Beroepscode Voor Psychologen Iii. Uitwerking Van De Basisprincipes: Iii.1 Verantwoordelijkheid

Front 1

II.1.1.1 Verantwoordelijkheid

Back 1

Psychologen onderkennen hun professionele en wetenschappelijke verantwoordelijkheid ten opzichte van de betrokkenen, hun omgeving en de maatschappij. Psychologen zijn verantwoordelijk voor hun beroepsmatig handelen. Voor zover dat in hun vermogen ligt zorgen zij ervoor dat hun diensten en de resultaten van hun handelen niet worden misbruikt.

Front 2

III.1 Verantwoordelijkheid

III.1.1 De k
III.1.2 C
III.1.3 V
III.1.4 V
III.1.5 De p
III.1.6 V

Back 2

III.1.1 De kwaliteit van het beroepsmatig handelen
III.1.2 Continuïteit van het beroepsmatig handelen
III.1.3 Voorkómen en beperken van schade
III.1.4 Voorkómen van misbruik
III.1.5 De psycholoog en zijn werkomgeving
III.1.6 Verantwoording

Front 3

III.1.1 De kwaliteit van het beroepsmatig handelen

III.1.1.1 Vertrouwen in de psychologie en psychologiebeoefening
III.1.1.2 Zorgvuldig handelen
III.1.1.3 Zorg voor kwaliteit
III.1.1.4 Professionele en ethische normen
III.1.1.5 Zorgvuldigheid en voorzichtigheid bij nieuwe methoden

Back 3

III.1.1.1 Vertrouwen in de psychologie en psychologiebeoefening De psycholoog onthoudt zich van gedragingen waarvan hij weet of redelijkerwijs kan voorzien dat deze het vertrouwen in de weten­ schap van de psychologie, de psychologiebeoefening of in collega’s kunnen schaden.

Front 4

III.1.1 De kwaliteit van het beroepsmatig handelen

III.1.1.2 Zorgvuldig handelen
III.1.1.3 Zorg voor kwaliteit
III.1.1.4 Professionele en ethische normen
III.1.1.5 Zorgvuldigheid en voorzichtigheid bij nieuwe methoden

Back 4

III.1.1.2 Zorgvuldig handelen
In zijn handelen en nalaten is de psycholoog zorgvuldig jegens cliënten en andere betrokkenen.

Front 5

III.1.1 De kwaliteit van het beroepsmatig handelen

III.1.1.3 Zorg voor kwaliteit
III.1.1.4 Professionele en ethische normen
III.1.1.5 Zorgvuldigheid en voorzichtigheid bij nieuwe methoden

Back 5

III.1.1.3 Zorg voor kwaliteit
De psycholoog dient te zorgen voor een goede kwaliteit van zijn beroepsmatig handelen.

Front 6

III.1.1 De kwaliteit van het beroepsmatig handelen

III.1.1.4 Professionele en ethische normen
III.1.1.5 Zorgvuldigheid en voorzichtigheid bij nieuwe methoden

Back 6

III.1.1.4 Professionele en ethische normen

De psycholoog handelt in zijn beroepsuitoefening volgens profes­ sionele en ethische normen. Hij handelt in overeenstemming met de stand van de wetenschap. Hij draagt naar vermogen bij aan het
ontwikkelen van dergelijke normen en standaarden in zijn vakgebied

Front 7

III.1.1 De kwaliteit van het beroepsmatig handelen

III.1.1.5 Zorgvuldigheid en voorzichtigheid bij nieuwe methoden

Back 7

III.1.1.5 Zorgvuldigheid en voorzichtigheid bij nieuwe methoden
Bij het toepassen van nieuwe methoden of het betreden van nieuwe toepassingsgebieden gaat de psycholoog zorgvuldig en voorzichtig
te werk.

Front 8

III.1.2 Continuïteit van het beroepsmatig handelen

Back 8

III.1.2.1 Continuïteit van de professionele relatie
III.1.2.2 Volledigheid, noodzakelijkheid en actualiteit van het dossier
III.1.2.3 Verantwoordelijkheid na beëindiging van de professionele relatie

Front 9

III.1.2 Continuïteit van het beroepsmatig handelen

III.1.2.1 Continuïteit van de professionele relatie
III.1.2.2 Volledigheid, noodzakelijkheid en actualiteit van het dossier
III.1.2.3 Verantwoordelijkheid na beëindiging van de professionele relatie

Back 9

III.1.2.1 Continuïteit van de professionele relatie
De psycholoog is verantwoordelijk voor de continuïteit van de profes­ sionele relatie. Als dat nodig is schakelt hij daarbij andere deskundigen in. Hij treft maatregelen om zich er van te verzekeren dat een of meer vakgenoten zijn professionele werkzaamheden overnemen dan wel afronden, als hij om welke reden dan ook genoodzaakt is de profes­ sionele relatie ontijdig te onderbreken of voortijdig af te breken.
De psycholoog is verantwoordelijk voor een adequate overdracht.

