wanneer:

Back 17

-men niet de juiste beloning krijgt,
-slechte sociale relaties heeft,
-weinig autonomie,
-zwaar werk verricht,
-geen ontwikkeling mogelijk en
-bij hoge tijdsdruk.


Zie ook: hfst. 12; blz.
282; De psychologie van arbeid en gezondheid; W. Schaufeli & A. Bakker.

Front 18

• determinanten van psychische aandoeningen en klachten (dit hangt ermee samen, 8):

Back 18

1. werken met tempodruk
2. fysieke risico’s
3. gebrek aan autonomie
4. gebrek aan carriere- en ontplooiingsmogelijkheden
5. gebrekkige sociale steun
6. conflicten op het werk
7. werk-thuisinterferentie
8. (rol)onduidelijkheid

Front 19

• Kenmerken van (3) brengen een verhoogd risico voor WAO-intrede met zich mee:

Back 19

-persoon,
-werk en
-bedrijf

Front 20

• Zes werkkenmerken hebben een verhoogd risico voor WAO-intrede (Van der Giezen e.a.):

Back 20

1. Slecht sociaal klimaat
2. Gebrek aan autonomie
3. Hoge fysieke belasting
4. Gebrek aan ontwikkelingsmogelijkheden
5. Hoge tijdsdruk
6. Slechte beloning

Front 21

12.6 Kosten van arbeidsomstandigheden

Uitkeringen kosten veel geld. Hoeveel gaat naar de psychische aandoeningen?

Back 21

een derde van de kosten is voor psychische aandoeningen.

Front 22

• welke groep mensen heeft weinig kans op terugkeer naar werk (psychisch, 3):

Back 22

-depressieve stoornissen,
-aanpassingsstoornissen en
-posttraumatische stresssymptomen

Front 23

Wat zijn Arboconvenanten?

Back 23

Via arboconvenanten probeert men in te spelen op specifieke problematiek in een bepaalde sector.

Doel is werkgevers en werknemers samen met de overheid de verzuim en arbeidsongeschiktheid aan te pakken.