Front 10

III.1.2 Continuïteit van het beroepsmatig handelen

III.1.2.2 Volledigheid, noodzakelijkheid en actualiteit van het dossier
III.1.2.3 Verantwoordelijkheid na beëindiging van de professionele relatie

Back 10

III.1.2.2 Volledigheid, noodzakelijkheid en actualiteit van het dossier
Alle gegevens die noodzakelijk zijn voor de professionele relatie en dienen tot het doel van de professionele relatie worden door de psycholoog bewaard, en geen andere. Hij bewaart deze gegevens uitsluitend in het dossier. Hij zorgt er voor dat het dossier altijd zodanig bijgewerkt is dat bij een onvoorziene absentie van zijn kant, een deskundige vakgenoot de professionele relatie kan voortzetten.

Front 11

III.1.2 Continuïteit van het beroepsmatig handelen


III.1.2.3 Verantwoordelijkheid na beëindiging van de professionele relatie

Back 11

III.1.2.3 Verantwoordelijkheid na beëindiging van de professionele relatie
Al voor het aangaan van de professionele relatie geeft de psycho­loog er zich rekenschap van dat na de formele beëindiging van de professionele relatie zijn professionele verantwoordelijkheid ten opzichte van de betrokkenen niet zonder meer ophoudt te bestaan. Als gevolg van de professionele relatie kan er immers na de beëindi­ ging daarvan nog steeds sprake zijn van belangentegenstellingen of een ongelijke machtsverhouding tussen hem en betrokkenen. Evenzeer blijft zijn professionele verantwoordelijkheid ten opzichte van de betrokkenen bestaan waar deze rechtstreeks voortvloeit uit de voorafgaande professionele relatie.

Front 12

III.1.3 Voorkómen en beperken van schade

Back 12

III.1.3 Voorkómen en beperken van schade

III.1.3.1 Verplichtingen jegens de externe opdrachtgever
III.1.3.2 Negatieve ervaringen
III.1.3.3 Voorkómen en beperken van dierenleed
III.1.3.4 Onderzoek met en uitspraken over personen zonder hun toestemming
III.1.3.5 Ingrijpende indirecte effecten van het beroepsmatig handelen

Front 13

III.1.3 Voorkómen en beperken van schade

III.1.3.1 Verplichtingen jegens de externe opdrachtgever
III.1.3.2 Negatieve ervaringen
III.1.3.3 Voorkómen en beperken van dierenleed
III.1.3.4 Onderzoek met en uitspraken over personen zonder hun toestemming
III.1.3.5 Ingrijpende indirecte effecten van het beroepsmatig handelen

Back 13

III.1.3.1 Verplichtingen jegens de externe opdrachtgever

Onverlet het bepaalde in de artikelen III.3.2.12 en III.3.2.19 verstrekt de psycholoog aan de externe opdrachtgever de gegevens die nood­ zakelijk zijn om zijn declaraties te specificeren.

Front 14

III.1.3 Voorkómen en beperken van schade

III.1.3.2 Negatieve ervaringen
III.1.3.3 Voorkómen en beperken van dierenleed
III.1.3.4 Onderzoek met en uitspraken over personen zonder hun toestemming
III.1.3.5 Ingrijpende indirecte effecten van het beroepsmatig handelen

Back 14

III.1.3.2 Negatieve ervaringen

De psycholoog stelt betrokkenen niet aan negatieve ervaringen bloot tenzij dat noodzakelijk is voor het bereiken van het doel van zijn beroepsmatig handelen en het de enige manier is waarop dat doel kan worden bereikt. In dat geval tracht hij zoveel mogelijk de gevolgen van de negatieve ervaringen voor de betrokkenen te beperken of te neutraliseren.

Front 15

III.1.3 Voorkómen en beperken van schade


III.1.3.3 Voorkómen en beperken van dierenleed
III.1.3.4 Onderzoek met en uitspraken over personen zonder hun toestemming
III.1.3.5 Ingrijpende indirecte effecten van het beroepsmatig handelen

Back 15

III.1.3.3 Voorkómen en beperken van dierenleed

Als de psycholoog in zijn research werkt met proefdieren, dan geldt mutatis mutandis de voorgaande bepaling met betrekking tot de zorg en de behandeling van deze dieren.

Front 16

III.1.3 Voorkómen en beperken van schade


III.1.3.4 Onderzoek met en uitspraken over personen zonder hun toestemming
III.1.3.5 Ingrijpende indirecte effecten van het beroepsmatig handelen

Back 16

III.1.3.4 Onderzoek met en uitspraken over personen zonder hun toestemming

De psycholoog geeft zich rekenschap van zijn verantwoordelijkheid om schade te voorkomen als hij wetenschappelijk onderzoek doet met personen of professionele uitspraken over hen doet zonder dat zij daar toestemming voor hebben gegeven.

Front 17

III.1.3 Voorkómen en beperken van schade


III.1.3.5 Ingrijpende indirecte effecten van het beroepsmatig handelen

Back 17

III.1.3.5 Ingrijpende indirecte effecten van het beroepsmatig handelen

De psycholoog realiseert zich dat zijn beroepsmatig handelen niet alleen directe gevolgen kan hebben maar ook ingrijpende indirecte effecten. Als dat het geval is dan handelt hij overeenkomstig de hieraan voorafgaande bepaling.

Front 18

III.1.4 Voorkómen van misbruik

Back 18

III.1.4 Voorkómen van misbruik

III.1.4.1 Voorkómen van misbruik van resultaten
III.1.4.2 Voorkómen van onbedoeld gebruik en misbruik van rapportage
III.1.4.3 Inspanningen van de psycholoog om misbruik van rapportage tegen te gaan

Front 19

III.1.4 Voorkómen van misbruik

III.1.4.1 Voorkómen van misbruik van resultaten
III.1.4.2 Voorkómen van onbedoeld gebruik en misbruik van rapportage
III.1.4.3 Inspanningen van de psycholoog om misbruik van rapportage tegen te gaan

Back 19

III.1.4.1 Voorkómen van misbruik van resultaten

De psycholoog zorgt ervoor, voor zover dat in zijn macht ligt, dat geen misbruik wordt gemaakt van de resultaten van zijn beroepsmatig handelen.

Front 20

III.1.4 Voorkómen van misbruik

III.1.4.2 Voorkómen van onbedoeld gebruik en misbruik van rapportage
III.1.4.3 Inspanningen van de psycholoog om misbruik van rapportage tegen te gaan

Back 20

III.1.4.2 Voorkómen van onbedoeld gebruik en misbruik van rapportage

De psycholoog treft maatregelen om te voorkomen dat een rappor­ tage wordt gebruikt voor een ander doel dan waarvoor deze is opgesteld. Daartoe dient in de rapportage te worden vermeld dat deze van vertrouwelijke aard is.

Bovendien wordt vermeld dat de conclusies alleen betrekking hebben op de aan de rapportage ten grondslag liggende doel­ of vraagstelling en niet zonder meer kunnen dienen voor de beantwoording van andere vragen. Ook wordt in de rapportage vermeld na verloop van welke termijn de conclusies redelijkerwijs hun geldigheid verloren kunnen hebben.

Front 21

III.1.4 Voorkómen van misbruik


III.1.4.3 Inspanningen van de psycholoog om misbruik van rapportage tegen te gaan

Back 21

III.1.4.3 Inspanningen van de psycholoog om misbruik van rapportage tegen te gaan

Wanneer het de psycholoog bekend is dat een opdrachtgever niet handelt in overeenstemming met het voorgaande artikel wijst hij deze op diens onjuiste handelwijze.

Als dit geen effect heeft, dan overweegt de psycholoog om geen verdere opdrachten meer van de betreffende opdrachtgever aan te nemen, zolang deze zijn handel­ wijze niet heeft gewijzigd.

Front 22

III.1.5 De psycholoog en zijn werkomgeving

Back 22

III.1.5 De psycholoog en zijn werkomgeving

III.1.5.1 Vrijheid om te kunnen handelen conform de beroepscode
III.1.5.2 Medeverantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het team
III.1.5.3 Verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van medewerkers
III.1.5.4 Hulp en steun aan collega’s, studenten en supervisanten
III.1.5.5 Collegiaal appèl

Front 23

III.1.5 De psycholoog en zijn werkomgeving

III.1.5.1 Vrijheid om te kunnen handelen conform de beroepscode
III.1.5.2 Medeverantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het team
III.1.5.3 Verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van medewerkers
III.1.5.4 Hulp en steun aan collega’s, studenten en supervisanten
III.1.5.5 Collegiaal appèl

Back 23

III.1.5.1 Vrijheid om te kunnen handelen conform de beroepscode

Als professioneel beroepsbeoefenaar is de psycholoog volledig verantwoordelijk voor zijn beroepsmatig handelen, ongeacht zijn verplichtingen jegens eventuele leidinggevenden.

Voor zover van betekenis, zorgt de psycholoog er voor dat een­ ieder in zijn werkomgeving op de hoogte is van de eisen die de Beroepscode voor psychologen aan hem stelt en hij verzekert zich van de nodige vrijheid om te kunnen handelen naar die eisen.

Front 24

III.1.5 De psycholoog en zijn werkomgeving


III.1.5.2 Medeverantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het team
III.1.5.3 Verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van medewerkers
III.1.5.4 Hulp en steun aan collega’s, studenten en supervisanten
III.1.5.5 Collegiaal appèl

Back 24

III.1.5.2 Medeverantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het team

Onverminderd de verantwoordelijkheid van medeprofessionals voor hun eigen beroepsmatig handelen draagt de psycholoog medeverantwoordelijkheid voor de kwaliteit van het handelen van het team waarvan hij deel uitmaakt.

Front 25

III.1.5 De psycholoog en zijn werkomgeving


III.1.5.3 Verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van medewerkers
III.1.5.4 Hulp en steun aan collega’s, studenten en supervisanten
III.1.5.5 Collegiaal appèl

Back 25

III.1.5.3 Verantwoordelijkheid voor de kwaliteit van medewerkers

De psycholoog is verantwoordelijk voor de technische en de ethische kwaliteit van het werk van degenen die onder zijn directe leiding meewerken aan de uitvoering van opdrachten, waarvoor hij zelf de professionele verantwoordelijkheid draagt.

Als deze medewerkers niet vanuit hun beroep of functie aan eigen beroepsethische regels zijn onderworpen, wijst hij hen op de afge­ leide verplichtingen uit deze beroepscode, in het bijzonder op de geheimhoudingsverplichting. Hij vergewist zich van de professionele (en ethische) kwaliteit van degenen die hij bij zijn beroepsmatig handelen anderszins inschakelt.

Front 26

III.1.5 De psycholoog en zijn werkomgeving


III.1.5.4 Hulp en steun aan collega’s, studenten en supervisanten
III.1.5.5 Collegiaal appèl

Back 26

III.1.5.4 Hulp en steun aan collega’s, studenten en supervisanten

Met zijn deskundigheid en ervaring verleent de psycholoog hulp en steun aan collega’s, studenten en supervisanten om ertoe bij te dragen dat zij het beroep professioneel en ethisch verantwoord kunnen uitoefenen. Hij onthoudt zich van gedragingen die hen daarin kunnen schaden.

Front 27

III.1.5 De psycholoog en zijn werkomgeving


III.1.5.5 Collegiaal appèl

Back 27

III.1.5.5 Collegiaal appèl

De psycholoog volgt het beroepsmatig handelen van collega’s kritisch en stelt dat handelen ter discussie als daartoe aanleiding is. Hij spreekt collega’s erop aan als hij meent dat zij in strijd met de bepalingen van de beroepscode handelen of hebben gehandeld.
Hij zorgt dat de belangen van cliënten door dit aanspreken niet worden geschaad.

De psycholoog dient geen klacht in tegen een collega voordat hem is gebleken dat deze collega weigert zijn handelen te verantwoorden in een collegiaal dispuut of volhardt in het veronderstelde ethisch onjuiste handelen.

Front 28

III.1.6 Verantwoording

Back 28

III.1.6 Verantwoording

III.1.6.1 Afleggen van verantwoording
III.1.6.2 Bewaartermijn van een op naam gesteld dossier
III.1.6.3 Medewerking aan behandeling van een klachtenprocedure

Front 29

III.1.6 Verantwoording

III.1.6.1 Afleggen van verantwoording
III.1.6.2 Bewaartermijn van een op naam gesteld dossier
III.1.6.3 Medewerking aan behandeling van een klachtenprocedure

Back 29

III.1.6.1 Afleggen van verantwoording

De psycholoog houdt van zijn professionele activiteiten op zodanige wijze aantekening, dat hij in staat is van zijn handelwijze verant­ woording af te leggen.

Front 30

III.1.6 Verantwoording

III.1.6.2 Bewaartermijn van een op naam gesteld dossier
III.1.6.3 Medewerking aan behandeling van een klachtenprocedure

Back 30

III.1.6.2 Bewaartermijn van een op naam gesteld dossier

Na beëindiging van de professionele relatie bewaart de psycholoog het op naam gestelde dossier een jaar of zo veel langer als nood­ zakelijk is voor het doel waarvoor het dossier is aangelegd, dan wel wettelijk is voorgeschreven. Het dossier wordt niet langer bewaard dan de van tevoren vastgestelde termijn.

Als er een klacht wordt ingediend bij het College van Toezicht, dan mag de psycholoog bij het verstrijken van de bewaartermijn niet tot vernietiging van het dossier overgaan zolang de klachtbehandeling
in eerste, dan wel in tweede aanleg, niet is afgerond, tenzij de cliënt om vernietiging vraagt.

Front 31

III.1.6 Verantwoording


III.1.6.3 Medewerking aan behandeling van een klachtenprocedure

Back 31

III.1.6.3 Medewerking aan behandeling van een klachtenprocedure

De psycholoog onttrekt zich niet aan de behandeling van een klachtenprocedure, als die tegen hem wordt ingesteld. Hij zal naar beste weten de vragen van de Colleges beantwoorden en aan hun verzoeken voldoen.